Του Θωμά ΤσαλαπάτηΚάθε χρόνο στη Ρώμη 10.000 σπίτια οικογενειών εκκενώνονται. Χιλιάδες άνθρωποι πετιούνται στους δρόμους μιας πόλης γεμάτης από άδεια κτήρια. Μπροστά σε αυτή την απάνθρωπη και παράλογη συνθήκη οι άνθρωποι διαδηλώνουν, οργανώνονται και διαμαρτύρονται, ζητώντας το αυτονόητο. Στέγη, κατοικία, και κυρίως αξιοπρέπεια. Στις 6 Δεκεμβρίου του 2012, 250 οικογένειες κατέλαβαν ένα παρατημένο ξενοδοχείο στα περίχωρα της Ρώμης. Μέχρι και σήμερα ζούνε εκεί. Το 4 Stelle Hotel είναι η ιστορία τους.
Το διαδικτυακό ντοκιμαντέρ «4 Stelle Hotel: An ordinary day in an extra ordinary place», των Valerio Muscella και Paolo Palermo, αποτελεί μια ψηφιακή εμπειρία αλληλεγγύης και συμμετοχής. Ο θεατής - χρήστης του διαδικτύου καλείται να επισκεφτεί το σάιτ http://www.4stellehotel.it/ και να βιώσει διαδικτυακά μια μέρα στην κατάληψη προσφύγων της Ρώμης στο παρατημένο ξενοδοχείο 4 Stelle Hotel. Οι εικόνες και τα βίντεο δημιουργούν την αίσθηση του ντοκιμαντέρ. Είναι, όμως, ο επισκέπτης αυτός που ορίζει το ρυθμό, το δρόμο και την ταχύτητά του, επιλέγοντας κάθε φορά τι θέλει να δει και από πού θέλει να περάσει.
Χωρισμένο σε 4 περιόδους της ημέρας, το σάιτ προσφέρει στον επισκέπτη μια σειρά από ντοκουμέντα σχετικά με την κάθε μέρα στο ξενοδοχείο: πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ. Ο επισκέπτης βλέπει φωτογραφίες, ακούει ήχους της κάθε στιγμής, βλέπει βίντεο με εξομολογήσεις και ιστορίες, μαθαίνει πληροφορίες, παρακολουθεί γιορτές. Έρχεται σε επαφή με μια συνηθισμένη μέρα, με μια φλούδα ζωής μέσα στο 4 Stelle Hotel.
Ένα πείραμα συνύπαρξηςΣτο ξενοδοχείο ζουν κατά κύριο λόγω οικογένειες, πολλές από τις οποίες έχουν παιδιά κάτω των 3 ετών. Από αυτές, 52 προέρχονται από την ανατολική Αφρική, 85 από τη βόρεια Αφρική, 20 από την υποσαχάρια Αφρική, 28 από την ανατολική Ευρώπη, 29 από την Λατινική Αμερική, 4 από την Ιταλία, ενώ 12 είναι μεικτές. Όπως μπορεί κανείς εύκολα να καταλάβει, το ξενοδοχείο 4 Stelle δεν αποτελεί μόνο μια κατάληψη στέγης, αλλά πολύ περισσότερο ένα πείραμα συνύπαρξης. Στα βίντεο του ντοκιμαντέρ μπορεί κάποιος να δει ανθρώπους διαφορετικής προέλευσης να συμμετέχουν σε κοινές γιορτές, να μαθαίνουν με περιέργεια τα ήθη και τα έθιμα των γειτόνων τους, να διασκεδάζουν και να αναπνέουν μαζί τους. Η ανάγκη στη συγκεκριμένη περίπτωση γεννάει συνύπαρξη.
Μέσα από την ημέρα που περνάμε στο ξενοδοχείο, μαθαίνουμε τις διαδρομές των κατοίκων, τις χίλιες σκληρές στιγμές που τους έφεραν έως εδώ, τις φιλοδοξίες και τα όνειρα, τις απόψεις για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Μας ξεναγούν στα δωμάτιά τους, μοιράζονται μαζί μας το περιβάλλον και τα αντικείμενά τους. Το βλέμμα εδώ είναι αλληλεγγύη.
Ταξίδι στην ιστορίαΗ περιήγηση στο ξενοδοχείο είναι ένα ταξίδι στο παρελθόν και το παρόν της Ευρώπης. Στις αποικίες και τους ξεριζωμούς για τους οποίους είναι υπεύθυνη και ταυτόχρονα στη σημερινή φτώχεια και στους χίλιους λάθος τρόπους διαχείρισης του ζητήματος. Μέσα, όμως, από την αλληλεγγύη και τη συνύπαρξη, το εγχείρημα γίνεται προβολή ενός ενδεχόμενου μέλλοντος. Ίσως του μόνου μέλλοντος με θετικό πρόσημο. Ίσως γι’ αυτό τελικά το ίδιο το αποτέλεσμα, παρά τις σκληρές αποχρώσεις του, καταφέρνει να αποπνέει αισιοδοξία. Αυτό που κυριαρχεί είναι η δράση και η συμπόνια ως απάντηση στη δυσκολία και τη σκληρότητα. Άλλωστε, τίποτα δεν έχει τελειώσει. Η αστυνομία και ο δήμος ακόμα προσπαθούν να εκκενώσουν το ξενοδοχείο. Το διαδικτυακό ντοκιμαντέρ μέσα από την πρωτοτυπία και τη διάδραση, την τεράστια έκταση και το άπειρο υλικό (οι δημιουργοί μάζευαν υλικό και δούλευαν περίπου 2 χρόνια, ζώντας μέσα στην κατάληψη), με την εξαιρετική αισθητική του, την ειλικρίνεια και την αμεσότητα, τη σχεδόν ποιητική ελλειπτικότητα –όποτε αυτή χρειάζεται- καταφέρνει να γίνει κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή καταγραφή. Γίνεται μια χειρονομία έμπρακτης αλληλεγγύης και ταυτόχρονα μια ξεκάθαρη πολιτική πρόταση. Και επίσης, μια πρόταση που αναζητά αρχικά επισκέπτες και στη συνέχεια μιμητές.
http://tsalapatis.blogspot.gr/