Του Στράτου ΚερσανίδηΕνώ ξεκίνησε την Παρασκευή το επετειακό 20ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, η θετική είδηση των προηγούμενων ημερών ήταν πως η Αποθήκη Γ΄ στο Λιμάνι παραχωρείται για χρήση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Ένα πραγματικό δώρο το οποίο κερδήθηκε μετά από συντονισμένες προσπάθειες και που με χαρά ανακοινώθηκε από τη διευθύντρια του φεστιβάλ, Ελίζ Ζαλαντό. «Με βάση τη διαδικασία που είναι σε εξέλιξη, η Αποθήκη Γ’, ο χώρος που αγαπάμε όλοι γιατί εκεί χτυπά η καρδιά του Φεστιβάλ κάθε Νοέμβρη από το 1999, θα είναι κομμάτι του Φεστιβάλ για όλο το χρόνο», είπε η Ζαλαντό, η οποία αφού εξέφρασε τη χαρά της, τόνισε πως έτσι θα ενισχυθεί με νέες δράσεις η ετήσια δραστηριότητα ενώ υποσχέθηκε πολλά σχέδια για το μέλλον.
Η ταινία «Πρόσωπα και ιστορίες», που σκηνοθέτησε η μεγάλη κυρία της νουβέλ βαγκ, Ανιές Βαρντά, από κοινού με το γάλλο φωτογράφο και εικαστικό JR, άνοιξε επίσημα το 20ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Το εξαιρετικό αυτό φιλμ, το οποίο κέρδισε το βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ των Κανών και είναι υποψήφιο για το Όσκαρ ντοκιμαντέρ, είναι ένα ζωηρό και αισιόδοξο ρόουντ μούβι, στο οποίο μαζί με τους δύο σκηνοθέτες, πρωταγωνιστούν οι απλοί άνθρωποι της γαλλικής επαρχίας. Οι δύο καλλιτέχνες, ταξιδεύουν στη γαλλική ύπαιθρο, μοιράζονται τη φιλία και τη δημιουργικότητα και δημιουργούν τεράστιες φωτογραφίες απλών ανθρώπων που συναντούν, σε μεγάλες τοιχογραφίες.
Συνολικά 180 ντοκιμαντέρ μεγάλου και 48 μικρού μήκους, προβάλλονται τις μέρες αυτές σε όλα τα τμήματα του φεστιβάλ. Για το διαγωνιστικό τμήμα, ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Ορέστης Ανδρεαδάκης, λέει: «Φέτος παρουσιάζουμε ντοκιμαντέρ μαχητικά, πρωτοποριακά, ψυχαγωγικά. Μιλούν για την παγκόσμια κοινωνία μας, την πολιτική, την ταυτότητα, τη μνήμη, το περιβάλλον, τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και για το φαγητό, τη μουσική, το σινεμά, τις τέχνες, τον έρωτα, άρα μιλούν για την ίδια τη ζωή. Ειδικότερα στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα προβάλλουμε 10 μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ, τα οποία είναι η πρώτη ή η δεύτερη δουλειά νέων και πολλά υποσχόμενων δημιουργών. Η επιλογή τους έγινε με τον ίδιο τρόπο που έγινε και η επιλογή των ταινιών στο Φεστιβάλ του Νοεμβρίου: με πυξίδα δηλαδή ένα θέμα δανεισμένο από ένα βιβλίο. Αυτή τη φορά επιλέξαμε ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα: το «Ζωή οδηγίες χρήσεως» του Ζορζ Περέκ. (…) Οι δύο ελληνικές ταινίες που διαγωνίζονται είναι το «Obscuro barroco» της Ευαγγελίας Κρανιώτη, το οποίο κέρδισε βραβείο επιτροπής Teddy στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βερολίνου, και το «Στο σώμα της» του Ζαχαρία Μαυροειδή».
Η κριτική επιτροπή αποτελείται από την Ανίκα Γκούσταφσον, κριτικό κινηματογράφου και δημοσιογράφο (Σουηδία), Καρολάιν Λιμπρέσκο, υπεύθυνη προγράμματος του Φεστιβάλ του Σάντανς (ΗΠΑ), Ντέιβιντ Μπορενστάιν, σκηνοθέτη (ΗΠΑ/Δανία), Γιάν Ρόφεκαμπ, διανομέα (Ολλανδία/Καναδάς) και Λευτέρη Χαρίτο, σκηνοθέτη (Ελλάδα).
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και δύο σημαντικά αφιερώματα. Το πρώτο στη «γιαγιά του γαλλικού νέου κύματος», την ελληνικής καταγωγής, Ανιές Βαρντά, με 10 ντοκιμαντέρ και το δεύτερο με τίτλο «Το ’68 πέρα από το ’68» με 7 ταινίες που αναφέρονται στο έτος που συγκλόνισε τον κόσμο, το 1968.
«Τα ελληνικά ντοκιμαντέρ έχουν κάνει τα τελευταία χρόνια εντυπωσιακά άλματα. Για την υποστήριξή τους ενεργοποιούμε και πάλι -όπως και στο Φεστιβάλ του Νοεμβρίου- την ειδική «υπηρεσία networking» για την καθοδήγηση των Ελλήνων δημιουργών στις επαφές τους με τους επαγγελματίες από όλο τον κόσμο και υλοποιούμε μια σειρά από άλλες ενέργειες για την καλύτερη δικτύωση των Ελλήνων δημιουργών και παραγωγών με τους ξένους συναδέλφους τους», λέει ο Ορέστης Ανδρεαδάκης παρουσιάζοντας το φετινό ελληνικό πρόγραμμα. Συγκριμένα, στο πρόγραμμα αυτό θα προβληθούν συνολικά 53 ελληνικά ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους και 25 μικρού μήκους. Όλο το φάσμα της ανθρώπινης πραγματικότητας, πολιτική, κοινωνία, ανθρώπινα δικαιώματα, μνήμη, τέχνες, προσωπικότητες, βρίσκονται φέτος στο επίκεντρο των ελληνικών ταινιών.
Στις ενότητες του διεθνούς προγράμματος αναφέρεται ο υπεύθυνος, Δημήτρης Κερκινός: «Το «Καλειδοσκόπιο», κύριος κορμός του προγράμματος περιλαμβάνει ταινίες που έχουν προβληθεί στα σημαντικότερα φεστιβάλ του κόσμου, αλλά και ανακαλύψεις που θα δείτε πρώτοι και που επιλέξαμε ανάμεσα στις εκατοντάδες ταινίες που μας κατατέθηκαν. Το αφιέρωμα «Θαυμαστός καινούριος κόσμος», που διερευνά πώς επιδρούν στην υγεία και την ευημερία του ανθρώπου οι τεχνολογικές ανακαλύψεις και η επιστήμη - με ελεύθερη είσοδο για το κοινό - υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Τα «Ανθρώπινα δικαιώματα»είναι ένα τμήμα συνυφασμένο με την ιστορία και το στίγμα της διοργάνωσης, καθώς το Φεστιβάλ είναι εξαιρετικά ευαισθητοποιημένο σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως άλλωστε και το κοινό του. Η ενότητα «Μνήμη/ Ιστορία» συνοδεύει το φεστιβάλ και το κοινό του από τη πρώτη χρονιά, ενώ το «Περιβάλλον» είναι επίσης ένα πολύ αγαπητό τμήμα του Φεστιβάλ. Το πιο δημοφιλές τμήμα όμως στο νεανικό κοινό, είναι η «Μουσική». Το «Σινεμά» περιλαμβάνει ταινίες που μιλούν για την ιστορία και τη δύναμη του κινηματογράφου, το «Food Vs Food» παρουσιάζει όλες τις εκφάνσεις του φαγητού, ενώ το «Docs for Kids» μυεί παιδιά και εφήβους στον κόσμο του ντοκιμαντέρ».
Ένα εμβληματικό ντοκιμαντέρ έχει επιλεγεί να προβληθεί στις 11 Μαρτίου, ως ταινία λήξης. Πρόκειται για το βουβό αριστούργημα του Ζαν Βιγκό, «Σχετικά με τη Νίκαια», που ο γάλλος κινηματογραφιστής γύρισε το 1930. Η προβολή θα γίνει με πρωτότυπη ζωντανή μουσική επένδυση σε σύνθεση του Λάζαρου Τσαβδαρίδη, και εκτέλεση από την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης.