Τη στιγμή που θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές, τα σκουπίδια θα μας έχουν απαλλάξει από την παρουσία τους στους δρόμους των πόλεων. Κι όμως, πριν από μία εβδομάδα τίποτα δεν προοιώνιζε αυτή την εξέλιξη. Αντίθετα, πολλοί είχαν επενδύσει πολιτικά στην τροφοδότηση της έντασης και την κορύφωση της όξυνσης, προκειμένου να την εκμεταλλευτούν μικροπολιτικά (και δεν εννοώ μερικούς επιπόλαιους, που πίστευαν ότι βρίσκονταν ενώπιον της πρώτης λαϊκής εξέγερσης στην ιστορία με αφορμή το πήξιμο των δρόμων στο σκουπίδι).
Η τεχνητή όξυνση πήγε στα σκουπίδιαΔεν ήταν, βέβαια, μόνο μικροπολιτική η στόχευση, είχε και μια άλλη, εξίσου σημαντική πλευρά, όπως φάνηκε πολύ γρήγορα: στόχευε στην εξυπηρέτηση μεγαλοεπιχειρηματικών συμφερόντων, τα οποία εξακολουθούν να καραδοκούν. Η ηγεσία της ΝΔ, παρότι έκανε προσπάθεια να κρύψει των εμπλοκή της στην πρόκληση της απόφασης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που λειτούργησε σαν πυροδοτικός μηχανισμός στις μετέπειτα εξελίξεις, δεν φρόντισε να κάνει το ίδιο όσον αφορά τις προθέσεις της και τα σχέδιά της για την παράδοση της καθαριότητας στους εργολάβους. Με άλλα λόγια, θεώρησε την εμπλοκή του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην υπόθεση σαν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να προωθήσει με τους δικούς της στην Τοπική Αυτοδιοίκηση την ιδιωτικοποίηση σ’ αυτό τον τομέα.
Ταυτόχρονα, συνδύασε αυτή την επιθετικά νεοφιλελεύθερη ρητορική με την τακτική της κωλυσιεργίας και τις κανονικής κατάδοσης ως απαγορευμένης από τα μνημόνια και το Σύνταγμα κάθε άλλης πιθανής λύσης, με σκοπό να εκθέσει την κυβέρνηση, να συμβάλει στη σκλήρυνση της στάσης των εργαζομένων και, συνεπώς, στην πρόκληση αδιεξόδου. Είναι φανερό ότι οι τακτικιστές του Μοσχάτου, μένοντας προσωρινά χωρίς στρατηγική, επενδύουν στη συσσώρευση πρόσφορης ύλης για την πρόκληση όξυνσης και αδιεξόδων παντού όπου παρουσιάζεται ευκαιρία.
Απ’ την αμηχανία στη συνείδηση της ευθύνηςΑν έχει νόημα να ασχολούμαστε με την ηγεσία της ΝΔ τόσο πολύ, είναι γιατί στην προκείμενη περίπτωση έχουμε ίσως ένα τυπικό δείγμα της πολιτικής που πρόκειται να ακολουθήσει, αλλά και μια σχετικά καλή προσπάθεια απάντησης από την πλευρά της κυβέρνησης, παρά τα προβλήματα που μπορεί κάποιος να εντοπίσει στην ετοιμότητά της, την ικανότητά της να προλαμβάνει, αντί να τρέχει να διορθώνει καταστάσεις.
Ας αρχίσουμε, όμως, από τα αρνητικά δείγματα γραφής της κυβέρνησης. Το ζήτημα των συμβασιούχων τής καθαριότητας είναι ένα ζήτημα που χρονίζει. Το γεγονός, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση αυτή το κληρονόμησε από το δικομματισμό, δεν την απαλλάσσει από την ευθύνη τής μη επίλυσής του δύο χρόνια τώρα, εν ψυχρώ και όχι εν θερμώ.
Ευτυχώς, όταν βρέθηκε μπροστά στην απειλή να διογκωθεί από την αντιπολίτευση (κάθε απόχρωσης –και εξ αριστερών δυστυχώς– σ’ αυτή την περίπτωση) ένα υπαρκτό πρόβλημα, με αποτέλεσμα να απειληθεί πολιτικά, δεν πανικοβλήθηκε και απέφυγε τελικά το ολισθηρό έδαφος της κομματικής αντιπαράθεσης με τη συνδικαλιστική εκπροσώπηση, στο οποίο πήγε κάποια στιγμή να πατήσει. Και, κυρίως, απέφυγε την πεπατημένη του κοινωνικού αυτοματισμού, παρά το γεγονός ότι τα σκουπίδια προσφέρονται. Αυτό της επέτρεψε και να κρατήσει ανοιχτό το δίαυλο της συζήτησης με τη συνδικαλιστική εκπροσώπηση, και τις απόψεις της για τους πολιτικούς και συνδικαλιστικούς κινδύνους να εκθέσει δημόσια, και την αναζήτηση νομοθετικής ρύθμισης να επισπεύσει, και την ΠΟΕ-ΟΤΑ να παρωθήσει να ενισχύσει το προσωπικό ασφαλείας και τις διορθωτικές παρεμβάσεις της, παρά τις πιέσεις που δεχόταν πανταχόθεν. Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός κάλεσε την ΠΟΕ-ΟΤΑ στο Μαξίμου πριν αυτή το ζητήσει και ήταν σε θέση να της εκθέσει μια εφικτή και σε σωστή κατεύθυνση λύση, ήταν αποφασιστικό βήμα στην εξέλιξη των πραγμάτων. Κι ας λένε τώρα οι ποιούμενοι την ανάγκη φιλοτιμία ότι «πετάχτηκε στα σκουπίδια η παρέμβαση Τσίπρα». Κι ας επιμένουν στην εκτελεστική επιτροπή της ΠΟΕ-ΟΤΑ ότι διαφωνούν με τη νομοθετική ρύθμιση –γιατί καλά κάνουν, οφείλουν να υπερασπίσουν το συμφέρον των συμβασιούχων, που τώρα κινδυνεύει περισσότερο από τις, όχι και τόσο φιλικές, δημοτικές αρχές.
Θα διδαχτεί η κυβέρνηση;Αυτό που μένει, τελικά, είναι η αίσια έκβαση χωρίς παρατράγουδα, σαν αυτά που ονειρευόταν η ηγεσία της ΝΔ. Αρκεί όσοι έχουν δεσμευτεί στην κυβέρνηση για την εφαρμογή αυτής της νομοθετικής ρύθμισης, να μην ξεχάσουν τις υποχρεώσεις τους ούτε να αφήσουν να ατονήσει το ενδιαφέρον τους για την επίλυση του προβλήματος, τώρα που απομακρύνεται ο κίνδυνος μιας ανάφλεξης.
Το συμπέρασμα που οφείλουν να βγάλουν στην κυβέρνηση, είναι ότι στην προσπάθεια μικροκομματικής εκμετάλλευσης και επικοινωνιακής επίθεσης με όλα τα (συστημικά) μέσα και σε όλα τα μέτωπα δεν απαντάς με τα ίδια μέσα, δηλαδή με μικρο-πολιτικοποίηση των συνδικαλιστικών διεκδικήσεων και με επικοινωνιακές αντεπιθέσεις. Απαντάς με λύσεις που ικανοποιούν το κοινό αίσθημα και υπηρετούν το κοινό συμφέρον. Γιατί αυτές οι λύσεις είναι, τελικά, που αφήνουν έκθετους όσους γαντζώνονται από πραγματικά προβλήματα όχι για να επιλύσουν, αλλά για να υπηρετήσουν ιδιοτελή και αλλότρια συμφέροντα. Κι ας έχουν πάγιους συμμάχους παλιούς και νέους μιντιάρχες.
Σ΄ αυτή τη διελκυστίνδα πολλοί θα ήθελαν να τραβήξουν σε διαφορετικά σημεία, ανάλογα με τις ανάγκες τους, τη διαχωριστική γραμμή. Τελικά, αυτή χαράχτηκε σε τέτοιο σημείο, ώστε η ΝΔ (και όσοι, όπως το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, δεν διαφοροποιήθηκαν με σαφήνεια από αυτήν), μαζί με τους επίδοξους εργολάβους της καθαριότητας και τους κάθε είδους «εκσυγχρονιστές» της ιδιωτικοποίησης των πάντων, βρέθηκαν από τη μια μεριά, ενώ οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα, μαζί με όσους έχουν σκοπό να τους απαλλάξουν από την ψηφοθηρική ομηρία και τη μικροκομματική εκμετάλλευση, προσπαθούν να συνυπάρξουν από την άλλη. Αυτό δεν εξασφαλίζεται χωρίς κόπο και μελετημένο σχέδιο. Έχει πολλά να διδαχτεί από τη συγκεκριμένη σύγκρουση και την εξέλιξή της η κυβέρνηση. Και είναι βέβαιο ότι θα της χρειαστούν συχνά τέτοια διδάγματα. Οι συγκρούσεις αυτού είδους δεν θα της λείψουν.
Χ. Γεωργούλας