Το χαμογελαστό κοριτσάκι της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης (ΕΒΖ) φαίνεται να ανακτά αργά και σταθερά τη θέση του στα ράφια των καταστημάτων και στην καρδιά των καταναλωτών. Μετά από χρόνια συστηματικής απαξίωσης και κακοδιαχείρισης της καλλιέργειας και παραγωγής ζάχαρης, η νέα διοίκηση της ΕΒΖ, μέσα σε πέντε μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων της, έχει καταφέρει να δημιουργήσει «ριζικά διαφορετικό κλίμα για εργαζόμενους και παραγωγούς, που αντιλαμβάνονται ότι η ΕΒΖ ξαναζωντανεύει», όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΒΖ, Χρήστος Ρώσσιος στην «Εποχή». Τα εργοστάσια στην Ορεστιάδα και στο Πλατύ είναι ήδη σε λειτουργία, ενώ σε χρήση για συγκέντρωση και συσκευασία είναι το εργοστάσιο στις Σέρρες, το οποίο σχεδιάζεται, και με την ανταπόκριση των αγροτών, να λειτουργήσει σε ένα χρόνο.
Το κύριο προϊόν της ΕΒΖ είναι η γνωστή μας λευκή κρυσταλλική ζάχαρη, που παράγεται από την επεξεργασία των ζαχαρότευτλων. Η συγκομιδή και η βιομηχανική επεξεργασία του τεύτλου για την παραγωγή ζάχαρης (καμπάνια), γίνεται από τον Αύγουστο μέχρι τον Δεκέμβριο κάθε έτους και διαρκεί κατά μέσο όρο 80 ημέρες. Τα υγρά απόβλητα της παραγωγής καθαρίζονται σε ειδικές εγκαταστάσεις και η ιλύς που προέρχεται από τα απόβλητα που προκύπτουν χρησιμοποιείται ως εδαφοβελτιωτικό.
Τα άμεσα βήματα του σχεδιασμού της νεάς διοίκησης περιλαμβάνουν «την ολοκλήρωση της διαδικασίας για τη διάσωση της εταιρείας, όπως έχει συμφωνηθεί με την Τράπεζα Πειραιώς, να δοθεί το ομολογιακό δάνειο, να αυξήσουμε την εμπορική δραστηριότητα, στόχο για τον οποίο έχουμε ήδη κάνει συμφωνίες με τη Γαλλία, την Ολλανδία και την Πολωνία να καλλιεργήσουν, να επεξεργαστούν και να παράξουν προϊόν το οποίο θα μας πουλήσουν σε πολύ χαμηλότερη τιμή από ό,τι στη διεθνή αγορά, ώστε φέτος να καλύψουμε το 60% των αναγκών της ελληνικής αγοράς σε ζάχαρη», επισημαίνει ο Χ. Ρώσσιος.
Το μεγάλο κεφάλαιο, οι αγρότες
Είναι, όμως, σαφές σε όλους ότι μεγάλο κεφάλαιο της εταιρείας αποτελούν οι συνεργαζόμενοι αγρότες παραγωγοί. «Έχουμε θέσει ως στόχο για την καλλιεργητική περίοδο 2017 να έχουμε στην Ελλάδα τουλάχιστον 120.000 στρέμματα καλλιέργειας», υπογραμμίζει ο πρόεδρος της ΕΒΖ. «Πρόκειται για εντελώς εφικτό στόχο, αν σκεφτούμε ότι το 2005, πριν εφαρμοστεί η καταστροφική για την ελληνική γεωργία Κοινή Αγροτική Πολιτική, που κυρίως έπληξε την καλλιέργεια ζάχαρης, σιτηρών και καπνών, στην Ελλάδα καλλιεργούνταν 500.000 στρέμματα ζάχαρης. Αυτή την καταστροφική πορεία για την ελληνική γεωργία και βιομηχανία επιχειρούμε να ανακόψουμε. Η τευτλοκαλλιέργεια στην Ελλάδα έχει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις βόρειες χώρες, εφόσον στη χώρα μας σε κάθε στρέμμα παράγεται περίπου διπλάσια ποσότητα ζαχαροτεύτλων από ό,τι σε αυτές τις χώρες (6,5 τόνους ανά στρέμμα για την Ελλάδα έναντι 3,5 τόνων ανά στρέμμα στις βόρειες χώρες).»
Ωστόσο, έχουν εκφραστεί διαμαρτυρίες από εκπροσώπους παραγωγών σχετικά με την καθυστέρηση της πληρωμής της σοδειάς για το 2015. Επ’ αυτού ο Χ. Ρώσσιος απαντά: «Αυτή τη στιγμή έχουμε πληρώσει το 82% των οφειλών προς τους παραγωγούς. Όταν αναλάβαμε ως διοίκηση, μας παρουσιάστηκε ότι οι οφειλές της ΕΒΖ προς τους παραγωγούς άγγιζαν τα 8 εκατ. ευρώ. Κάναμε ένα προγραμματισμό, ώστε να μπορέσουν να αποπληρωθούν. Ωστόσο, υπήρχε και μια επιπλέον οφειλή η οποία άγγιζε τα 2,200 εκατ. ευρώ, επίσης προς τους παραγωγούς. Όμως, επειδή οι παραγωγοί είχαν κάνει εξουσιοδοτήσεις να πληρωθούν οι τευτλοεξαγωγείς και οι σπορείς των τεύτλων, μας εμφανίστηκε αρχικά ως οφειλή προς τρίτους και όχι προς τους παραγωγούς. Οπότε αυτή η οφειλή δεν είχε συμπεριληφθεί στον αρχικό σχεδιασμό. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, μέχρι το τέλος Οκτώβρη θα έχει εξοφληθεί και το υπόλοιπο 18% της οφειλής του 2015. Επίσης, αν όλα πάνε καλά, μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου του 2017 θα έχει γίνει ολοκληρωτική εξόφληση και της σοδειάς του 2016.»
Ανάκτηση της εμπιστοσύνης
Εκτός από τη συνέπεια στις πληρωμές, η διοίκηση της ΕΒΖ επιχειρεί σταθερά να κερδίσει την εμπιστοσύνη αγροτών αλλά και εργαζομένων. «Έχουμε ήδη παράσχει στους παραγωγούς τεχνική υποστήριξη, στήριξη σε εφόδια, εφαρμόσαμε πρόγραμμα στην παράδοση των τεύτλων, μέθοδο αντικειμενικού προσδιορισμού του ζαχαρικού τίτλου, ώστε να μην έχουμε καθόλου αποκλίσεις από τον πραγματικό και ανισότητες μεταξύ των παραγωγών» υπογραμμίζει ο πρόεδρος της ΕΒΖ. «Παράλληλα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αύξησε τη συνδεδεμένη ενίσχυση από τα 53 ευρώ στα 71. Αναζητούμε, επίσης, τρόπους να αντικαταστήσουμε την ολοκληρωμένη διαχείριση. Εξασφαλίζουμε στους παραγωγούς που παράγουν σπόρο τεύτλων ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, θα πληρώνουμε δηλαδή σαν να παραλαμβάνουμε τουλάχιστον 200 κιλά σπόρο ανά στρέμμα, είτε παραλάβουμε είτε δεν παραλάβουμε.»
Όσον αφορά τους εργαζόμενους στην ΕΒΖ, «υπογράψαμε καινούργια συλλογική σύμβαση με τις μειώσεις των μισθών που συμφωνήσαμε με την παρέμβαση της διαιτησίας, χωρίς συγκρούσεις. Δεν παρεμβήκαμε στις εργασιακές σχέσεις και σεβαστήκαμε απόλυτα όλα τα επιδόματα. Ενώ υπογράψαμε και διευθέτηση του υπερωριακού χρόνου εργασίας.»
Εν τω μεταξύ, κριτική ασκήθηκε στη διοίκηση της ΕΒΖ, για την υπογραφή συμφωνία συνεργασίας με την εταιρεία ΕD & F MAN σε μια συγκυρία που διευθυντικό στέλεχος του εμπορικού οίκου κατηγορείται για λαθρεμπόριο κοκαΐνης, μέσω φορτίου που ανήκε στην εταιρεία. Για λάσπη από συγκεκριμένους τραπεζικούς κύκλους κάνει λόγο ο πρόεδρος της ΕΒΖ: «Καταρχάς, δεν γνωρίζαμε το συγκεκριμένο συμβάν όταν υπογράφηκε η συμφωνία. Αλλά, για να απαντήσω επί της ουσίας, εμείς μιλάμε με τη διοίκηση και σε αυτήν εναποθέτουμε την εμπιστοσύνη μας και όχι σε κάποιο συγκεκριμένο μεσαίο ή υψηλό στέλεχος. Πρόκειται για τον πιο σημαντικό στρατηγικό παίχτη στον κόσμο αυτή τη στιγμή στο εμπόριο ζάχαρης. Κατά τη γνώμη μου, αυτή η ιστορία προβάλλεται από συγκεκριμένους τραπεζικούς κύκλους οι οποίοι δεν θέλουν η ΕΒΖ να προχωρήσει και επιχειρούν να δημιουργήσουν εμπόδια πετώντας λάσπη.»