«ΧΟΙΡΟΣΤΑΣΙΟ»Η παρακμή της Ευρώπης
Του Στράτου ΚερσανίδηΠενήντα χρόνια πριν, δηλαδή το 1969, βρισκόμασταν 25 χρόνια από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα εγκλήματα του ναζισμού ήταν ακόμη νωπά στη μνήμη, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι οι οποίοι είχαν βιώσει τη φρίκη, βρίσκονταν εν ζωή. Η Ευρώπη βρισκόταν σε πορεία εκδημοκρατισμού, ο ψυχρός πόλεμος ήταν στο απόγειό του, το Παρίσι και η Πράγα του 1968 καθώς και τα κινήματα αμφισβήτησης είχαν ποτίσει βαθιά το σώμα της γηραιάς ηπείρου, η οποία προσπαθούσε να ισορροπήσει μέσα από τις ιστορικές της αντιφάσεις.
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι έζησε και δημιούργησε εκείνα τα τόσο ενδιαφέροντα χρόνια και ως γνήσιο τέκνο της εποχής του εξέφρασε με τις ταινίες του όλη εκείνη την ταραγμένη και γεμάτη αναζητήσεις εποχή. Δηλωμένος μαρξιστής και συνειδητός αντιφασίστας, φρόντισε ώστε σε ολόκληρο το έργο του να εμπεριέχονται κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα τα οποία να συμβαδίζουν με τις ιδέες του. Το «Χοιροστάσιο» (Porcile) είναι η δέκατη ταινία του, την οποία γύρισε το 1969, έξι χρόνια πριν δολοφονηθεί, πιθανόν από φασίστες οι οποίοι ενοχλήθηκαν από το έργο του και ιδίως από την τελευταία του ταινία, «Σαλό ή οι 120 μέρες στα Σόδομα».
Στο «Χοιροστάσιο», ο Παζολίνι στήνει μια παραβολή για τα αδιέξοδα και την παρακμή της Ευρώπης. Μιας Ευρώπης η οποία φαινόταν πως είχε ξεμπερδέψει από τις ολοκληρωτικές ιδεοληψίες του φασισμού και του ναζισμού. Μετά από πενήντα χρόνια, όμως, και ενώ η ακροδεξιά φαίνεται να απειλεί πολύ σοβαρά την ήπειρό μας, η ταινία του Παζολίνι μοιάζει τραγικά σύγχρονη και επίκαιρη.
Στην ταινία κυλούν παράλληλα δύο αφηγήσεις. Στην πρώτη, σε κάποια απροσδιόριστη εποχή της αρχαιότητας, ένας ερημίτης ο οποίος ζει στις πλαγιές της Αίτνας, γίνεται ανθρωποφάγος, ληστής και καταδικάζεται να κατασπαραχθεί από άγρια ζώα. Στη δεύτερη, κατά τη δεκαετία του 1960, στη Γερμανία, ο απροσάρμοστος γιος ενός βιομηχάνου κατασπαράσσεται από γουρούνια πληρώνοντας έτσι τις σοδομιτικές του προτιμήσεις.
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι καταγγέλλει τη βίαιη και εκδικητική αντίδραση της κοινωνίας απέναντι σε όσους δεν πειθαρχούν στις νόρμες. Χρησιμοποιώντας κώδικες που μοιάζουν με τη μαύρη κωμωδία, βλέπει την παρακμή και τα αδιέξοδα της Δύσης κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για κάτι που έρχεται απειλητικά.
Διαβάστε τι έλεγε τότε ο Παζολίνι: «Εκείνη την εποχή γερνούσα, μιας και είχα περάσει τα σαράντα, χάνοντας εντελώς τις ελπίδες μου, γιατί έβλεπα την Ιταλία να γίνεται χώρα ηλίθια και χωρίς μέλλον, γιατί έβλεπα την κρίση του Κομμουνιστικού Κόμματος, και μ’ είχε καταλάβει κάτι σαν χιουμοριστική φρονιμάδα, που κατά βάθος με έσωσε. Όταν κάποιος βλέπει κομμάτια της ταινίας, μπορεί να τα βρει πνευματώδη ή διασκεδαστικά, αλλά στο σύνολό τους είναι παγερά. Η ιδέα της εναλλαγής των δύο ιστοριών είναι η αρχική ποιητική ιδέα που μ’ ερέθισε και μ’ έκανε να φτιάξω την ταινία· αυτή η σχέση ανάμεσα στα γεμάτα και στα κενά». Πόσο τραγικά επίκαιρες οι επισημάνσεις του! Γιατί ήξερε και το έλεγε από τότε, πως « οι κανίβαλοι είναι πάντα ανάμεσά μας. Λέγονται καπιταλιστές και είναι πάντα ιδιοκτήτες χοιροστασίων».
Σήμερα, λοιπόν που ψηφίζουμε για την Ευρώπη, δεν πρέπει να ξεχνάμε ποιο είναι το διακύβευμα αυτών των εκλογών. Είναι ο αγώνας εναντίον της λιτότητας και του νεοφιλελευθερισμού που φέρνουν στο προσκήνιο το φασισμό! Κάπως έτσι το είπε η συντρόφισσα Λουτσιάνα Καστελίνα!
Καλό βόλι, συντρόφισσες και σύντροφοι.
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ«Ένας πιστός άνδρας» (L’ home fidele) του Λουίς Γκαρέλ: Πέρασαν οκτώ χρόνια από τότε που ο Αμπέλ και η Μαριάν χώρισαν. Στο μεταξύ η Μαριάν παντρεύτηκε τον κολλητό του φίλο, Πολ, και απέκτησαν μαζί έναν γιο, τον Ζοζέφ. Να όμως που η μοίρα το έφερε να ξανασυναντηθούν. Αφορμή ήταν ο θάνατος του Πολ και η παρουσία του Αμπέλ στην κηδεία του παλιού του φίλου. Όμως, αν και οι συνθήκες δεν είναι οι πλέον κατάλληλες, ο Αμπέλ θα προσπαθήσει να προσεγγίσει την Μαριάν. Μόνο που ο Ζοζέφ και η αδελφή του νεκρού, η Εβ, έχουν αντίθετη γνώμη.
«Το πρόβλημά μου είσαι εσύ» (En liberte!) του Πιέρ Σαλβαντορί: Τι κάνει ένας άνθρωπος όταν βλέπει πως όσα πίστευε καταρρέουν; Αυτό συμβαίνει με την Ιβόν, μια νεαρή αστυνομικό, η οποία θεωρούσε πως ο άντρας της, επίσης αστυνομικός, ο οποίος χάθηκε εν ώρα καθήκοντος, ήταν ένα πραγματικός ήρωας. Όταν όμως ανακαλύπτει πως ο δικός της Σαντί δεν ήταν παρά ένας ακόμη διεφθαρμένος αστυνομικός, νιώθει τον κόσμο της να χάνεται. Έτσι αποφασίζει να αποκαταστήσει τις αδικίες που έκανε ο άντρας της. Συναντά τον Αντουάν, έναν άνδρα ο οποίος αφού έμεινε άδικα οκτώ χρόνια στη φυλακή, δεν πιστεύει πλέον σε τίποτε και ρέπει προς την παρανομία. Η Ιβόν είναι αποφασισμένη να τον επαναφέρει στο σωστό δρόμο με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει.
«Αλαντίν» (Aladdin) του Γκάι Ρίτσι: Ο αλητάκος Αλαντίν, η πριγκίπισσα Γιασμίν και το θαυματουργό Τζίνι, σε μια ταινία γεμάτη μουσική. Άλλωστε ο ίδιος ο σκηνοθέτης υποστηρίζει πως αυτό που ήθελε ήταν να κάνει ένα μιούζικαλ!
«Brightburn: Ζωντανή κόλαση» (Brightburn) του Ντέιβιντ Γιαροβέφσκι: Το όνειρο της Τόρι και του Κάιλ γίνεται πραγματικότητα με τον ερχομό του παιδιού τους. Ο μικρός Μπράντον είναι αυτό που επιθυμούσαν και περνώντας τα χρόνια φαίνεται πως είναι έξυπνος και ταλαντούχος. Όμως ενώ φτάνει στην εφηβεία, αρχίζει να συμπεριφέρεται περίεργα και η Τόρι δεν μπορεί να καταλάβει τι του συμβαίνει. Μέχρις ότου η συμπεριφορά του θα γίνει τρομακτική και θα μεταμορφωθεί σε μοχθηρό αρπακτικό.
«Το σουτιέν» (Vom lokfuhrer, der die liebe suchte) του Βάιτ Χέλμερ: Ο Νουρλάν εργάζεται ως μηχανοδηγός στα τρένα. Οδηγεί μια εμπορική αμαξοστοιχία η οποία ταξιδεύει στα βουνά του Αζερμπαϊτζάν και στα πυκνοκατοικημένα προάστια του Μπακού. Εκεί, επειδή το τρένο περνά πολύ κοντά από τις αυλές και τα σπίτια, συχνά παρασύρει στο διάβα του διάφορα μικροαντικείμενα. Παιδικά παιχνίδια, σεντόνια κ.λπ. Κάθε φορά που το τρένο πλησιάζει, οι άνδρες που πίνουν τσάι και οι γυναίκες που απλώνουν τα ρούχα τρέχουν να το αποφύγουν. Ο Αζίζ, ένα μικρό ορφανό παιδί, όταν ακούει το σφύριγμα του τρένου, τρέχει με τη σφυρίχτρα του κατά μήκος των γραμμών και ειδοποιεί τους κατοίκους να μαζέψουν τα πράγματα τους και να μπουν στα σπίτια τους. Την τελευταία μέρα της δουλειάς του πριν βγει στη σύνταξη, ο Νουρλάν παρέσυρε με την αμαξοστοιχία μια ολόκληρη απλωμένη μπουγάδα! Ανάμεσα στα ρούχα ξεχωρίζει ένα όμορφο δαντελωτό γαλάζιο σουτιέν. Ο Νουρλάν αναστατώνεται, χάνει τον ύπνο του. Η σκέψη του σουτιέν τον στοιχειώνει. Σε ποια να ανήκει άραγε; Έτσι ο συνταξιούχος μηχανοδηγός βρίσκει ένα νόημα στη ζωή του, ένα βάλσαμο για τη μοναξιά του. Αποφασίζει να ανακαλύψει την ιδιοκτήτρια του δαντελωτού γαλάζιου σουτιέν. Μια ποιητική ταινία χωρίς διαλόγους, για την αναζήτηση του έρωτα και της ανθρώπινης ζεστασιάς.
«Everything is wonderful» της Πία Μέχλερ: Η Λένα είναι Γερμανίδα και ζει μια ανέμελη αλλά πληκτική ζωή στο Μπρούκλιν. Η φίλη της, Μαρία, εργάζεται ως σερβιτόρα αφού η καριέρα της σε σαπουνόπερες δεν την οδήγησε στην πραγματοποίηση του ονείρου της, να γίνει ηθοποιός στη Νέα Υόρκη. Όταν η Λένα ανακαλύπτει πως ο άνδρας της την απατά, φεύγει από το σπίτι και οι δυο φίλες αποφασίζουν να συγκατοικήσουν. Αλλά και να χαρίσουν στους εαυτούς τους μια ξέφρενη εβδομάδα.
«Σκότωσα το αφεντικό μου» (Rebelles) του Αλάν Μπντουί: Χωρίς δουλειά ή προσόντα, η Σάντρα, μια πρώην νικήτρια καλλιστείων, μετακομίζει ξανά με τη μητέρα της, μετά από 15 χρόνια. Βρίσκει δουλειά σε ένα τοπικό εργοστάσιο, αλλά δεν τα πάει καλά με το αφεντικό της, τον οποίο… σκοτώνει κατά λάθος. Δύο γυναίκες συνάδελφοί της είναι μάρτυρες. Οι τρεις τους ανακαλύπτουν ότι ο νεκρός έκρυβε μια τεράστια περιουσία, την οποία αποφασίζουν να μοιραστούν. Κάπως έτσι ξεκινούν τα προβλήματα. Μαύρη κωμωδία με κοινωνικές προεκτάσεις.
«Ο παραλίας» (The beach boom) του Χάρμονι Κορίν: Ο Μούντογκ είναι ένας ασυμβίβαστος συγγραφέας ο οποίος ζει και απολαμβάνει τη ζωή του με τους δικούς του κανόνες, χωρίς περιορισμούς, συμβάσεις και πρέπει. Αυτές είναι οι ξεκαρδιστικές περιπέτειές του με φόντο την εξωτική Κούβα.
Σινεφίλ