Να δούμε πώς θα μοιράσει το παιχνίδι η κ. Γεννηματά
Τη συνέντευξη πήρε ο Βασίλης ΡόγγαςΟ δεύτερος γύρος έβγαλε νικητή την κ. Γεννηματά, ήδη πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και επικεφαλής της ΚΟ της ΔΗΣΥ. Θα έχετε ακούσει και εσείς πως η διαδικασία αυτή φαντάζει περίπου ως «τι είχαμε – τι χάσαμε». Υπάρχει κάτι που άλλαξε;Μένει να το δούμε στην πορεία. Να δούμε πώς θα μοιράσει το παιχνίδι η κ. Γεννηματά, αν θα ανταποκριθούν οι άλλοι υποψήφιοι, τι είδους κόμμα θα φτιάξουν και κυρίως πώς θα απαντήσει το νέο εγχείρημα στο δίλημμα: με τη Δεξιά ή με την Αριστερά; Όλα αυτά είναι ανοικτά θέματα. Οι υποψήφιοι δεν μας φώτισαν κατά της διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Προσπαθούσαμε να βγάλουμε άκρη από τα συμφραζόμενα.
Το Ποτάμι δεν έχει πολλές διεξόδουςΟ “μηχανισμός ΠΑΣΟΚ επικράτησε στον πρώτο γύρο”. Τι τύχη μπορεί να έχει το Ποτάμι; Πιστεύετε πως θα διασπαστεί;Το Ποτάμι ήταν σε κρίση αρκετό καιρό πριν μπει στη διαδικασία για τη συγκρότηση του νέου φορέα. Στελέχη του πήγαν στη Ν.Δ και στο ΠΑΣΟΚ και δεχόταν ισχυρές πιέσεις κυρίως από τη Δεξιά. Η εμπλοκή του κ. Θεοδωράκη στις διεργασίες για το νέο σχήμα-θυμίζω ότι στην πρώτη φάση ήταν αρνητικός- ήταν μια καθαρά αμυντική επιλογή. Πίστεψε ότι κάτι θα καταφέρει στις κάλπες και έτσι θα εκτονώνονταν οι αντιδράσεις στο εσωτερικό του Ποταμιού. Χρόνο ήθελε να κερδίσει για να αποφύγει το μοιραίο. Απέτυχε και στους δύο στόχους του. Αυτός έπιασε χαμηλά ποσοστά και οι φυγόκεντρες τάσεις εκδηλώθηκαν από την επόμενη μέρα. Σωστά από τη σκοπιά του ζητούσε πιο ανοιχτές διαδικασίες αλλά δεν υπολόγισε το ΠΑΣΟΚ. Η Χαριλάου Τρικούπη έκανε τις εκλογές για να τις κερδίσει. Αν υποψιαζόταν ότι θα τις έχανε, δεν θα τις έκανε. Παλιές καραβάνες, παλιά κόλπα, αλλά εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκαν πετυχημένα. Ο κ. Θεοδωράκης δεν έχει πολλές διεξόδους. Είτε θα περιοριστεί σε δευτεραγωνιστικό ρόλο στο νέο σχήμα είτε θα συνεργαστεί με τη Νέα Δημοκρατία είτε θα πάει σπίτι του. Πάντως το Ποτάμι μόνο του δεν έχει μέλλον. Τέτοιου τύπου κόμματα εκτός Κοινοβουλίου δεν αντέχουν.
Από ορισμένους πολιτικούς και ακαδημαϊκούς κύκλους ο κ. Καμίνης προαλειφόταν ως το μέλλον της παράταξης. Τι πιστεύετε ότι θα κάνει ο δήμαρχος Αθηναίων, θα παραμείνει στο νέο φορέα;Οι πολιτικοί και ακαδημαϊκοί κύκλοι που λέτε συνήθως σχεδιάζουν επί χάρτου και ερήμην της κοινωνίας. Είναι άλλο πράγμα τι επιθυμώ εγώ και τελείως διαφορετικό τι επιθυμεί το εκλογικό ακροατήριο. Με μεταμφιέσεις της συμφοράς, χωρίς ουσιαστική αυτοκριτική και αναστοχασμό δεν είναι δυνατόν να μηδενίσεις το κοντέρ. Τα γεγονότα είναι νωπά και οι συνέπειες που προκάλεσαν είναι παρούσες. Τα τραύματα είναι βαθιά και δεν επουλώνονται με γιατροσόφια. Στο παρελθόν δοκίμασαν διάφορες παραλλαγές χωρίς επιτυχία, παρά την υποστήριξη που είχαν από συστημικά μέσα ενημέρωσης. Η εκτίμηση μου είναι ότι τον πρώτο καιρό ο κ. Καμίνης θα κρατήσει αποστάσεις ασφαλείας για να δει προς τα πού θα κινηθεί ο νέος φορέας και ποιο ρόλο θα του δώσει η κ. Γεννηματά. Γι’ αυτό άλλωστε και δεν παραιτήθηκε από δήμαρχος, όπως του ζητούσαν οι άλλοι υποψήφιοι. Το δίπορτο ήταν συνειδητή επιλογή. Παραμένει έτσι στην πολιτική σκηνή, αν και με ψαλιδισμένες τις φιλοδοξίες του.
Δεκτική σε προτάσεις για συνεργασία
Ο κ. Ανδρουλάκης φαίνεται πως συσπείρωσε το εκσυγχρονιστικό/βενιζελικό πολιτικό κομμάτι και η κ. Γεννηματά «το παλιό ΠΑΣΟΚ, το ορθόδοξο». Υπάρχει πράγματι ιδεολογική διαφοροποίηση; Πιστεύετε ότι η κ. Γεννηματά είναι πιο «αριστερή»; Σημαίνει κάτι αυτό για ενδεχόμενη συμμαχία του χώρου με τον ΣΥΡΙΖΑ μετεκλογικά;Και οι δύο υποψήφιοι οχυρώθηκαν πίσω από τη βολική θέση «ούτε με τον ΣΥΡΙΖΑ ούτε με τη Δεξιά». Η περίοδος προσφερόταν αφού το δίλημμα δεν είναι της παρούσης. Ωστόσο, δεν θα μπορούν να αποφεύγουν την απάντηση στο διηνεκές. Πράγματι η κ. Γεννηματά εμφανίστηκε ως η συνέχεια του ΠΑΣΟΚ, ενώ ο κ. Ανδρουλάκης προσπάθησε να δώσει την εντύπωση ότι εκπροσωπεί το νέο και το άφθαρτο. ΠΑΣΟΚ, όμως, είναι και οι δύο. Πιστεύω ότι η κ. Γεννηματά και λόγω παρελθόντος και λόγω ορισμένων στελεχών που την πλαισιώνουν είναι πιο δεκτική σε προτάσεις για συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Άλλωστε, αυτό είναι το μοντέλο που επιθυμούν και μεγάλα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Γι’ αυτό και αντιμετωπίζουν τον Α. Τσίπρα ως συνομιλητή τους. Μην ξεχνάτε ότι ο πρωθυπουργός είναι μόνιμος ομιλητής στις συνόδους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Υποθέτω επίσης ότι κάτι ανάλογο έχει στο μυαλό του και ο Α. Τσίπρας, ο οποίος θεωρεί ότι το συνεργατικό σχήμα με τους Ανεξάρτητους Έλληνες έχει ημερομηνία λήξεως. Νομίζω ότι η επιδίωξη του κ. Τσίπρα σε βάθος χρόνου είναι η εφαρμογή και στην Ελλάδα του πορτογαλικού παραδείγματος. Δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Και στον ΣΥΡΙΖΑ θα υπάρξουν ενστάσεις και στο ΠΑΣΟΚ όπου το ρεύμα της Κεντροαντιαριστεράς είναι υπολογίσιμο. Αυτό το ρεύμα νοσταλγεί το μοντέλο της συνεργασίας με τη Δεξιά. Η κ. Γεννηματά δεν έχει την ίδια άποψη.
Μήπως τελικά η νέα κεντροαριστερά αντιπροσωπεύεται πλέον πλειοψηφικά από τον ΣΥΡΙΖΑ; Αν ναι, τι σημαίνει αυτό για το κυβερνόν κόμμα και τι για το νέο φορέα;Όντως η κεντροαριστερά αντιπροσωπεύεται πλειοψηφικά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ανώμαλη προσγείωση του ΠΑΣΟΚ και η απότομη απογείωση του ΣΥΡΙΖΑ οφείλεται στη μαζική μετακίνηση ψηφοφόρων που στο παρελθόν στήριζαν το ΠΑΣΟΚ. Οι αιτίες αυτού του φαινομένου δεν ήταν μόνο η χρεοκοπία της χώρας και η επιβολή των μνημονίων, αλλά και η επιλογή της τότε ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ να συνεργαστεί με τη Νέα Δημοκρατία και μάλιστα σε ρόλο φτωχού συγγενή. Αυτό ενόχλησε το παραδοσιακό ακροατήριο του ΠΑΣΟΚ το οποίο είχε εκπαιδευτεί κυρίως από τον Α. Παπανδρέου με αντιδεξιές λογικές. Δεν ήταν εύκολο να καταπιεί αμάσητο το επιχείρημα ότι επιβάλλεται η συνεννόηση με τον προαιώνιο αντίπαλο για να σωθεί η χώρα. Σήμερα δεν υπάρχουν στον ορίζοντα σημάδια ότι επανακάμπτει. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κινδυνεύει από το νέο κόμμα. Ο κίνδυνος για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η αποχή. Πάντως διάλογος πρέπει να γίνει. Να είναι σοβαρός, οργανωμένος, σε προγραμματική βάση, χωρίς εκατέρωθεν εκβιασμούς και κυρίως χωρίς προαπαιτούμενα σαν κι αυτά που βάζουν ορισμένοι στο ΠΑΣΟΚ του τύπου «πρώτα να ταπεινωθεί εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ και μετά βλέπουμε».
Τα χρέη και το “νέο ΑΦΜ”Αυτό που συζητιέται στην πολιτική και δημοσιογραφική πιάτσα είναι το «νέο ΑΦΜ». Τι πιστεύετε πως θα γίνει με τα περίπου 200 εκατομμύρια που χρωστάει το ΠΑΣΟΚ; Ήταν οι εκλογές ένα πολιτικό τρικ για να αποφευχθεί η πληρωμή;Τα κόμματα δεν είναι ΠΑΕ για να αλλάζουν ονομασία, να πέφτουν κατηγορία και να συνεχίζουν σαν να μην τρέχει τίποτε. Πιστεύω ότι με την παρούσα κυβέρνηση κάτι τέτοιο δεν έχει τύχη. Με άλλη κυβέρνηση ίσως επιχειρηθεί. Μόνον που τότε θα αφορά και τη Ν.Δ η οποία χρωστάει κι αυτή τα μαλλιοκέφαλα της. Το σκάνδαλο σ’ αυτήν την περίπτωση θα είναι διπλό. Και οπωσδήποτε μη διαχειρίσιμο. Θα γίνουν η χλεύη των πολιτών. Για να περιμένουμε όμως να δούμε τι είδους κόμμα θα φτιάξουν. Θα είναι ένα κόμμα που θα προκύψει από την αυτοδιάλυση όλων των άλλων, όπως προτείνουν κάποιοι; Ή θα πάνε σε συνομοσπονδιακά και ομοσπονδιακά σχήματα, όπου τα επιμέρους μέρη θα κρατήσουν την αυτονομία τους, τους τίτλους τους, τις ηγετικές ομάδες τους, αναγκαστικά και τα χρέη τους και όλα θα ρυθμίζονται με διαπραγματεύσεις κορυφής και με ποσοστώσεις; Κάτι δηλαδή σαν τον ΣΥΡΙΖΑ πριν από τη διάσπαση του Ιουλίου του 2015. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ- η σημερινή και η ιστορική- δεν φαίνεται για την ώρα να συναινεί στην εξαφάνιση του ΠΑΣΟΚ. Η απόφαση θα ληφθεί στο ιδρυτικό συνέδριο.