«ΤΙ ΚΙ ΑΝ ΕΠΕΣΕ Ο ΓΡΑΜΜΟΣ, ΕΜΕΙΣ ΘΑ ΝΙΚΗΣΟΥΜΕ»Πολύτιμη κληρονομιά μας, η μνήμη Επιμέλεια: Στράτος ΚερσανίδηςΟσο κι αν προσπάθησαν να εγκαθιδρύσουν την αντίληψη περί του τέλους της Ιστορίας, η ίδια η Ιστορία φαίνεται να ξεπερνά αυτές τις… ανιστόρητες απόψεις. Με τη συλλογική μνήμη ως πολύτιμη περιουσία, οι άνθρωποι και οι κοινωνίες κοιτάζουν προς το μέλλον και συνεχίζουν να προχωρούν και μαζί τους προχωρά και η Ιστορία.
Σημαντική συμβολή στη διατήρηση της μνήμης, άρα και προωθητική ύλη για τη συνέχεια, αποτελεί και ο κινηματογράφος, κυρίως μέσα από τις ταινίες τεκμηρίωσης (ντοκιμαντέρ). Ο λόγος εν προκειμένω για το ντοκιμαντέρ «Τι κι αν έπεσε ο Γράμμος, εμείς θα νικήσουμε», τη σκηνοθετική επιμέλεια του οποίου έχει ο Κώστας Σταματόπουλος.
Απελευθέρωση, Δεκέμβρης, Βάρκιζα, διώξεις των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, Εμφύλιος. Κι ύστερα έρχεται η εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), ως φυσική συνέχεια του ηρωικού αγώνα που έδωσαν οι γυναίκες και οι άνδρες στην αντίσταση εναντίον του ναζισμού κι έτσι τα πλάνα δένουν τη δράση του ΕΛΑΣ με το κίνημα στις πόλεις, την Ελεύθερη Ελλάδα.
Μέσα από το πλούσιο και σπάνιο υλικό που χρησιμοποιήθηκε στην ταινία, οι θεατές έρχονται σε επαφή με τη ζωή των μαχητών, την πρώτη απόπειρα για εγκαθίδρυση της λαϊκής εξουσίας στις ελεύθερες περιοχές, εκτιμήσεις για τη δράση του ΔΣΕ, με ειδικές αναφορές στη μόρφωση, την υγεία, τη δικαιοσύνη, την επιμελητεία, τον ειδικό ρόλο των γυναικών και της νεολαίας, διανθισμένα με μαρτυρίες μαχητών του ΔΣΕ.
Για τις ανάγκες της ταινίας χρησιμοποιήθηκε πρωτότυπο υλικό που γυρίστηκε από το κινηματογραφικό συνεργείο του ΔΣΕ καθώς και ηχητικά ντοκουμέντα της εποχής. Σε αυτά προστέθηκαν σύγχρονα πλάνα από τα βουνά και τις άλλες περιοχές και χώρους δράσης που έδρασε ο ΔΣΕ. Χρησιμοποιήθηκε, επίσης, υλικό από τα ιστορικά αρχεία του ΚΚΕ, από το αρχείο της ΕΡΤ και του Πολεμικού Μουσείου.
Το ντοκιμαντέρ, ως προϊόν συλλογικής δουλειάς, γυρίστηκε από κινηματογραφική ομάδα αποτελούμενη από τους Λεωνίδα Βαρδαρό, Κώστα Σταματόπουλο, Σήφη Στάμου, Θεοδοσία Γραμματικού και Γιάννη Μαρούδα. Η έρευνα έγινε και τα κείμενα γράφτηκαν από τον Παύλο Ρούφα και το Θανάση Λεκάτη. Την πρωτότυπη μουσική έγραψε ο Γιώργος Καλτσούνης, ενώ ακούγονται οι ηθοποιοί: Μίλτος Δημουλής, Βασίλης Κολοβός, Νίκος Μόσχοβος, Μαριάνθη Σοντάκη και Χριστόφορος Γιακουμέλος. Όλο αυτό το πλούσιο υλικό, διάρκειας 105 λεπτών, μονταρίστηκε από το Σωτήρη Γκέκα.
Το ντοκιμαντέρ «Τι κι αν έπεσε ο Γράμμος, εμείς θα νικήσουμε», απηχεί κυρίως την επίσημη άποψη του ΚΚΕ για τα γεγονότα, χωρίς όμως αυτό να μειώνει την ιστορική του αξία ως ντοκουμέντο. Ως εκ τούτου μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για να ανοίξει μια πολύ ενδιαφέρουσα και χρήσιμη συζήτηση.
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΚΡΙΤΙΚΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΒιβλία για το σινεμάΣαράντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ίδρυση της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, ένα σύντομο ιστορικό της οποίας, γραμμένο από το Νίνο Φενέκ Μικελίδη δημοσιεύεται στο βιβλίο «Δέκα + Δέκα καλύτερες ταινίες. Ελληνικό - Ευρωπαϊκό Σινεμά», ένας συλλογικός τόμος ο οποίος κυκλοφόρησε με αφορμή την ψηφοφορία των μελών της ΠΕΚΚ για τις 10 καλύτερες ελληνικές και 10 καλύτερες ευρωπαϊκές ταινίες των τελευταίων 40 ετών.
Προλογίζει ο πρόεδρος της Ένωσης, Ανδρέας Τύρος ενώ από τα εισαγωγικά κείμενα ξεχωρίζει εκείνο που έγραψε το 2001 και αναδημοσιεύεται, ο αγαπημένος μας Σωτήρης Δημητρίου, που έφυγε από κοντά μας πέρυσι τον Αύγουστο. Στον τόμο δημοσιεύονται κριτικές για όλες τις ταινίες που ψηφίστηκαν γραμμένες από μέλη της ΠΕΚΚ. Για την ιστορία αναφέρω πως στη ελληνική δεκάδα η πρώτη θέση ανήκει στο «Θίασο» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, ενώ στην ευρωπαϊκή, το «Στάλκερ», του Αντρέι Ταρκόφσκι.
Στον Αντρέι Ταρκόφσκι είναι αφιερωμένη η δεύτερη έκδοση της ΠΕΚΚ, με αφορμή τα 30 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου ρώσου δημιουργού, με τίτλο «Αντρέι Ταρκόφσκι: Ένας Άγιος για όλες τις εποχές. Τριάντα χρόνια απουσίας - παρουσίας». Μέλη της ΠΕΚΚ, αλλά και άλλοι θεωρητικοί και ιστορικοί κινηματογράφου, προσεγγίζουν μέσα από τα κείμενά τους το έργο του Ταρκόφσκι, ενώ αναδημοσιεύεται και μια συνέντευξη του ιδίου που δόθηκε σε πολωνικό περιοδικό το 1985. Ο εν λόγω τόμος εκδόθηκε με αφορμή εκδήλωση που διοργάνωσε η ΠΕΚΚ, με προβολές όλων των ταινιών του Αντρέι Ταρκόφσκι, στο πλαίσιο του 29ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου που πραγματοποιήθηκε από τις 17 ως τις 27 Νοεμβρίου.
Τέλος, για μια ακόμη χρονιά κυκλοφόρησε το ετήσιο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ, «Κινηματογράφος 2016», ένας ακόμη συλλογικό τόμος, αναδρομή στο κινηματογραφικό έτος που πέρασε.
Οι φίλοι του κινηματογράφου μπορούν να βρουν πληροφορίες και για τις 372 ταινίες οι οποίες προβλήθηκαν στις αίθουσες το 2016, καθώς και κριτικές που έχουν γραφτεί από κριτικούς μέλη της Ένωσης για την κάθε μία από αυτές.
Στο Αλκμανάκ υπάρχουν ακόμη πληροφορίες για όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά φεστιβάλ καθώς και για όλα τα φεστιβάλ που έγιναν στην Ελλάδα, με ιδιαίτερη αναφορά στα βραβεία που έδωσε η ΠΕΚΚ στο καθένα από αυτά.
Σημαντικό μέρος είναι αφιερωμένο στους θανάτους ανθρώπων του κινηματογράφου που σημειώθηκαν μέσα στο 2016 και πλήρης κατάλογος όλων των κινηματογραφικών εκδόσεων της χρονιάς που πέρασε.
Δύο κείμενα είναι αφιερωμένα σε δύο δικούς μας ανθρώπου που “έφυγαν”. Τον ανθρωπολόγο, θεωρητικό και ιστορικό του κινηματογράφου, Σωτήρη Δημητρίου και την συνάδελφο Τζία Γιοβάνη, (Ριζοσπάστης, webradio902.gr) στέλεχος του ΚΚΕ στον τομέα του Πολιτισμού.
Τέλος, οι αναγνώστες μπορούν να δουν ποιες ταινίες ψήφισαν οι έλληνες κριτικοί για το 2016, φέρνοντας στην πρώτη θέση της ξένης δεκάδας τον «Τόνι Έρνμαν» του Μάρεν Άντε και στην πρώτη θέση της ελληνικής τριάδας, το «Suntan» του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου.
Στρά. Κερ. ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ «Κάποτε στην Καλιφόρνια» (Οnce upon a time in Venice) των Μαρκ και Ρομπ Κάλεν: Ο Στιβ Φορντ, πρώην αστυνομικός και νυν ντετέκτιβ στην παραθαλάσσια συνοικία Βενετία στο Λος Άντζελες, αναλαμβάνει να διαλευκάνει μια υπόθεση. Όμως το ένα φέρνει το άλλο κι έτσι, χωρίς να το καταλάβει, μπλέκεται σε μια επικίνδυνη ιστορία. Τα μέλη μιας επικίνδυνης συμμορίας μπαίνουν στο σπίτι της αδελφής του, κλέβουν τα πάντα και μαζί και τον Μπάντι, το σκύλο του Στιβ, τον οποίο υπεραγάπα η ανιψιά του. Ο Στιβ αποφασίζει να φέρει τον Μπάντι πίσω στο σπίτι, ενώ την ίδια στιγμή προσπαθεί να διαλευκάνει την υπόθεση που έχει αναλάβει: να βρει ποιος κρύβεται πίσω από τα τεράστια γκραφίτι που ζωγραφίζονται τις νύχτες σε κάποια υπό πώληση κτίρια. Πέρασα καλά βλέποντάς την αλλά το ότι ήδη την έχω ξεχάσει δεν νομίζω να οφείλεται στη μνήμη μου.
«Ευαίσθητες χορδές» (Le couer en braille) του Μισέλ Μπουζενά: Η Μαρί είναι 12 ετών, πολύ κακή μαθήτρια, παίζει πολύ καλό βιολοντσέλο και το όνειρό της είναι να ασχοληθεί με τη μουσική. Όμως μια αρρώστια, από την οποία κανείς δεn γνωρίζει ότι πάσχει, την οδηγεί σε σταδιακή απώλεια της όρασης της! Στο σχολείο γνωρίζεται με τον Βικτόρ, ένα δυναμικό αγόρι που όμως αντιμετωπίζει προβλήματα στο σχολείο. Η Μαρί βοηθά το συμμαθητή της στα μαθήματα και εκείνος, όταν του αποκαλύπτει το μυστικό της αρρώστιας της, υπόσχεται να την βοηθήσει να πετύχει στις εξετάσεις για το Ωδείο. Μια δυνατή σχέση φιλίας και αγάπης ανάμεσα στα δύο παιδιά που χτίζουν μέσα από τις δυσκολίες το μέλλον τους. Τρυφερή δραματική κωμωδία.
«Με τον μπαμπά ή τη μαμά 2» (Papa ou maman 2) του Μαρτέν Μπουρμπουλόν: Στο πρώτο μέρος της ταινίας, οι Λερόι, δηλαδή ο Βενσάν και η Φλοράνς, είχαν χωρίσει. Διαζευγμένοι πλέον και με τα πράγματα να έχουν ηρεμήσει, συνεχίζουν τις ζωές τους. Όμως όταν θα εμφανιστούν νέοι εραστές στη ζωή τους, τα αίματα θα ανάψουν εκ νέου και οι Λερόι θα βρεθούν αντιμέτωποι σε νέα μάχη. Μέτρια κωμωδία που έχει χάσει τη σπιρτάδα του πρώτου μέρους.
«Εκδίκηση με στιλ» (Goingin style) του Ζακ Μπραφ: Ο Γουίλι, ο Τζο και ο Αλ, τρεις ηλικιωμένοι συνταξιούχοι χάνουν τις συντάξεις τους λόγω κακοδιαχείρισης της εταιρείας στην οποία εργαζόταν. Αποφασίζουν να πάρουν αυτό που τους ανήκει ριψοκινδυνεύοντας τα πάντα. Και ο μοναδικός τρόπος είναι να ληστέψουν την τράπεζα που… τους λήστεψε! Απολαυστική κωμωδία με τρεις κορυφαίους ηθοποιούς, οι οποίοι δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας. Η ταινία είναι ριμέικ της ομώνυμης του 1979 σε σκηνοθεσία του Μάρτν Μπρεστ.
«Transformers 5: Ο τελευταίος ιππότης» (Transformers: The last knight) του Μάικλ Μπέι: Ακόμη μία ταινία (η 5η) βασισμένη στο ομώνυμο ηλεκτρονικό παιχνίδι. Δράση και φαντασία συναντιούνται και σε όποιον αρέσει!
Σινεφίλ