Ειλικρίνεια, δουλειά και ενότητα 
Ένας μήνας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και μια βδομάδα από την υπογραφή της συμφωνίας με τους δανειστές, συζητάμε με το μέλος της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ, Τάσο Κορωνάκη για τα συμπεράσματα από τη διαπραγμάτευση, την πολιτική μάχη στην Ευρώπη και το ρόλο που θα διαδραματίσει το κόμμα στο επόμενο διάστημα.
Τη συνέντευξη πήρε
ο Αδάμος Ζαχαριάδης
Μετά από τρεις βδομάδες διαπραγματεύσεων έχουμε καταλήξει σε μια συμφωνία. Θα ήθελα μια πρώτη αξιολόγηση και της συμφωνίας, αλλά και της διαδικασίας που οδήγησε μέχρι εδώ. Το πρώτο που πρέπει να δούμε, είναι τα όσα μας έλεγαν πριν αναλάβουμε την κυβέρνηση σχετικά με τη διαπραγμάτευση. Έλεγαν ότι η διαπραγμάτευση θα είναι μισή ώρα, θα μας πουν όχι και τέλος. Επέμεναν πως η κυβέρνηση θα είναι απομονωμένη, ότι δεν έχει σχέδιο. Εμείς, από την άλλη, υποστηρίζαμε ότι πάμε σε μια διαπραγμάτευση μεγάλου διαστήματος με στόχο το συμφέρον της ελληνικής κοινωνίας αλλά και των λαών της Ευρώπης. Στο μυαλό μας ήταν ιδανικό ένα σενάριο που ήθελε τη διαπραγμάτευση να εξελίσσεται με τον κόσμο στους δρόμους, όπως και έγινε. Άρα, το πρώτο που πρέπει να πούμε είναι ότι παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε, το δικό μας σενάριο έγινε τελικά πράξη όσο και αν κάποιοι δούλεψαν για το αντίθετο.
Επιπλέον, καταφέραμε να αποφύγουμε την παγίδα που μας έστησαν με τη δίμηνη αντί για εξάμηνη παράταση της δανειακής σύμβασης που είχε συμφωνηθεί. Χτίσαμε μια πρωτόγνωρη λαϊκή συμμαχία, με κινητοποιήσεις σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, διαμορφώσαμε συμμαχίες με κυβερνήσεις, που, αν και ιδεολογικά δεν είναι μαζί μας συνειδητοποιούν πλέον την ανάγκη τερματισμού της λιτότητας, και έτσι δοκιμάσαμε για πρώτη φορά τα όρια της πραγματικής διαπραγμάτευσης. Το πραγματικό ερώτημα που μπαίνει, είναι αν μπορεί να υπάρξει μια αριστερή κυβέρνηση στην Ευρώπη και αν μπορεί η Ευρώπη να αλλάξει.
Πώς απαντάτε σε αυτό το ερώτημα; Αυτό πιστεύαμε και φτάσαμε ως εδώ. Τώρα έχει έρθει η ώρα να το αποδείξουμε κιόλας. Με το ερώτημα αυτό, όμως, στο μυαλό πρέπει να κρίνουμε και τη συμφωνία, που είναι το πρώτο βήμα της διαπραγμάτευσης, καθώς η επιτυχία ή η αποτυχία της νέας ελληνικής κυβέρνησης θα επηρεάσει και την κατάσταση της Αριστεράς και του κινήματος στην υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και τις γενικότερες αλλαγές που μπορούν να γίνουν. Ήταν, λοιπόν, κομβικής σημασίας να αποφύγουμε την παγίδα που μας έστησαν, το σενάριο της αριστερής παρένθεσης, αν θέλετε να το μεταφράσουμε σε ορολογία Σαμαρά. Από εκεί και πέρα με τις εκλογές που είναι προγραμματισμένες σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και την ανάπτυξη των κοινωνικών αντιδράσεων κατά της λιτότητας, και με την εκκίνηση του νομοθετικού έργου της κυβέρνησης και την στήριξη της κοινωνίας, πιστεύουμε πως υπάρχει η δυνατότητα η Ευρώπη να αλλάξει και αυτό εξαρτάται πια και από εμάς. Για αυτό το λόγο ο παράγοντας χρόνος γίνεται ιδιαίτερα σημαντικός στην προσπάθεια που γίνεται και πρέπει να έχουμε συναίσθηση πως μόλις ξεκινήσαμε έναν τιτάνιο αγώνα.
Τη συμφωνία αυτή καθ΄ αυτή πώς την κρίνετε; Θα έλεγα ότι ήταν ένας πολύ δύσκολος συμβιβασμός. Ήρθαμε αντιμέτωποι με τα θηρία, πήγαν να μας πνίξουν και βγήκαμε ζωντανοί. Ίσως για πρώτη φορά δεν έγινε αυτό που ήθελε η Γερμανία. Δεν έγινε βεβαίως, και αυτό που θέλαμε εμείς, καθώς μέσα στη συμφωνία υπάρχουν στοιχεία που δεν μας αρέσουν, σε έναν συμβιβασμό όμως χάνεις και πράγματα. Το σίγουρο είναι πως κερδίσαμε χρόνο και είναι λάθος να το μηδενίζει κανείς αυτό. Έτσι, το αν ήταν επιτυχημένη η συμφωνία ή όχι, θα κριθεί ουσιαστικά από το τι θα κάνεις σε αυτό τον χρόνο.
Πρέπει όμως να μείνουμε και στην ουσία κάποιων ακόμα πραγμάτων που κερδίσαμε. Η αμφισβήτηση των σκληρών όρων στα πλεονάσματα, που ουσιαστικά αφορά την καρδιά της λιτότητας, είναι ίσως το πιο σημαντικό. Όμως και η αλλαγή της ορολογίας δεν έχει απλά συμβολικό ρόλο. Η βασική στρατηγική του Σόιμπλε ήταν: «Έχετε ένα άλογο και πρέπει να αποφασίσετε αν ζει ή αν πέθανε». Αυτό ήταν το μνημόνιο. Το γεγονός ότι καταφέραμε να απεμπλέξουμε τη δανειακή σύμβαση από τους όρους του μνημονίου, ήταν μεγάλη επιτυχία, καθώς καταφέραμε να εντάξουμε στη συμφωνία μεγάλο μέρος του προγράμματός μας που αφορά την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, τις 100 δόσεις, τα κόκκινα δάνεια κοκ.
Τέλος, τελειώσαμε με την Τρόικα. Δεν ισχύει αυτό που λένε ότι απλά πήρε το όνομα «θεσμοί». Έχει τελειώσει αυτός ο εξωθεσμικός οργανισμός υπαλλήλων που μπαινόβγαινε στα υπουργεία υποδεικνύοντας πώς πρέπει να γίνουν τα πράγματα.
Μήπως, όμως, σε ορισμένα από αυτά που δεν σας αρέσουν, έχει δεσμευτεί η ελληνική κυβέρνηση; Θα ήθελα πολύ καθαρά να πω ότι η ειλικρίνεια απέναντι στον κόσμο θα παίξει σημαντικό ρόλο στο επόμενο διάστημα. Το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης ο κόσμος ήταν σταθερά ενήμερος, είναι μια σημαντική ποιοτική διαφορά από την προηγούμενη κατάσταση. Έτσι και τώρα θεωρώ ότι πολύ ανοιχτά πρέπει να πούμε ότι δεν είναι ώρα ούτε για πανηγυρισμούς ούτε για ηττοπάθεια. Να πούμε ότι πράγματα που περιλαμβάνονται στη συμφωνία, είναι αντίθετα με τα πιστεύω μας. Υπάρχει όμως εδώ το ερώτημα που θέτετε σχετικά με το βαθμό δέσμευσης. Αυτό μένει ανοιχτό από τον περίφημο όρο της «εποικοδομητικής ασάφειας», τον οποίο θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν και οι δύο πλευρές. Άρα, πρόκειται για μια πολιτική μάχη που θα δοθεί μέρα – μέρα μέσα σε αυτό το τετράμηνο.
Η πολιτική μάχη αυτή θα δοθεί μόνο μεταξύ Ελλάδας και δανειστών ή είναι μια μάχη στην οποία έχουν πλέον ενταχθεί όλες οι πολιτικές δυνάμεις της ηπείρου; Αυτό είναι κάτι που λέγαμε εμείς από την αρχή και για αυτό θεωρώ ότι αποτελεί μεγάλη μας νίκη το γεγονός ότι διεθνοποιήσαμε το ελληνικό ζήτημα, καθώς η νεοφιλελεύθερη λιτότητα είναι κάτι που αφορά όλους τους λαούς της Ευρώπης. Η διαπραγμάτευση ξεκίνησε με ένα Eurogroup που ήταν απολύτως εχθρικό, και συνεχίστηκε με κινητοποιήσεις σε όλη την Ευρώπη και την ανίχνευση συμμαχιών όχι μόνο εντός της ηπείρου, αλλά και με κυβερνήσεις όπως η αμερικάνικη, η κινέζικη και η ρωσική να διαδραματίζουν ρόλο στις διαπραγματεύσεις αυτές.
Αναφέρεστε συχνά στη σημασία της λαϊκής κινητοποίησης. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο αυτή να στραφεί κατά της κυβέρνησης; Δεν νομίζω ότι είμαστε σε τέτοια φάση. Θα είναι πολύ κρίσιμο, όμως, το νομοθετικό έργο της κυβέρνησης. Το προηγούμενο διάστημα είχαμε αφιερωθεί στη διαπραγμάτευση. Τώρα πρέπει να δούμε τη διακυβέρνηση, που έχει μείνει λίγο πίσω, αλλά και τη σχέση κυβέρνησης - κόμματος - κοινωνίας. Δεν υπάρχουν περιθώρια αδράνειας, πρέπει να ανασυγκροτηθούμε και να μπούμε με όλες τις δυνάμεις μας στη μάχη. Όρος για την επιτυχή έκβαση της μάχης αυτής είναι η ειλικρίνεια, η ενότητα στο εσωτερικό μας και η ενότητα του λαού στο πλάι αυτής της κυβέρνησης.
Κομβικής σημασίας το κόμμα
Ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι σε τέσσερις μήνες πρέπει να γίνουν πολλά. Ποιος θα είναι ο ρόλος του κόμματος σε αυτή την προσπάθεια; Νομίζω ότι και στο επίπεδο της κυβέρνησης και στο επίπεδο του κόμματος θα είναι μια μάχη με τον εαυτό μας. Πρέπει να κάνουμε κάτι πολύ πιο μεγάλο από όσα έχουμε συνηθίσει, αλλά αυτή την επιλογή την έχουμε κάνει εδώ και πολλά χρόνια. Σήμερα παίζεται κάτι πολύ μεγαλύτερο από τη γραμμή της Αριστεράς. Μπήκαμε σε αυτή τη λογική και η δέσμευσή μας το προηγούμενο διάστημα είναι ότι αναλαμβάνουμε να παίξουμε καθοριστικό ρόλο σε ένα σχέδιο για ολόκληρη την κοινωνία και όχι μόνο για την Αριστερά και άρα χρειάζεται να απλώσουμε τη διαδικασία της μάχης μέσα στην κοινωνία.
Βασικός ρόλος του κόμματος πρέπει να είναι η στήριξη, ο έλεγχος, αλλά και η υλοποίηση των προσπαθειών που θα κάνει η κυβέρνηση μέσα στην κοινωνία. Αυτό είναι πολύ δύσκολο και για να το πετύχουμε χρειάζεται να έχουμε πολύ πιο ανοικτή σχέση με την κοινωνία.
Πώς θα συμβεί αυτό; Υπάρχουν σκέψεις που θα υλοποιηθούν το επόμενο διάστημα; Εδώ θα χρειαστεί θέληση για άνοιγμα, διαδικασίες συμμετοχής και επινοητικότητα, για να δοκιμάσουμε και νέες ιδέες. Οι διαδικασίες λαϊκών συνελεύσεων πρέπει να αποκτήσουν άλλη λογική. Η διαδικασία του κοινωνικού ελέγχου σε μια σειρά από δημόσιες υπηρεσίες είναι αναγκαία. Τι σημαίνει συνδικαλισμός τη νέα περίοδο και ποιος ο ρόλος του στον έλεγχο της κυβέρνησης, στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του πελατειακού κράτους; Είναι κομβικά ερωτήματα στη νέα φάση. Μεγάλες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται να γίνουν σε τομείς όπως η υγεία και η παιδεία πρέπει να μπουν σε κοινωνική διαβούλευση με επιστήμονες, με πολίτες, με φορείς.
Ακόμα και πρωτοβουλίες στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το ερώτημα που συζητήσαμε πριν σχετικά με το αν μπορεί η Ευρώπη να αλλάξει και πως μπορεί να σταθεί σήμερα μια κυβέρνησης της ριζοσπαστικής αριστεράς θα πρέπει να συζητηθεί με ανοιχτούς όρους μαζί με τα κινήματα, τα κόμματα, τις κοινωνικές πρωτοβουλίες που υπάρχουν σε όλη την ήπειρο.
Το κόμμα όμως ατόνησε το προηγούμενο διάστημα. Πώς θα τα κάνει όλα αυτά; Είναι η πιο κατάλληλη, αλλά και αναγκαία στιγμή το κόμμα να συνδυάσει την σοβαρή εσωκομματική λειτουργία με το άνοιγμα στην κοινωνία και παράλληλα να διαμορφώσει ένα διαφορετικό υπόδειγμα αλληλεγγύης και συμμετοχής που θα ελέγχει άλλα κυρίως θα στηρίζει την κυβέρνηση. Οι διαφορετικές απόψεις πρέπει να λέγονται ανοιχτά, αλλά εντός των οργάνων που πρέπει να λειτουργούν. Αυτός θα είναι ένας ωφέλιμος τρόπος και για την κυβέρνηση και για το κόμμα.
Σήμερα πρέπει να επικεντρωθούμε στο μεγάλο σχέδιο, που μας εμπιστεύτηκε ο λαός να φέρουμε σε πέρας και να το αποδείξουμε στην πράξη. Πρέπει να νιώθει η κοινωνία πως το πελατειακό κράτος τέλειωσε και πως η δικαιοσύνη και η δημοκρατία επιστρέφουν. Είναι η ώρα να υπερβούμε εν κινήσει αδυναμίες που αναδείχτηκαν στις πρωτόγνωρες για μας συνθήκες και να σχεδιάσουμε ενωτικά και με αυτοπεποίθηση την λειτουργία και την δράση του κόμματος στην κοινωνία. Σε αυτή την προσπάθεια σημαντικό ρόλο έχουν να παίξουν και οι βουλευτές μας. Πέρα από τον σημαντικό ρόλο τους στο κοινοβούλιο μπορούν να συμβάλουν αποφασιστικά στην παρουσία του κόμματος σε όλη την χώρα. Να μην μείνει χωριό, γειτονιά και χώρος δουλειάς που δεν θα πάμε να μιλήσουμε με τον κόσμο, να εξηγήσουμε με ειλικρίνεια τι συμβαίνει και κυρίως να ακούσουμε, να πάρουμε ιδέες και να συμβάλουμε με όλες μας τις δυνάμεις για να σταθεί και να εδραιωθεί αυτή η κυβέρνηση, για να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας, για να βγει η κοινωνία όρθια από την καταστροφή.
•