Απάντηση στο άρθρο της εφημερίδας “Η Εποχή” στις 17/9/2017Το άρθρο της εφημερίδας «Η Εποχή» στο φύλλο της 17ης Σεπτεμβρίου 2017, με τίτλο «Ερωτήματα και ανησυχίες για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς», διαλαμβάνει ανακριβή και εσφαλμένα στοιχεία επί των οποίων κρίνεται αναγκαίο να καταγραφεί σαφής και ξεκάθαρη απάντηση:
α) Η ταχύτερη ολοκλήρωση των πλειστηριασμών δεν διευκολύνει τις τράπεζες, όπως αναφέρει στην πρώτη παράγραφό του το άρθρο, αλλά αντιθέτως βελτιώνει τη θέση του οφειλέτη. Δίνεται η δυνατότητα επίτευξης μιας καλύτερης οικονομικής προσφοράς, δεδομένου ότι η χρήση ηλεκτρονικών μέσων διευκολύνει την πρόσβαση όσων επιθυμούν να μετέχουν στον πλειστηριασμό. Είναι ακριβώς αυτή η ευχέρεια πρόσβασης που οδηγεί σε περισσότερες και πολλαπλές προσφορές, με τελικό αποτέλεσμα οι προσφορές -που πλέον γίνονται σε πραγματικό χρόνο- να ωθούν μέσω του ανταγωνισμού στην επίτευξη υψηλότερου πλειστηριάσματος, προς προφανές όφελος του οφειλέτη. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, ο οφειλέτης μπορεί ηλεκτρονικά να παρακολουθεί ακώλυτα την πορεία του πλειστηριασμού και να ενημερώνεται απευθείας. Καθίσταται έτσι δυνατή η επίτευξη ελέγχου όλης της διαδικασίας του πλειστηριασμού με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα και μηδενίζεται η δράση των γνωστών στο ευρύ κοινό ως «κορακιών» στους πλειστηριασμούς. Τέλος, ο αριθμός και η ταχύτητα των πλειστηριασμών προφανώς δεν αυξάνεται, όπως αναφέρει εσφαλμένα το άρθρο, εξ’ αιτίας του μέσου που χρησιμοποιείται, καθώς τα στοιχεία αυτά είναι μεγέθη εκ των προτέρων ορισμένα. Παρέχεται, όμως, η ευχέρεια επιλογών αναφορικά με την ημέρα και ώρα διεξαγωγής τους.
β) Η αναφορά στο άρθρο περί της μη δυνατότητας παρουσίας αλληλέγγυων για να διακόψουν τη διαδικασία των φυσικών πλειστηριασμών δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο ή λογικό (!) επιχείρημα για τη μη εφαρμογή μιας μνημονιακής δράσης, προβλεπόμενης τουλάχιστον από το 2014, πόσο μάλλον όταν έχει ασκηθεί κατ’ επανάληψη βία κατά συμβολαιογράφων από πλευράς οργανωμένων ομάδων με απροσδιόριστα κίνητρα. Είναι δε ανεξήγητο το γεγονός ότι στο παραπάνω πλαίσιο έχουν διακοπεί από τέτοιες ομάδες πλειστηριασμοί, οι οποίοι πραγματοποιούνταν προς όφελος απολυμένων εργαζομένων ή πλειστηριασμοί που αφορούσαν αξιώσεις για διατροφή τέκνου ανυπεράσπιστων γυναικών. Επίσης, αν υιοθετηθεί η λογική του άρθρου, χρειάζεται να εξηγήσει κάποιος αν υπάρχει πολίτης ή ακόμη περισσότερο νομικός σε αυτή τη χώρα που προσβλέπει στην κατάργηση του θεσμού της αναγκαστικής εκτέλεσης, ο οποίος υπάρχει εδώ και δεκαετίες στο δικαιϊκό μας σύστημα και δεν αποτελεί προφανώς προϊόν της κρίσης.
γ) Το στάδιο του πλειστηριασμού, που πραγματώνει ουσιαστικά την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων (εκτέλεση), εξ’ ορισμού αποτελεί πεδίο εντάσεων και αυτό συμβαίνει σε όλα τα δικαιϊκά συστήματα των πολιτισμένων κρατών. Προφανώς δεν είναι μια ανώδυνη διαδικασία, αλλά είναι κατοχυρωμένη στο κράτος δικαίου και διέπεται από όρους νομιμότητας και όχι αυτοδικίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η χρήση ηλεκτρονικών μέσων μόνο όφελος προκαλεί στον οφειλέτη, καθώς με τη διαφάνεια που εισάγει στη διαδικασία, και τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω για τις πολλαπλές προσφορές, πραγματώνεται η βελτίωση της θέσης του σε μια διαδικασία που ούτως η άλλως δεν είναι ευχάριστη για κανέναν.
Στο πεδίο των διαπραγματεύσεων για την εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών δόθηκε επιτυχώς μεγάλη μάχη για τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα τους, με κατοχύρωση της αποκλειστικής παρουσίας των συμβολαιογράφων, που κατέχουν σημαντικότατο ρόλο ως άμισθοι δημόσιοι λειτουργοί ασκούντες δημόσια εξουσία, επιφορτισμένοι από την Πολιτεία με την αρμοδιότητα της αναγκαστικής εκτέλεσης. Ο δημόσιος χαρακτήρας της αναγκαστικής εκτέλεσης, η διαφάνεια της διαδικασίας και της δικονομικής και οικονομικής προστασίας των δικαιωμάτων των οφειλετών που διασφαλίστηκαν κατά τα ανωτέρω στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως αυτονόητο γεγονός, αλλά κατακτήθηκαν έπειτα από πολύμηνη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, οι οποίοι εξ’ αρχής προσήλθαν και διατηρούν ακόμη άλλες λύσεις και προτάσεις με ακραία νεοφιλελεύθερο πρόσημο.
Δημήτρης Μελίδης,ειδικός συνεργάτης υπουργούΔικαιοσύνης, Διαφάνειαςκαι Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων