Ο Χάρης Χεϊζάνογλου* είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Νέας Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας με τη Δύναμη Πολιτών
Είμαι ενεργός και παρών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εδώ και αρκετά χρόνια. Γράφω για την πόλη, τη δική μου αλλά και εν γένει για τον αστικό χώρο, αντιμετωπίζοντάς την, όχι απλά σαν χωρική υποδομή, αλλά ως ένα σύστημα όπου η κοινωνία, η οικονομία, ο πολιτισμός, η πολιτική συμπλέκονται και παράγουν αστικό χώρο. Δεν βλέπω την πόλη σαν ένα παθητικό αντικείμενο το οποίο διαμορφώνεται από μια αγορά και στη συνέχεια εμείς ερχόμαστε και μαζεύουμε τα σκουπίδια ή αλλάζουμε τους λαμπτήρες σε οικολογικούς –που είναι πρόταση της μόδας τελευταία στα χείλη πολλών. Η πόλη διαμορφώνεται από την κοινωνία με την οποία εμείς, οι σχεδιαστές, χρειάζεται να είμαστε σε διάλογο, ώστε να συλλειτουργήσουμε. Θεωρώ ότι η τοπική αυτοδιοίκηση και ιδιαίτερα οι Δήμοι είναι η κλίμακα όπου γίνονται τα πράγματα, δηλαδή εκεί όπου έχουμε την ευκαιρία –η καλύτερα την υποχρέωση– να παράξουμε αυτό που λέμε «φυσικό ή υλικό σχεδιασμό». Στην Ελλάδα θεωρούμε την πόλη ως δεδομένη, που αναπτύσσεται δυναμικά –δεν θέλω να πω ανεξέλεγκτα, γιατί ενυπάρχει ένα βαθμός ελεγξιμότητας. Την κοιτάζουμε εκ των υστέρων και από πάνω, συχνά χωρίς κοινωνική συμμετοχή.
Με τους ανθρώπους που συναπαρτίζουν τη Δύναμη Πολιτών συνομιλούσαμε πολύ καιρό, και λόγω ιδεολογικής συνάφειας αλλά και λόγω συμφωνίας σε προγραμματικές αρχές, στον τρόπο διαχείρισης πρακτικών ζητημάτων.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το ρέμα του Ποδονίφτη. Πρόκειται για ένα κομβικό ζήτημα για το οποίο καταρχήν θέση και μέριμνά μας αποτελεί να μην κλείσει το ρέμα. Σήμερα, σε αντίθεση με ό,τι προτάσσοταν στην Ελλάδα για πολλά χρόνια, η πρακτική για τα ρέματα υπαγορεύει να είναι ανοικτά. Ένα κλειστό ποτάμι ή ένα κλειστό ρέμα μπορεί στα μάτια των πολιτών να φαίνεται καθαρό απλώς επειδή δεν βλέπει τη βρωμιά. Αλλά χρειάζεται να καταλάβουμε ότι ένα ποτάμι ή ένα ρέμα δεν είναι προκαταβολικά βρώμικο, καθίσταται βρώμικο από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Ένα ρέμα που κλείνει γίνεται ένα ρέμα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, στο οποίο θα συνεχίσουν να πέφτουν παράνομα απόβλητα. Εμείς στη Νέα Φιλαδέλφεια μπορεί να το κλείσουμε, αλλά παρακάτω θα υποστούν τη βρωμιά οι επόμενοι γείτονες. Χρειάζεται, λοιπόν, να ανοίγουμε τα ρέματα, να δημιουργήσουμε τους μηχανισμούς που θα μας επιτρέπουν να τα ελέγχουμε και να εξασφαλίσουμε συνθήκη βιωσιμότητας. Ιδιαίτερα σήμερα, με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τα ρέματα είναι απαραίτητα ως αγωγοί μέσω των οποίων αερίζεται και δροσίζεται η πόλη. Δεν είναι λογικό, σε ένα περιβάλλον σκληρά αστικό, όπως αυτό της Αττικής, να κλείνουμε ένα τέτοιο πνεύμονα. Υπάρχουν βεβαίως ζητήματα διαχείρισης, ώστε να αποφεύγουμε πλημμυρικά φαινόμενα, ώστε να κρατάμε καθαρά τα ρέματα, να επαναφέρουμε τη βιοποικιλότητα. Το δίπολο φύση - πόλη πρέπει να το ανατάξουμε, δεν πρόκειται για αντιθετικό σχήμα αλλά για συμβιωτικό. Αλλού οι άνθρωποι το έχουν καταφέρει. Το έχω δει να δουλεύει στην Ολλανδία όπου σπούδασα. Αλλά και στην Ελλάδα, όπως στη Νάουσα. Εδώ ορισμένοι σκέφτονται: το ρέμα βρωμάει, άρα το κλείνω. Αλλά ο τρόπος σκέψης που πρέπει να μας οδηγεί είναι: το ρέμα βρωμάει, γιατί; Ήδη υπάρχει μια σημαντική ειλημμένη απόφαση, να ανοίξει ξανά ο Ιλισσός. Ένα έργο που θα κρατήσει χρόνια, αλλά μπορεί να λειτουργήσει ως αλλαγή παραδείγματος.
* Αρχιτέκτονας, απόφοιτος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, κάτοχος μεταπτυχιακού από τη Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου του Ντελφτ, στην Ολλανδία. Έχει εργαστεί εκτενώς σε ζητήματα αρχιτεκτονικής θεωρίας, ενώ συμμετέχει ενεργά στο σχεδιασμό κατοικιών και την εκπόνηση μελετών.