«Αυτή είπε»Μια παράσταση για το Φεστιβάλ της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού από τη Χάρη ΜαρίνηΗ Χάρη Μαρίνη ζει και εργάζεται στο Λονδίνο, όπου έχει κάνει μακροχρόνιες σπουδές θεάτρου, έχει εκπονήσει τη διδακτορική της διατριβή και τώρα διδάσκει υποκριτική στο Queen Mary University. Παράλληλα έχει πυκνές θεατρικές δραστηριότητες, πολλές από τις οποίες βλέπουμε και στην Ελλάδα. Η ομάδα της ονομάζεται PartSuspended (είναι η φράση με την οποία ανακοινώνεται στο λονδρέζικο μετρό ότι κάποια γραμμή είναι εκτός λειτουργίας) και μετρά περίπου 12 χρόνια ζωής. Η σκηνοθέτρια προτιμά να μη δουλεύει πάνω σε έτοιμο κείμενο, αλλά διαλέγει θέματα που επεξεργάζεται με την ομάδα της, ώστε να υπάρχει διάχυτη μέσα στην παράσταση η προσωπικότητα του κάθε συντελεστή, οι θέσεις του, οι ιδέες του, ο προσωπικός του λόγος. Ακριβώς έτσι δούλεψε και στην παράσταση «Αυτή είπε», μια δουλειά πάνω στα γυναικεία προβλήματα σήμερα.
Με τον πολύσημο και γεμάτο λογοτεχνικές και φιλοσοφικές μνήμες τίτλο «Αυτή είπε», η Χάρη Μαρίνη και η ομάδα της PartSuspended, συμμετείχαν στο φετινό φεστιβάλ Νέων Δημιουργών της Πειραματικής σκηνής του Εθνικού, που είχε ως θέμα τις γυναίκες και τα προβλήματά τους στο σύγχρονο κόσμο, με τον εύγλωττο τίτλο «Δυο-τρία πράγματα που δεν ξέρεις γι’ αυτήν».
Ενα τραπέζι συνεδρίου και τέσσερις γυναίκες μπροστά σε μικρόφωνα θέτουν με επιστημονική σοβαρότητα τους άξονες της παράστασης, εν είδει συνεδριακών ανακοινώσεων. Έπειτα αφήνουν το τραπέζι και με ειλικρίνεια, χιούμορ και φαντασία μιλούν για ό,τι τις απασχολεί. Είναι οι γυναίκες της διπλανής πόρτας, που τις απασχολούν ζητήματα που απασχολούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τις γυναίκες του δυτικού κόσμου. Μιλούν με τα λόγια ποιητών και ποιητριών, διανοητών και των δύο φύλων, διηγούνται προσωπικές εμπειρίες, θυμούνται. Η ιστορία του γυναικείου κινήματος μπλέκεται δημιουργικά με την τέχνη κι από εκεί με την προσωπική ιστορία, τους προβληματισμούς ακόμα και τους καημούς της κάθε μιας. Είναι άλλωστε αυτός ο τρόπος δουλειάς της σκηνοθέτριας: δεν δουλεύει πάνω σε δοσμένο κείμενο, αλλά αφήνει την ομάδα να συνθέσει το κείμενο, επιτρέποντας στους συντελεστές όχι μόνο να έχουν λόγο στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου, αλλά να εντάξουν δικούς τους προβληματισμούς, ακόμα και αντιρρήσεις τους, στην παράσταση. Έτσι η παράσταση γίνεται έργο ομαδικό, πολυτασικό και γόνιμο, ενδιαφέρον και ουσιαστικό, ακριβώς όπως το θέλει το είδος θεάτρου που υπηρετεί η Μαρίνη.
Στο «Αυτή είπε» ανοίχτηκαν δεκάδες θέματα και πλευρές των γυναικείων προβλημάτων στις μέρες μας. Η επιλογή των θεματικών κινήθηκε πιο πολύ σε θέματα δικαιωμάτων και ταυτότητας, λιγότερο σε πολιτικά και ταξικά ζητήματα. Η βία, η κακοποίηση, η αναζήτηση μιας θέσης στον κόσμο, η αγωνία και τα ερωτηματικά, το άγχος και οι αμφιθυμίες που έχουν δημιουργηθεί από την αμφισβήτηση των παραδοσιακών ρόλων, η ηλικία, η φθορά του σώματος και τα ερωτικά και υπαρξιακά ερωτήματα που δημιουργεί ειδικά στις γυναίκες ήταν τα κυριότερα από τα θέματα που ανοίχτηκαν στη σκηνή.
Ένα δραματοποιημένο μανιφέστο, η δραματική επεξεργασία της ερευνητικής δουλειάς πάνω στο θέμα, που έχει ξεκινήσει από το 2012, ήταν το «Αυτή είπε» με χαρακτήρα έργου σε εξέλιξη και υπηρετήθηκε από τέσσερις ηθοποιούς, Ευαγγελία Αστρίδου, Ειρήνη Γλαμπεδάκη, Ράνια Μπριλάκη, Ειρήνη Τζανετουλάκου, που κατάφεραν με απόλυτη φυσικότητα να εντάξουν το κοινό στον κόσμο των προβληματισμών τους και να το κάνουν συμμέτοχο στην οργή και στον πόνο τους, στην απορία, στη χαρά, στην επιμονή και την αναζήτηση. Συνέβαλε η τολμηρή μουσική επένδυση του Φώτη Καραγιάννη και οι χαμηλότονοι φωτισμοί του Γιώργου Αγιαννίτη που δημιουργούσαν διακριτούς αλλά αλληλοσυμπληρούμενους κόσμους μεταξύ των θεμάτων. Πάντως το μεγάλο ατού της παράστασης ήταν η ειλικρίνεια, η αποφυγή της μεγαλοστομίας και του εκβιαστικού συναισθηματισμού και το ότι άφηνε ανοικτούς δρόμους νέων πεδίων έρευνας, που θα μπορούσαν στο μέλλον να ενταχτούν στην ίδια παράσταση ή να δώσουν μια νέα εκδοχή ή συνέχειά της.
Αναμένουμε με πολύ ενδιαφέρον τη Χάρη Μαρίνη στο επόμενο βήμα της.
Μαρώ Τριανταφύλλουmaro33@otenet.gr «Ο γλάρος» του Αντόν Τσέχωφ«Ο Δάσκαλος θέλει την Μάσα που κυνηγάει τον Τρέπλιεφ, ο οποίος είναι ερωτευμένος με την Νίνα αλλά εκείνη ερωτεύεται τον Τριγκόριν, ο οποιός συζεί με την Αρκάντινα, που είναι πρώην ερωμένη του Γιατρού, με τον όποιο έχει σχέση η Πολίνα, η σύζυγος του επιστάτη. Μια λίμνη, ένα αυτοσχέδιο θέατρο, μυρωδιά από θειάφι, έρωτες, λόγια, λόγια, λόγια, πυροβολισμοί, τραγούδια, χοροί, ένας σκοτωμένος γλάρος». Η Ομάδα Χρώμα και ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Χατζής παρουσιάζουν τον Γλάρο του Άντον Τσέχωφ, το πιο αυτοβιογραφικό έργο του συγγραφέα που περιστρέφεται γύρω από τον έρωτα και το θέατρο. «Το νόημα της δημιουργίας, τη ζωή των καλλιτεχνών, το νέο και το παλιό, το αμφίρροπο του έρωτα. Όλα μοιάζουν σα να υπάρχουν στην τέχνη προτού υπάρξουν στη ζωή, σαν η ίδια η ζωή μας να είναι φτιαγμένη από τη ζωή της τέχνης. Οι ήρωες γίνονται θεατές της ίδιας τους της ζωής, σαν άλλη προέκταση της πλατείας του θεάτρου» σημειώνει η ομάδα.
Το έργο ανεβαίνει σε μετάφραση Γιάννη Χαρτοδιπλωμένου, κοστούμια από τη Βασιλική Σύρμα, κίνηση από την Χριστίαννα Φελούκα. Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου, Κλέων Γρηγοριάδης, Θανάσης Δήμου, Τζίνα Θλιβέρη, Μάγδα Λαδά, Νικόλας Μακρής, Ηλέκτρα Νικολούζου, Γιώργος Παπαπαύλου, ΈνκεΦεζολλάρι, Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος.
Παραστάσεις: Πέμπτη και Παρασκευή 9.15 μμ, Σάββατο 6.30μμ, Κυριακή 8μμ, στο Θέατρο Τέχνης, Υπόγειο (Πεσμαζόγλου 5, τηλ.: 210 3228706)
«Ένας ήρωας του καιρού μας»Το κλασικό έργο της ρώσικης πεζογραφίας «Ένας ήρωας του καιρού μας» του Μιχαήλ Λέρμοντοφ, αφενός το κύκνειο άσμα του εξομολογητικού ρομαντισμού και αφετέρου η αρχή του ρωσικού ρεαλιστικού μυθιστορήματος, δομήθηκε με τέτοια υλικά που το καθιστούν το πρώτο ψυχολογικό πεζογράφημα της Ρωσίας.
Το βιβλίο αποτελείται από πέντε αυτοτελείς νουβέλες. Οι τρεις τελευταίες αποτελούν αποσπάσματα του ημερολογίου του συγγραφέα-αφηγητή που ενσαρκώνεται στο πρόσωπο του Πετσόριν. Η διασκευή του Lab.oratorium επικεντρώνεται στην μεσαία και εκτενέστερη διήγηση αυτού του ημερολογίου, στο κεφάλαιο «Πριγκίπισσα Μαίρη». Στόχος έρευνας της ομάδας είναι οι συνθήκες μέσα στις οποίες όλα τα πρόσωπα -του έργου- «συνηγορούν» στη γέννηση του «ήρωα του καιρού μας», του ανθρώπου που δεν κινείται μόνο μέσα στα 1840 υψώνοντας το σπαθί του αλλά και του κάθε ανθρώπου που έστω μία φορά κοίταξε τον ουρανό. Ποια η σχέση του ήρωα με τον καιρό του και ποιος διαμορφώνει ποιον; Σημασία δεν έχει αν υψώνει το σπαθί ή το κεφάλι, αλλά η αγωνία του τη στιγμή που παίρνει το ρίσκο να μην αποδεχτεί αυτό που ήδη υπάρχει. Αυτή είναι και η αφετηρία της εμπλοκής του Lab.oratorium με το συγκεκριμένο έργο.
Η μετάφραση είναι της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ, η σκηνοθεσία του Βασίλη Καλφάκη. Παίζουν: Ασημίνα Αναστασοπούλου, Κωνσταντίνος Γεωργαλής, Βασίλης Καλφάκης, Απόστολος Καμιτσάκης, Δάφνη Νικητάκη, Περσεφόνη Παντοπούλου. Μουσικός Επί Σκηνής: Φώτης Σιώτας.
Παραστάσεις: Τετάρτη και Πέμπτη στις 9μμ, στο Θέατρο 104 (Ευμολπιδών 41, Γκάζι, τηλ.: 210 3455020).
«Αρπακτικά» του Βασίλη ΜαυρογεωργίουΟ εικαστικός Νίκος Μαραμαθάς, ιδρυτικό μέλος του SkrowTheaterGroup από το 2012, παρουσιάζει στη σκηνή του skrow τη δεύτερη σκηνοθετική του δουλειά, τα Αρπακτικά, που έγραψε ο Βασίλης Μαυρογεωργίου. «Η Φ. βλέπει ένα όνειρο ή μήπως εφιάλτη; Μια σειρά απρόσμενων γεγονότων την οδηγούν σε μια περιπέτεια. Η λογική της δοκιμάζεται. Το πραγματικό παραμορφώνεται, οι άνθρωποι γύρω της γίνονται ζώα, ο χώρος είναι πλέον σχετικός, ο χρόνος την πιέζει, την σκοτώνει αργά. Θα ξυπνήσει τελικά η Φ.; Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου σχολιάζει: «Πρόκειται για ένα έργο με έντονο υπαρξιακό περιεχόμενο που δανείζεται στοιχεία από διάφορα θεατρικά ήδη. Κάθε σκηνή ισορροπεί ανάμεσα σε όνειρα και εφιάλτες που βλέπουμε στον ύπνο μας, αλλά και με τα μάτια ανοιχτά. Τα Αρπακτικά για να επιβιώσουν αρπάζουν κάθε ύπαρξη που ακροβατεί ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο. Μετά τον ερχομό τους τίποτα πια δεν θα είναι το ίδιο».
Παίζουν: Χρύσα Βακάλη, Γιάννης Κατσιμίχας, Νεκταρία Κουτσογεωργοπούλου, Ιάσων Μπίττερ, Στέλιος Χατζηγεωργίου.
Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη στις 9.15μμ, στο Skrow Theater (Αρχελάου 5, Παγκράτι, τηλ.: 210 7235842).