Η ιστορία του εβραίου πυγμάχου Σολομόν Αραούχ και οι αγώνες του στο Αούσβιτς
Ο Σολομόν Αρούχ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη την Πρωτοχρονιά του 1923. Ηταν μέλος πολυμελούς οικογένειας, καθώς είχε τρεις αδελφές κι έναν αδελφό. Λιμενεργάτης ο πατέρας του και ο αδελφός του, αργότερα και ο ίδιος έγινε λιμενεργάτης. Σε νεαρή ηλικία άρχισε τη πυγμαχία στη Μακαμπή Θεσσαλονίκης. Πολύ καλός πυγμάχος, από το 1937 έως το 1939 είχε σημειώσει 24 συνεχόμενες νίκες με νοκ άουτ αποκτώντας πανελλήνια φήμη. Λόγω της ιδιαίτερης κίνησης μέσα στο ρινγκ του είχε δοθεί το παρατσούκλι «Ballet Dancer - Χορευτής μπαλέτου». Είναι η εποχή που οι Ελληνες Εβραίοι αθλητές μεσουρανούν στη Θεσσαλονίκη. Ανάμεσα τους ο δρομέας μέσων αποστάσεων βαλκανιονίκης Λέων Πασύ, ο νεότερος αδελφός του Τζακ Πασύ, ο δρομέας και διεθνής ποδοσφαιριστής Αλβέρτο Ναχμία, πρώτος σκόρερ στην ιστορία της εθνικής ομάδος ποδοσφαίρου στην αναμέτρησή της με την Ιταλία το 1929, οι σπρίντερ Μωρίς Κοέν και Αλέγκρα Γκατένιο του Ηρακλή, η αήττητη ομάδα πυγμαχίας με επικεφαλής τον Ντίνο Ουζιέλ και οι Τζάκο Ραζόν, Μάρκο Αζούζ, φυσικά ο Σολομόν Αρούχ, που κυριάρχησαν προπολεμικά στα ερασιτεχνικά ρινγκ, η πρωταθλήτρια επί χρόνια Μακαμπή στο πινγκ πονγκ.
Η πορεία προς το ΆουσβιτςΟ Σολομόν, το 1940, ήταν υποψήφιος για την ελληνική αποστολή που θα πήγαινε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, οι οποίο όμως λόγω του Β’ παγκοσμίου πολέμου δεν έγιναν. Πολέμησε στο Αλβανικό Μέτωπο, αλλά το 1943 ακολούθησε τη μοίρα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και εκτοπίστηκε στο Αουσβιτς. Ο Αρούχ, μιλώντας στους «New York Times», περιγράφει τον εφιάλτη που έζησε: «Μετά από μέρες στριμωγμένοι στα βαγόνια με τους γονείς του, τις τρεις νεότερες αδερφές του και τον αδερφό του, φτάνουμε στο κολαστήριο του Άουσβιτς. Η μάνα μου και οι αδερφές μου στέλνονται στους θαλάμους αερίων και θανατώνονται. Ο πατέρας θα δολοφονηθεί με τον ίδιο τρόπο αργότερα όταν θα είναι πια αδύναμος να δουλέψει, ενώ θα εκτελέσουν με μια σφαίρα τον αδερφό του όταν θα αρνηθεί να ακολουθήσει τις εντολές τους».
Πυγμαχώντας για τη ζωή τουΗ πυγμαχία θα σώσει τη ζωή του Σολομόν. Οι ναζι αξιωματικοί έστηναν αγώνες ανάμεσα στους κρατούμενους για να στοιχηματίζουν και να διασκεδάζουν. Όποιος έχανε; Κατέληγε στους θαλάμους αερίων. Ο Αρούχ, γνωστός στο Άουσβιτς ως κρατούμενος 136954, θα πετύχει 208 νοκ άουτ και πάνω από 100 συνεχόμενες νίκες. «Κάθε Σάββατο και Τετάρτη σε μια αποθήκη, γεμάτη από καπνό από τα τσιγάρα Γερμανών στρατιωτικών και αξιωματικών, έπαιζα σε αγώνες. Ο νικητής κέρδιζε ένα καρβέλι ψωμί και ένα πιάτο σούπα. Πολλές φορές ο ηττημένος είτε πήγαινε στο απόσπασμα είτε οδηγούταν στον θάλαμο αερίων» διηγείται ο Αρούχ.
Λόγω των νικών του τοποθετήθηκε για εργασία στα εστιατόρια του στρατοπέδου όπου κρυφά έδινε τροφή και σε άλλους κρατούμενους, με κίνδυνο την ίδια του τη ζωή. Όπως θα πει πολλά χρόνια μετά, αναγκάστηκε να αγωνιστεί ξανά και ξανά, ακόμη και βαριά άρρωστος, απέναντι πολλές φορές σε άλλους κρατούμενους που ήταν πολλά κιλά βαρύτεροι από τον ίδιο.
Το 1945, οι Σοβιετικοί απελευθέρωσαν το Άουσβιτς και ο Σολομόν αναζήτησε στα στρατόπεδα δικούς του ανθρώπους, αλλά δεν βρήκε κανέναν παρά μια νέα κοπέλα, επίσης από την Θεσσαλονίκη, με το όνομα Marta Yechiel, την οποία παντρεύτηκε το 1945 και μετανάστευσαν στην Παλαιστίνη. Από τους 46.091 Θεσσαλονικείς Εβραίους που μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, επέστρεψαν μόνο 1.950, δηλαδή ένα ποσοστό 4% περίπου. Στο Ισραήλ άρχισε να παίρνει πάλι μέρος σε αγώνες και το 1955 έπαιξε τον πρώτο του επαγγελματικό αγώνα.
Το 1989 γυρίστηκε από τον σκηνοθέτη Ρόμπερτ Γιανγκ η ταινία «Θρίαμβος του πνεύματος» (Triumph of the spirit) που βασίστηκε στην ζωή του Αρούχ στο στρατόπεδο του Άουσβιτς. Για τις ανάγκες της ταινίας ο Αρούχ «επέστρεψε» στο κολαστήριο σαν τεχνικός σύμβουλος του σκηνοθέτη, ενώ παρέδωσε και μαθήματα πυγμαχίας στον πρωταγωνιστή Γουίλεμ Νταφόε. Ο Σολομόν Αρούχ πέθανε στις 26 Απριλίου του 2009.
* Η Μακαμπή Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 1908 σαν Αγκουδά Λεϊταλμούδ Μακκαβί, (ελληνικά : Ιουδαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος Μακκαβαίων) όταν η Θεσσαλονίκη ανήκε ακόμα στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Το τμήμα Πυγμαχίας ιδρύθηκε το 1935 και ανέδειξε μεγάλους πυγμάχους. Το 1938 η ελληνική ομοσπονδία ανέθεσε στη Μακαμπή το τοπικό πρωτάθλημα. Ηταν το μόνο τμήμα του συλλόγου προπολεμικά που είχε και μη Εβραίους αθλητές. Η πυγμαχία επανιδρύθηκε το 1967 και είναι από τα τμήματα που έχει ο σύλλογος σήμερα.
Μάκης Διόγος