Με στόχο την αντιμετώπιση των εντάσεων στα Δυτικά Βαλκάνια Την εσωτερική πολιτική ένταση μέσα στην Αλβανία και την εσωτερική εθνοτική ένταση μέσα στη Βόρεια Μακεδονία ήρθε να αντιμετωπίσει ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ στα Δυτικά Βαλκάνια. Εσωτερικοί πολιτικοί θεσμοί και σύνορα απειλούνται εκ νέου στη περιοχή από όποιον επωφελείται μιας αναταραχής. Οπότε το ερώτημα γιατί οι κάτοικοι της Β. Μακεδονίας επιθυμούν την ταχύτερη ένταξη στο ΝΑΤΟ παρά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο είχε απασχολήσει και τους αναγνώστες της εφημερίδας μας, τώρα έχει εμφανέστερη απάντηση.
Ο πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου Χασίν Θάτσι το περασμένο Σάββατο 1 Ιουνίου μιλώντας στο Χας της Β. Αλβανίας, όπου έγινε επίτιμος πολίτης, αντί να αναφερθεί στην ανάγκη διόρθωσης των συνόρων με την Σερβία, έκανε άλλη επιλογή. Μίλησε για την ανάγκη ενοποίησης του Κοσσόβου με την Αλβανία. Στο μέλλον, είπε, βλέπω ότι οι Αλβανοί που ζουν σε αυτό το κομμάτι της Αλβανίας με εμάς που ζούμε στο Κοσσυφοπέδιο θα ζήσουμε μαζί σε ένα μόνο κράτος του Κοσσυφοπέδιου - Αλβανίας. Σε σύντομο μέλλον δεν θα υπάρχουν σύνορα ανάμεσα μας. Η παν-αλβανική ενοποίηση ήταν η κυρίαρχη ιδέα του Θάτσι στις ομιλίες του στη διάρκεια επετειακών εκδηλώσεων για τα 20 χρόνια ανεξαρτησίας του Κοσσόβου. Και σίγουρα φέρνει ανατριχίλα στους πολίτες της Β. Μακεδονίας που αντιλαμβάνονται το επίφοβο μέλλον της κρατικής τους ακεραιότητας.
Ταραχές στην ΑλβανίαΤην επομένη της ομιλίας του Θάτσι και εν αναμονή επίσκεψης του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γιενς Σολτενμπεργκ, το απόγευμα της Κυριακής συνέβησαν βιαιότατα γεγονότα στα Τίρανα. Ο αρχηγός της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης Λούλζίμ Μπασά εξαπέλυσε επίθεση με χιλιάδες διαδηλωτές που συγκρούονταν για ώρες με την αστυνομία. Μάλιστα, στην ομιλία του προειδοποίησε ότι η επόμενη διαδήλωση της 8ης Ιουνίου θα είναι πιο μαχητική. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, οι διαδηλωτές εκσφενδόνιζαν βόμβες μολότοφ και πολύ ισχυρά πυροτεχνήματα εναντίον της αστυνομίας και κυβερνητικών κτηρίων, ενώ η αστυνομία απαντούσε με δακρυγόνα και κανόνια νερού. Τα «όπλα» των διαδηλωτών ήταν κάθε άλλο παρά λίγα και ειρηνικά και τραυμάτισαν τόσο αξιωματικούς όσο και άντρες της αστυνομίας.
Αφορμή για τα γεγονότα στα Τίρανα είναι οι επικείμενες δημοτικές εκλογές, που πρόκειται να διεξαχθούν στις 30 Ιουνίου. Η αντιπολίτευση ζητάει την αναβολή τους, αλλιώς πρόκειται να μη συμμετάσχει και έτσι στις περισσότερές πόλεις και χωριά δεν θα υπάρχει περισσότερο από ένας δήμαρχος. Ζητάει, επίσης τη παραίτηση, του Έντι Ράμμα και της σοσιαλδημοκρατικής του κυβέρνησης. Ο Έντι Ράμμα αρνήθηκε, από την άλλη, οποιαδήποτε συζήτηση για αναβολή των εκλογών, με αποτέλεσμα την κλιμάκωση της βίας μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Πάντως, η αμερικάνικη πρεσβεία καταδίκασε έντονα τα γεγονότα το βράδυ της Κυριακής, αμέσως μόλις τελείωσαν οι διαδηλώσεις.
Αναμονή ένταξης στην Ε.ΕΕνώ η Αλβανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ από τη προηγούμενη δεκαετία και συμμετέχει με εκστρατευτικά σώματα στο εξωτερικό, η Β. Μακεδονία είναι χώρα υπό ένταξη. Από την άλλη, Αλβανία και Β. Μακεδονία είναι χώρες που πρόκειται να ενταχθούν στην Ε.Ε. Ο αρμόδιος για την ένταξη επίτροπος Γιοχάνες Χάν είναι υπεύθυνος για την έναρξη των ενταξιακών συνομιλίων. Όλοι όμως περιμένουν ότι το ευρωπαϊκό συμβούλιο τον Ιούνιο θα ορίσει ημερομηνία που μέσω των συνομιλίων θα ορίσει την ημερομηνία ένταξης. Σύμφωνα με δηλώσεις του, η Αλβανία έχει κάνει πρόοδο στη δημόσια διοίκηση αλλά χρειάζεται να αναδιαρθρώσει τη δικαιοσύνη και τον αγώνα κατά της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Επίσης, πρέπει να μετριάσει την εσωτερική πόλωση και σύστησε στην αντιπολίτευση να μη χρησιμοποιήσει άλλο τη βία, αλλά τους δημοκρατικούς θεσμούς. Η Β. Μακεδονία κάνει προσπάθειες τόσο για την ενίσχυση της Μακεδονίας όσο και του κράτους δικαίου. Έχει αρχίσει να εμφανίζει αποτελέσματα στη δικαστική εξουσία, στη καταπολέμηση διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και στον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών πληροφορίων και της δημόσιας διοίκησης. Η ιστορική συμφωνία με την Ελλάδα και η επίλυση της μακροχρόνιας διαμάχης για το όνομα καθώς και η διμερής συμφωνία φίλιας με την Βουλγαρία αποτελεί παράδειγμα για την ενίσχυση καλών σχέσεων γειτονίας για ολόκληρη τη περιοχή, δήλωσε ο Χαν. Τώρα η Ε.Ε για να παραμείνει αξιόπιστη πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της την ώρα που και η επίτροπος της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε Φεντερίκα Μογκερίνι περιγράφει ως εντυπωσιακά τα επιτεύγματα Αλβανίας και Β. Μακεδονίας.
Πολιτική αυτοκινητόδρομωνΕδώ και ένα μήνα, πρέπει να πληροφορηθούμε, επίσης, ότι ένας οδηγός από τη Καλαμάτα ως το Αμβούργο φτάνει μέσω αυτοκινητοδρόμων υψηλής ταχύτητας. Αυτό σημαίνει ότι η Σερβία παρέδωσε στη κυκλοφορία τον αυτοκινητόδρομο από τα σύνορα της με τη Β. Μακεδονία ως το Νις, δηλαδή δόθηκε σε κυκλοφορία η διαδρομή Βράνια- Πρέζεβο καθώς και ο δρόμος που διέρχεται την Σερβική Κλεισούρα. Σε κυκλοφορία δόθηκε και ο δρόμος ταχείας κυκλοφορίας που ενώνει την πρωτεύουσα του Κοσσόβου Πρίστινα με τη πρωτεύουσα της Β. Μακεδονίας Σκόπια. Ο δεύτερος δρόμος, κατασκευαστικό επίτευγμα των Κοσσοβάρων εκμηδενίζει την απόσταση μεταξύ Πρίστινα και Ελεζ Χαν (σύνορα) και αναμένεται να αποδοθεί σε κυκλοφορία και το υπό κατασκευή τμήμα Ελέζ Χάν –Σκόπια. Ο δρόμος εγκαινιάστηκε φαντασμαγορικά, με τη συμμετοχή ηγετών και διπλωματών της περιοχής, και ονομάστηκε, για να δώσει ο Θάτσι πατριωτική ονομασία στο έργο, Αρμπερ Ξαφέρι που ήταν ο αλβανός πολίτης της Β. Μακεδονίας που υπέγραψε την συνθήκη ειρήνης της Οχρίδας το 2001 βάζοντας τέλος στον ένοπλο εθνοτικό εμφύλιο της γέιτονος, ο οποίος κόστισε τη ζωή 80 ενόπλων σλαβομακεδόνων στρατιωτών, άγνωστο αριθμό αλβανών αυτονομιστών ανταρτών και 250 αμάχων και των δύο εθνοτήτων.
Γιώργος Βερβέρης, συντονιστής τμήματος ευρωπαϊκής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ