«Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ HEDI»Ο δύσκολος δρόμος της χειραφέτησηςΤου Στράτου ΚερσανίδηΤο ανθρώπινο είδος στην ιστορική του πορεία δημιούργησε κοινωνίες και ένα πλέγμα εξουσιών που το έχει οδηγήσει στη υποδούλωση. Έτσι ο άνθρωπος αποζητώντας την απελευθέρωσή του από τα δεσμά αυτών των εξουσιών αγωνίζεται, εξεγείρεται, επαναστατεί και καθημερινά κερδίζει μάχες σε έναν πόλεμο διαρκείας. Όμως εάν ο αγώνας απέναντι σε μια εξουσία οδηγεί, με πολλές δυσκολίες, στον εκδημοκρατισμό των θεσμών και του κράτους, υπάρχει και ένας άλλος αγώνας, ο οποίος μπορεί να αποδειχτεί ακόμη και ανυπέρβλητος. Είναι εκείνος ο οποίος οδηγεί στη χειραφέτηση από τα κοινωνικά δεσμά, τα οποία συχνά αποδεικνύονται πιο ισχυρά από τα επιβληθέντα από την κρατική εξουσία.
Η Τυνησία είναι μια χώρα η οποία αναζητά το δρόμο της μετά από μια δύσκολη και ταραγμένη εποχή, η οποία κορυφώθηκε με την ονομαζόμενη, Αραβική Άνοιξη. Στην πρωτεύουσά της, την Τύνιδα, ζει ο νεαρός Χεντί, ο κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας «Η ιστορία του Χεντί» (Inhebek Hedi), του Μοχάμεντ Μπεν Ατία. Είναι ένας ήσυχος νέος, ο οποίος εργάζεται σε μια εταιρεία αυτοκινήτων και σύντομα πρόκειται να παντρευτεί. Μόνο που η μέλλουσα σύζυγός του, η Κελιγιά, είναι μια γυναίκα την οποία δεν επέλεξε ο ίδιος αλλά η μητέρα του. Η οποία, μάλιστα, έχει αναλάβει όλα τα διαδικαστικά του γάμου.
Μερικές μέρες πριν από την τελετή και ύστερα από εντολή του εργοδότη του, ο Χεντί πηγαίνει σε μια γειτονική πόλη για να πουλήσει αυτοκίνητα. Στο ξενοδοχείο που μένει γνωρίζει την Ριμ, μια όμορφη, μοντέρνα και χειραφετημένη κοπέλα. Η παθιασμένη ερωτική σχέση που ξεκινά μαζί της τον φέρνει αντιμέτωπο με μια πραγματικότητα που δεν γνώριζε. Τώρα, όμως, πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει καθώς βρίσκεται αντιμέτωπος με τις κοινωνικές συμβάσεις. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να διαλύσει το γάμο του, να συγκρουστεί με τη μητέρα του και με ολόκληρο το οικογενειακό περιβάλλον του. Δύσκολη απόφαση. Θα επιλέξει το δρόμο της υποταγής ή το δρόμο της χειραφέτησης; Ένας άνδρας στο μεταίχμιο, μια κοινωνία στο μεταίχμιο.
Αυτό το μικρό, χαμηλόφωνο διαμάντι από την Τυνησία μάς οδηγεί μέσα στις εσωτερικές αντιφάσεις και τις συγκρούσεις μιας κοινωνίας, φορείς των οποίων είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι.
Στην πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία του, ο Μοχάμεντ Μπεν Ατία, χρησιμοποιώντας μια παθιασμένη ερωτική σχέση, σκιαγραφεί την καθημερινότητα στην πατρίδα του και την πορεία της προς τη δημοκρατία. Ο ήρωάς του είναι ένας άνθρωπος μοναχικός, ήρεμος, σχεδόν άβουλος. Αυτό που χρειάζεται για να αλλάξει πορεία, είναι μια αφορμή, καθώς μέσα του σιγοβράζει η αμφιβολία. Η αφορμή έρχεται στο πρόσωπο της Ριμ, ο Χεντί εκρήγνυται, αμφισβητεί, αναζητά την προσωπική του ελευθερία στην επιλογή. Ηφωτιά που άναψε από την έκρηξη πρέπει να διατηρηθεί, ώστε να κάψει το παλιό και να δημιουργήσει χώρο στο νέο. Οι κοινωνικές αναφορές του Μπεν Ατία, αν και δεν φαίνονται στο πρώτο επίπεδο ανάγνωσης της ταινίας, δεν είναι δυσδιάκριτες. Η φωτιά που άναψε η Αραβική Άνοιξη, για να έχει αποτέλεσμα πρέπει να διατηρηθεί.
Η ταινία κέρδισε τη Χρυσή Αθηνά στο 22ο Διεθνές Φεστιβάλ της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», ο Μπεν Ατία το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ του Βερολίνου 2016 και, στο ίδιο φεστιβάλ, ο πρωταγωνιστής Ματζίντ Μαστουρά τιμήθηκε με την Αργυρή Άρκτο ανδρικής ερμηνείας.
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com «ΕΝΑ ΚΑΠΟΙΟ ΤΕΛΟΣ»Όταν κλείνει ο κύκλος Η ζωή μας αποτελείται από αλλεπάλληλους κύκλους. Άλλοτε εφαπτόμενους, άλλοτε διασταυρούμενους και μερικές φορές κάποιους που δεν έχουν κλείσει αφήνοντας ανοιχτές εκκρεμότητες.
Στην ταινία «Ένα κάποιο τέλος» (A sense of an ending), ο ινδικής καταγωγής σκηνοθέτης Ρίτες Μπάτρα αφηγείται την ιστορία ενός κύκλου ο οποίος άνοιξε πάλι μετά από πολλά χρόνια για να δοθούν απαντήσεις σε ερωτήματα που είχαν παραμείνει αναπάντητα.
Ο Τόνι Γουέμσπστερ ζει μια ήσυχη καθημερινότητα, ανάμεσα στη δουλειά του -διατηρεί κατάστημα παλιών φωτογραφικών μηχανών- το σπίτι του, την πρώην σύζυγό του και την έγκυο κόρη του. Ένα γράμμα όμως έρχεται για να τον αναστατώσει. Αποστολέας είναι η μητέρα της φίλης του από τα πανεπιστημιακά χρόνια, της Βερόνικα. Η μητέρα της Βερόνικα έχει πεθάνει και στο γράμμα μαθαίνει πως στην κατοχή της κόρης της είναι ένα ημερολόγιο. Πρόκειται για το ημερολόγιο του καλύτερου φίλου του, ο οποίος τελικά παντρεύτηκε την Βερόνικα. Ο Τόνι προσπαθεί να πάρει στα χέρια του το ημερολόγιο το οποίο σύμφωνα με το γράμμα τού ανήκει και έτσι αναζητά την Βερόνικα. Καταφέρνει να την συναντήσει χωρίς να καταφέρει να πάρει στα χέρια του το ημερολόγιο, αλλά, μέσα από τις συναντήσεις του με την Βερόνικα, θα ανακαλύψει την τραγική αλήθεια. Γεγονότα που είχαν συμβεί εντελώς διαφορετικά από ό,τι νόμιζε, σχέσεις θρυμματισμένες, απαγορευμένοι έρωτες, αυτοκτονίες. Έτσι ένας κύκλος από τη ζωή του Τόνι, η σχέση του με την Βερόνικα, θα κλείσει μετά από πολλά χρόνια, όχι με ανώδυνο τρόπο.
Η ταινία έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, χάρη στην ίδια την ιστορία που αφηγείται, η οποία κορυφώνεται με μια ανατροπή. Επίσης χάρη στις πολύ δυνατές ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών: του Τζιμ Μπρόντμπεντ (Τόνι) και της Σαρλότ Ράμπλινγκ (Βερόνικα).
Παρόλα αυτά, μοιάζει σαν να έγινε βιαστικά και έτσι δεν αποφεύγει τις σεναριακές και τις σκηνοθετικές ευκολίες, με αποτέλεσμα την αποδυνάμωσή της.
Στρά. Κερ. ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ «Βικτώρια και Αμπντούλ» (Victoria and Abdul) του Στίβεν Φρίαρς: Ο Φρίαρς, με τη λεπτή σκηνοθετική του ματιά, αφηγείται μια πτυχή από τη ζωή της βασίλισσας Βικτωρίας. Πιο συγκεκριμένα τη σχέση της με τον Αμπντούλ Καρίμ, έναν νεαρό Ινδό ο οποίος ήρθε από την πατρίδα του στην Αγγλία για να παραστεί στα 50 χρόνια της βασιλείας της. Η βασίλισσα, αμφισβητώντας τους ίδιους τους βασιλικούς κανόνες και τους περιορισμούς μέσα στους οποίους της επιβάλλει να ζει το πρωτόκολλο, βρίσκει διέξοδο στην παρέα του Ινδού. Όσο η φιλία δυναμώνει, η βασίλισσα αρχίζει να βλέπει τον κόσμο διαφορετικά, νιώθει να αναμορφώνεται και να γίνεται καλύτερος άνθρωπος. Φυσικά οι συντηρητικοί κύκλοι του παλατιού δεν βλέπουν με καλό μάτι τη σχέση της βασίλισσας. Η εξαιρετικά προσεγμένη σκηνοθεσία του Φρίαρς, η λεπτή ειρωνική του ματιά για το θεσμό της βασιλείας και η μοναδική ερμηνεία της Τζούντι Ντεντς δίνουν ένα γοητευτικό κινηματογραφικό αποτέλεσμα.
«Πικαδέρο» (Picadero) του Μπαν Σάροκ: Ο Γκόρκα και η Άνε είναι ένα ερωτευμένο ζευγάρι που προσπαθεί να χαρεί τον έρωτά του αλλά δυσκολεύεται ...εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στην Ισπανία. Ζουν σε μια μικρή πόλη στη Χώρα των Βάσκων και αναζητούν υπαίθριους χώρους για να βρεθούν μόνοι τους. Οι δύο νέοι θέλουν να κάνουν έρωτα και αφού δεν μπορούν να πάνε σε ξενοδοχείο, είναι αναγκασμένοι να ψάξουν δημόσιους χώρους που χρησιμοποιούνται για σεξ, τους ονομαζόμενους «πικαδέρος». Έξυπνη κομεντί με απευθείας αναφορά στην οικονομική κρίση που μαστίζει την Ισπανία, με σαφείς παραπομπές στο σινεμά του Καουρισμάκι. Ο Σάροκ κάνει μια ταινία για την αβεβαιότητα με την οποία αντιμετωπίζουν οι νέοι το μέλλον και τα όνειρά τους για μια καλύτερη ζωή.
«Annabelle: Creation» του Ντέιβιντ Σάντμπεργκ: Έχουν περάσει 20 χρόνια από το θάνατο της κόρης τους σε δυστύχημα αλλά ακόμη αισθάνονται ενοχές. Έτσι ο Σάμιουελ Μιούλινς, ο οποίος κατασκευάζει κούκλες, και η σύζυγός του Έτσερ αποφασίζουν να εξιλεωθούν προσφέροντας φιλοξενία στο μεγάλο τους σπίτι, σε μερικά κορίτσια από το ορφανοτροφείο και σε μια καλόγρια. Στο σπίτι όμως υπάρχει η Άναμπελ, μια κούκλα που έχει κατασκευάσει ο Σάμιουελ, η οποία ζωντανεύει και σκορπά τον τρόμο.
«Γυάλινο κάστρο» (Glass castle) του Ντεστίν Ντανιέλ Κρετόν: Η Ζανέτ Γουόλς μεγαλώνει σε μια φτωχή και προβληματική οικογένεια η οποία διαρκώς καταδιώκεται. Ο πατέρας της, μέθυσος αλλά ευφυής, αφηγείται φανταστικές ιστορίες στην κόρη του για να την κρατά μακριά από τα οικογενειακά προβλήματα. Η μητέρα της αρνείται να συμβιβαστεί με τους κανόνες είναι εγωίστρια και δεν φαίνεται πρόθυμη να αναλάβει τη φροντίδα της οικογένειας. Η Ζανέτ παλεύει ενάντια στις αντιξοότητες έχοντας ως σκοπό να τις ξεπεράσει και να φτιάξει τη δική της ζωή.
Σινεφίλ