Του Μάκη Διόγου«Ω, σε τι εποχές ζούμε! Ω, τι απαίσιες στιγμές! Σε τι σημείο έχω φτάσει, εγώ ένας Γάλλος, να φοράω γερμανική στολή!… Έχετε δει, γενναίοι μου άνθρωποι, τι φρικτά πράγματα έχουν κάνει; Δεν μπορώ να είμαι υπεύθυνος γι’ αυτούς, δεν είμαι το αφεντικό τους. Θα σας σκοτώσουν. Αλλά θα προσπαθήσω να σας σώσω, ρισκάροντας την ίδια μου τη ζωή. Έχω ήδη σώσει πολλούς ανθρώπους. Πενηντατέσσερις για την ακρίβεια. Εσείς θα είστε ο 55ος, αν μου δώσετε 400.000 φράγκα…». Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον γάλλο Άλεξ Βιλαπλάν. Θα μπορούσε απλά να είναι ένας ακόμη «γερμανοντυμένος» Γάλλος κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και, όμως, ο Βιλαπλάν μέχρι τον Ιούνιο του 1940 που τα ναζιστικά στρατεύματα μπήκαν στο Παρίσι είχε μια… άλλη ζωή. Δέκα χρόνια πριν, ήταν ο αρχηγός της Εθνικής Γαλλίας στο πρώτο Μουντιάλ που διεξήχθη στην Ουρουγουάη. «Είναι η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής μου», θα δηλώσει στο πρώτο ματς κόντρα στο Μεξικό στις 13 Ιουλίου.
Γεννημένος στην Αλγερία το 1905, έγινε ο πρώτος Γάλλος με καταγωγή από την Αφρική που έπαιξε στους «τρικολόρ». Πρώτη του ομάδα ήταν η Νιμ, γρήγορα αναγνωρίστηκε ως ένας από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές της γενιάς του. Ταχύς, τεχνίτης, με άψογη πάσα και καλός κεφαλοσφαιριστής, αγαπήθηκε από το κοινό. Το 1926 έκανε ντεμπούτο με την Εθνική Γαλλίας σε ένα ματς με το Βέλγιο και έγινε αρχηγός το 1930. Το 1929 άφησε τη Νιμ για την Ρασίνγκ Παρί, ενώ τρία χρόνια αργότερα πήγε στην Αντίμπ. Το χρήμα ήταν το μόνο που «οδηγούσε» τον Βιλαπλάν. Από την Αντίμπ εκδιώχθηκε με την κατηγορία ότι έστηνε ματς. Στη συνέχεια δεν στέριωσε πουθενά και άλλαζε τις ομάδες σαν τα πουκάμισα. Το 1935 εμφανίστηκε και πάλι στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, καθώς μπήκε φυλακή για «στήσιμο» ιπποδρομιών στην Κυανή Ακτή και στο Παρίσι.
Η γερμανική κατοχή…Τον Ιούνιο του 1940 η Γαλλία βρίσκεται υπό ναζιστική κατοχή. Στο Παρίσι «ανθίζει» η «μαύρη αγορά». Ο Βιλαπλάν μαζί με τον Ανρί Λαφόν και τον παλιό αστυνομικό διευθυντή Πιέρ Μπονί, δημιούργησε μια συμμορία που έμεινε στην ιστορία ως «γαλλική γκεστάπο».
Η συμμορία συνεργάστηκε φυσικά με τους Ναζί, προσφέροντας διάφορες υπηρεσίες με το αζημίωτο. Φορώντας κανονικά στολές με τον αγκυλωτό σταυρό, κατέδιδαν Εβραίους και αντιστασιακούς, αφού πρώτα τους βασάνιζαν. Το 1943 η γαλλική αντίσταση αναδιοργανώθηκε και η Γκεστάπο ενέτεινε τη σκληρότητα της. Έτσι δημιούργησαν μια παραστρατιωτική ομάδα αποτελούμενη από εμιγκρέδες της Βορείου Αφρικής. Η Brigade Nord Africain (BNA) σχηματίστηκε για να «καθαρίσει» την περιοχή του Περιγκόρ με ηγέτη τον Βιλαπλάν που είχε προαχθεί σε υπολοχαγό των SS!
H BNA ήταν διαβόητη για τις απάνθρωπες μεθόδους της. Τον Ιούνιο του ‘44, συνέλαβε 11 αντιστασιακούς στο Μουσιντάν, ένα μικρό χωριό στο Ντορντόν. Οι συλληφθέντες, ηλικίας 17 έως 26 ετών, εκτελέστηκαν, με τον Βιλαπλάν όχι μόνο να δίνει τη διαταγή, αλλά να συμμετέχει και ο ίδιος στις εκτελέσεις…
«Λεηλάτησαν, βίασαν, λήστεψαν, σκότωσαν και συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς για τις πιο απαίσιες εκτελέσεις», είπε ο κατήγορος του Βιλαπλάν στη δίκη του μετά τη γαλλική απελευθέρωση. «Άφησαν στάχτες και ερείπια. Ένας μάρτυρας μας είπε, είδε ο ίδιος με τα μάτια του αυτούς τους μισθοφόρους να κλέβουν κοσμήματα από τα μισοπεθαμένα θύματα τους. Ο Βιλαπλάν ήταν αναμέσα τους, ήρεμος και χαμογελαστός. Χαρούμενος, σχεδόν αναζωογονημένος»…
Το τέλος…Τον Αύγουστο του ‘44, με τους Συμμάχους να πλησιάζουν, οι Παριζιάνοι ξεσηκώθηκαν. Στρατιώτες του γαλλικού Στρατού, οι μισοί και πλέον από αυτούς Αφρικανοί, έφτασαν στη γαλλική πρωτεύουσα για να ενισχύσουν την Αντίσταση. Τα αντίποινα στους συνεργάτες των κατακτητών ήταν αιματηρά. Παρόλα αυτά, η συμμορία της οδού Λιστόν οδηγήθηκε σε δίκη και καταδικάστηκε σε θάνατο. Τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων του ‘44, οι Βιλαπλάν, Μπονί και Λαφόν και άλλοι πέντε οδηγήθηκαν στο Fort de Montrouge και εκτελέστηκαν.
Αδίστακτος τυχοδιώκτης, εγκληματίας, φιλοχρήματος, ανελέητος και πάνω από όλα προδότης της πατρίδας του, ο Βιλαπλάν είχε το τέλος που είχαν οι περισσότεροι «γερμανοντυμένοι» συνεργάτες των ναζιστικών δυνάμεων κατοχής.
•