Του Θέμη ΑχτσιόγλουΑς κάνουμε μια υπόθεση εργασίας: η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ), ολοκληρώνοντας τις διαδικασίες που έχει προβλέψει για τον εαυτό της, επικυρώνει τελικά τη συμφωνία με την Ελλάδα για το «Μακεδονικό». Στη συνέχεια έρχεται στην ελληνική Βουλή, αλλά η χώρα μας αρνείται την επικύρωση. Η συμφωνία δεν ισχύει πλέον.
Ας κάνουμε τώρα ένα άλμα. Όχι στο μακρινό μέλλον, μα στα επόμενα πέντε – δέκα χρόνια. Πώς θα έχει διαμορφωθεί η κατάσταση;
Τι θα χαθείΚατά πάσα πιθανότητα, σχεδόν με βεβαιότητα, θα έχουμε τα εξής:
- Το γειτονικό μας κράτος (όχι «κρατίδιο», όπως συχνά το αποκαλούμε υποτιμητικά λόγω του μικρού του μεγέθους· σκεφτείτε πώς θα μας φαινόταν αν η Τουρκία π.χ. ονόμαζε την Ελλάδα «κρατίδιο»), προφανώς, θα συνεχίσει ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Το όνομα αυτό θα το χρησιμοποιεί στο εσωτερικό του, στις υπηρεσίες και τα εσωτερικά δημόσια έγγραφά του, στις διεθνείς του σχέσεις, οργανισμούς, fora και διεθνή έγγραφα. Θα ισχύει έναντι όλων.
- Εκτός από τα 140 κράτη (που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90% του πληθυσμού της γης), που έχουν μέχρι σήμερα αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με το όνομα «Μακεδονία», μάλλον θα συμβεί και με τα υπόλοιπα (πολύ λιγότερα) κράτη του πλανήτη.
- Στα διεθνή συνέδρια, στις διεθνείς συνδιασκέψεις, στις διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις, το γειτονικό μας κράτος θα παίρνει μέρος ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ενώ οι ελληνικές αντιπροσωπείες θα προβάλλουν ενστάσεις για το όνομα και μη εισακουόμενες θα αποχωρούν υπερηφάνως.
- Τα κρασιά, ρούχα, κονσέρβες, όλα τα προϊόντα της γειτονικής μας χώρας θα συνεχίσουν να γράφουν στις ετικέτες τους «made in/produced in/product of Macedonia». Κι όλα αυτά, επειδή η ελληνική πλευρά δεν θα έχει συμφωνήσει με το «Βόρεια Μακεδονία», που θα αντικαθιστούσε το «Μακεδονία» (σκέτο), όπως προβλέπει η συμφωνία των Πρεσπών (και μάλιστα erga omnes).
- Οι άνθρωποι στην ΠΓΔΜ θα συνεχίσουν να μιλούν την ίδια γλώσσα, όπως και σήμερα («γλώσσα» και όχι «ιδίωμα», όπως υποτιμητικά την αποκαλούμε). Θα ονομάζεται, βέβαια, από τους ίδιους «μακεδονική», έτσι θα αναγνωρίζεται και διεθνώς, από τον ΟΗΕ κι απ’ όλα τα κράτη, όπως και τώρα.
Μόνο που σε κανένα επίσημο κείμενο με διεθνή ισχύ δεν θα αναφέρεται ότι η παραπάνω γλώσσα ανήκει στην οικογένεια των νότιων σλαβικών γλωσσών και ότι διαχωρίζεται από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική - μακεδονική γλωσσική κληρονομιά, όπως ρητά διατυπώνεται στη συμφωνία.
- Στα ταξιδιωτικά έγγραφα της ΠΓΔΜ στην ένδειξη «ιθαγένεια/υπηκοότητα» (και όχι «εθνότητα») θα συνεχίσει να αναγράφεται, όπως και σήμερα, η λέξη «Macedonian». Μ’ αυτή θα αναγνωρίζεται η ιθαγένεια των πολιτών της γειτονικής μας χώρας από όλα τα κράτη, όπως και σήμερα, ενώ θα έχει χαθεί η ευκαιρία να υπάρχει στις ταυτότητες και τα διαβατήρια τους η διευκρίνιση που προβλέπει η συμφωνία, ότι δηλαδή η ιθαγένεια/υπηκοότητα στη Βόρεια Μακεδονία θα είναι «Macedonian/citizen of the Republic of North Macedonia» («Μακεδονική/Πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας»).
- Στο Σύνταγμα το όνομα της χώρας θα συνεχίσει ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν σ’ αυτό αλυτρωτικές αναφορές, ενώ η συμφωνία των Πρεσπών προβλέπει ότι το γειτονικό μας κράτος θα προχωρήσει σε αναθεώρηση του Συντάγματός του, ότι το «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» θα εγγραφεί στο Σύνταγμα και ότι με τη αναθεώρηση θα απαλειφθούν από αυτό όλες οι αλυτρωτικές αναφορές.
- Τίποτε δεν θα αποκλείει την αλυτρωτική ρητορική και τις αλυτρωτικές ενέργειες, ακόμη και πιθανές εδαφικές διεκδικήσεις σε βάρος μας εκ μέρους του επίσημου κράτους της γείτονος, ενώ έχουν αποκλειστεί με τη συμφωνία με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο.
- Το αεροδρόμιο των Σκοπίων θα ξαναονομαστεί «Διεθνές Αεροδρόμιο Μέγας Αλέξανδρος», ο αυτοκινητόδρομος της χώρας θα ξαναονομασθεί «Αλέξανδρος ο Μακεδόνας», το αστέρι της Βεργίνας θα επανέλθει στη σημαία και τους δημόσιους χώρους, τα αγάλματα και τα μνημεία στην επικράτειά της που έχουν σχέση με την ελληνική ιστορία και πολιτισμό θα παρουσιάζονται σαν αγάλματα και μνημεία της ιστορίας και του πολιτισμού της χώρας αυτής, στα σχολικά βιβλία θα υπάρχουν αναφορές στην αρχαία Πέλλα και Θεσσαλονίκη και οι γείτονές μας, ανιστόρητα βέβαια και αντιεπιστημονικά, θα διεκδικούν την αρχαία μακεδονική κληρονομιά. Η διεκδίκηση, βέβαια, αυτή δεν θα έχει τύχη, αλλά θα απασχολεί πολύτιμο διπλωματικό, πολιτικό και επιστημονικό δυναμικό της χώρας μας, σε διεθνή fora και συνέδρια να δίνει μάχες, για να αποκρούσει τη διεκδίκηση.
Κι αυτά, επειδή δεν θα έχουμε επικυρώσει τη συμφωνία, με την οποία το γειτονικό κράτος αναγνωρίζει ότι ο λαός του έχει τη δική του ιστορία και τα δικά του γλωσσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά, τα οποία δεν έχουν καμιά σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική - μακεδονική ιστορία, κουλτούρα και πολιτιστική κληρονομιά.
Η απομόνωση της Ελλάδας- Το σύνθημα «Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική» θα ακούγεται στα αυτιά των ξένων σαν ένα επιθετικό, σε βάρος των γειτόνων μας, και αποσταθεροποιητικό της ειρήνης στα Βαλκάνια σύνθημα, καθώς θα δίνει την (εσφαλμένη) εντύπωση ότι η Ελλάδα διεκδικεί εδάφη από την ΠΓΔΜ (και τη Βουλγαρία;).
- Το ΝΑΤΟ (πιθανόν και η ΕΕ) δεν θα διστάσει, προκειμένου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά του, να βρει τρόπο, να συνάψει κάποια ειδική σχέση με την ΠΓΔΜ, παρακάμπτοντας το ελληνικό veto.
- Η τουρκική επιρροή θα έχει μεγαλώσει στο γειτονικό κράτος, που θα διάκειται πλέον εχθρικά προς την Ελλάδα, βλέποντάς την ως απειλή, και φιλικά προς την Τουρκία, θεωρώντας την προστάτιδα, το σχέδιο της οποίας για δημιουργία μουσουλμανικού τόξου στα Βαλκάνια θα ευοδώνεται.
- Μια ανοιχτή πληγή θα συνεχίσει να υπάρχει στα βόρεια σύνορα της χώρας μας, που θα υπονομεύει την καλή γειτονία των δύο κρατών, θα τρέφει την καχυποψία μεταξύ των δύο λαών, θα τροφοδοτείται ο εθνικισμός και στις δύο πλευρές, θα απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια, κι αυτό επειδή η χώρα μας θα έχει αρνηθεί μια έντιμη και αξιοπρεπή συμβιβαστική επίλυση μια μακροχρόνιας διένεξης.
Κι εμείς; Εμείς τι θα κάνουμε; Θα συνεχίσουμε να διαδηλώνουμε, να εκφωνούμε πύρινους λόγους για τη Μακεδονία, να είμαστε περήφανοι για την αδιάλλακτη στάση μας, απορώντας γιατί όλος ο υπόλοιπος πλανήτης δεν μας καταλαβαίνει, πεπεισμένοι πως δεν αρμενίζουμε στραβά, αλλά ότι ο γιαλός είναι στραβός, μιμούμενοι το τεράστιο, αλλά κουτό πουλί, που κρύβει το κεφάλι του στην άμμο...
Ειλικρινά, είναι αυτή εξέλιξη, που θα την ήθελαν οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι, οι αγνοί πατριώτες που πήραν μέρος στα συλλαλητήρια για τη Μακεδονία; (Το ερώτημα δεν απευθύνεται προφανώς στους φασίστες, ακροδεξιούς και επαγγελματίες της εθνικοφροσύνης, ούτε στους υποκριτές και πατριδοκάπηλους).
•