Με την εκλογή νέας ΚΕ, την επανεκλογή του Αλέξη Τσίπρα στην προεδρία του κόμματος, την ψήφιση της πολιτικής απόφασης και επιμέρους τροποποιήσεις του καταστατικού, ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή το 2ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ.
Κατά την ομιλία του ο σ. Τσίπρας την Πέμπτη αναφέρθηκε κυρίως στην πορεία των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, αλλά και στο κυβερνητικό έργο. Απέφυγε να προχωρήσει σε μια κριτική αποτίμηση των εξελίξεων, να αναφερθεί σε αδυναμίες, λάθη, κενά και ολιγωρίες. Επίσης απέφυγε να εμβαθύνει τις θέσεις της ΚΕ, μετά από το διάλογο που αναπτύχθηκε στο κόμμα κατά την προσυνεδριακή διαδικασία, θα λέγαμε ότι μάλλον ήταν πίσω από τις θέσεις της ΚΕ. Ανάπτυξε τις θέσεις της κυβέρνησης έναντι των δανειστών και ζήτησε σε υψηλούς τόνους να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα. Απέφυγε, όμως, να αναφερθεί πιο συγκεκριμένα στις πιθανές εξελίξεις.
Το συνέδριο συνεχίστηκε την Παρασκευή και το Σάββατο όπου πήραν το λόγο σύνεδροι, υπουργοί, βουλευτές, μέλη και στελέχη του κόμματος σ’ ένα γόνιμο διάλογο με φόντο την επόμενη μέρα. Η κόκκινη κλωστή που συνέδεε τις περισσότερες παρεμβάσεις ήταν η απαίτηση για ένα κόμμα βαθιά γειωμένο στην κοινωνία, που είναι σε συνεχή διάλογο και επικοινωνία μαζί της και επιμένει στην ανατροπή των κοινωνικών συσχετισμών, την ενίσχυση συνεργατικών πρωτοβουλιών και της αλληλεγγύης, την υπεράσπιση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων των πολιτών, την προάσπιση του περιβάλλοντος, την ανάπτυξη με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων σε όλα τα επίπεδα και όχι το κέρδος, για μια κοινωνία δημοκρατική, ανθρώπινη, σοσιαλιστική. Για ένα κόμμα αριστερό, ριζοσπαστικό με ταξικά κοινωνικά προτάγματα και χαρακτηριστικά.
Στο συνέδριο παρευρέθηκαν και χαιρέτησαν δεκάδες κόμματα της Αριστεράς, απ’ όλο τον κόσμο, που μετέφεραν τη στήριξή τους στον ΣΥΡΙΖΑ, τον ελληνικό λαό και την κυβέρνηση. Χαιρετισμό απηύθυναν και τα ελληνικά κόμματα ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, ΑΝΕΛ, Ένωση Κεντρώων, Οικολόγοι Πράσινοι. Αρνήθηκαν να προσέλθουν, αν και καλέστηκαν, το ΚΚΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Τα σύννεφα στο καλό κλίμαΕνώ όλα πήγαιναν καλά και υπήρχε ενθουσιασμός για την ολοκλήρωση ενός θετικού συνεδρίου το κλίμα τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια των αποφάσεων. Πρώτα, γιατί καθυστέρησε να ολοκληρωθεί η πολιτική απόφαση. Η κατ’ αρχήν εισήγηση της επιτροπής ήταν πίσω από τις θέσεις της ΚΕ όπως και από τις τοποθετήσεις των συνέδρων.
Μέχρι που να κατατεθούν προτάσεις και τροποποιήσεις στην επιτροπή και να κατατεθεί το τελικό κείμενο φθάσαμε αργά το βράδυ του Σαββάτου και μάλιστα χωρίς να έχουν οι σύνεδροι μπροστά τους το τελικό κείμενο. Η πολιτική απόφαση ψηφίστηκε με μεγάλη πλειοψηφία, μέσα σε κακό κλίμα, όμως, που είχε δημιουργηθεί κατά τη διάρκεια συζήτησης του καταστατικού. Συζήτηση που προηγήθηκε, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί το κείμενο της πολιτικής απόφασης.
Οι προτάσεις που τέθηκανΤι συνέβη: Κατ’ αρχήν την τελευταία στιγμή κατατίθεται πρόταση για μείωση των μελών της ΚΕ από 201 σε 151 και υπερψηφίζεται. Το επιχείρημα ήταν η αναβάθμιση του στελεχικού δυναμικού και η λειτουργικότητα του οργάνου. Ήταν φανερό πως λειτουργούσε ως τροχοπέδη στην εκλογή στελεχών από την περιφέρεια. Στη συνέχεια ψηφίζεται ομόφωνα η πρόταση να ισχύει σε όλα τα όργανα η ποσόστωση φύλου. Αμέσως μετά τίθεται σε ψηφοφορία πρόταση για δημιουργία ενδιάμεσου περιφερειακού οργάνου. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας είναι δυσδιάκριτο. Για να αποφευχθεί η καταμέτρηση, που ήταν δύσκολη και θα καθυστερούσε, παραπέμφθηκε η ψηφοφορία για την επόμενη μέρα σε κάλπη.
Στη συνέχεια τέθηκε το θέμα αλλαγής του τρόπου συγκρότησης και σύνθεσης των τμημάτων της ΚΕ. Με το σκεπτικό ότι πρόκειται για βασικό χαρακτηριστικό της φυσιογνωμίας του κόμματος και ότι η πρόταση που γίνεται ενέχει τον κίνδυνο γραφειοκρατικοποίησης των τμημάτων και υποτίμησης του πολιτικού τους χαρακτήρα, αποσύρθηκε η πρόταση και παραπέμφθηκε το θέμα στο καταστατικό συνέδριο. Επίσης, σε ψηφοφορία μπήκε πρόταση συνέδρων να μην μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές που δεν είναι εντάξει στις οικονομικές τους υποχρεώσεις προς το κόμμα με βάση τη συμφωνία που υπέγραψαν προεκλογικά. Η πρόταση υπερψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία. Επίσης ψηφίστηκε πρόταση του σ. Τσίπρα για συγκρότηση επιτροπής δεοντολογίας.
Βουλευτές και υπουργοί στην ΚΕΤέλος σε ψηφοφορία μπήκε πρόταση για τη συμμετοχή στην ποσόστωση του 25%, που προβλέπει το καταστατικό, για κυβερνητικά στελέχη κ.λπ. και των βουλευτών. Η πρόταση αυτή είχε πλειοψηφήσει στην ΚΕ του κόμματος. Η επιτροπή καταστατικού ζήτησε να αποσυρθεί η πρόταση, με το σκεπτικό ότι θα ήταν καλό να συμμετάσχουν πολλοί βουλευτές στην ΚΕ. Η πρόταση μπήκε σε ψηφοφορία από το προεδρείο και τελικά εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία.
Στο σημείο αυτό παρενέβη ο πρόεδρος σ. Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος άστοχα έθεσε θέμα αν καταλαβαίνει το σώμα τι ψηφίζει και εξήγησε πως 38 κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές είναι λίγοι για την αναβάθμιση της ΚΕ και ζήτησε να επαναληφθεί η ψηφοφορία και να μην ενταχθούν οι βουλευτές στην ποσόστωση του 25%. Άστοχα, μετά από παρέμβαση του σ. Δ. Βίτσα, το προεδρείο θεώρησε την ψηφοφορία ως μη γενόμενη. Με νέα παρέμβαση ο σ. Τσίπρας ζήτησε να επαναληφθεί η ψηφοφορία, γιατί δεν είναι δυνατόν να αγνοηθεί η απόφαση του συνεδρίου και το λάθος δεν διορθώνεται με λάθος. Η δυσφορία που προκλήθηκε στο σώμα από τις παραπάνω διαδικασίες, έγινε προσπάθεια να απορροφηθούν με πρόταση που κατέθεσε η σ. Τασία Χριστοδουλοπούλου και στηρίχθηκε από τον σ. Νίκο Παππά και Δ. Παπαδημούλη. Η πρόταση έλεγε να παραπεμφθεί το θέμα στο καταστατικό συνέδριο.
Τελικά, το προεδρείο έβαλε το θέμα σε ψηφοφορία όπου και άλλαξε η πλειοψηφία, να μη μετέχουν οι βουλευτές στην ποσόστωση του 25%. Η παρέμβαση πάντως του προέδρου από ένα μεγάλο τμήμα των συνέδρων δεν έγινε κατανοητή και πολύ περισσότερο θεωρήθηκε προσβλητική για ένα σώμα 3.000 συνέδρων κόμματος της αριστεράς. Επίσης, ανοιχτά πολλοί δήλωσαν ότι ήταν μια πρόταση για έλεγχο της ΚΕ από τα πάνω, μιας και τα κυβερνητικά στελέχη και οι βουλευτές έμμεσα ή άμεσα είναι υπό την επιρροή του πρωθυπουργού. Τελικά, επί της ουσίας η μόνη τροποποίηση που υπήρξε στο καταστατικό ήταν η εφαρμογή της ποσόστωσης φύλου σε όλα τα όργανα. Όλες οι άλλες απορρίφθηκαν ή παραπέμφθηκαν για το καταστατικό συνέδριο.
Νέο πολιτικό σκηνικόΣε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα της Κυριακής και τη σύνθεση της ΚΕ είναι φανερό ότι έχουμε νέο πολιτικό σκηνικό στο εσωτερικό του κόμματος. Επανεξελέγη πρόεδρος του κόμματος ο σ. Αλ. Τσίπρας, με συντριπτική πλειοψηφία 93,54%. Καταψηφίστηκε η πρόταση για περιφερειακό όργανο με σημαντική πλειοψηφία. Τώρα όσον αφορά τη σύνθεση της ΚΕ, 59 μέλη από τους εκλεγμένους είναι κυβερνητικά στελέχη, βουλευτές και σύντροφοι που στελεχώνουν τον κρατικό μηχανισμό, 4 από την τοπική αυτοδιοίκηση και 6 από τη νεολαία, συν τον γραμματέα της, 13 εκτός Αττικής και 68 από την Αττική.
Είναι φανερό πως αυτή η σύνθεση δεν είναι ό,τι καλύτερο για ένα κόμμα της αριστεράς. Ιδιαίτερα όταν απουσιάζουν κοινωνικές ομάδες στις οποίες απευθύνεται το κόμμα.
Οι τάσειςΣε ό,τι αφορά την πολιτική σύνθεση πολύ ψηλά στη λίστα των εκλεγμένων είναι στελέχη της ιστορικής ηγεσίας της Ανανεωτικής Αριστεράς και σύντροφοι που έδωσαν τον τόνο στο κλίμα του συνεδρίου, αλλά και της κυβέρνησης. Σε επίπεδο τάσεων τώρα, οι «53+» με ποσοστό 28% και 42 μέλη στην ΚΕ φαίνεται πως ενίσχυσαν τις δυνάμεις τους αριθμητικά, αλλά κυρίως πολιτικά. Οι ίδιοι ως ιδεολογικό και πολιτικό ρεύμα αποφεύγουν να δώσουν ποσοστά και δηλώνουν ότι το συνέδριο και η σύνθεση της ΚΕ με νέα μέλη, αλλά και με τη συναντίληψη που υπάρχει με αρκετούς συντρόφους της παλιάς φρουράς και της νεολαίας, διαμορφώνεται ένα πλειοψηφικό ρεύμα για την υπεράσπιση των αρχών της Αριστεράς και του κόμματος σε συνθήκες διακυβέρνησης και αυτό αποτυπώνεται στη σύνθεση της ΚΕ. Η αλήθεια πάντως είναι ότι επιτυχώς απέκρουσαν φωνές (ευτυχώς λίγες), που στοχοποιούσαν τη λειτουργία των τάσεων και ρευμάτων στο κόμμα και κυρίως έδειχναν τους «53+» ως εν δυνάμει επικίνδυνους για την ενότητα του κόμματος, αλλά και με τις παρεμβάσεις και τοποθετήσεις τους συνεισέφεραν τα μέγιστα (σε συνεργασία και με άλλες δυνάμεις μέσα στο κόμμα όπως η νεολαία, στελέχη της ιστορικής ηγεσίας κ.λπ.) στη διαμόρφωση ενός σώματος με ζωντάνια και ενός κόμματος που θέλει να πρωταγωνιστήσει ξανά στην κοινωνία, απορρίπτοντας τον κυβερνητισμό και την ενσωμάτωση. Τους προβληματίζει η απουσία μεγάλων κοινωνικών ομάδων από τη σύνθεση της ΚΕ, αλλά και των οργανώσεων της περιφέρειας.
Τέλος, πιστώνονται μαζί με την νεολαία, που κατέθεσαν κείμενα συμβολής στις θέσεις της ΚΕ, την προσπάθεια για δημιουργία ενός κόμματος νέου τύπου με πλουραλισμό και σεβασμό στη διαφορετική άποψη και την ενότητα του κόμματος, πράξη που οδήγησε έστω και την τελευταία στιγμή να καταθέσουν συλλογική άποψη και τα άλλα δύο ρεύματα του κόμματος.
Η Ενωτική Κίνηση 38% με 57 μέλη στην ΚΕ (οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι είναι 40%) παραμένει η τάση με τη μεγαλύτερη θεωρητικά επιρροή. Πάντως απέτυχε να πιάσει το στόχο της αυτοδυναμίας, που η ίδια είχε βάλει, και άρα να αυτοθεωρείται το κόμμα και υπεράνω όλων. Ίσως αυτό να ήταν και ο λόγος που αναγκάστηκε να καταθέσει συλλογική άποψη έστω και την τελευταία στιγμή, γιατί κινδύνευε να χαρακτηριστεί ως απλός μηχανισμός. Στο συνέδριο σημειολογικά υστέρησαν και στο εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά κυρίως στις αλλαγές που ήθελαν να περάσουν στο καταστατικό. Τους χρεώνεται επίσης η ευθύνη για την κατάσταση που διαμορφώθηκε το Σάββατο το βράδυ στις ψηφοφορίες για το καταστατικό, την πρόταση για αλλαγή των μελών της ΚΕ από 200 σε 151 την τελευταία στιγμή, που αιφνιδίασε, με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόβλημα στην κοινωνική, αλλά και γεωγραφική σύνθεση της ΚΕ. Οι ίδιοι δηλώνουν ότι ανέκοψαν την επιρροή προς τους «53+», η πραγματικότητα του συνεδρίου όμως δείχνει ότι ήδη έγινε όσμωση αρκετών συντρόφων που ανήκουν σε αυτή την τάση με τους «53+».
Καλύτερα από το αναμενόμενο πήγε η Πλατφόρμα 2010 με το 21% (31 μέλη). Αναγνωρίζει τη νέα πολιτική γεωγραφία στο κόμμα και προτείνει να βασιστεί στη σύγκλιση, στη σύνθεση και στη συνεννόηση, οι οποίες είναι και ιδρυτικές παραδοχές του ΣΥΡΙΖΑ.
Σημαντικό ρόλο, επίσης, θα παίξουν τα ιστορικά στελέχη του κόμματος, που εκλέχτηκαν ψηλά στη λίστα των αποτελεσμάτων. Αντιθέτως, η σοσιαλιστική τάση παρότι ήθελε να καταγραφεί ως ένα σεβαστό τμήμα του χώρου καταγράφηκε με 2,5% και 4 μέλη. Πάντως κορυφαία στελέχη τους, όπως οι σ. Κουρουμπλής και Σπίρτζης δεν έθεσαν υποψηφιότητα.
Αισιοδοξία για την επόμενη μέραΗ επόμενη μέρα απ’ όλες τις δυνάμεις του κόμματος αντιμετωπίζεται με αισιοδοξία. Το αιτούμενο είναι ένα κόμμα μαζικό, αριστερό, βαθιά γειωμένο στην κοινωνία. Ένα κόμμα που παρεμβαίνει, κινητοποιεί, χτίζει νέο κοινωνικό γίγνεσθαι. Αναμένεται να συγκροτηθεί γραμματεία περίπου 25μελής, όπου θα συμμετέχουν κορυφαίοι υπουργοί (το 1/3) και στελέχη του κόμματος. Προφανώς η σύνθεση θα έχει να κάνει και με τους συσχετισμούς που προέκυψαν στη νέα ΚΕ. Το ίδιο θα ισχύσει και στη συγκρότηση των επιτροπών της ΚΕ. Την ώρα που γραφόταν το κείμενο ήταν ανοιχτό το θέμα του γραμματέα. Φαίνεται όμως ότι αν δεν υπάρξει μετατόπιση υπουργού, ο πρόεδρος θα προτείνει τον σ. Ρήγα.
Πέτρος Ζούνης Τα μέλη της Κεντρικής ΕπιτροπήςΕυ. Τσακαλώτος, Ν. Φίλης, Ν. Βούτσης, Α. Ξανθός, Γ. Δραγασάκης, Π. Σκουρλέτης, Π. Πολάκης, Ν. Παππάς, Ρ. Δούρου, Π. Ρήγας, Ν. Ηλιόπουλος, Σ. Φάμελλος, Ρ. Σβίγκου, Στ. Κοντονής, Δ. Παπαδημούλης, Δ. Βίστας, Ν. Σκορίνης, Θ. Δρίτσας, Ό. Γεροβασίλη, Τρ. Αλεξιάδης, Κ. Ζαχαριάδης, Α. Χαρίτσης, Π. Λάμπρου, Γ. Τσίπρας, Θ. Φωτίου, Μ. Κανελλοπούλου, Τρ. Μηταφίδης, Γ. Μπαλάφας, Σ. Αναγνωστοπούλου, Γ. Μπουρνούς, Κ. Δημάγγελος, Α. Κοτσακάς, Κ. Κνήτου, Στ. Παππάς, Π. Κλαυδιανός, Φ. Βάκη, Α. Καββαδία, Π. Σκουρολιάκος, Τ. Χριστοδουλοπούλου, Δ. Τζανακόπουλος, Α. Φλαμπουράρης, Τζ. Συναδινός, Δ. Μπίρμπας, Στ. Αραχωβίτης, Χ. Γολέμης, Δ. Σακελλάρης, Ερ. Κυπριανίδου, Μ. Βαμβουρέλλη, Ν. Μανιός, Ζ. Τσίπρα, Α. Καρα Γιουσούφ, Π. Καραγιώργος, Γ. Βασιλειάδης, Λ. Κρέτσος, Α. Μανταδάκης, Γ. Κυρίτσης, Γ. Μπουγελέκας, Π. Καλκανδής, Κ. Φωθιαδάκης, Ν. Σαντορινιός, Μ. Μπαλαούρας, Θ. Βαμβουρέλλης, Χρ. Στάικος, Μ. Θεοφιλάτος, Χρ. Μαντάς, Α. Φιλίνη, Γ. Μπαλάφας, Ό. Αθανίτη, Κ. Κάβουρας, Στ. Στασινός, Χρ. Καραμάνος, Κ. Μπάρκας, Π. Σκούτας, Α. Μπαλτάς, Δ. Στούμπος, Ζ. Πεπές, Χρ. Σακελαρίου, Χρ. Παπαδόπουλος, Κ. Πουλάκης, Δ. Τεμπονέρας, Π. Ροδάκης, Μ. Ψαλτάκος, Μ. Σαρρής, Μ. Υδραίος, Ελ. Χατζηγεωργίου, Α. Θεοπεφτάτου, Στ. Γιαννακίδης, Γ. Μπασκόζος, Έ. Αχτσιόγλου, Π. Πέρκα, Β. Τσίρκας, Γ. Γώγος, Μ. Μπασιούκας, Α. Γκογκόγλου, Τ. Πολιτίδης, Π. Τριγάζης, Κ. Ιγγλέση, Χρ. Καραγιαννίδης, Ν. Καραντιλιόν, Α. Χριστόπουλος, Α. Παπανδρέου, Π. Σταυροπούλου, Χρ. Φωτιάδης, Ά. Ρήγος, Τ. Τσίτσοβιτς, Δ. Δημητριάδης, Κ. Αμπατζάς, Α. Ρουσιάκης, Γ. Χονδρός, Μ. Αυγενάκης, Γ. Βουλγαράκης, Ρ. Καλφακάκου, Θ. Κοτσιφάκης, Γ. Στέφος, Α. Σαπουνά, Γ. Σπαθής, Φ. Βαμβουκάκης, Κ. Μάλαμα, Ντ. Μπατζιά, Ζ. Καπρανάς, Χρ. Ρώσσιος, Θ. Τσούπος, Χ. Καφαντάρη, Λ. Στουκογεώργος, Γ. Πάλλης, Κ. Αλεξίου, Ι. Καμτσίδου, Θ. Γουλιάρου, Μ. Φραγκάκη, Α. Ρογδάκη, Π. Παπαθανασίου, Α. Χατζοπούλου, Ε. Καλαμαρά, Ε. Παπαγιαννούλη, Ε. Συμεωνίδου, Κ. Κυλάκου, Η. Ζαβογιάννη, Ν. Θεοδωρακοπούλου, Μ. Θελερίτη, Ε. Χριστούλη, Στ. Πολίτου, Κ. Αυδή, Δ. Κολτσίδα, Β. Βερελή, Γν. Χαλαιτζίδου, Μ. Τολάκη, Σ. Σταυρίδου-Κερεμίδου, Ξ. Παπαδοπούλου, Ε. Χιωτέλλη.