Η περιβαλλοντική οργάνωση «Καλλιστώ» το τελευταίο διάστημα κατάφερε να αποσπάσει δύο σημαντικές ευρωπαϊκές διακρίσεις, βραβείο στα φετινά Natura 2000 Awards κι -ανάμεσα σε εκατοντάδες συμμετοχές- ένα από τα τρία πανευρωπαϊκά βραβεία Best of the Best Life projects 2018, χάρη στην επιτυχία του προγράμματος Life Arctos/Kastoria.
«Οι διακρίσεις είναι σημαντικές, γιατί το έργο ξεκίνησε σ’ ένα καθεστώς που υπήρχε η οικονομική κρίση και η ενασχόληση με τη φύση και το περιβάλλον είναι πολυτέλεια. Δεχτήκαμε, λοιπόν, επιθέσεις με το σκεπτικό ότι δεν είναι πρέπον σε μια τέτοια δύσκολη περίοδο να ασχολούμαστε με την αρκούδα», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο γενικός διευθυντής της οργάνωσης, Σπύρος Ψαρούδας.
Η περιβαλλοντική οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση «Καλλιστώ» ιδρύθηκε το 2004, έχοντας ως βασικούς συντελεστές επιστήμονες με σημαντική εμπειρία στον κλάδο της διαχείρισης και έρευνας για το περιβάλλον. Ουσιαστικά δημιουργήθηκε με βασικό σκοπό την καίρια συμβολή στην προστασία της άγριας ζωής και της φύσης, υπό το πρίσμα της θεώρησής τους ως δημόσια αγαθά. Παρά τη συμμετοχή σε διάφορα προγράμματα και πρωτοβουλίες, ο κύριος στόχος μέχρι σήμερα παραμένει η ενίσχυση της ομαλής συνύπαρξης του ανθρώπου με την άγρια ζωή, ώστε να υπάρξουν σημαντικά αμοιβαία οφέλη και για τον τοπικό πληθυσμό (ορεινός τουρισμός, εκτατική γεωργία, κτηνοτροφία κτλ.). Η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας παίζει σημαίνοντα ρόλο για την αρκούδα και τα υπόλοιπα Βαλκάνια, ιδίως για την ορεινή βαλκανική χερσόνησο. Έτσι, αν δεν προστατευτεί επαρκώς η αρκούδα, τότε θα καταρρεύσει το συνολικό οικοσύστημα της περιοχής. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η «Καλλιστώ» δραστηριοποιείται ήδη από το 2005 στην Ελλάδα, σε γειτονικές και σε βαλκανικές χώρες.
Η συνύπαρξη είναι εφικτήΟι επιτυχίες στα Natura 2000 Awards στην κατηγορία Reconciling interests/perceptions («Συμβιβασμός συμφερόντων /απόψεων») και στα Best of the Best Life projects 2018 στην κατηγορία Nature & Biodiversity («Φύση & Βιοποικιλότητα») για το Life Arctos/Kastoria είναι σημαντικές λόγω της σπουδαιότητας των θεσμών. Τα βραβεία Natura 2000 δημιουργήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κυρίως, για την προώθηση των ομώνυμων περιοχών. Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκουν όσες περιοχές βρίσκονται υπό το πανευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας σπάνιων ή και απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών και οικοσυστημάτων. Όσον αφορά τη δεύτερη διάκριση, το σύστημα αξιολόγησης των ολοκληρωμένων έργων χρηματοδότησης του προγράμματος Life εισήχθη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη σύσκεψη στην πόλη Μάλμε της Σουηδίας στις 27-28 Απριλίου 2005 συμφωνήθηκε το σύνολο των κριτηρίων των «βέλτιστων πρακτικών». Τα κριτήρια αυτά αφορούσαν τα βασικά ζητήματα της συμβολής των έργων σε άμεσες και μακροπρόθεσμες περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές βελτιώσεις, το βαθμό καινοτομίας, τη δυνατότητα μεταφοράς τους, τη συνάφεια τους με την πολιτική και τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας.
Το βραβευθέν πρόγραμμα διήρκησε από το 2010-2015 και πέτυχε να βελτιώσει τους όρους συνύπαρξης με την καφέ αρκούδα στον νομό Καστοριάς. Αυτή η δράση έρχεται σε πλήρη εναρμόνιση με τους βασικούς στόχους της οργάνωσης, η οποία προσπαθεί εδώ και καιρό να διαδώσει το ακόλουθο μήνυμα: «Άνθρωπος-Άγρια Ζωή, η συνύπαρξη είναι εφικτή!». Ο ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν την τελική συνολική αναφορά των 24 σελίδων του έργου, που τιτλοφορείται «Άνθρωπος και αρκούδα η συνύπαρξη είναι εφικτή», στην ιστοσελίδα της οργάνωσης (callisto.gr). Μεταξύ των δράσεων του προγράμματος ήταν και η δωρεά 28 σκυλιών σε κτηνοτρόφους «ώστε να αποτρέψουν ζημιές από αρκούδες στα κοπάδια τους». Ειδικότερα, αυτή η δράση σχετίζεται με την προσπάθεια της οργάνωσης για τη δημιουργία δικτύου αλληλοβοήθειας μεταξύ των κτηνοτρόφων και τον δωρεάν διαμοιρασμό τσοπανόσκυλων, κάτι το οποίο θα βοηθήσει και στη διαιώνιση του συγκεκριμένου είδους που απειλείται με εξαφάνιση. Η «Καλλιστώ» αναμένεται να συνεχίσει τις δράσεις της εντατικότερα και να συμβάλλει περισσότερο προς την κατεύθυνση της ομαλής συνύπαρξης, όχι μόνο για λόγους αρχής, αλλά και για λόγους αμοιβαίων οφελών που μπορεί να προκύψουν μεταξύ ανθρώπου και άγριας ζωής.
Μίνως-Αθανάσιος Καρυωτάκης