Αυτό που συνέβη στην Ιταλία, επωάζεται και σε άλλες χώρες
Η πολιτική κρίση στην Ιταλία, τα κρίσιμα προβλήματα χρέους που αντιμετωπίζει,
είναι απότοκα δομικών προβλημάτων και προβλημάτων εφαρμοζόμενης πολιτικής στην ΕΕ.
Ο πιο σωστός τρόπος να προσεγγίσουμε το ιταλικό συμβάν, συνεπώς, είναι να το εντάξουμε στο ευρωπαϊκό του πλαίσιο, στα κενά του, αλλά και στις επίμονες επιλογές λιτότητας
που το χαρακτηρίζουν.
Τη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός Το ιταλικό συμβάν, ήταν περίπου αναμενόμενο. Πού εντάσσεται όμως;Είναι η κορύφωση μιας κρίσης, η οποία σοβεί από πολύ καιρό. Απ’ όταν ξέσπασε η κρίση το 2008 – 2009, σοβαροί αναλυτές, κυρίως στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη, ήταν πολύ ανήσυχοι για το τι θα προκύψει στην Ιταλία, η οποία από τότε είχε πάρα πολύ υψηλό δημόσιο χρέος και υπόκειται στις δεσμεύσεις και τους περιορισμούς, στους λεγόμενους κανόνες της Ευρωζώνης. Βεβαίως, τώρα προκαλεί αναταράξεις στις αγορές, αλλά αν το δούμε ψύχραιμα, ήταν αναμενόμενο. Και σε άλλες χώρες υπάρχουν πολιτικές εξελίξεις που προσομοιάζουν προς αυτές που αυτή τη στιγμή βιώνουμε στην Ελλάδα και την Ιταλία. Η Ιταλία, βέβαια, έχει πολύ μεγαλύτερη δημοκρατική παράδοση από πολλές άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης και το μέγεθος της οικονομίας της – τρίτη στην Ευρωζώνη – είναι τέτοιο που εύλογα δημιουργεί ανησυχίες αποσταθεροποίησης. Αυτό ακριβώς το μέγεθος αποκλείει την εφαρμογή ενός σχεδίου «διάσωσης», όπως στην Ελλάδα. Το γεγονός ότι οι εξελίξεις ήταν αναμενόμενες, δεν μετριάζει τους φόβους για σοβαρές πολιτικοκοινωνικές και χρηματοοικονομικές επιπτώσεις.
Τότε, δεν είναι περίεργη η τόσο αψυχολόγητη, προκλητική προσπάθεια ανακοπής των εξελίξεων;Δεν μπορείς να πεις με σιγουριά πού οφείλεται αυτό. Έχοντας ζήσει, όμως, πολλά χρόνια στο εξωτερικό, θεωρώ ότι οι κύκλοι οι οποίοι είναι οπαδοί του λεγόμενου μονόδρομου στην Ευρωζώνη, της επιμονής στην πολιτική λιτότητας, δεν έχουν πλήρη συνείδηση – ζώντας στους γυάλινους πύργους τους – του γεγονότος ότι η κοινωνία, ο απλός κόσμος δεν έχει την ίδια αίσθηση και αντίληψη. Όταν δηλαδή σχεδιάζεται η οικονομική πολιτική στο πλαίσιο της Ευρωζώνης τα τελευταία 18 χρόνια, τα μέλη της πολιτικής και τεχνοκρατικής ελίτ θεωρούν πως εύκολα μπορούν να επιβληθούν οι αποφάσεις. Η ευφορία της πρώτης δεκαετίας του 2000 εμπέδωσε αυτή την πεποίθηση. Επομένως, κινήσεις όπως αυτή του προέδρου Ματαρέλα, που δεν αποδέχθηκε τον προτεινόμενο υπουργό Οικονομικών, εντάσσονται σ’ αυτό το κλίμα.
Αγορές και πολιτικά προβλήματα
Ο προτεινόμενος, βεβαίως, είναι διεθνώς προσωπικότητα, οικονομολόγος με πολλή ερευνητική θεωρητική εργασία και θέσεις υψηλής ευθύνης, που είχε ασκήσει κριτική στο ευρώ σε ανύποπτο χρόνο.Βεβαίως. Ανάμεσα σε άλλα, διετέλεσε ανώτατος στέλεχος της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας και επιπλέον υπουργός Βιομηχανίας. Ξέρει, δηλαδή, τα πράγματα από μέσα και είχε ακριβώς αντιρρήσεις βασισμένες όχι μόνο σε ιδεολογική αλλά και σε οικονομική βάση. Αναφέρεται σε μια δομική και εγγενή αδυναμία της Ευρωζώνης, ότι, δηλαδή, την συγκροτούν οικονομίες με διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης και διαφορετικές διαρθρωτικές αδυναμίες, στις οποίες επιβάλλεται η ίδια «συνταγή» πολιτικών, που δεν τους επιτρέπουν να αναπτυχθούν. Δεν πρόκειται για κριτική του καπιταλιστικού συστήματος από τ’ αριστερά, θα λέγαμε. Εδώ πρόκειται για οικονομική λογική, η οποία βασίζεται σ’ αυτό που γνωρίζουμε από τη δεκαετία του 1930, τον κεϋνσιανισμό. Βεβαίως, όμως, είναι και ζήτημα δημοκρατίας, καθώς «οι κανόνες» δεν επιτρέπουν πραγμάτωση της έκφρασης της λαϊκής βούλησης. Στην Ιταλία, η αντίθεση στην πολιτική του μονοδρόμου εκφράστηκε με δύο κόμματα, τα οποία χαρακτηρίζονται είτε ακροδεξιά είτε λαϊκιστικά, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης υπάρχει μια διογκούμενη πλειοψηφία απλών ανθρώπων, οι οποίοι με την ψήφο τους εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για ένα κοινό πρόβλημα. Η πολιτική που ασκείται, διαλύει το κοινωνικό κράτος, χτυπάει τα εισοδήματα, προκαλεί μεγάλες πιέσεις στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, καθώς πολλοί άνθρωποι χάνουν τα σπίτια τους, ενώ συγχρόνως διατηρούνται υψηλή ανεργία και οι λεγόμενες ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Είναι ένα εκρηκτικό μείγμα. Αυτό που συνέβη στην Ιταλία, κατά τη γνώμη μου, επωάζεται και σ’ άλλες χώρες. Όσα προέκυψαν πχ. στην Ολλανδία, είναι αποτέλεσμα μέτρων που θίγουν τις συντάξεις και το σύστημα υγείας. Στο Βέλγιο, μεγάλες απεργίες και διαδηλώσεις των συνδικάτων είναι αποτέλεσμα περικοπών στις δημόσιες δαπάνες και στο πάγωμα των μισθών. Στη Γαλλία, έχουμε δυναμική αντίθεση των συνδικάτων στην πολιτική που επιχειρεί να εφαρμόσει ο Μακρόν. Γενικά, κυριαρχεί το αίσθημα διάψευσης των προσδοκιών.
Πώς εκτιμάς τις έως τώρα αντιδράσεις των αγορών;Οι αντιδράσεις των αγορών είναι φυσιολογικές για μια χώρα με τόσο μεγάλο δημόσιο χρέος και μέγεθος στην Ευρωζώνη. Προς το παρόν, όμως, δεν είναι δραματικές. Φυσικά, εκτός από τους σοβαρούς επενδυτές, υπάρχουν και οι κερδοσκόποι. Πρακτικά, δηλαδή, έχουν τσιμπήσει προς τα πάνω οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων, αλλά προς το παρόν όχι σε ανησυχητικό βαθμό. Αυτή τη στιγμή, έχει επανέλθει στο προσκήνιο η ανησυχία που υπήρχε στην αρχή της κρίσης του 2008 – 2009. Από εκείνη την περίοδο έγινε παγκόσμια γνωστή η κρίση χρέους της Ευρωζώνης, η οποία κρύφτηκε πίσω από το λεγόμενο «ελληνικό πρόβλημα». Εκτός από την Ιταλία, και το Βέλγιο έχει ένα ανησυχητικά υψηλό χρέος, που φέτος πιέζει για μεγάλες περικοπές του προϋπολογισμού. Άρα, οι αγορές ξέρουν ότι αν υπάρξει μια αρνητική εξέλιξη, μπορεί να έχει αποτέλεσμα χιονοστιβάδας στην Ευρωζώνη. Η συγκυρία, μάλιστα, είναι αρνητική, επειδή οι προοπτικές ανάπτυξης στην Ευρωζώνη αρχίζουν να ψαλιδίζονται σύμφωνα με τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών. Η οικονομία της Ευρωζώνης, αυτή τη στιγμή, έχει φτάσει στο ανώτερο σημείο του οικονομικού κύκλου. Λόγω των κανόνων της Ευρωζώνης, οι προϋπολογισμοί θα δεχθούν μεγαλύτερες πιέσεις.
Άρα, οι εξελίξεις μπορεί να φέρουν στο τραπέζι, από το παράθυρο, το ζήτημα του ευρωπαϊκού χρέους;Η δομή της Ευρωζώνης συμβάλλει στην όξυνση της κρίσης χρέους. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι η ΕΚΤ δεν είναι η κεντρική τράπεζα των χωρών, καθώς δεν δανείζει τις χώρες με χαμηλά επιτόκια, αλλά ιδιωτικές τράπεζες. Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι η απουσία κοινού προϋπολογισμού, που τώρα εισηγείται ο Μακρόν. Όσο αυτά τα δύο κορυφαία ζητήματα δεν αντιμετωπίζονται, η κρίση στην Ευρωζώνη θα φοβίζει. Το πρόβλημα είναι ότι η Γερμανία δεν δέχεται κανένα είδος αμοιβαιοποίησης του χρέους.
Η Ευρώπη χρειάζεται αλλαγές
Ενισχύεται, τώρα, η θέση του Μακρόν, κατά τη γνώμη σου; Η Γερμανία είχε πει για τις προτάσεις του «ξέχνα το».Οι θέσεις του ενισχύονται ως προς το ότι κάτι πρέπει να γίνει. Αλλά αυτή η φράση ερμηνεύεται με διαφορετικό τρόπο από την αριστερά και τη δεξιά. Η Γερμανία θα πει να γίνουν οι υφιστάμενοι κανόνες πιο αποδοτικοί. Όμως, με τους υφιστάμενους κανόνες η Γερμανία δημιουργεί πλεονάσματα απομυζώντας τους εμπορικούς εταίρους της στην Ευρωζώνη. Η «αριστερή» άποψη, την οποία ο Μακρόν θέλησε να προωθήσει, είναι να δούμε πώς αυξάνουμε το 1% του κοινοτικού προϋπολογισμού ως ποσοστό του ΑΕΠ της ΕΕ, ώστε να φτάσει κάποια στιγμή πχ. Το 20%, προκειμένου να μπορεί να ασκηθεί μια πολιτική αλληλεγγύης και ο κόσμος να καταλάβει ότι υπάρχουν, έμπρακτα, αποτελέσματα. Αυτό θα προωθούσε πραγματικά την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Με προϋπολογισμό μόνο 1% του κοινοτικού ΑΕΠ, οι πλούσιες χώρες χρησιμοποιούν τους πόρους για δικό τους όφελος. Το σύστημα, έτσι, δεν έχει αναδιανεμητικό – εξισορροπητικό χαρακτήρα, διευρύνονται οι ανισότητες και οι αδύναμες χώρες μετατοπίζονται σε δεύτερες ταχύτητες.
Ο Νότος, τι εισέπραξε από τις αγορές;Ο Νότος, χρηματοοικονομικά, αποκαλείται περιφέρεια. Υπάρχει ένα τσίμπημα στα επιτόκια δανεισμού, το οποίο θα παραμείνει. Η ανησυχία αυτή, εφόσον δεν αντιμετωπίζεται ουσιαστικά η κρίση στην Ιταλία, θα παραμείνει, διότι έχουν μπει πάλι στο στόχαστρο των επενδυτικών οίκων οι αδυναμίες της Ευρωζώνης. Έχουμε αναζωπύρωση, επαναφορά στο προσκήνιο όλων αυτών των ανησυχιών που υπήρχαν το 2008. Και αυτό γιατί δεν αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα της Ευρωζώνης τότε. Δηλαδή, έγιναν οι έκτακτοι μηχανισμοί EFSF και ESM, που μάλιστα δεν είναι θεσμικά κατοχυρωμένοι, αλλά διακρατικοί. Η Γερμανία θέλει να τους ενσωματώσει στο Κοινοτικό Δίκαιο, αλλά άλλες χώρες αρνούνται. Και για να έλθουμε στην Ελλάδα, όπου συζητιέται το θέμα της προληπτικής πιστωτικής γραμμής και τώρα ξανάρχεται στο προσκήνιο λόγω των γεγονότων στην Ιταλία, θέλω να παρατηρήσω ότι υπάρχει ένα σοβαρό θέμα. Ο ESM δεν μπορεί να δώσει πιστωτική γραμμή στην Ελλάδα, από τη στιγμή που θα τελειώσει το τρίτο μνημόνιο. Η μόνη λύση είναι να τροποποιηθεί ο ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσει καθώς πολλές χώρες έχουν αντιρρήσεις. Ακόμη και η ΕΚΤ είναι αντίθετη.
Κεντρικό ζήτημα το χρέος Διαμορφώνεται ένα κλίμα, ιδίως στον αντιπολιτευόμενο Τύπο, ότι η κυβέρνηση τώρα οφείλει να ξαναδεί το ζήτημα της πιστοληπτικής γραμμής.Αυτό είναι αλήθεια. Η χώρα, βγαίνοντας από το τρίτο μνημονίου, για να έχει διατηρήσιμη έξοδο στις αγορές, έχει δύο λύσεις. Η πιο αποφασιστική είναι να μειωθεί το χρέος.
Ο πρωθυπουργός, μιλώντας στον ΣΕΒ, επωφελήθηκε να πει ότι τώρα, μετά το ιταλικό συμβάν, η ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους είναι πιο απαραίτητη.Ακριβώς, διότι αυτό είναι το κύριο θέμα, το ζωτικό για τη χώρα, αφού το τεράστιο χρέος υπονομεύει κάθε δυνατότητα ουσιαστικής οικονομικής μεγέθυνσης και κοινωνικής προστασίας. Η Γερμανία προτείνει διευθέτηση αποπληρωμής. Απαιτείται, όμως, η ονομαστική μείωση του χρέους και μάλιστα εμπροσθοβαρώς, όπως υποστηρίζει, περίπου, το ΔΝΤ –φυσικά υποστηρίζει και άλλα που μας δυσκολεύουν, πάντως λέει μην κρύβετε το πρόβλημα. Και με το μαξιλάρι, αν συνεχιστούν οι αναταράξεις, θα υπάρξει περιθώριο κερδοσκοπίας, τα ελληνικά ομόλογα θα είναι υπό συνεχή πίεση.
Αν όμως το μαξιλάρι είναι για δύο έτη, αν η οικονομία πηγαίνει καλά, αν υπάρξει ελάφρυνση;Σωστά, αλλά αυτό που συμβαίνει είναι ότι η χρηματοοικονομική πλευρά των θεσμών –η ΕΚΤ και το ΔΝΤ– λέει ότι η χώρα πρέπει να μπορεί να δώσει μια εγγύηση ότι, αν υπάρξει πρόβλημα, μπορεί να καταφύγει στην πιστωτική γραμμή. Αυτή είναι η ουσία της συζήτησης για το αν θα μπει ή όχι το ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Τώρα θα ασκηθεί σ΄ όλο τον Νότο πίεση. Διότι, επιπλέον, είμαστε προς το τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης.
Το ιταλικό δεν βοηθά τον Ντράγκι να διασώσει την ποσοτική χαλάρωση;Ο Ντράγκι προσπαθεί να τη διατηρήσει και αυτά τα γεγονότα όντως τον ενισχύουν, αλλά φεύγει από το τιμόνι της ΕΚΤ και μάλλον θα τον αντικαταστήσει Γερμανός. Εκτιμώ ότι στην Ελλάδα θα υποδειχθεί ξανά η πιστωτική γραμμή. Μαξιλάρι και πιστωτική γραμμή είναι επίσης μεσοβέζικη λύση, υποκατάστατο της ονομαστικής ελάφρυνσης χρέους. Για πιστωτική θα πιέσει τώρα και η Γερμανία, νομίζω, για να φύγει από τον πονοκέφαλο για ένα διάστημα. Η Γερμανία το θέλει, για να μεταθέσει το πρόβλημα για αργότερα. Έτσι, αποφεύγει να αντιμετωπίσει και το ευρωπαϊκό πρόβλημα χρέους. Στις 21 Ιουνίου, πιθανόν, η Γερμανία θα εμφανίσει τμήμα αυτού που αποκαλεί ελάφρυνση χρέους. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι τα μέτρα που η Γερμανία μέχρι τώρα φαίνεται διατεθειμένη να δεχθεί, αντιμετωπίζουν το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους μέχρι το 2029. Γι’ αυτό πιέζει για πρόσθετα μέτρα ελάφρυνσης.
Habemus Papam Λευκός καπνός από την καμινάδα του προεδρικού μεγάρου στη Ρώμη, 88 μέρες μετά τις εκλογές. Έπειτα από την κίνηση του προέδρου Ματαρέλα, που αρνήθηκε τον ευρωσκεπτικιστή υπουργό Πάολο Σαβόνα, προκαλώντας μια μεγάλη θεσμική κρίση, ορκίζεται η πιο παράξενη και ετερόκλητη κυβέρνηση της μεταπολεμικής Ιταλίας. Η στάση του προέδρου υπέστη σφοδρή κριτική από πολλές πλευρές, διότι τόσο από έγκριτους νομικούς, όσο και από απλούς πολίτες, υποστηρίζεται ότι υπερέβη το θεσμικό του ρόλο, θέλοντας να επιβάλει την άποψή του και άποψη της Κομισιόν στη συγκεκριμένη επιλογή τής υπό σχηματισμό κυβέρνησης. Είναι αμφίβολο, όμως, αν αυτή η κυβέρνηση θα έχει το θάρρος να αντιπαρατεθεί στα θέματα της λιτότητας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τους διεθνείς φόβους, και οι λεονταρισμοί της Λέγκας κατά πάσα πιθανότητα θα περιοριστούν σε μια κόντρα για τη μεταναστευτική πολιτική και για μια σκληρότερη αντιμετώπιση των αδύναμων και των διαφορετικών, θέματα που αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος της προεκλογικής της εκστρατείας. Προφανώς, πολλά σημεία της επίσης παράξενης συμφωνίας των δύο σχηματισμών δεν θα τηρηθούν και οι εξελίξεις θα έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Η ετερόκλητη κυβέρνησηΠρωθυπουργός αναλαμβάνει ο καθηγητής ιδιωτικού δικαίου Τζουζέπε Κόντε και αντιπρόεδροι της κυβέρνησης ο επικεφαλής της Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, και ο επικεφαλής των 5 Αστέρων, Λουίτζι Ντι Μάιο.
Η πέτρα του σκανδάλου, ο Πάολο Σαβόνα, αναλαμβάνει τελικά το υπουργείο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και οι φόβοι των ευρωπαϊκών ελίτ για το ρόλο που θα έχει στη συγκεκριμένη θέση δεν έχουν εκλείψει.
Τη θέση του υπουργού Οικονομικών αναλαμβάνει ο καθηγητής Τζοβάνι Τρία, μαοϊκός στα νιάτα του, σήμερα κοντά στη Forza Italia, που ασκεί κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά δεν είναι κατά του ευρώ. Ενδιαφέρουσα η άποψή του για τη Γερμανία (και σ’ αυτό συμφωνεί με τον Σαβόνα): «θα πρέπει η Γερμανία να βγει από το ευρώ, γιατί το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου της δεν είναι συμβατό με το καθεστώς των σταθερών ισοτιμιών που ισχύει στην Ευρωζώνη, ή τουλάχιστον θα πρέπει να δεχτεί τη μετάβαση σε ένα καθεστώς προσαρμόσιμων ισοτιμιών».
Μια από τις προτεραιότητες του νέου υπουργού Οικονομικών θα είναι η χρηματοδότηση του φόρου flat tax, δηλαδή αύξηση του ΦΠΑ για να μειωθούν οι φόροι. Κάτι που ο Τρία επαναλαμβάνει εδώ και χρόνια: «Στην Ιταλία πρέπει να εξισορροπηθεί το σχετικό βάρος των άμεσων και των έμμεσων φόρων, μεταθέτοντας φορολογικά έσοδα από τους πρώτους στους δεύτερους». Για το εγγυημένο εισόδημα δεν έχει πεισθεί, διότι πιστεύει ότι πρόκειται για ένα ενισχυμένο επίδομα ανεργίας.
Στο υπουργείο Εξωτερικών ο Μοάβερο Μιλανέζι, καθηγητής νομικής, ένθερμος ευρωπαϊστής και alter ego του Μόντι, στη Δικαιοσύνη ο δικηγόρος Αλφόνσο Μποναφέντε (5 Αστέρες) και στις Υποδομές ο Ντανίλο Τονινέλι (5 Αστέρες), που έγινε γνωστός χάρις στον ακτιβισμό του κατά των τρένων υψηλής ταχύτητας.
Θα έχει επίσης ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβει ο νέος υπουργός Εργασίας και Ανάπτυξης, ο επικεφαλής των 5 Αστέρων Λουίτζι Ντι Μάιο, για τα εργασιακά ζητήματα γενικά, αλλά ιδιαίτερα για την επισφάλεια και την ανεργία των νέων. Τη στιγμή που, σύμφωνα με το ιταλικό Ινστιτούτο Στατιστικής, υπάρχει ρεκόρ απασχόλησης τον Απρίλιο, το ποσοστό των ανέργων είναι σταθερό, 11,2%, αλλά η ανεργία των νέων παραμένει υψηλή, στο 33% και οι συμβάσεις αορίστου χρόνου έχουν μειωθεί δραματικά.
Την Άμυνα αναλαμβάνει η Ελιζαμπέτα Τρέντα (Κίνημα 5 Αστέρων), η οποία θεωρείται εξπέρ στα θέματα άμυνας, ασφάλειας και συνεργασίας και έχει εργαστεί με αυτά τα καθήκοντα στο Ιράκ και στο Λίβανο.
Για τη θέση αυτή η Λέγκα προόριζε την ακροδεξιά Τζόρτζια Μελόνι, από το μικρό κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας που συμμετέχει στο συνασπισμό της δεξιάς, αλλά έπειτα από μια πραγματική εξέγερση των βουλευτών του Κινήματος 5 Αστέρων το όνομά της αποσύρθηκε.
Το μεγάλο αγκάθι είναι ο ανεκδιήγητος Ματέο Σαλβίνι στο υπουργείο Εσωτερικών. Ο Σαλβίνι έχει διακηρύξει ότι θέλει το υπουργείο για να επαναπροωθήσει μετανάστες και πρόσφυγες, να ανοίξει νέα κέντρα κράτησης για μετανάστες χωρίς χαρτιά, να κλείσει όλους τους καταυλισμούς των Ρομά, ακόμη και τους μόνιμους, και να αλλάξει τους νόμους για την οπλοκατοχή, μειώνοντας τις ποινές για όποιον πυροβολεί αυτόν που εισβάλει στην κατοικία του ή στην επιχείρησή του. Δεν είναι δύσκολο να κατανοήσουμε πού μπορεί να οδηγήσει αυτό.
Ο νέος υπουργός, φίλος της φασιστικής οργάνωσης Casa Pound, προβλέπεται να δημιουργήσει πραγματικό χάος στα θέματα δικαιωμάτων και ήδη αναγγέλλει ότι πρόθεσή του είναι να περικόψει τα 5 δισεκατομμύρια που προβλέπονται για την υποδοχή των μεταναστών και των προσφύγων και δεν εγκαταλείπει το προεκλογικό του σύνθημα: «προτεραιότητά μας να πάνε στο σπίτι τους».
Για άλλη μια φορά ο Σαλβίνι δέχεται τα συγχαρητήρια της Μαρίν Λεπέν, σύμφωνα με την οποία η εκλογή του «είναι μια νίκη της δημοκρατίας απέναντι στον εκφοβισμό και τις απειλές της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η παράξενη αυτή εικοσαμελής κυβέρνηση έχει μόνο 5 γυναίκες, 9 μέλη των 5 Αστέρων, 7 από τη Λέγκα και 2 ανεξάρτητους.
Οι ποσοστιαίες εντυπώσειςΤα πρώτα προβλήματα της κυβέρνησης θα έλθουν όταν θα πρέπει να παρουσιαστεί ο προγραμματισμός των οικονομικών πολιτικών. Εκεί θα φανούν οι πραγματικές προθέσεις της σχετικά με την προεκλογική συμφωνία και με την αντιμετώπιση της ΕΕ.
Ενώ η νέα κυβέρνηση ετοιμάζεται να αρχίσει το έργο της, το Δημοκρατικό Κόμμα προσπαθεί να δώσει σημεία ζωής και καλεί σε συγκεντρώσεις, κυρίως στο Βορρά, για την υπεράσπιση των δημοκρατικών θεσμών, του Συντάγματος (που το ΔΚ προσπάθησε να αλλάξει προς το χειρότερο) και της Ευρώπης. Μετά από τις ταραγμένες 88 μέρες που ακολούθησαν τις εκλογές, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν καθαρά ποιος ευνοήθηκε από τη μακρόχρονη αυτή περίοδο και αρχίζει να διαφαίνεται η μελλοντική πορεία της Ιταλίας.
Σύμφωνα με την Index Research, η μερίδα του λέοντος ανήκει στη Λέγκα, που φθάνει το 26,5%, αδειάζοντας κατά 3% τη δεξαμενή της Forza Italia, που αγγίζει το 10%, αλλά και κατά 0,7% τη δεξαμενή των Αδελφών της Ιταλίας που φθάνουν το 3%.
Η ιδιαίτερη βιασύνη του Ντι Μάιο των τελευταίων ημερών να λήξει την ιστορία του σχηματισμού κυβέρνησης, οφείλεται και στο γεγονός ότι οι 5 Αστέρες έχουν συνεχή πτώση και έχουν αγγίξει το 29%. Το Κίνημα ήταν το μόνο που πλήρωσε τις αργοπορίες, τις δυσκολίες στο σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά προφανώς και την προσέγγιση με τον Σαλβίνι.
Το Δημοκρατικό Κόμμα σημειώνει μια μικρή αύξηση (0,4%) και φθάνει το 19,2%, ενώ η κατάσταση των Ελεύθερων και Ίσων είναι δραματική, καθώς συγκεντρώνουν μόλις το 1,9%.
Η ελπίδα για μια ανασύσταση της μαρμαρωμένης αριστεράς είναι πλέον πολύ αχνή. Το ερώτημα είναι: Το κενό αυτό πώς και από ποιόν θα αναπληρωθεί;
Τόνια Τσίτσοβιτς