ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ
Σε ελεύθερη πτώση τα εισιτήρια
Του Στράτου ΚερσανίδηΗταν μια πολύ κρύα νύχτα του φετινού χειμώνα όταν επέλεξα τη θαλπωρή της κινηματογραφικής αίθουσας για να περάσω το βράδυ μου. Στην τελευταία προβολή, η οποία ξεκινούσε στις 10.30 το βράδυ, περιμένοντας την έναρξη της ταινίας διαπίστωσα πως ήμουν ο μοναδικός θεατής και μάλιστα με δικαίωμα ελευθέρας εισόδου, οπότε η προβολή αναβλήθηκε. Αποχωρώντας από την αίθουσα και ανταλλάσσοντας λίγα λόγια με τον αιθουσάρχη μου είπε πως η φετινή χρονιά δεν ήταν καθόλου καλή.
Μερικές εβδομάδες αργότερα, βρέθηκα σε άλλη αίθουσα για να δω μια βραβευμένη ταινία η οποία είχε συγκεντρώσει πολύ καλές κριτικές. Δυστυχώς όμως τη συγκεκριμένη προβολή την παρακολουθήσαμε μόνον 14 θεατές! Η απογοήτευση του αιθουσάρχη ήταν έκδηλη όταν τον ρώτησα για τη σεζόν που τελειώνει. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος διαθέτει δύο χειμερινούς και δύο θερινούς κινηματογράφους. «Χάλια η φετινή περίοδος», μου είπε. «Ελπίζω το καλοκαίρι να πάμε καλά για να καλύψουμε τη ζημιά. Σε διαφορετική περίπτωση θα τα κλείσω τα μαγαζιά», συμπλήρωσε.
Οι παραπάνω συναντήσεις και συζητήσεις με δύο ανθρώπους οι οποίοι προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή την «παραδοσιακή κινηματογραφική αίθουσα», στην κυριολεξία με το αίμα τους, είναι αληθινές. Και αναδεικνύουν το τεράστιο πρόβλημα επιβίωσης της παραδοσιακής κινηματογραφικής αίθουσας.
Πειρατεία, διανομείς και ΝέτφλιξΔεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που, παρά την κρίση, τα εισιτήρια στους κινηματογράφους άρχισαν να σημειώνουν σημαντική αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αρκετά παράδοξη ήταν και η αύξηση του αριθμού των εταιρειών διανομής. Τότε οι ρομαντικοί θεωρήσαμε πως η κρίση λειτούργησε θετικά και ο κόσμος άρχισε να επιστρέφει στη φτηνή λαϊκή διασκέδαση. Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα ήταν τελείως διαφορετική!
Σήμερα διαπιστώνουμε πως η μείωση των εισιτηρίων έχει πάρει δραματικές διαστάσεις και, εάν δεν ανακοπεί, τα επόμενα χρόνια το τοπίο σε αυτό που ονομάζουμε «κινηματογράφος» θα είναι εντελώς διαφορετικό. Που οφείλεται όμως αυτή η μείωση;
Ένας σημαντικός παράγοντας είναι το παράνομο «κατέβασμα» ταινιών από το διαδίκτυο. Πρόκειται για μια πληγή η οποία πρέπει με κάθε τρόπο να αντιμετωπιστεί και φαίνεται πως ήδη έχουν παρθεί κάποια αυστηρά μέτρα. Το ωραίο είναι πως όσοι επιδίδονται με μανία σε αυτού του είδους την πειρατεία, γιατί περί τέτοιας πρόκειται, διακηρύσσουν πως «αγαπούν το σινεμά» ενώ την ίδια ώρα το υπονομεύουν.
Αρνητικός όμως είναι και ο ρόλος των εταιρειών διανομής, οι οποίες λειτουργούν εκβιαστικά απέναντι στους αιθουσάρχες, αφού για να τους πουλήσουν μια ταινία τους υποχρεώνουν να αγοράσουν κι άλλες. Έτσι ο προγραμματισμός δεν γίνεται από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες των αιθουσών αλλά από τους διανομείς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προβάλλεται ετησίως ένας υπερβολικά μεγάλος αριθμός ταινιών, ο οποίος υπερβαίνει τις ανάγκες της αγοράς. Γιατί δεν είναι δυνατόν σε μια χώρα με τον πληθυσμό της Ελλάδας να προβάλλονται ετησίως 310 ταινίες, όπως συνέβη το 2018 (αριθμός μειωμένος σε σχέση με το 2016 που ήταν 383) και κάθε εβδομάδα να έχουμε 6 και 7 νέες ταινίες κατά μέσο όρο να κάνουν την έξοδό τους.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ήρθε και η ψηφιακή πλατφόρμα Netflix –η πρώτη προς το παρόν– η οποία διεκδικεί με αξιώσεις ένα πολύ μεγάλο μέρος από τους καταναλωτές του κινηματογραφικού προϊόντος, δηλαδή της ταινίας. Πλασάροντας μάλιστα μια νέα και εντελώς διαφορετική κουλτούρα θέασης από αυτήν που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Εδώ, θα πρέπει να επισημανθεί πως όλο αυτό που περιγράφεται παραπάνω δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Για παράδειγμα στη Γερμανία τα εισιτήρια μειώθηκαν από 122,3 εκατομμύρια το 2017 σε 104, 4 εκατομμύρια το 2018, που είναι ο μικρότερος αριθμός από το 1992. Αντίστοιχη βέβαια είναι η κατάσταση και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Νορβηγία, η Ελβετία, η Δανία κ.α.
Είναι το τέλος;Ένας παράγοντας ο οποίος επέδρασε ακόμη πιο αρνητικά στη φετινή χρονιά ήταν και η απουσία κάποιων ταινιών οι οποίες έσωζαν την κατάσταση. Οι οποίες έσβηναν τη χασούρα και άφηναν και κάποιο κέρδος στις αίθουσες. Τέτοιες ταινίες όμως φέτος δεν υπήρξαν και, όπως φαίνεται, δεν πρόκειται να υπάρξουν στις ελάχιστες εβδομάδες που έχουν απομείνει για να κλείσει η κινηματογραφική περίοδος.
Η πτώση από τις αρχές του 2019 είναι της τάξης του 17%. Υπάρχουν εβδομάδες που ο αριθμός των εισιτηρίων σε όλη τη χώρα μπορεί να μην ξεπερνάει τις 70.000! Με τέτοιους αριθμούς, δυστυχώς, δεν φαίνεται να υπάρχει σωτηρία.
Υπάρχει και μια αντίληψη πως για την κατάσταση αυτή ευθύνεται το ίδιο το κινηματογραφικό προϊόν, δηλαδή η ποιότητα των ταινιών. Κάτι τέτοιο δεν με βρίσκει σύμφωνο. Αυτό, άλλωστε, φαίνεται από την προσέλευση του κοινού στις αίθουσες των κινηματογραφικών Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης αλλά και της Αθήνας. Εκεί δηλαδή που οι θεατές συνωστίζονται για να προμηθευτούν το μαγικό χαρτάκι που θα τους επιτρέψει την είσοδο αλλά που όταν οι ίδιες αυτές ταινίες ή παρόμοιες, βραβευμένες σε φεστιβάλ του εξωτερικού προβάλλονται στις αίθουσες, η προσέλευση είναι απογοητευτική.
Τελικά τι φταίει; Φταίει η πειρατεία, το Νέτφλιξ, τα συνδρομητικά κανάλια, οι εταιρείες διανομής, οι ίδιες οι ταινίες; Μήπως φταίει το κακό το ριζικό μας; Ή μήπως πρέπει να το πάρουμε απόφαση πως η εποχή της παραδοσιακής κινηματογραφικής αίθουσας έχει περάσει ανεπιστρεπτί και θα πρέπει να συμβιβαστούμε με τη νέα πραγματικότητα;
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
Μόνον δύο ταινίες στην τρέχουσα κινηματογραφική εβδομάδα. Βλέπετε, λόγω των εορτών του Πάσχα, οι εταιρείες διανομής κράτησαν τις ταινίες τους στην αναμονή. Έτσι η επόμενη θα περιλαμβάνει 8 νέες ταινίες. Ο παραλογισμός των διανομέων συνεχίζεται και το μόνο σίγουρο είναι πως λειτουργεί εναντίον του ίδιου του κινηματογράφου αφού οι ταινίες πάνε κι έρχονται σαν τους κομήτες!
«Εκδικητές: Τελευταία πράξη» (Avengers: Enfgame) των Άντονι και Τζο Ρούσο: Πρόκειται για την 22η ταινία της αγαπημένης σειράς της Μάρβελ. Στην προηγούμενη ταινία οι Εκδικητές έχουν ηττηθεί από τον Θάνος. Έτσι ο τελευταίος, αφού απέκτησε τους Έξι Λίθους της Αιωνιότητας έβαλε σε ενέργεια το σχέδιό του και κατέστρεψε το μισό πληθυσμό της Γης. Ανάμεσα στα θύματα και πολλοί Εκδικητές. Όσοι όμως απέμειναν πρέπει να αντιμετωπίσουν τον Θάνος ώστε η ανθρωπότητα να σωθεί για πάντα. Η σειρά των Εκδικητών συμπληρώνει 11 χρόνια. Τώρα οι αδελφοί Ρούσο φαίνεται να φτάνουν στο τέλος την ιστορία αυτής της επιτυχημένης κινηματογραφικής σειράς. (Προβάλλεται από τις 24/4.)
«Ο γάτος ο φευγάτος» (Cats and peachtopia) του Γκάρι Γουάνγκ: Ο Φευγάτος είναι ένας γάτος ο οποίος από τη μέρα που γεννήθηκε ζει μέσα σε ένα διαμέρισμα. Μπορεί να μην του λείπει τίποτε, αλλά ο ίδιος νιώθει εγκλωβισμένος στο χώρο του διαμερίσματος και αναζητά την ελευθερία του. Ο πατέρας του, ο Παντόφλας, προσπαθεί να τον κρατήσει στο σπίτι. Ο ίδιος έχει ζήσει στο παρελθόν ως αδέσποτος και γνωρίζει πως στο δρόμο αντιμετωπίζεις πολλούς κινδύνους. Όμως ο Φευγάτος θα καταφέρει να το σκάσει. Ο δρόμος του θα τον φέρει σε μια μεγάλη ανακάλυψη. Τη μυθική Γατοπία, έναν κόσμο που είναι κρυμμένος στον πάτο μιας λίμνης. Μια μεγάλη περιπέτεια θα αρχίσει για τον Φευγάτο. Αλλά και για τον Παντόφλα ο οποίος θα κάνει το παν για να σώσει από τους κινδύνους το γιο του. Ταινία κινουμένων σχεδίων. (Προβάλλεται από τις 28/4.)
Σινεφίλ