Mε αφορμή την έκθεση «7» στο πλαίσιο των προφεστιβαλικών εκδηλώσεων του 31ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου Εγκαινιάστηκε την Τρίτη 13 Νοεμβρίου, στο Χώρο Τέχνης Στο
art Κοραή, η εικαστική έκθεση με τίτλο
«7» 7η τέχνη, 7 γυναίκες, 7 ταινίες, 7 εικαστικές προτάσεις, που εντάσσεται στο πλαίσιο των προφεστιβαλικών εκδηλώσεων του
31ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου που φέτος έχει στο επίκεντρο τη γυναίκα.
Δέσποινα Φλέσσα, Vivre sa Vie, 2018, μικτή τεχνική, 45x24εκ.
Ήταν ιδέα των επιμελητών της έκθεσης, Γιάννη Ψυχοπαίδη και Λήδας Καζαντζάκη, σε συνεργασία με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Πανοράματος Νίνο Φενέκ Μικελίδη, να προτείνουν σε 7 νέες, διαφορετικές μεταξύ τους, υφολογικά και αισθητικά, εικαστικούς, αλλά με κοινό κεντρικό ενδιαφέρον τη γυναίκα, να δημιουργήσουν έργα εμπνευσμένα από γυναικείους χαρακτήρες εμβληματικών ταινιών του ευρωπαϊκού κινηματογράφου. Η καθεμία επέλεξε η ίδια το φιλμ με το οποίο θα αντιπαρατεθεί και θα συνομιλήσει μαζί του: Η Ιφιγένεια Αβραμοπούλου τον
Ορλάντο (Orlando)1992, της Σάλι Πότερ, που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ, η Πένυ Μονογιού το
Η Κυρία θέλει Έρωτα (Une femme est une femme) 1961, του Ζαν Λικ Γκοντάρ, η Αλίκη Παππά το
Persona 1966, του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, η Βάσω Τζούτη το
Η Ωραία της Ημέρας (Belle de jour) 1966, του Λουίς Μπουνιουέλ, η Δέσποινα Τσάκνη την
Ευδοκία 1971, του Αλέξη Δαμιανού, η Δέσποινα Φλέσσα το
Vivre sa vie 1962, του Ζαν Λικ Γκοντάρ, και η Έλενα Χασαλεύρη το
Η Διπλή Ζωή της Βερόνικα (La Double Vie de Veronique) 1991, του Κριστόφ Κισλόφσκι.
Όμως, πώς παρουσιάζονται οι εικόνες των γυναικών μέσα από το βλέμμα αυτών των μεγάλων σκηνοθετών; Ο Μπέργκμαν, για παράδειγμα, στις ταινίες του πρόβαλλε τις γυναίκες ως πλάσματα διχασμένα και σε σύγχυση, ανήμπορα να ξεπεράσουν τη βιολογική ευθραυστότητά τους ή ο Μπουνιουέλ, καίτοι στα πλαίσια της κριτικής του στην αστική τάξη, στην
Ωραία της Ημέρας δημιουργεί το ρόλο της Σεβερίν, μιας γυναίκας, ψυχρής συζύγου, που πρέπει να υποβαθμίσει και να εξευτελίσει τον εαυτό της για να ικανοποιηθεί σεξουαλικά. «Η εικόνα της γυναίκας που προβάλλουν οι ταινίες των σκαπανέων του ριζοσπαστικού κινηματογράφου των δεκαετιών του ’60 του ’70 αλλά και του ’90, όπως ο ονειρικός Λουίς Μπουνιουέλ και ο ψυχογράφος της σύγχρονης κοινωνίας Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ο «αναρχικός υπαρξιστής» Ζαν Λικ Γκοντάρ, ο ρεαλιστής Αλέξης Δαμιανός, γράφεται από άνδρες δημιουργούς, όχι τυχαία ίσως, πάνω σε αυτό το ίδιο αμφίσημο και καθιερωμένο σχήμα μητέρα και σύζυγος - ερωμένη και πόρνη», γράφει στον κατάλογο της έκθεσης η Λήδα Καζαντζάκη. Εξαίρεση αποτελεί η Σάλι Πότερ που μεταφέρει στην οθόνη το «πιο μακροσκελές ερωτικό γράμμα», όπως έχει χαρακτηριστεί το βιβλίο της Γουλφ, αφιερωμένο στη
Vita Sackville - West, που αφηγείται το ταξίδι ενός ευγενή μέσα στο χρόνο, ο οποίος στη συνέχεια θα ξυπνήσει στο σώμα μιας χαρισματικής γυναίκας. Αλλά και ο Κισλόφσκι που η μεταφυσική ιδέα του
Doppelganger, του Διπλού, του ομοίου μας κάπου στον κόσμο, όπως και οι ανοιχτές ερμηνείες που πρότεινε για τη συγκεκριμένη ταινία του, ανατρέπουν τα στερεότυπα.
Αλίκη Παππά, Persona Νο 1, 2018, μολύβι και γραφίτης σε χαρτί, 29,7x21 εκ.
Το βλέμμα των γυναικών είναι ακόμα σήμερα σχεδόν άγνωστο. Πώς κοιτάμε, επινοούμε, ερμηνεύουμε τον κόσμο; Η καθεμιά μας γνωρίζει το δικό της βλέμμα, αλλά ο κόσμος παρουσιάζεται μέσα από το βλέμμα των αντρών κι αυτός προβάλλεται, κατά συνέπεια, μισερός και παραμορφωμένος.
Οι 7 καλλιτέχνιδες με διαφορετικό ύφος και επιρροές η καθεμία, από την παράδοση, το ρεαλισμό, τον εξπρεσιονισμό, τα γκράφιτι ή τη γλυπτική, και χρησιμοποιώντας διαφορετικές ύλες, λάδι, σπρέι, μολύβι, μουσαμά, χαρτί κτλ, διεισδύουν στο αρθρωμένο από το αντρικό βλέμμα σύμπαν αυτών των ταινιών, που λειτουργεί ως αντανάκλαση του κόσμου, επιλέγουν τα μοτίβα ή τις σκηνές που τις εμπνέουν, δημιουργώντας τις δικές τους, μοναδικές εικόνες, τόσο πολύτιμες σήμερα.
Όπως επισημαίνει ο Γιάννης Ψυχοπαίδης στον κατάλογο της έκθεσης:
«Οι επτά εκδοχές πάνω στη γυναικεία περσόνα των επτά νέων γυναικών - ανήσυχων εικαστικών δημιουργών, αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σήμερα σε μια εποχή μεγάλων ανατροπών, αποσταθεροποίησης, ανασφάλειας, σύγχυσης και ανορθολογισμού. Εποχή ραγδαίων αλλαγών που επιβάλλει και νέους κοινωνικούς και ιδεολογικούς επαναπροσδιορισμούς αλλά και μαχητική στάση ζωής απέναντι στη μεροληπτικότητα, τις προκαταλήψεις, τις παγιωμένες βεβαιότητες και τις βαθιές ανισότητες του σύγχρονου κόσμου μας».
Πένυ Μονογιού, 2018, Η κυρία θέλει έρωτα, λάδι σε μουσαμά,160x120εκ.
Στοart Κοραή (Στοά Κοραή), έως τις 6 Δεκεμβρίου, Δευτέρα με Παρασκευή 10πμ - 8μμ Σοφία Ξυγκάκη