Η λύση μπορεί να έρθει μέσα από σύνθεση Τη συνέντευξη πήρε ο Στάθης Κουτρουβίδης Πώς βλέπετε ως Οικολόγοι Πράσινοι τη διαδικασία της δεύτερης αξιολόγησης;Ως Οικολόγοι Πράσινοι (ΟΠ) θα θέλαμε τη διαδικασία της δεύτερης αξιολόγησης
να αποτυπώνει τη συνολική διάσταση του προβλήματος της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Γι’ αυτό οφείλει να απαντάει με προτάσεις σε όλες τις διαστάσεις της κρίσης, που δεν ήταν και δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και κοινωνική και περιβαλλοντική. Εμείς επιμένουμε να ζητάμε και να μιλάμε και γι’ αυτά. Η αποπληρωμή του χρέους δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται οικονομικά με επενδύσεις που ακυρώνουν τις άλλες παραμέτρους της κοινωνικής μας ζωής, ούτε την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος στην όμορφη χώρα μας, που είναι κομμάτι του εαυτού μας. Ξεκομμένα απ’ αυτή τη διάσταση μέτρα και αντίμετρα είναι στη γνωστή ιστορικά συνταγή της υποταγής του σχεδιασμού στο πρόσκαιρο και ουσιαστικά αναποτελεσματικό.
Δεν μας αρκεί που η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους θεσμούς μόνο για αντίμετρα επιδοματικού χαρακτήρα και στοχευμένα μόνον στα απολύτως εξασθενημένα κοινωνικά στρώματα, γιατί τα στρώματα αυτά έχουν ανάγκη από ζωή και όχι μόνο χρήματα. Γιατι η ζωή δεν χρεοκοπεί.
Εμείς θα θέλαμε να διαπραγματευόμαστε για να εξασφαλιστούν:
-το
νερό ως δημόσιος και φυσικός πόρος, διαθέσιμος με ποιότητα και κοινωνική διαχείριση,
-επιδότηση κτιρίων, δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων για
δραστική εξοικονόμηση ενέργειας,
-
σπάσιμο του κρατικού γραφειοκρατικού μονοπώλιου της ΔΕΗ στην ενέργεια, όχι μέσα από την πώληση της ΔΕΗ σε ιδιώτες αλλά με έμπρακτα μέτρα για τη παράλληλη στήριξη της μικρής παραγωγής καθαρής ενέργειας παραγόμενης με αποκεντρωμένες συνεταιριστικές ανανεώσιμες μονάδες, μοντέλο που άλλαξε καθοριστικά την ενεργειακή αυτάρκεια στη Γερμανία,
- εξοικονόμηση πόρων για την κοινωνία, την αυτοδιοίκηση και το κράτος μέσα από την
άμεση προτεραιότητα πόρων για την κοινωνική οικονομία με όρους ιδιωτικής πρωτοβουλίας και την ελάφρυνση φορολογικών επιβαρύνσεων στην ανακύκλωση απορριμμάτων και αποβλήτων, με τη συμμετοχή των πολιτών, στην πηγή παραγωγής του καταναλούμενου προϊόντος,
-
αξιοποίηση της σχολάζουσας δημόσιας περιουσίας όχι μέσα από όρους εκποίησης ή συμβατικής διαχείρισης αλλά με προτεραιότητα πόρων και ελάφρυνση φορολογικών επιβαρύνσεων στην κοινωνική οικονομία και την πρωτογενή παραγωγή ποιοτικών προϊόντων. Μια αξιοποίηση που θα μπορούσε να μειώσει το κόστος των παρεχόμενων κοινωνικών αναγκών του πολίτη από ένα κοινωνικό κράτος.
Είμαστε κομμάτι μιας ευρωπαϊκής πολιτικής ομάδας που εστιάζει σ’ αυτές τις προτεραιότητες. Και με αυτή την πολιτική λογική για το ξεπέρασμα της κρίσης, στήριξε και στηρίζει την ελληνική κυβέρνηση, ίσως η μόνη τόσο σταθερά, αλλά μπορεί να την στηρίξει ακόμα περισσότερο, αν η κυβέρνηση δώσει δείγματα διαπραγμάτευσης προς αυτή τη κατεύθυνση. Αλλά δεν έχουμε καταφέρει να πείσουμε τη κυβέρνηση να ανεβάσει τέτοιες πολιτικές στην ατζέντα της διαπραγμάτευσης που αποτελούν και ευρωπαϊκό κεκτημένο με ευρεία αποδοχή στους πολίτες της Ευρώπης.
Στελέχη του χώρου των Οικολόγων Πρασίνων συμμετέχουν στην κυβέρνηση με βασικό κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Πώς αποτιμάτε τη μέχρι τώρα πορεία της και της πολιτικής τους;Η κυβέρνηση έχει επιτελέσει σημαντικό έργο, τόσο με την Ευρώπη όσο και με αλλαγές σε πολλούς τομείς της εσωτερικής διακυβέρνησης. Το έργο αυτό θα έπρεπε να είναι πιο τολμηρό σε ό,τι αφορά τις αλλαγές. Και να προβάλλεται με συστηματικό τρόπο στην κοινωνία, κάτι που δεν γίνεται.
Στην προσπάθεια αυτή συμμετείχαν και συμμετέχουν στελέχη των ΟΠ, και όχι μόνο ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος πριν και Αγροτικής Ανάπτυξης τώρα. Συμμετείχαμε με συνειδητή επιλογή σύνθεσης και συναίνεσης. Αλλά θέλαμε από την αρχή και επιμέναμε για μεγαλύτερη συμμετοχή αλλά και ελευθερία σε πρωτοβουλίες. Δυστυχώς φαίνεται να υπάρχουν αντίθετες επιλογές. Η απόδοση των ΟΠ στο κυβερνητικό έργο είναι σοβαρό και κομβικό. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, ο ΕΣΔΑ (που όμως λίγο-λίγο αλλοιώνεται με επιμέρους νομοθετικά μέτρα), οι δασικοί χάρτες (που κινδυνεύουν από τη γνωστή υποταγή στην παραοικονομία (θεσμική, παραθεσμική και ιδιωτική), το νομοσχέδιο για την απαγόρευση στη χώρα μας των Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (που «φωλιάζει» στο γραφείο του υπουργού Αγροτικής Ανασυγκρότησης), τις ουσιαστικές μας παρεμβάσεις στο νομοσχέδιο για την κοινωνική οικονομία, το νομοσχέδιο για το Πάρκο Τρίτση που συνδύασε αρμονικά την οικολογία με την (κοινωνική ) οικονομία. Αλλά και κοινοβουλευτικά, με καίριες παρεμβάσεις σε οικονομικά νομοσχέδια κατοχυρώσαμε τη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.
Υπάρχουν ερωτήματα: Πώς ο πολίτης γνωρίζει τη συμμετοχή των ΟΠ στις προσπάθειες αυτές από την κυβερνητική επικοινωνιακή πολιτική; Πως οι ΟΠ συμμετέχουν στους θεσμικούς μηχανισμούς υλοποίησης των προτεραιοτήτων τους (και κυρίως σ’ αυτές που δεν συνδυαζονται με την περιβαλλοντική πολιτική); Ποιά είναι η συμμετοχή τους στο κυβερνητικό έργο σε επίπεδο δράσης τουλάχιστον εκεί που συμμετείχαν στην κυβερνητική πρωτοβουλία (π.χ. κοινωνική οικονομία).
Εκτιμάτε ότι αυτά δεν θέτουν προβληματισμούς στα μέλη των ΟΠ αν αξίζει η προσπάθεια ευθύνης που αναλάβαμε με μεγάλο πολιτικό κόστος για να στηρίξουμε την έξοδο από την κρίση, με όρους όμως αλλαγής;
Με το τελευταίο συνέδριό σας αποφασίσατε να πάρετε ένα είδος απόστασης από την πολιτική της κυβέρνησης. Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα αυτής της πολιτικής;Με το συνέδριό μας και τη συναινετική του απόφαση διαπιστώσαμε τα παραπάνω και επιχειρήσαμε να καταγράψουμε την πρόθεση της μεγάλης πλειοψηφίας των ΟΠ να επιμείνουν στη στήριξη της κυβέρνησης
αλλά με αλλαγή πλεύσης και ξεκάθαρο λόγο στα θέματα όπου διαφωνούμε. Σε πολλά από αυτά, όπως χαρακτηριστικά στον τομέα της ενέργειας, είχαμε συμφωνήσει σε προγραμματικό επίπεδο το 2015. Σήμερα όμως, δύο χρόνια μετά, από την κυβερνητική πορεία, διαπιστώνουμε έντονες διαφωνίες στην πράξη.
Διεκδικούμε, λοιπόν, να επαναδιαπραγματευτούμε τη συμφωνία, όχι με κραυγές και αποχωρήσεις, αλλά μέσα από μια συντονισμένη πορεία διαλόγου με το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ και τα κρίσιμα κυβερνητικά χαρτοφυλάκια. Με στόχο μια νέα επικαιροποιημένη συμφωνία στόχων και αξόνων αιχμής.
Είναι προφανές στην πολιτική ότι μια συνεργασία ποτέ δεν είναι μονόδρομος. Πρέπει να αποτελεί συμφέρον των συνεργαζομένων. Στις ερχόμενες εκλογές «θα κάνουμε ταμείο» και θα κινηθούμε με βάση το συμφέρον της πολιτικής οικολογίας και του κόμματος της αλλά και το συμφέρον της χώρας, όπως εκτιμούμε εμείς. Χρειάζεται, παράλληλα, να ανοίξει ένας ευρύτερος διάλογος μας και με άλλες πολιτικές και κινηματικές δυνάμεις που θα προσδιορίσουν τη στάση μας στρατηγικά και τακτικά στις τριπλές εκλογές που έρχονται (εθνικές, ευρωεκλογές, τοπικές). Άλλωστε μπορεί να συνεργαζόμαστε στο θεσμικό επίπεδο αλλά στην κοινωνία δρούμε αυτόνομα και δεν δεσμευόμαστε από αυτές τις συνεργασίες, συμφωνημένα.
Ποια μπορεί να είναι σήμερα και μάλιστα σε μια περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης η σχέση της Αριστεράς και της Οικολογίας;Η σχέση αναδεικνύεται όλο και πιο δυνατή. Γιατί όλο και περισσότερο, σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο, καταδεικνύεται ότι το πρόβλημα δεν είναι καθαρά οικονομικίστικο, αλλά δομικό. Και η λύση δεν μπορεί να έρθει παρά μέσα από σύνθεση των δυνάμεων που πιστεύουν στον άνθρωπο και τη συλλογικότητα, η οποία μπορεί να γεννήσει μια καινούργια ελπίδα, ουσιαστικό αντιστάθισμα στον επικίνδυνο λαϊκισμό της άκρας δεξιάς. Η επιτυχία στις προεδρικές εκλογές της Αυστρίας (μέσα από μια τέτοια ευρύτερη συμμαχία) αλλά και των Πράσινων-Αριστερών στην Ολλανδία το αποδεικνύουν στην πράξη ότι η πολιτική οικολογία μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος των κοινωνιών ως αντιστάθμισμα στη εθνικιστική πολιτική, το ρατσιστικό φασισμό και το συντηρητικό νεο-λαϊκισμό. Τη βία, την τρομοκρατία, τον πόλεμο.
Οι ΟΠ της Ελλάδας δηλώνουν περήφανοι που άνοιξαν το δρόμο πριν δύο χρόνια. Πολύ περισσότερο που το επιχείρησαν μέσα στη φωτιά της κρίσης του Νότου της Ευρώπης. Όποιο κι αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη σαφέστερη έκφραση της αντισυστημικότητας του πράσινου κινήματος. Σε λίγες μέρες στο Λίβερπουλ γίνεται κοινό Συνέδριο των Ευρωπαίων Πράσινων και του παγκόσμιου πολιτικού-οικολογικού κινήματος και οι Πράσινοι της Ελλάδας θα είναι παρόντες με πολυμελή αντιπροσωπεία. Το Μάιο στην Αθήνα, οι Πράσινοι της «φωτιάς» (δηλ. του Νότου) θα συνεδριάσουν για επαναπροσδιορισμό της κρίσης, τους άξονες της πράσινης πολιτικής στο Νότο και τα αποτελέσματα των συνεργασιών που επιχειρήθηκαν.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι για πολλά χρόνια αποτελούσαν μια συστημική δύναμη στην Ευρώπη. Αυτό βέβαια έχει κατά πολύ αλλάξει και λόγω της κρίσης. Σήμερα η οικογένεια των ευρωπαίων Πρασίνων που κινείται;Η οικογένεια των ευρωπαίων Πράσινων δεν ήταν ποτέ συστημική. Οι ιδέες της πολτικής οικολογίας είναι ξέχωρες και επαναστατικά, με την κυριολεξία του όρου, ριζοσπαστικές. Αλλά ήτανε πάντα και σύγχρονες με τις ανάγκες των πολιτών, πιστεύοντας ότι «δεν είναι στραβός ο γιαλός αλλά το καράβι αρμενίζει στραβά», αποποιούμενη την «απόλυτη αλήθεια» των παραδοσιακών κομμάτων και την υποταγή του κοινωνικού συμφέροντος σ’ αυτήν. Οι πράσινες πολιτικές, γι’ αυτό, συνδυάζονται με την πίστη στις συμμετοχικές διαδικασίες, τη σύνθεση και το διάλογο. Γι’ αυτό και ευρωπαϊκά πράσινα κόμματα συμμετείχαν σε παραδοσιακές κυβερνήσεις. Όμως θα δείτε ότι στις δομές τους και τις γενικότερες επιλογές τους δεν άλλαξαν. Αλλά δεν αντιμετώπισαν τη συμμετοχή αυτή με μια μεταφυσική «αγιοσύνη» του κόμματος.
Σήμερα, η κρίση του παραδοσιακού οικονομικού μοντέλου και της Ευρώπης αναδεικνύει την πραγματική δύναμη των πράσινων ιδεών. Πρός ένα διαφορετικό μέλλον –βιώσιμο και ισότιμο, για όλους, όλα τα έμβια όντα και τον πλανήτη. Η δύναμη αυτή γεννάει ένα σύγχρονο ριζοσπαστισμό, που θα πρέπει να συμβάλει δημιουργικά και στην απαιτούμενη αναδιάταξη του παραδοσιακού πολιτικού συτήματος που κατέρευσε. Τον ευρωσκεπτικισμό αντιμετωπίζουν οι Πράσινοι με πολιτική και όχι αριθμολάγνες διαχειρίσεις των «golden boys» της πολιτικής γραφειοκρατίας. Και γι’ αυτό νικάνε. Στην Αυστρία (με βετεράνους) στην Ολλανδία (με νέους). Θέλω να πιστεύω ότι έπεται και συνέχεια.