Του Θωμά ΤσαλαπάτηΗ δύναμη μέσα στην πράσινη θρυαλλίδα που σπρώχνει το λουλούδι
Σπρώχνει και τα χλωρά μου χρόνια. που ανατινάζει τις ρίζες των
δέντρων
Αυτή ο καταλύτης μου.
Και δεν έχω φωνή να πω στο κυρτωμένο ρόδο
Πως ο ίδιος λυγίζει τη νιότη μου πυρετός του χειμώνα.
Η δύναμη που σπρώχνει το νερό μέσ’ απ’ τους βράχους
Σπρώχνει το άλικο αίμα μου. που στερεύει τα κεφαλάρια
Μεταμορφώνει τα δικά μου σε κερί.
Και δεν έχω φωνή να ξεστομίσω στις φλέβες μου
Πως το ίδιο στόμα ρουφάει τον χείμαρρο του βουνού.
Το χέρι που φτιάχνει τη δίνη του νερού μέσα στη λίμνη
Ταράζει την κινούμενη άμμο που δένει στο νερόμυλο τον άνεμο
Φουσκώνει το νεκρικό ιστίο μου
Και δεν έχω φωνή να πώ στον κρεμασμένο
Πως απ’ το χώμα μου βγαίνει του δήμιου ο πηλός.
Τα χείλη του χρόνου κολλάν σα βδέλλες στο στόμα της πηγής
Ο έρωτας στάζει και συνάζεται, μα όταν στη γη κυλήσει το αίμα
θα γαληνέψουν οι καημοί.
Και δεν έχω φωνή να πω σ’ ένα άνεμο περαστικό
Πως ο καιρός έχει φτιάξει μια θήκη ουρανού γύρω στ’ αστέρια.
Και δεν έχω φωνή να πω στο μνήμα του εραστή
Πως το ίδιο σκουλήκι κουλουριασμένο σέρνεται προς την κλίνη μου.
Dylan Thomas, «Η δύναμη μέσα στην πράσινη θρυαλλίδα που σπρώχνει το λουλούδι», μετάφραση Λύντια ΣτεφάνουΓιατί, αν υπάρχουν εποχές, αυτό συμβαίνει αποκλειστικά λόγω της ποίησης. Οι λέξεις κάνουν τα πράγματα να διεκδικούν την απόστασή τους. Το ένα από το άλλο. Πριν την ομιλία, όλα ήταν παραλλαγές του ίδιου. Και οι εποχές μια ατελείωτη διακύμανση μίας και μόνο έκφανσης.
Υπάρχει μια μεταφυσική της ύλης, πιο υλική και από τον υλισμό, πιο χειροπιαστή από την πέτρα. Μια λέξη που είναι μαζί θρησκεία και φυτό, βλάστηση και βούληση. Και ίσως να μην υπάρχει φωνή πιο κατάλληλη να στεγάσει τη λέξη αυτή από τη φωνή του Ντύλαν Τόμας. Μια ποίηση που συναντά τη μοιρασμένη κίνηση σε σώματα, κορμούς και κύματα, την τυφλή ζωή που τρέχει προς τα μπρος χωρίς να εξετάζει ενδεχόμενα και διαδρομές, τροχιές και περιπτώσεις. Οι αλλαγές του σώματος στο ποίημα «Η δύναμη μέσα στην πράσινη θρυαλλίδα που σπρώχνει το λουλούδι» σηματοδοτούν την εφηβεία, τα «χλωρά χρόνια». Μαζί οι τεκτονικές κινήσεις εντός του ανθρώπου που ωριμάζει βρίσκουν τις αντιστοιχίες τους στη γεωγραφία του έξω κόσμου. Η ορμή που ξεχειλίζει μέσα του είναι η ορμή που συναντά στα στοιχεία που τον περιβάλλουν. Ο κοινός παρονομαστής της ζωής. Το σώμα γίνεται μεταφορά του έξω κόσμου, ο έξω κόσμος μεταφορά του σώματος. Στην τέλεια ισορροπία τους οι δύο μεταφορές τελικά κυριολεκτούν. Ποίηση και ύπαρξη ταυτίζονται.
Το αρχικό ξύπνημα της δύναμης μέσα στο λουλούδι στη συνέχεια αναπτύσσεται σε τυραννία της σάρκας, υποταγή, ενοχή, μια ύπαρξη όπως ανθίζει στην πολυπλοκότητα και την καταδίκη της. Ό,τι γεννά το λουλούδι ταυτόχρονα καταστρέφει τις ρίζες. Η ζωή είναι ταυτόχρονα αυτή που φθείρει τη ζωή. Ο κύκλος της ζωής όπως καταγράφεται από τον πηλό του δήμιου, το σούρσιμο του σκουληκιού, το στόμα που ρουφάει τον χείμαρρο του βουνού μοιάζει δεδομένος και αναπότρεπτος. Υπάρχει εδώ κάτι που είναι τραγωδία και κάτι που είναι ανάταση. Μια παραδοχή της μοίρας και μια χαραμάδα άρσης πέρα από αυτή: «Και δεν έχω φωνή να πω σ’ ένα άνεμο περαστικό/ Πως ο καιρός έχει φτιάξει μια θήκη ουρανού γύρω στ’ αστέρια.»
Η ποίηση του Ντύλαν Τόμας είναι μια από τις μεγάλες στιγμές του 20ού αιώνα ακριβώς γιατί μυθολογεί με απλά στοιχεία, φτιάχνει ποίηση από τα πιο βασικά υλικά, μιλώντας για τα πιο βασικά ερωτήματα. Ενώ η άνοιξη σπρώχνει τις πρώτες της ρίζες και ο γύρω κόσμος τεντώνεται, ενώ συντελείται το ξεκίνημα της μεταφυσικής των καρπών προς εκείνο τον κύκλο που περιλαμβάνει τα πάντα, αυτόν που ανεβάζει ταυτόχρονα την επιβίωση και την εξαφάνιση μπροστά στα μάτια του επιστητού, εμείς καλούμαστε να επιστρέψουμε στο σώμα μας. Στη μόνη παραδοχή ενός χρόνου δοσμένου ως αίμα. Γιατί η άνοιξη είναι το σημείο υπενθύμισης του συνόρου του σώματος που μας χωρίζει απ’ όλα γύρω και ταυτόχρονα της σύστασής του που μας ενώνει με όλη αυτή τη σύσταση που μας περιβάλλει. Το ξεκίνημα μιας κυκλικής ενότητας δυνάμεων που αντιμάχονται. Και όσο ζούμε, εμείς είμαστε η ισοπαλία τους.
tsalapatis.blogspot.com