«ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ: ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΤΟΧΗΣ»Για ένα βλάχικο γάμο;Του Στράτου ΚερσανίδηΒορειανατολικά των Ιωαννίνων βρίσκεται το όρος Μιτσικέλι (φωλιά της αρκούδας στα σλάβικα). Στις πλαγιές του βρίσκεται το χωριό Λιγκιάδες, το επονομαζόμενο και Μπαλκόνι των Ιωαννίνων εξαιτίας της πανοραμικής θέας που έχει προς την πρωτεύουσα της Ηπείρου.
Στις 3 Οκτωβρίου 1943, οι Λιγκιάδες μπήκαν στον μακρύ κατάλογο των μαρτυρικών χωριών της Ελλάδας που έκαψαν οι Γερμανοί κατακτητές αφήνοντας πίσω τους 88 νεκρούς, άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Αυτό είναι το θέμα του συγκλονιστικού ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε ο Χρύσανθος Κωνσταντινίδης αξιοποιώντας την έρευνα του Κριστόφ Σμινκ - Γκουστάβους, ιστορικού, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης.
Μέσα από τις σπαρακτικές μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τη σφαγή και μνήμες νεότερων που μεγάλωσαν μέσα στις διηγήσεις των μεγαλύτερων για το φρικιαστικό έγκλημα, ο σκηνοθέτης συνθέτει ακόμη μια τρομακτική ιστορία. Ενός ακόμη ναζιστικού εγκλήματος. Γιατί όμως οι Γερμανοί κατέστρεψαν τους Λιγκιάδες και σκότωσαν δεκάδες αθώους ανθρώπους; Όπως φαίνεται από την έρευνα, για χρόνια οι κάτοικοι πίστευαν πως αυτό έγινε εξαιτίας ενός βλάχικου γάμου. Είδαν οι Γερμανοί από μακριά τη γαμήλια πομπή, νόμισαν πως είναι αντάρτες και έτσι τιμώρησαν το χωριό. Μέχρι τα 99 της χρόνια, η Ευφροσύνη Χασακά, η νύφη εκείνου του γάμου, έζησε μέσα στις ενοχές, θεωρώντας τον εαυτό της καταραμένο. Πέθανε όμως ένα χρόνο μετά, έχοντας μάθει την αλήθεια.
Το πολύ ενδιαφέρον που επιχειρούν ο ερευνητής και ο σκηνοθέτης, είναι η σύνδεση του τότε με το σήμερα. Το πώς αντιμετωπίζουν οι νέες γενιές Γερμανών τις θηριωδίες των ναζί. Και από όλο αυτό βγαίνουν πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Από τη μια μεριά, είναι η κατασκευασμένη λήθη μερίδας των Γερμανών, με ανέγερση μνημείων στους πεσόντες «αλπινιστές της μεραρχίας Εντελβάις» κι από την άλλη, η μνήμη και η ανάγκη για συγνώμη που συναντάμε σε νεότερες γενιές Γερμανών.
Υπέροχα πορτρέτα ανθρώπων που αφηγούνται, όμορφα πλάνα στο χωριό τα οποία αποτυπώνουν τη θλίψη της Ιστορίας, ισορροπημένος αφηγηματικός ρυθμός που δεν κουράζει. Και βέβαια η ανάδειξη αυτού που όπλισε την εκδικητική μανία των ναζί, που δεν ήταν ένας βλάχικος γάμος
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com «ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΜΟΥ Η ΣΗΜΑΙΑ»Μια ελληνική ιστορίαΣε μια βαθιά εξερεύνηση της δικής τους, της πιο προσωπικής πατρίδας προχωρά ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος με αυτήν την ταινία που είδαμε στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το 2017. Με αφορμή τις οικογενειακές του μνήμες μας ξεναγεί στα Βούρβουρα της ορεινής Αρκαδίας και ύστερα στο Μαρούσι, όπου πήγε η οικογένειά του και άλλοι συγχωριανοί, ως εσωτερικοί μετανάστες.
Όμως ο Χαραλαμπόπουλος, μέσα όμως από τις οικογενειακές ιστορίες και τις ιστορίες των ανθρώπων του χωριού, «κοιτάζει» την Ιστορία και τα πάθη ολόκληρης της χώρας. Η ελληνική Ιστορία του προηγούμενου αιώνα και των αρχών του παρόντος αιώνα έρχονται μέσα από παλιές, ξεθωριασμένες φωτογραφίες και αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα. Αγροτιά, αστικοποίηση, ερήμωση της υπαίθρου, πόλεμος και κατοχή, εμφύλιος, εξορίες, μετανάστευση. Όλα αυτά κάτω από τους εθνικούς μύθους για το μεγαλείο του έθνους με τελευταίο εκείνον της Ολυμπιάδας του 2004.
Ανάμεσα στις μεγάλες στιγμές που βίωσαν οι απλοί άνθρωποι, όπως η εθνική αντίσταση, βλέπουμε εικόνες από τη σύγχρονη Ελλάδα του καταναλωτισμού και των ψεύτικων ιδανικών που οδήγησαν τη χώρα στην κρίση.
Το σχόλιο του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου είναι εμφανές. Ένα χωριό στο οποίο ιδρύθηκε ένας από τους παλιότερους αθλητικούς συλλόγους στη χώρα, εγκαταλείπεται με τελευταίο θύμα το μονοθέσιο σχολείο του το οποίο έκλεισε λόγω των μνημονίων. Ένα προάστιο της Αθήνας, το Μαρούσι, επιλέγεται να γίνει το κέντρο των Ολυμπιακών αγώνων με την οικοδόμηση του Ολυμπιακού Σταδίου και το τοπίο αλλάζει ριζικά. Η Ελλάδα των ψευδαισθήσεων και του μεγαλοϊδεατισμού, αντιμέτωπη με την Ελλάδα των περήφανων ανθρώπων. Κέρδος ή ιδανικά; Προς το παρόν κερδίζει το πρώτο, αλλά καμία νίκη -όπως και καμία ήττα- δεν είναι παντοτινή.
Αποκλειστικά στον κινηματογράφο Διάνα, στο Μαρούσι.
Στρα. Κερ. ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ«Η ασυμβίβαστη» (Fortunata) του Σέρτζιο Καστελίτο: Η Φορτουνάτα ζει με την 8χρονη κόρη της σε ένα προάστιο της Ρώμης. Περιμένοντας να βγει το διαζύγιό της και να αποδεσμευτεί από το βίαιο σύζυγό της, βγάζει τα προς το ζην κουρεύοντας στο σπίτι της τις φτωχές γειτόνισσές της. Δεν έχει σταματήσει όμως να ονειρεύεται το δικό της κομμωτήριο, ένα σαλόνι ομορφιάς σε ένα τμήμα του οποίου ο φίλος της, Τσικάνο θα κάνει τατουάζ. Όμως η προβληματική συμπεριφορά της κόρης της αναγκάζει να την πάει σε έναν παιδοψυχολόγο. Και τότε συμβαίνει αυτό που η Φορτουνάτα (καλότυχη στα ιταλικά), δεν είχε υπολογίσει: ερωτεύεται! Νέες προοπτικές ανοίγονται μπροστά της, καθώς η ευτυχία της χτυπά την πόρτα. Βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για τη Γιασμίν Τρίνκα, στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα στο Φεστιβάλ των Κανών, το 2017.
«Απάτη σε μαύρο φόντο» (Carbone) του Ολιβιέ Μαρσάλ: Ο Αντουάν προσπαθεί να σώσει την επιχείρησή του και προσπαθεί να βρει ρευστό. Μοναδικοί που του συμπαραστέκονται είναι η γυναίκα του κι ο πεθερός του, που όμως τον θεωρούν αποτυχημένο. Τότε ο Αντουάν καταστρώνει ένα σχέδιο με αγοροπωλησία δικαιωμάτων για εκπομπή ρύπων διοξειδίου του άνθρακα. Σύντομα αρχίζει να εισρέει το χρήμα μόνο που η «επιχείρηση» του Αντουάν δεν είναι και τόσο νόμιμη. Βασισμένη σε αληθινή ιστορία που συντάραξε τη Γαλλία την περίοδο 2008-09.
«Μαργκερίτ Ντιράς: Η οδύνη» (La douleur ) του Εμανουέλ Φινκιέλ: Το 1944, και ενώ η Γαλλία βρίσκεται υπό την κατοχή των ναζί, η νεαρή Μαργκερίτ μαζί με το σύζυγό της Ρομπέρ Αντέλ συμμετέχουν στην αντίσταση. Όμως η Γκεστάπο συλλαμβάνει τον Ρομπέρ και τον οδηγεί σε άγνωστο προορισμό. Η Μαργκερίτ απελπισμένη κάνει τα πάντα για να φέρει πίσω τον αγαπημένο της σύζυγο. Ακόμη και μετά το τέλος του πολέμου και την απελευθέρωση της Γαλλίας, δεν σταμάτησε να τον περιμένει. Η αφήγηση ξεκινά όταν η Μαγκερίτ Ντιράς ανακαλύπτει μέσα σε ένα κουτί δύο παλιά ξεχασμένα τετράδια. Ξεφυλλίζοντάς θυμάται τον πόνο που έζησε. Η ταινία είναι βασισμένη στο ομότιτλο αυτοβιογραφικό βιβλίο της διάσημης γαλλίδας συγγραφέως, Μαργκερίτ Ντιράς, που κυκλοφόρησε το 1985.
«Το απότατο σημείο της Ανθρωπότητας» (The farthest) του Έμερ Ρέινολτς: Το 1977, η ΝΑΣΑ εκτόξευσε στο διάστημα το Βόγιατζερ. Από τότε το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο ταξιδεύει σε κόσμους άγνωστούς που ποτέ στο παρελθόν δεν κατάφερε να πλησιάσει ο άνθρωπος και στέλνει συνεχώς πληροφορίες στη Γη. Αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι πως το διαστημόπλοιο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μεταφέρει μαζί του, για χιλιάδες χρόνια ακόμα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει το ταξίδι του, ένα σημαντικό περιεχόμενο και μήνυμα του ανθρώπινου πολιτισμού σε μια ενδεχόμενη συνάντησή του με εξωγήινη ζωή. Είναι πιθανόν, κάποτε πολλές χιλιάδες χρόνια αργότερα, όταν ο ήλιος του ηλιακού μας συστήματος δεν θα λάμπει πια, αυτό το μικρό διαστημόπλοιο να παραμείνει η τελευταία ένδειξη ότι υπήρξε κάποτε ανθρώπινη ζωή στον πλανήτη που μας φιλοξενεί. Εξοπλισμένο από τους δημιουργούς του με ένα χρυσό δίσκο που περιλαμβάνει ήχους της Γης , εικόνες, χαιρετισμούς και μουσικές που έχουν επιλεχθεί να συνοψίζουν την ανθρώπινη ουσία, το Βόγιατζερ είναι έτοιμο για τη συνάντηση του με μορφές ζωής εκτός του πλανήτη μας.
«Η οικογένειά μου σε λατρεύει» (Ma famille t’ adore deja) των Αλέν Κορνό και Ζερόμ Κομαντέρ: Ο 30χρονος Ζουλιέν, τρελά ερωτευμένος, ζητά την αγαπημένη του Εύα σε γάμο. Εκείνη συμφωνεί και πηγαίνουν μαζί να γνωρίσουν τους γονείς της. Θα ακολουθήσει ένα καταστροφικό και αποκαλυπτικό Σαββατοκύριακο. Κωμωδία.
«Εκδικητές: Ο πόλεμος της αιωνιότητας» (Avengers: Infinity war) των Άντονι και Τζο Ρούσο: Έναν νέο κίνδυνο που ακούει στο όνομα Θάνος θα πρέπει να αντιμετωπίσουν οι Εκδικητές και οι Υπερήρωες φίλοι τους. Το μέλλον της Γης και όλης της ύπαρξης δεν ήταν ποτέ τόσο αβέβαιο. Τρίτο μέρος των Εκδικητών και 19η ταινία του Marvel Cinematic Universe. Είναι επίσης το πρώτο από μια μίνι-διλογία που θα κλείσει το 2019.
«Ζουγκλοπαρέα» (Les as de la jungle) του Νταβίντ Αλόξ: Ο Μορίς μπορεί να μοιάζει με πιγκουίνο, αλλά βαθιά μέσα του είναι πραγματικός τίγρης! Μαζί με τους φίλους του, θέλει να διατηρήσει την τάξη και τη δικαιοσύνη στη ζούγκλα. Αλλά ο Ίγκορ, το πονηρό κοάλα, μαζί με τους μπαμπουίνους έχει άλλη γνώμη! Κινούμενα σχέδια.
Σινεφίλ