Δύο παραστάσεις απομένουν για να ολοκληρωθεί ο κύκλος παρουσίασης του έργου του Χέρμαν Μπροχ, «Η εξομολόγηση της υπηρέτριας Τσερλίν». Τη σκηνοθεσία της παράστασης υπογράφει η Μαρώ Τριανταφύλλου. Στο ρόλο της Τσερλίν η Ειρήνη Μελά και της φιλοξενούμενης η Αιμιλία Ράπτη.
Ο αυστριακός συγγραφέας Χέρμαν Μπροχ (Βιέννη, 1886- Κονέκτικατ ΗΠΑ 1951) έχει ένα μάλλον μικρό σε έκταση αλλά ιδιαίτερα σπουδαίο έργο, στο οποίο αναλύεται η γερμανική κοινωνία του Μεσοπολέμου. Η διεισδυτική ψυχολογική ανάλυση ιδίως της μικροαστικής τάξης που γίνεται όλο και πιο ευεπίφορη στις ναζιστικές ιδέες και η κοφτερή κοινωνική παρατήρηση ενόχλησαν το ναζιστικό καθεστώς και οδήγησαν στην σύλληψη και φυλάκισή του. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αυστρία και να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ, όπου έμεινε ως το θάνατό του.
Το 1950, ένα χρόνο πριν πεθάνει, εκδόθηκε το μυθιστόρημά του «Οι αθώοι», που αποτελεί ένα είδος συρραφής διηγημάτων και άλλων παλιότερων κειμένων του Μπροχ με ιστορίες και ήρωες από την προχιτλερική Γερμανία. Ο τίτλος ενέχει μια υπόρρητη ειρωνεία: κανένα από τα πρόσωπα αυτά δεν έχει -φαινομενικά- ευθύνη για το ναζιστικό καθεστώς και τις θηριωδίες του. Στην πραγματικότητα όμως οι «Αθώοι» είναι απολύτως υπεύθυνοι. «Η εξομολόγηση της υπηρέτριας Τσερλίν» είναι το πέμπτο κεφάλαιο του μυθιστορήματος.
Η Τσερλίν είναι ένα πρόσωπο πολύπλοκο, μοχθηρό, ανταγωνιστικό. Θέλει να χειραγωγεί, να ελέγχει, να εξουσιάζει. Χωρίς καμιά ταξική συνείδηση, με ένα μίσος απέναντι στην κυρία της και ό,τι αυτή έχει -κοινωνική θέση, ένα αξιοσέβαστο σύζυγο, ένα όμορφο εραστή, ένα παιδί- η Τσερλίν δολοπλοκεί, καθοδηγεί την κυρία του σπιτιού σε λάθη, εκβιάζει, αλλά και εμπλέκεται συναισθηματικά σε ένα αντιφατικό ερωτικό πάθος. Έξυπνη, δυναμική και χειριστική, διεστραμμένα σοφή, έχοντας πλήρη συνείδηση της διάκρισης ανάμεσα στον πόθο και την αγάπη, χωρίς ηθικούς φραγμούς, εγκλωβισμένη στον μικρόκοσμο του σπιτιού όπου υπηρετεί, δημιουργώντας πάθη μέσα από τα πάθη των άλλων, είναι χαρακτηριστικός τύπος ανθρώπου που βλέπει τον κόσμο στεγνά (και στενά) εγωιστικά, δεν ενδιαφέρεται για το σύνολο, για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες της αλλά και να βρει μια τιμωρητική θέση στον κόσμο, θα δεχόταν εύκολα τον ιεραρχημένο κόσμο της φυλετικής καθαρότητας του ναζισμού. Ένα έργο επίκαιρο όσο ποτέ σε μια εποχή που το τέρας σηκώνει κεφάλι ξανά και το θέμα της ευθύνης είναι περισσότερο φλέγον από ποτέ.
Μετάφραση: Γιώργος Κόκκινος, φωτισμοί: Σάββας Στρούμπος, μουσική: Λεωνίδας Μαριδάκης, επιμέλεια σκηνικών: Στέλλα Μπαλαγιάννη, επιμέλεια κίνησης: Εύη Τσακλάνου, κοστούμια: Μαρώ Τριανταφύλλου.
Παραστάσεις: Δευτέρα 7 και Τρίτη 8 Ιανουαρίου, στις 9.15μμ, στο Θέατρο Studio Μαυρομιχάλη (Μαυρομιχάλη 134, τηλ.: 210 6453330).
•