Πολύ σπουδαία η συζήτηση για την προοπτική της ΕΕ που άρχισε στη Σύνοδο Κορυφής, Πέμπτη και Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Ωστόσο το ενδιαφέρον όλων, ιδιαίτερα των ελλήνων δημοσιογράφων, ήταν συγκεντρωμένο στην πορεία των διαπραγματεύσεων και ως προς αυτό δέχτηκε τις περισσότερες ερωτήσεις ο Αλέξης Τσίπρας. Πλην, και ο ίδιος εκμεταλλεύθηκε την παρουσία τόσων αξιωματούχων και επιχείρησε να προωθήσει τις ελληνικές θέσεις για το θετικό και σύντομο κλείσιμο της αξιολόγησης.
Η Ευρώπη βρίσκεται σε έντονη διαταραχή, οι πολίτες δεν ελπίζουν ή δεν ελπίζουν ισχυρά πλέον σ’ αυτή και οι εκπρόσωποι των ελίτ είναι υποχρεωμένοι να το αντιμετωπίσουν. Εν τούτοις, οι πρωτοβουλίες τους περιορίζονται σε εξωραϊσμό της κακής εικόνας της Ευρώπης, αφήνοντας σχεδόν ανέπαφη την πολιτική που τη συγκροτεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήθελαν να μπει στα συμπεράσματα η θέση, στην οποία αντιτάχθηκε ο έλληνας πρωθυπουργός, ότι η λιτότητα άρχισε να αποδίδει!
Ανοιχτές συνεργασίες χωρίς αποκλεισμούςΟ Αλέξης Τσίπρας, αντίθετα, επικέντρωσε στην καρδιά του ζητήματος: «Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις, αλλά και μεγάλους κινδύνους, που προέρχονται από την αδυναμία της να διατηρήσει μια σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες της και ταυτόχρονα την αδυναμία της να είναι αποτελεσματική στη διαχείριση των κρίσεων που αντιμετωπίζει», σημείωσε. Τόνισε, δε, διαβλέποντας τους κινδύνους που εμπεριέχει το εφεύρημα της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων, «την ανάγκη να μη μιλάμε για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, αλλά για την Ευρώπη των πολλών επιλογών. Δεν μπορεί να είναι όραμά μας μια πολύ συντηρητική αντίληψη περί της Ευρώπης των ισχυρών, του σκληρού πυρήνα, και κάποιων άλλων οι οποίοι θα ακολουθούν». Ιδιαίτερα αναφέρθηκε στην «προϋπόθεση αυτές οι ενισχυμένες συνεργασίες να είναι ανοικτές, χωρίς αποκλεισμούς και εξαιρέσεις».
Αλλά, όπως, ήδη σημειώσαμε το βασικό ενδιαφέρον ήταν για τις διαπραγματεύσεις. Τόνισε εισαγωγικά ότι επεσήμανε στους συναδέλφους του «ότι τώρα που η Ελλάδα βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο εφαρμογής του προγράμματος, έχει ανάγκη όχι από περισσότερη λιτότητα, αλλά από μεγαλύτερη ενίσχυση των αναπτυξιακών της δυνατοτήτων.»
Ως προς την πορεία των διαπραγματεύσεων, σημείωσε ότι «βρισκόμαστε κοντά και χρονικά και πολιτικά σε μια συνολική συμφωνία για το ελληνικό πρόγραμμα» και πρόσθεσε ότι «είναι, κατά την άποψή μου, εφικτό να έχουμε τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο μέχρι το Eurogroup της 20ης Μαρτίου και απολύτως εφικτό από εκεί και πέρα, να έχουμε τον Απρίλη τη συνολική συμφωνία που θα αφορά και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος». Δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι και η κ. Μέρκελ «ήταν εξαιρετικά αισιόδοξη, ανησυχητικά, ίσως, αισιόδοξη», όπως είπε.
Σε άλλο τόνο αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός στη στάση του ΔΝΤ,όταν ρωτήθηκε. Οι απόψεις του είναι γνώστες εδώ και εφτά χρόνια είπε, δεν είναι καινούριες. «Το ότι έχει υπάρξει όμως πρόοδος οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υιοθετούνται πάντοτε», σημείωσε με νόημα. «Έτσι πιστεύουμε και αισιοδοξούμε ότι θα έχουμε πολύ σύντομα τη δυνατότητα να φτάσουμε σε ένα θετικό αποτέλεσμα που θα δίνει μια συνολική λύση, αλλά θα προστατεύει και την κοινωνία, διότι αυτός είναι ο στόχος μας, η λύση που θα δοθεί να είναι και κοινωνικά βιώσιμη».
Συνήθεις ύποπτοιΟ κ. Τόμσεν έκανε πάλι την εμφάνισή του αυτές τις μέρες με παρέμβασή του. Απαντώντας για την Ελλάδα, ανέφερε ότι το ελληνικό χρέος είναι «μη βιώσιμο» και πως καμία μεταρρύθμιση και προσπάθεια δεν θα έχει αποτέλεσμα χωρίς κάποιου είδους αναδιάρθρωση του χρέους. Ομοίως ξεκαθάρισε πως καμία ελάφρυνση δεν θα βοηθήσει την Ελλάδα, χωρίς πιο ισχυρές δομικές μεταρρυθμίσεις. Σχετικά με τους στόχους του προγράμματος για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% και ερωτηθείς ειδικά για το αν θα υπάρχουν επιπτώσεις στην ανάπτυξη, ο Δανός ανέφερε πως το ΔΝΤ ζητούσε στόχο 1,5%. «Η Ελλάδα με τους Ευρωπαίους συμφώνησαν στο 3,5%. Φυσικά αυτό θα έχει αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη για ένα διάστημα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία», ανέφερε.
Στο προσκήνιο επανήλθε, όμως,και ο κ. Σόιμπλε, ύστερα από τις «χαλαρές» δηλώσεις στην αρχή της προηγούμενης εβδομάδας. Μιλώντας σε εκδήλωση της Deloitte στη Γερμανία, τόνισε: «δεν είναι ότι δεν συμπαθώ τους Έλληνες, αλλά θα έπρεπε να έχω το χαρακτήρα της Μητέρας Τερέζας για να μην πιέζω για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων». Επανέλαβε, δε, για μια ακόμη φορά ότι η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους δεν είναι απαραίτητη οικονομικά, άποψη αντίθετη από εκείνη που ενστερνίζεται το ΔΝΤ.. Έχει ενδιαφέρον ότι έκρουσε «καμπανάκι» πως ο κόσμος είναι επικίνδυνα κοντά στην επιστροφή εθνικών συνόρων. Δεν είναι λίγο να το λέει αυτό ο κ. Σόιμπλε, αν και είναι άγνωστο αν έχει συνειδητοποιήσει ότι ο ίδιος έχει μεγάλη συμβολή σ’ αυτό το επικίνδυνο αποτέλεσμα.
Αυτό είναι το κλίμα από τις Βρυξέλλες, κάπως αισιόδοξο. Αλλά κανείς δεν είναι σοφό να παρασυρθεί, και να μην πάρει στα σοβαρά, να μην τον ανησυχεί το γεγονός ότι πολλά θέματα και σοβαρά είναι ανοιχτά. Οι διαπραγματεύσεις, λοιπόν, συνεχίζονται και θα είναι πολύ σκληρές ακόμη και με εκβιασμούς. Η σταθερή υπεράσπιση των θέσεών της είναι η μόνη σωσίβια λέμβος της κυβέρνησης.
Παύλος Κλαυδιανός