«Ταξίδι μακριάς μέρας μέσα στη νύχτα»του Γιουτζίν Ο’ΝιλΤελευταία μέρα παραστάσεων του εμβληματικού έργου του Ο’Νιλ «Ταξίδι μακριάς μέρας μέσα στη νύχτα» στο Θέατρο Εξαρχείων. Πρωτεργάτης του αμερικανικού θεάτρου ο Ο’Νιλ -ο Άρθουρ Μίλερ, ο Τενεσί Γουίλιαμς, ο Ντέιβιντ Μάμετ και ο Τόνι Κούσνερ θεωρούσαν πως ο Ο’Νιλ τούς άνοιξε το δρόμο- πίστευε ότι το Ταξίδι ήταν ό,τι καλύτερο είχε γράψει ποτέ. Πρόκειται για το πλέον αυτοβιογραφικό του έργο, που του χάρισε το τέταρτο Βραβείο Πούλιτζερ της καριέρας του. Οι χαρακτήρες του έργου είναι ολοζώντανοι, πολυδιάστατοι, γεμάτοι αντιφάσεις και κινούνται μονίμως σε μια ατμόσφαιρα υψηλής συναισθηματικής θερμοκρασίας.
Ένας πατέρας που η επιτυχημένη καριέρα του ως ηθοποιού δεν μπορεί να σταματήσει την αυτοκαταστροφή του από τα ίδια του τα πάθη, μια μητέρα που προσπαθεί να ξεγελάσει τους άλλους και τον εαυτό της σχετικά με την εξάρτησή της από τη μορφίνη, και δυο γιοι που αγωνίζονται να σταθούν στα πόδια τους και να ξεπεράσουν την αποτυχία και το ποτό. Ανήμποροι να ξεφύγουν από το παρελθόν τους αλλά και να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα του παρόντος, οι Ταϊρόουν θέτουν σε δοκιμασία τους δεσμούς μιας οικογένειας που είναι παγιδευμένη σ’ έναν αέναο κύκλο αγάπης, αλληλοκατηγοριών, ενοχών και συγχώρεσης. Καθώς βυθίζονται όλο και περισσότερο στις εξαρτήσεις τους, ανοίγουν οι παλιές πληγές και ξετυλίγεται το κουβάρι της αλήθειας.
Την παράσταση σκηνοθέτησε ο Αλέξανδρος Κοέν, που έκανε και τη μετάφραση, τα σκηνικά και τα κοστούμια επιμελήθηκε η Χριστίνα Κωστέα, τους φωτισμούς ο Αλέξανδρος Αλεξάνδρου. Παίζουν οι: Στέφανος Κυριακίδης, Αννίτα Δεκαβάλλα, Χάρης Μαυρουδής και Γιώργης Βασιλόπουλος.
Παραστάσεις: Απόψε Κυριακή, στις 8μμ, στο Θέατρο Εξαρχείων (Θεμιστοκλέους 69, τηλ. 210 3300879).
«Η κυρά της θάλασσας» του Χένρικ ΊψενΟ μύθος της γοργόνας που θυσιάζει την ουρά της, για να ζήσει μαζί με τον άνθρωπο που αγαπάει, εμπνέει στον Νορβηγό συγγραφέα την Κυρά της θάλασσας. Η Ελίντα Βάνγκελ, κόρη φαροφύλακα, παιδί της ανοιχτής θάλασσας, ζει μια καταπιεσμένη ζωή με τον γιατρό σύζυγό της και τις δύο κόρες του, από προηγούμενό γάμο, σε έναν τόπο αποκλεισμένο και ασφυκτικό. Αισθάνεται φυλακισμένη και ονειρεύεται τη θάλασσα. Το καλοκαίρι κολυμπάει καθημερινά στη λίμνη. Μια μέρα χάνει τις αισθήσεις της μέσα στο νερό και ένας ξένος άντρας την σώζει. Εκείνος εισβάλλει στον οικογενειακό κλοιό και ταράζει τις ισορροπίες. Ο Ίψεν τοποθετεί δύο ασύνδετα μεταξύ τους συστήματα -ένα ερωτικό τρίο και το εκλογικευμένο και τακτοποιημένο σύμπαν της οικογένειας- και μας φέρνει αντιμέτωπους με τις ρωγμές του δυτικού τρόπου σκέψης και της ανάγκης μας να ερμηνεύουμε και να ταξινομούμε τα πάντα, ακόμη και να τα θεραπεύουμε.
«Ενταγμένοι όλοι σε ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο αναζητάμε τον προσωπικό μας χώρο» σημειώνουν οι συντελεστές, «καθώς και έναν τόπο όπου μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι. Δεν είμαστε όμως εκπαιδευμένοι για να είμαστε ελεύθεροι. Ελεύθεροι από εθνικότητες, ελεύθεροι από το φύλο μας, ελεύθεροι από τη χώρα μας, ελεύθεροι από την καταπίεση των ανθρώπων δίπλα μας. Ονειρευόμαστε κι εμείς τη θάλασσα σαν ένα μέρος όπου μπορούμε να νιώσουμε ελεύθεροι από ό,τι μας κρατάει αιχμαλώτους στην καθημερινή δυσκολία. Είναι η θάλασσα ανοιχτή; Έχουμε την παραλία στα πόδια μας αλλά φοβόμαστε να κολυμπήσουμε. Αντέχουμε να είμαστε ελεύθεροι;»
Σε ελεύθερη μεταφορά από την ομάδα Elephas tiliensis. Η σκηνοθεσία και η δραματουργική επεξεργασία έγιναν από τους Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινα Αναστάσογλου, τη μουσική διδασκαλία και την ενορχήστρωση έκανε ο Mislav Rezic, το σκηνικό χώρο και τα κοστούμια φιλοτέχνησε η Μαγδαληνή Αυγερινού
Παίζουν οι ηθοποιοί: Βίκυ Κατσίκα, Άρης Μπαλής, Δημήτρης Αγαρτζίδης, Τατιάνα Άννα Πίττα, Μαρία Μοσχούρη.
Παραστάσεις: έως τις 27 Μαΐου, Τετάρτη, στις 6.30μμ, Παρασκευή και Σάββατο, στις 9.15μμ και Κυριακή στις 7μμ, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου - Κεντρική Σκηνή (Αντισθένους 7 και Θαρύπου, τηλ.: 210 9212900).
«Τριστάνος» του Τόμας ΜανΑρχές Ιανουαρίου φθάνει για κούρα στο σανατόριο Άινφριτ η Γκαμπριέλε. Απ’ τη στιγμή που γέννησε, δέκα μήνες πριν, δεν κατάφερε να ξαναβρεί τις δυνάμεις της. Στο σανατόριο συναναστρέφεται τον εστέτ, ιδιόρρυθμο συγγραφέα, Ντέτλεβ Σπινέλ. Μια ιδιαίτερη σχέση δημιουργείται μεταξύ τους. Η κορύφωσή της, μέσω της μουσικής, αποβαίνει εν τέλει μοιραία... Γραμμένο σαν αντίστιξη στην όπερα του Ρίχαρντ Βάγκνερ «Τριστάνος και Ιζόλδη», ο Τριστάνος του Τόμας Μαν (εκδόθηκε το 1903), είναι ένα sui generis έργο- ένα «μπουρλέσκο» κατά τον ίδιο τον συγγραφέα. Φαινομενικά το έργο αφηγείται ένα δράμα, η λεπτή ειρωνεία που το διατρέχει όμως, μας κάνει όχι μόνο να συμπάσχουμε, αλλά και να γελάμε με τα πρόσωπα, τις σχέσεις και τα πάθη τους. Ο έρωτας, ο θάνατος, η μουσική, η μητρότητα παρουσιάζονται ως δυνάμεις που μπορούν ν’ ανυψώσουν αλλά και να συντρίψουν τους διφορούμενους ήρωές του. Στον πυρήνα του Τριστάνου βρίσκονται θεμελιώδη ερωτήματα για το ρόλο του καλλιτέχνη, τη σχέση ηθικής- αισθητικής, τη μάχη μεταξύ τέχνης και πραγματικότητας.
«Για να προσεγγίσουμε το αμφίθυμο, ποιητικό σύμπαν του Τόμας Μαν», επισημαίνει η Ομάδα Προτσές «επιλέξαμε να καθοδηγηθούμε απ’ την αισθητική και την νομοτέλεια της ονειρικής εμπειρίας, αυτής της “βασιλικής οδού για το ασυνείδητο”. Προσπαθήσαμε να δούμε το Σανατόριο και τους τρόφιμούς του όπως ίσως θα απεικονίζονταν μέσα σ’ ένα όνειρο, όπου τίποτα δεν είναι μονοσήμαντο, το καλό και το κακό μπερδεύονται, και όπου ένας Τόπος Πόνου μπορεί την ίδια στιγμή να είναι και ένας Τόπος Θαυμάτων».
Η μετάφραση είναι του Γιώργου Κεντρωτή, η σκηνοθεσία και η διασκευή της Μαρίας Μαγκανάρη. Παίζουν οι: Σύρμω Κεκέ, Κώστας Κορωναίος, Γιώργος Κριθάρας, Μαρία Μαγκανάρη, Βασιλική Σκευοφύλαξ.
Παραστάσεις: έως τις 3 Ιουνίου, Τετάρτη και Πέμπτη, στις 9.15μμ, Σάββατο, στις 6.30μμ, και Κυριακή, στις 9.30μμ, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου - Κεντρική Σκηνή (Αντισθένους 7 και Θαρύπου, τηλ.: 210 9212900).
•