Το περσινό καλοκαίρι γνωρίσαμε τον Βλαντ. Είχαμε παρακολουθήσει μαζί το 13ο Θερινό Σχολείο της Κόνιτσας, με θέμα τη συγκριτική εθνογραφική έρευνα στα Βαλκάνια. Ο Βλαντ είχε επιστρέψει στην Κόνιτσα από το Βουκουρέστι για τρίτο συνεχόμενο καλοκαίρι, εκτελώντας τον αντίθετο δρόμο όσων Κονιτσιωτών ταξίδευαν στη Βλαχία τον καιρό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το τελευταίο βράδυ του σχολείου, κατά τη διάρκεια του αποχαιρετιστήριου γλεντιού, δέχθηκε επίθεση με χειροβομβίδα κρότου λάμψης ενώ βρισκόταν στην αυλή της Μαθητικής Εστίας όπου φιλοξενούμασταν για να θάψει στο χώμα ένα νεκρό γατάκι μαζί με τη συμφοιτήτριά μας Τζέρικα. Παρεμπιπτόντως, ο ένας φύλακας της Μαθητικής Εστίας, και όπως αποδείχτηκε στενός φίλος του κροτιδορίπτη, κυκλοφορούσε όλο το διάστημα του Θερινού Σχολείου με μπλουζάκια που έφεραν διακριτικά της Χρυσής Αυγής. Όλη η τοπική κοινωνία γνωρίζει τον ακροδεξιό δράστη.
Οι δυο συμφοιτητές μας τίμησαν την Κόνιτσα με την παρουσία τους και την έρευνά τους. Θεωρούμε πως η αλαλία των τοπικών παραγόντων μπροστά στο περιστατικό αυτής της ρατσιστικής βίας αναδεικνύει μια αχάριστη στάση προς τα πρόσωπα των παιδιών και μια ύβρη για την ιστορία της πόλης –συνδεδεμένη τόσο με τον ξενιτεμό και τον ξεριζωμό κατά την ανταλλαγή πληθυσμών.
Στο Θερινό Σχολείο μας δίδαξε ο Βασίλης. Δύο μήνες μετά, ο ίδιος δράστης του έστησε ενέδρα, με άλλο ένα πρωτοπαλίκαρό του, σε δασικά μονοπάτια του Αώου. Τον απείλησε πως αν συνεχίσει να αναφέρει το όνομά του, θα τον σκοτώσει. Ο δάσκαλος είναι Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Η πρυτανεία θεώρησε «υποχρέωσή της να αναφερθεί δημόσια σε καταγγελία για απρόκλητη άσκηση βίας και εξαπόλυση απειλών εις βάρος του καθηγητή κ. Βασίλη Νιτσιάκου από μέλη εξτρεμιστικών οργανώσεων στην περιοχή της Κόνιτσας το Σάββατο, 20 Οκτωβρίου 2018 και καλεί την Πολιτεία να προβεί σ’ όλες τις ενέργειες για την προστασία των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας». Καμία αναφορά στο πρόσημο αυτής της ακροδεξιάς, μισαλλόδοξης και φασιστικής βίας.
Συνεχόμενες επιθέσειςΤο τριήμερο της φετινής Αποκριάς, φασιστοειδή επιτέθηκαν με φανερά πρόσωπα σε ανήλικα προσφυγόπουλα που στεγάζονται στην Κόνιτσα υπό την αιγίδα της ΜΚΟ «Άρσις» και προσπάθησαν να αφαιρέσουν το ρούχο ενός παιδιού που είχε στολιστεί με την ελληνική σημαία. Μια εβδομάδα αργότερα (17/03/2019), επιτέθηκαν με κουκούλες και λοστούς –τη μόνη παραδοσιακή αμφίεση που γνωρίζει ο φασισμός– σε ανήλικα προσφυγόπουλα ενώ αυτά έπαιζαν μπάσκετ. Ένα από αυτά κατέληξε στο Κέντρο Υγείας με κάταγμα στο χέρι και ένα άλλο βρισκόταν για 24 ώρες σε κατάσταση πανικού.
Ο δήμος της Κόνιτσας καταδίκασε το περιστατικό δύο ημέρες αργότερα. Ο τέως στρατιωτικός δήμαρχος της πόλης δήλωσε πως «οι κουκουλοφόροι από όπου και αν προέρχονται, δεν έχουν το δικαίωμα να προκαλούν με τη δράση τους την αναμφισβήτητη ευαισθησία σε ό,τι έχει σχέση με τις δημοκρατικές αρχές, τη φιλοξενία και τα ανθρώπινα δικαιώματα». Θέλουμε να του θυμίσουμε πως γνωρίζει από πρώτο χέρι τα γεγονότα του καλοκαιριού, όντας ο ίδιος καλεσμένος στο γλέντι. Ο μητροπολίτης της Κόνιτσας είχε καταδικάσει προηγουμένως στις 25 Φεβρουαρίου το καρναβάλι ως «ειδωλολατρικό απομεινάρι» και δεν επιθυμούμε να αναπαράγουμε περαιτέρω τα ποικιλόμορφα κηρύγματά του, διότι έχουν διαχυθεί υπερβολικά στη δημόσια σφαίρα. Ορισμένοι φορείς της περιοχής αναφέρονται ακόμα στον Εμφύλιο ως Συμμοριτοπόλεμο...
Στην Κόνιτσα έχει ξαστεριά και δεν μπορούμε να πέσουμε από τα σύννεφα. Μπορεί εμείς να μην επιστρέψουμε, ο φασισμός όμως βρίσκεται εκεί, οι δράστες είναι γνωστοί και απορούμε γιατί η έννομη πολιτεία δεν έχει δράσει αποφασιστικά.
21 Σπουδάστριες
και Σπουδαστές
του 13ου Θερινού Σχολείου Κόνιτσας
*Το κείμενο δεν εκφράζει το σύνολο των σπουδαστών. Για ευνόητους λόγους διατηρούμε την ανωνυμία μας.