Στο ταξί

Της Όλγας Στέφου

Υπάρχουν πολλά ταξί. Στη Θεσσαλονίκη είναι μπλε. Στην Πάτρα κόκκινα. Στα Γιάννενα πράσινα. Στην Αθήνα και στη Νέα Υόρκη είναι κίτρινα, έχουν ίδιο χρώμα. Επίσης, ίδιο χρώμα και στην Αθήνα και στην Νέα Υόρκη έχουν και τα ποντίκια. Αλλά εμείς μιλάμε για τα ταξί.
Τα ταξί εξυπηρετούν σε πολλές περιπτώσεις. Άμα, ας πούμε, θες να βγεις και να πιείς. Ή, άμα κουβαλάς πράγματα και δεν έχεις αυτοκίνητο. Ή, άμα θες να παρακολουθήσεις κάποιον. Ή άμα σε κυνηγάνε. Μπαίνεις στο ταξί, του λες  «σανίδωσέ το, μάγκα μου» και γίνεσαι ιπτάμενη οπτασία. Φάτα Μοργκάνα, που λένε και στα τραγούδια οι ναυτικοί.

Οι κύριοι ταρίφες

Βεβαίως, τα ταξί τα οδηγούνε άνθρωποι, οι κύριοι ταρίφες. Κι όπως σε όλες τις δουλειές και σε όλους τους κλάδους, είναι τυχερό που θα πέσεις. Κάποιοι κύριοι ταρίφες είναι πολλοί ωραίοι τύποι, κάποιοι βαριούνται, κάποιοι είναι μουνόπανα. Να, ας πούμε μπαίνεις σε έναν ωραίο τύπο, ξέρεις, σηκώνεις το χέρι σου στο δρόμο και τον σταματάς, οκ; Κι είναι ωραίος τύπος, κάνει λίγο χαβαλέ, σου λέει και καμιά ιστορία, σε αφήνει στην πόρτα σου στις 6 το πρωί, περιμένει να μπεις και φεύγει. Όλα καλά. Μπαίνεις σε αυτόν που βαριέται, ανθρώπινο είναι να βαριέσαι στην δουλειά σου, έτσι δεν είναι; Δε μιλάει, ίσως λιγάκι να γρυλίζει, κανονικά πράγματα. Ανθρώπινα, που λένε.
Κι είναι μετά κι αυτός ο κύριος ταρίφας που θα σου τύχει. Και θα είναι μουνόπανο. Θα βρίζει τον φτωχό, θα βρίζει τον αδύναμο, φασίστας, ρε παιδί μου, σ’ όλη την κοινωνία δεν έχει τέτοιους;
Ή μετά, άμα είσαι γέρος, λέμε τώρα, θα σε πιάσει Κώτσο, ή θα σε προσβάλλει, θα σου την πέσει άμα είσαι γκόμενα λαχταριστούλα, θα σου βάλει χέρι, άμα είσαι πιτσιρίκα, κανονικά πράγματα, παντού δε συμβαίνουν;
Είναι και κάποιοι συνάνθρωποι που τυχαίνουν μουνόπανα. Υπάρχουν πολλές λέξεις να πούμε το ίδιο πράγμα. Κακοί άνθρωποι είναι, άδικοι.

Πονάζουν ή φωνάνε

Έχεις ακούσει ποτέ ζώο να το βασανίζουν; Να το σκοτώνουν, έχεις ακούσει; Είναι φρίκη, ουρλιάζει το ζωντανό, κλαίει, του βγαίνει η κραυγούλα του σαν παράπονο, η φωνούλα του ακούγεται πότε δυνατά, από την δύναμη της επιβίωσης και πότε αχνά, από την ανάσα που κόβεται. Αυτός είναι ο ήχος του πόνου κι αυτός είναι ο ήχος του φόβου. Της απόγνωσης ο ήχος, αυτός είναι. Και σου σπάει η ψυχή κομμάτια χίλια, θρύψαλα, αέρας περαστικός. Λίγο - λίγο πεθαίνει το ζωντανό και λίγο - λίγο μαραίνεται η ψυχούλα σου.
Κι οι άνθρωποι έτσι φωνάζουν. Άμα τους βασανίζεις, έτσι φωνάζουν. Φωνάζουν και πονάνε. Πονάζουν. Ή φωνάνε.
Κι είναι κάτι νύχτες που σπάνε τον αέρα κραυγές, έχεις ακούσει ποτέ άνθρωπο να τον βασανίζουν; Κλάματα, φοβέρες, παρακάλια κι αυτή η ανάσα που κόβεται, παναγιά μου, αυτή η ανάσα που την αφήνει ο πονεμένος στη μέση, αυτή η ανάσα που κόβει κάτι απ’ την ζωή. Και ξέρεις, θα πεθάνει ο άνθρωπος, δεν έχει άλλο τράτο αν τον αφήσεις έτσι. Πώς δεν το ξέρεις, όπως ξέρεις πως δεν υπάρχει βασανιστής που να’ χει δίκιο, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Δεν είναι σαν τον απλό φονιά ο βασανιστής, που σου παίρνει τη ζωή, μα όχι και την αξιοπρέπεια. Ο βασανιστής σου τσακίζει την ψυχή σου.
Είναι μουνόπανα οι βασανιστές.

Μην βρεθείς στην ανάγκη του

Είναι πού θα πας να πέσεις. Σαν το ζώο, που άμα καταφέρει να ξεφύγει, άμα τρέξει μακριά από τον βασανιστή του ή θα πέσει σε άνθρωπο να του δέσει τις πληγές, ή θα πέσει σ’ αυτούς με τα καθαρά χέρια, που δεν θέλουν να τα λερώσουν από τα αίματα. Έτσι δεν είναι; Φύγε, βρωμόζωο, θα μου λερώσεις τα παπούτσια. Έτσι δεν είναι;
Κι είναι να εύχεσαι να μην βρεθείς στην ανάγκη ενός που να’ ναι μουνόπανο. Να μην χτυπήσεις πόρτα που θα ξανακλείσει για τα σκισμένα σου τα ρούχα. Να μην ζητήσεις νερό, να μην ζητήσεις το καθαρό του χέρι.
Όλοι ξέρουμε πώς πεθαίνουν οι άνθρωποι. Ξέρουμε για να φυλαγόμαστε, όλοι τα ξέρουμε αυτά τα μυστικά της ζωής και του θανάτου.. Κι άμα ο ματωμένος άνθρωπος μπαίνει, ας πούμε, στο ταξί του κύριου ταρίφα, άμα πέσει στον ωραίο τύπο ή άμα πέσει στο μουνόπανο, από την αρχή δεν το ξέρει.
Το μόνο πράγμα που ξέρουμε από την αρχή οι άνθρωποι, είναι να αναγνωρίζουμε τον θάνατο. Κι άμα θες, θα βοηθήσεις. Κι ας λερωθείς κι ας κουραστείς. Αλλά θα βοηθήσεις.
Παντού τα ίδια είναι, μόνο που οι ανάγκες, όταν μας βρίσκουν στη μέση του δρόμου, είναι συνήθως χωρίς περιθώριο. Μόνη ασφάλεια, εσύ, εσύ που σου ζητάει βοήθεια ο βασανισμένος. Κι άλλος δρόμος δεν υπάρχει, μόνο μπροστά. Αλλιώς είσαι μουνόπανο.
Να μην είστε μουνόπανα.

•