Λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, και με δεδομένη πλέον την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ, δύο είναι τα ερωτηματικά των εκλογών. Το πρώτο είναι το αν θα επιτευχθεί ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ για αυτοδυναμία και το δεύτερο αφορά το ποιο κόμμα θα καταλάβει την τρίτη θέση, Και τα δύο, μάλιστα, πιθανόν να βρουν απαντήσεις αργά το βράδυ της Κυριακής, καθώς, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, τόσο η αυτοδυναμία όσο και η μάχη για την τρίτη θέση βρίσκονται εντός των ορίων του στατιστικού λάθους.
Η ψαλίδα μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ φαίνεται να άνοιξε την τελευταία εβδομάδα. Σύμφωνα με τους αναλυτές, αυτό συνέβη καθώς αφενός η ΝΔ δεν κατάφερε να προσεγγίσει σημαντικό μερίδιο «κεντρώων» ψηφοφόρων και αφετέρου ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετώπισε αποτελεσματικά την εκστρατεία φόβου που εξαπέλυσε το κυβερνητικό επιτελείο. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι, ακόμα και την τελευταία στιγμή, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον ΣΥΡΙΖΑ να αποσπά ένα σημαντικό μέρος ψηφοφόρων της ΝΔ, που σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει το 10% της δύναμης της ΝΔ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κουμουνδούρου η διαφορά των δύο κομμάτων θα ξεπερνά το 4%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται «ένα βήμα πριν την αυτοδυναμία», όπως σημείωσε και ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του, στην Πάτρα, την περασμένη Τετάρτη. Άλλωστε, οι δημοσκοπήσεις της τελευταίας εβδομάδας δείχνουν τη διαφορά να κυμαίνεται από 4.4% (Metron Analysis/ Παραπολιτικά) εως 9,9% (Palmos Analysis/TVXS).
Πού θα κριθεί η αυτοδυναμίαΣτον ΣΥΡΙΖΑ δίνουν μάχη για το μαγικό νούμερο 36%, έτσι ώστε να αγγίξουν τον επιθυμητό στόχο. Η αυτοδυναμία, βέβαια, δεν περνάει ακριβώς από τα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς δεν κρίνεται απόλυτα από το ποσοστό του πρώτου κόμματος ούτε και από τη διαφορά που θα έχουν τα δύο πρώτα κόμματα. Αυτό που καθορίζει το αν το πρώτο κόμμα θα έχει πάνω από 150 έδρες στην επόμενη βουλή, είναι το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός βουλής. Αυτή τη στιγμή όλα τα σενάρια είναι ανοικτά, καθώς τόσο το ΚΙΔΗΣΟ και οι ΑΝΕΛ σε πρώτο βαθμό, όσο και το ΠΑΣΟΚ σε δεύτερο δίνουν μάχη προκειμένου να ξεπεράσουν το 3%. Όπως διαμορφώνεται σήμερα το σκηνικό, σημαντικό ρόλο για την αυτοδυναμία αναμένεται να διαδραματίσει το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν οι ΑΝΕΛ.
Υπενθυμίζουμε ότι στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, σε εφτακομματική βουλή, το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός κοινοβουλίου ήταν 5,97%. Αν στις εκλογές της Κυριακής το ποσοστό κινηθεί στα ίδια επίπεδα, τότε το πρώτο κόμμα χρειάζεται περίπου 38%. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι πολύ δύσκολα η επόμενη βουλή θα έχει εφτά κόμματα και ως εκ τούτου ακόμα και ποσοστό μεταξύ 36,5 και 37% είναι ικανό να δώσει στο πρώτο κόμμα την αυτοδυναμία (αναλυτικά στον πίνακα του ΥΠΕΣ).
Μεγάλη η διαφορά στα αστικά κέντραΣτον ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, σημειώνουν με ικανοποίηση τη μεγάλη διαφορά που έχουν με τη ΝΔ στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σύμφωνα με τις μετρήσεις, στη Β΄ Αθήνας η διαφορά είναι κοντά στο 15%, ενώ στον Πειραιά η διαφορά μπορεί να ξεπεράσει και το 20%. Παρόμοιες διαφορές καταγράφονται και στη Θεσσαλονίκη, καθώς το προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ και στις δύο περιφέρειες της συμπρωτεύουσας, αγγίζει το 10%. Ενδεικτικό του ρεύματος που υπάρχει είναι ότι ακόμα και στη «γαλάζια» Α΄ Αθήνας ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται στις μετρήσεις, με διαφορά άνω του 5%. Τέλος, στην Κρήτη, που και το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μεγάλη διαφορά από τη ΝΔ, οι τοπικές δημοσκοπήσεις δείχνουν διαφορά που αγγίζει το 20%.
Αδάμος Ζαχαριάδης