Η κ. Μέρκελ έδειξε να θεωρεί σχεδόν επικίνδυνες για τη σταθερότητα σε αυτή την περιοχή της Ευρώπης τις θέσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη. Δεν είναι τυχαίο που συντηρητικές εφημερίδες, όπως η «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε», απέδιδαν την Πέμπτη στον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας ρητορείες «εθνικιστικού δηλητήριου» και «λαϊκιστικής χολής».
Πόσο έκπληκτη ήταν πραγματικά η Ανγκέλα Μέρκελ από τα σενάρια συνωμοσίας που διακινεί η Νέα Δημοκρατία, συσχετίζοντας τη λύση του «Μακεδονικού» με «υποχωρήσεις» των θεσμών στα δημοσιονομικά; Μάλλον καθόλου, αφού ο γερμανικός Τύπος έχει αναφερθεί εκτενώς στο θέμα. Ίσως τελικά η γερμανίδα καγκελάριος, που προετοιμάζει πλέον την αποχώρησή της, να έχει καταλάβει πόσο επικίνδυνος είναι ο εθνικισμός, που εμποτίζει σιγά σιγά ένα μεγάλο κομμάτι της Χριστιανοδημοκρατίας και βρήκε μια ευκαιρία από την Αθήνα να στείλει το σχετικό ηχηρό μήνυμα. Το πόσο καθυστερημένο ήταν αυτό το μήνυμα θα το κρίνει η ιστορία.
Του Δημήτρη ΣμυρναίουΑν ήταν πραγματική η «έκπληξη» που δήλωσε ότι αισθάνθηκε η Ανγκέλα Μέρκελ, όταν ρωτήθηκε για την επιχειρηματολογία της Νέας Δημοκρατίας και άλλων κομμάτων περί «ανταλλαγής» του ονοματολογικού της ΠΓΔΜ με τις συντάξεις, τότε θα έπρεπε το ίδιο βράδυ να είχε απολύσει όλα τα μέλη του διπλωματικού της γραφείου και τη μισή γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα. Προφανώς η γερμανίδα καγκελάριος είχε ακούσει τη σχετική επιχειρηματολογία της ελληνικής αντιπολίτευσης και ήρθε στην Αθήνα με την πρόθεση όχι απλά να την αντικρούσει, αλλά και να την απαξιώσει πλήρως ως στερούμενη σοβαρότητας. Άλλωστε η σπουδή της να απαντήσει στο σχετικό παράδειγμα ήταν χαρακτηριστική.
Επικίνδυνες οι θέσεις του αδελφού κόμματοςΟυσιαστικά με τις απαντήσεις της στα ερωτήματα των δημοσιογράφων, αλλά και με την αρχική της τοποθέτηση εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκεια της για την πολιτική που ακολουθεί το αδελφό της κόμμα στην Ελλάδα. Αν θα ήθελε να το προεκτείνει κανείς θα μπορούσε εύκολα να ισχυριστεί ότι η κυρία Μέρκελ έδειξε να θεωρεί σχεδόν επικίνδυνες για τη σταθερότητα σε αυτή την περιοχή της Ευρώπης τις θέσεις του Κυριάκου της οικογενείας Μητσοτάκη. Κάτι που άλλωστε δεν απέχει από την πραγματικότητα. Δεν είναι τυχαίο που συντηρητικές εφημερίδες, όπως η «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε», απέδιδαν την Πέμπτη στον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας ρητορείες «εθνικιστικού δηλητήριου» και «λαϊκιστικής χολής».
Προφανώς πολλοί θα αισθάνθηκαν περίεργα την Πέμπτη το βράδυ, βλέποντας την γερμανίδα καγκελάριο να μιλάει για σχέση εμπιστοσύνης με τον έλληνα πρωθυπουργό και να εκφράζει τη στήριξή της, τόσο προς τον ίδιο όσο και προς την Ελλάδα. Όσοι παρακολουθούν τη σχέση των δύο πολιτικών τα τελευταία χρόνια δεν θα πρέπει να έπεσαν από τα σύννεφα. Η γερμανίδα καγκελάριος μπορεί να μην συμφωνεί με τις απόψεις του έλληνα πρωθυπουργού. Μπορεί η παραδοχή της για τη σκληρότητα των μνημονίων να εκφράστηκε με σφιγμένα τα δόντια. Αλλά αναγνωρίζει στον Αλέξη Τσίπρα και στην κυβέρνησή του αξιοπιστία και τήρηση όσων κατά καιρούς είχαν συμφωνήσει. Θεωρεί ότι ήταν από τους λίγους που υποστήριξαν αυτό που και η ίδια πάντα έλεγε σε σχέση με το προσφυγικό, ότι δηλαδή μόνο μια «ευρωπαϊκή λύση» μπορεί να το αντιμετωπίσει με επιτυχία. Και εντυπωσιάστηκε από την αποφασιστικότητά του να προχωρήσει στη λύση του χρονίζοντος «Μακεδονικού» ζητήματος έχοντας επίγνωση των πιθανών αρνητικών εκλογικών συνεπειών μιας τέτοιας απόφασης.
Στο Βερολίνο θεωρούν την ίδια στιγμή απαράδεκτες τις παλινωδίες και την λαϊκιστική επιχειρηματολογία του Κ. Μητσοτάκη και δεν είναι καθόλου σίγουροι ότι αυτός ο λαϊκισμός θα μπει στο συρτάρι σε περίπτωση που ο τελευταίος καταφέρει να γίνει πρωθυπουργός. Αλλά και σε μια τέτοια περίπτωση που δεν δείχνουν να την ...ονειρεύονται θεωρούν ότι η Ιστορία θα κρίνει τη συμβολή της επιλογής Τσίπρα, αν έχει προηγουμένως λυθεί ο επί δεκαετίες άλυτος γρίφος στη σχέση Αθήνας Σκοπίων.
Φρένο στην ΑκροδεξιάΠέραν όλων αυτών, υπάρχει και μια ακόμα σημαντική παράμετρος. Η «ψυχρή» Μέρκελ ποτέ δεν παρασύρθηκε από φθηνές εθνικιστικές ρητορείες. Μπορεί να την κατηγορούν για συναισθηματική φτώχεια, αλλά ακροδεξιές δημαγωγίες δεν μπορεί να της προσάψει κανείς. Δεν ταιριάζει στη θεωρία της και στην παιδεία της. Μπορεί να είναι μια πεπεισμένη οπαδός της «ελεύθερης οικονομίας», μπορεί να εφάρμοσε σκληρές νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αλλά δεν ανήκει στην κατηγορία εκείνων που θεωρούν ότι η Χριστιανοδημοκρατία πρέπει να προχωρήσει σε «παντρειά» με την εθνικιστική Δεξιά. Αντίθετα, αποτελεί κόκκινο πανί για τους ακροδεξιούς στην χώρα της. Μπορεί οι πολιτικές της λιτότητας που η ίδια εφάρμοσε να ενίσχυσαν την ακροδεξιά στη Γερμανία, αλλά αυτό δεν αποτέλεσε ποτέ κάτι που συνειδητά προώθησε η ίδια. Ήταν μάλλον αδύνατο να ξεπεράσει τις συντηρητικές καταβολές της και να κάνει αυτό το συσχετισμό. Θα έπρεπε να «αυτοκαταργηθεί» για να επιτύχει κάτι τέτοιο. Θα ήταν ουτοπικό να περιμένει κανείς κάτι τέτοιο. Αλλά πάντα πίστευε ότι η θέση του κόμματος της είναι στο μεσαίο χώρο με δεξιές αποκλίσεις. Ποτέ στην Άκρα Δεξιά. Και αυτό το επιβεβαίωσε και με τις δηλώσεις της από την Αθήνα, την ίδια μέρα που στο Βερολίνο επιβεβαιωνόταν εκ νέου η άρνησή της να εντάξει στην κυβέρνηση της τον σκληροπυρηνικό Φρίντριχ Μερτς.
Έχουμε ξαναγράψει για την μεγάλη μάχη προσανατολισμού που διεξάγεται το τελευταίο διάστημα στην γερμανική Χριστιανοδημοκρατία και όχι μόνο σε αυτή. Η Ανγκέλα Μέρκελ έχει καταλάβει την ιστορική σημασία αυτής της «μάχης», το αργότερο τότε που αποφάσισε να αποδοκιμάσει δημόσια δηλώσεις σαν εκείνη του Χορστ Ζέεχοφερ ότι «το Ισλάμ δεν έχει θέση στη Γερμανία». Είναι σίγουρο ότι για την πολιτικό, που εκλεγόταν επί σειρά ετών ως ισχυρότερη γυναίκα στον πλανήτη, δε μπορεί να είναι αδιάφορο σε τι κατάσταση θα παραδώσει το κόμμα της, αλλά και τη χώρα της. Απαλλαγμένη από το άγχος μιας μελλοντικής προσωπικής εκλογικής μάχης, ίσως να έχει τώρα την ευκαιρία να ασχοληθεί με την υστεροφημία της αλλά και τα ...κληρονομικά της. Ξέρει ότι μια Γερμανία αλλά και μια Ευρώπη, όπου το πάνω χέρι θα έχουν οι εθνολαϊκιστές θα είναι μάλλον επικίνδυνος τόπος για να ζει κανείς.
Κάποιοι φοβούνται ότι ίσως να είναι αργά. Ότι το φίδι έχει ήδη σπάσει το αυγό και έχει ξεμυτίσει. Η ακροδεξιά οργανώνεται για να κατακτήσει την Ευρώπη. Η κυρία Μέρκελ μπορεί να μην κάνει ποτέ λόγο για την «Ευρώπη μου», όπως την είχε κάποτε αποκαλέσει ο Χέλμουτ Κολ, αλλά ξέρει ότι θα χρεωθεί και η ίδια μια τέτοια ολέθρια εξέλιξη. Έχει οριστικά πετάξει στα σκουπίδια τις θεωρίες της προ 2015 εποχής, όταν κάποια ΜΜΕ στην Ευρώπη, προσπαθούσαν να ταυτίσουν το «λαϊκισμό» της Αριστεράς με τον επικίνδυνο ακροδεξιό λαϊκισμό. Έχει καταλάβει ότι ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να είναι σημαντικός παίκτης στην προσπάθεια για τη διάσωση των δημοκρατικών αξιών στην Ευρώπη και όχι αντίπαλός της. Αυτό είναι ένα τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο για τον έλληνα πρωθυπουργό. Το θέμα είναι να το συνειδητοποιήσει και ο ίδιος και να μην το αφήσει να πάει χαμένο...