«ΧΩΡΙΣ ΑΓΑΠΗ»Εύθραυστές σχέσεις, λεπτές ισορροπίες Του Στράτου ΚερσανίδηΟταν η κοινωνία έχει απολέσει τη συνοχή της, όταν διαρρηγνύονται οι κοινωνικές σχέσεις, ως αποτέλεσμα της γενικότερης κρίσης αξιών, τα μέλη της βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση με τους άλλους και με τους εαυτούς τους. Θύματα είναι πάντοτε οι ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες. Η οικογένεια, ως μέρος του όλου, αντικατοπτρίζει και αναπαράγει αυτές τις συγκρούσεις, με θύματα, και σε αυτήν την περίπτωση, τα ασθενέστερα μέλη της.
Η Ζένια και ο Μπόρις πουλούν το σπίτι τους επειδή χωρίζουν. Η ένταση μεταξύ τους είναι πολύ μεγάλη, αλληλοκατηγορούνται και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να τελειώνουν μια ώρα αρχύτερα για να ξεκινήσουν καινούργιες ζωές με νέους συντρόφους. Ο γιος τους, ο 12χρονος Αλιόσα, βιώνει την ένταση και, το χειρότερο απ’ όλα είναι πως, εκτός από τους γονείς του που ζουν χωρίς μεταξύ τους αγάπη, δεν δείχνουν καμία αγάπη ούτε γι’ αυτόν. Όχι μόνο δεν τον διεκδικεί κανείς για λογαριασμό του, όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, αλλά θέλουν να τον «φορτώσουν» ο ένας στον άλλον. Ένα πρωί ο Αλιόσα θα φύγει για το σχολείο. Την επόμενη μέρα οι γονείς του ανακαλύπτουν πως δεν επέστρεψε τη νύχτα στο σπίτι. Η εξαφάνισή του θα τους θορυβήσει, θα αρχίσει μια μεγάλη έρευνα για να βρεθεί, αλλά η Ζένια και ο Μπόρις, απομακρύνονται ακόμη περισσότερο.
Το συγκλονιστικό ψυχολογικό θρίλερ «Χωρίς αγάπη» (Melyubov), του Αντρέι Ζβιάνγκιτσεφ είναι μια καταβύθιση μέσα στον ανθρώπινο εγωισμό. Κι αν κρύβεται πίσω από λέξεις όπως «δικαίωμα» ή «ελευθερία», δεν παύει να είναι εγωισμός. Κι ακόμη χειρότερα, αποποίηση ευθυνών. Με ιδιαίτερη μαεστρία, ο ρώσος σκηνοθέτης, ξεδιπλώνει την αφήγησή του. Ενώ η έρευνα για την ανεύρεση του εξαφανισμένου Αλιόσα συνεχίζεται, οι γονείς του εξακολουθούν να συγκρούονται. Είναι πραγματική η ανησυχία τους ή μήπως υποκρίνονται; Μήπως κατά βάθος βολεύει και τους δύο η εξαφάνισή του; Κι ο Αλιόσα; Γιατί εξαφανίστηκε; Έπεσε θύμα εγκληματικής ενέργειας; Έπεσε θύμα δυστυχήματος; Μήπως η εξαφάνιση ήταν ο μοναδικός τρόπος να διεκδικήσει την αγάπη των γονιών του;
Όλα τα θρίλερ που σέβονται τον εαυτό τους δίνουν μια λύση, καταλήγουν στην αποκάλυψη του μυστηρίου. Στην περίπτωση του Ζβιάνγκιτσεφ δεν συμβαίνει το ίδιο. Η λύση είναι διφορούμενη. Ο Αλιόσα παραμένει εξαφανισμένος. Έχει όμως σκοτωθεί; Ζει ή έχει πεθάνει; Η απάντηση υπονοείται κατά κάποιον τρόπο, αλλά ταυτόχρονα αναιρείται. Γιατί ο Αλιόσα είναι το θύμα, το οποίο όμως, έχει καταφέρει να «δραπετεύσει». Και ως «δραπέτης» που η τύχη του αγνοείται, ίσως αποτελεί την ελπίδα για την επαναθεμελίωση μιας συνεκτικής κοινωνίας, όχι εγωιστικών όντων αλλά ελευθέρων ανθρώπων.
Ο Ζβιάνγκιτσεφ κάνει το σινεμά που αγαπώ. Χωρίς ευκολίες αλλά και χωρίς να είναι «στριφνός» κερδίζει το θεατή από την πρώτη στιγμή. Στη συνέχεα τον οδηγεί βήμα - βήμα στην κορύφωση, φορτώνοντάς τον με ερωτηματικά, ως πρώτη ύλη προβληματισμού. «Θα ήθελα να παραλληλίσω το «Χωρίς αγάπη» με το «Σκηνές από ένα γάμο» του Μπέργκμαν, τοποθετημένο σε διαφορετική χρονική περίοδο με διαφορετικούς χαρακτήρες: κοινοί αστοί στερούμενοι αυτογνωσίας, ένα μέσο σύγχρονο ζευγάρι», λέει ο σκηνοθέτης. Και συνεχίζει: «Η μεταμοντέρνα εποχή μας είναι μια μεταβιομηχανική κοινωνία με συνεχή ροή πληροφορίας αποδεχόμενη από ανθρώπους που δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για άλλους ανθρώπους, παρά μόνο τους βλέπουν ως το μέσο για κάποιο σκοπό. Στις μέρες μας ισχύει το «ο καθένας για τον εαυτό του». Ο μόνος τρόπος διεξόδου από αυτή την αδιαφορία είναι η αφοσίωση στους άλλους, ακόμη και ξένους, όπως οι εθελοντές που αναζητούν το χαμένο παιδί, χωρίς καμία υπόσχεση για ανταμοιβή, σαν να ήταν το νόημα της ζωής. Κάθε πράξη αποκτά νόημα. Είναι απλά το μέσο καταπολέμησης της απανθρωπιάς και της αποδιοργάνωσης του κόσμου».
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com «ΟΝΤΩΣ ΦΙΛΙΟΥΝΤΑΙ;»Φρέσκια κινηματογραφική ματιά Οταν είδα την ταινία στο περσινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν: αυτό το σινεμά μού μυρίζει φρεσκάδα. Σκηνοθέτης της ταινίας είναι ο Γιάννης Κορρές και ο τίτλος της ταινίας είναι «Όντως φιλιούνται;». Πώς είναι δυνατόν να μη σου προκαλέσει το ενδιαφέρον μια ταινία με ερωτηματικό στον τίτλο;
Ένα νεαρό ζευγάρι. Ο Ντάνης και η Στέλλα. Η σχέση τους βρίσκεται στην αρχή και είναι πολύ ερωτευμένοι. Ένας φίλος, ο Αχιλλέας, τους επισκέπτεται. Η συζήτηση αρχίζει. Συζητούν για πολλά και διάφορα. Για τις σχέσεις, τον κόσμο αλλά και για τα στερεότυπα. Η κουβέντα κυλά, σε φλας μπακ βλέπουμε το πώς ξεκίνησε η σχέση του Ντάνη και της Στέλλας.
Ο Γιάννης Κορρές έχει σκηνοθετήσει μια πολύ ευχάριστη ταινία στην οποία κυριαρχεί ο διάλογος. Οι τρεις πρωταγωνιστές συζητούν για διάφορα χωρίς, όμως, να γίνονται κουραστικοί. Μιλούν όμορφα, έχουν τα επιχειρήματα τους, δεν λένε ανοησίες ούτε μιλούν βερμπαλιστικά. Έχει γίνει πολύ καλή και προσεκτική δουλειά στους διαλόγους, κάτι που γίνεται ιδιαίτερα εμφανές. Επειδή πιστεύω πως το να κάνεις μια ταινία η οποία βασίζεται στο λόγο δεν είναι καθόλου εύκολο, το αποτέλεσμα είναι προς τιμήν του σκηνοθέτη. Βέβαια η ταινία δεν είναι μόνον λόγος είναι και σκηνοθεσία δροσερή, ανάλαφρη. Μια ταινία για τη γενιά που πλησιάζει τα τριάντα, με τους προβληματισμούς και τα βάσανά της, διανθισμένη με αρκετό χιούμορ. Ο θεατής την βλέπει με ευχαρίστηση, δεν τον κουράζει ούτε στιγμή. Αφήστε δε που οι τρεις πρωταγωνιστές είναι απολαυστικοί, αποπνέουν νιάτα και ομορφιά και, κατ’ επέκταση, αισιοδοξία!
Στρά. Κερ. ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ«Η τελευταία πινελιά» (Final portrait) του Στάνλεϊ Τούτσι: Το 1964, ο αμερικανός κριτικός τέχνης Τζέιμς Λορντ επισκέπτεται το Παρίσι και συναντά τον Αλμπέρτο Τζιακομέτι. Ο καλλιτέχνης του ζητά να ποζάρει για του φτιάξει το πορτρέτο. Έχοντας στο επίκεντρο την καλλιτεχνική δημιουργία, η ταινία εξιστορεί την ιδιότυπη φιλία ανάμεσα στον Τζιακομέτι και το Λορντ.
«Παγκόσμιος κίνδυνος» (Geostorm) του Ντιν Ντέλβιν: Ένα δίκτυο δορυφόρων προστατεύει τη γη από τις φυσικές καταστροφές. Κάτι ανεξήγητο συμβαίνει με τους δορυφόρους και η Γη κινδυνεύει.
«Μητέρα!» (Mother!) του Ντάρεν Αρονόφσκι: Η Μητέρα και Εκείνος ζουν ήρεμα σε ένα μεγάλο απομονωμένο σπίτι. Όταν εμφανίζονται απρόσκλητοι ένας άνδρας και μία γυναίκα, αρχίζει ένας εφιάλτης! Ο Αρονόφσκι επιστρέφει με ένα κλειστοφοβικό θρίλερ, το οποίο με τις σουρεαλιστικές πινελιές, μοιάζει με φάρσα. Όλα τα μπλέκει ο σκηνοθέτης, ξεκινώντας από βιβλικές αναφορές, σχολιάζοντας τον υλισμό του σύγχρονου ανθρώπου, εστιάζει στις ανθρώπινες σχέσεις και καταλήγει -εάν καταλήγει- σε ένα εύρος εξηγήσεων και προσεγγίσεων.
«Onirica» του Λεχ Μαγιέφσκι: Ο Αδάμ, φέρελπις καθηγητής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο, εγκαταλείπει την καριέρα του και πιάνει δουλειά ως υπάλληλος σε σούπερ μάρκετ. Στην απόφαση αυτή οδηγήθηκε μετά από ένα αυτοκινητικό δυστύχημα από το οποίο ο ίδιος έζησε ως εκ θαύματος, όχι όμως και η κοπέλα του, Βάσια και ο καλύτερός του φίλος, Καμίλ. Όταν αναζητά παρηγοριά καταφεύγει στη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη. Μόνον στον ύπνο του βρίσκει ανακούφιση, ζώντας μια παράλληλη ζωή γεμάτη εικόνες από το έργο του Δάντη όπου και συναντά τους αγαπημένους του. Όλα αυτά γίνονται πιο έντονα μετά από μια σειρά καταστροφές.
«Ριψοκίνδυνοι άνδρες» (Only the brave) του Τζόζεφ Κοζίνσκι: Τον Ιούνιο του 2013, μια μεγάλη φωτιά στην Αριζόνα άφησε πίσω της θύματα, ανάμεσά τους και 19 ηρωικούς πυροσβέστες. Η ταινία αφορά τους πυροσβέστες που αγωνίστηκαν εναντίον της φωτιάς.
«Χειρότερα δεν γίνεται» (Brad’s status) του Μάικ Γουάιτ: Μπορεί η ζωή του Μπραντ Σλόαν να είναι αρκετά καλή αλλά ο ίδιος δεν βολεύεται. Ζει σε ένα όμορφο σπίτι στα προάστια του Σακραμέντο, έχει μια καλή καριέρα, μια όμορφη σύζυγο και έναν ταλαντούχο γιο. Παρόλα αυτά, ο Μπραντ ζηλεύει τις τύχες των παλιών του συμμαθητών! Ένα ταξίδι με το γιο του στην ανατολική ακτή θα τον φέρει σε επαφή με τους παλιούς του φίλους και θα ανακαλύψει πως οι ζωές τους δεν είναι τόσο ιδανικές όσο νόμιζε.
«Γοριλομπελάδες» (Floquet de neu) του Αντρέ Σαέρ: Ο λευκός γορίλας Νιφάδας θέλει να πάψει να είναι διαφορετικός!
«Μνήμες» του Νίκου Καβουκίδη: Πλούσιο οπτικό και ακουστικό υλικό, ένα μνημειώδες χρονικό της ελληνικής Ιστορίας, από το 1936 μέχρι το 1952. Αναλυτικό κείμενο στην «Εποχή» της προηγούμενης Κυριακής (σελ. 24).
Σινεφίλ