Δεν θα κατέλθουν στις εκλογές το Ποτάμι και οι ΑΝΕΛ
Του Ορέστη ΑθανασίουΕίναι σταθερό χαρακτηριστικό κάθε περιόδου αναδιάταξης του πολιτικού συστήματος μετά μια μεγάλη αλλαγή η ανάδυση νέων σχηματισμών, η εξαφάνιση παλαιότερων, και με μεγάλη ιστορική διαδρομή, κομμάτων και η μετεξέλιξη κάποιων άλλων. Αυτό συνέβη στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης με την εξαέρωση της Ένωσης Κέντρου, προς όφελος κυρίως του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της Εθνικής Παράταξης που απορροφήθηκε ολοσχερώς από τη Νέα Δημοκρατία –την επιτυχή μετεξέλιξη της προδικτατορικής ΕΡΕ. Αυτό συμβαίνει και τώρα. Δύο κόμματα που κατάφεραν να έχουν κοινοβουλευτική παρουσία τα χρόνια των Μνημονίων, οι ΑΝΕΛ και το Ποτάμι αποσύρονται από την πολιτική σκηνή, ενώ για ένα τρίτο, την Ένωση Κεντρώων, το τέλος θα επέλθει και τυπικά μετά την 7η Ιουλίου.
Κοινά σημείαΠαρά τις ολοφάνερες πολιτικές διαφορές τους υπάρχουν αρκετά κοινά σημεία στην πορεία των ΑΝΕΛ και του Ποταμιού. Ήταν και τα δύο κόμματα ταυτισμένα με τον αρχηγό τους, χωρίς καμιά άλλη οργανωτική δομή, ενώ σε επίπεδο πολιτικής η αναφορά τους είχε να κάνει μόνο με την τοποθέτησή τους στον άξονα μνημόνιο-αντιμνημόνιο για όσο διάστημα αυτός λειτουργούσε ως απόλυτη διαχωριστική γραμμή που εξαφάνιζε όλες τις άλλες κοινωνικές αναφορές. Σ’ αυτά τα δύο κοινά χαρακτηριστικά θα πρέπει να προστεθεί και ένα τρίτο που ίσως αποβεί καθοριστικό για το τελικό αποτέλεσμα των επικείμενων εκλογών. Με τη μη συμμετοχή τους διευκολύνουν τη Νέα Δημοκρατία να πλησιάσει περισσότερο στο στόχο της, την επίτευξη αυτοδυναμίας.
Σύμφωνα με τα μαθηματικά του ισχύοντος εκλογικού νόμου το πρώτο σε ποσοστό κόμμα διευκολύνεται στον σχηματισμό απόλυτης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας όταν κάποια κόμματα δεν καταφέρουν να πιάσουν το όριο του 3%. Στις ευρωεκλογές, το Ποτάμι έλαβε ποσοστό 1,52% και 85.986 ψήφους ενώ οι ΑΝΕΛ 0,80% και 45.140 ψήφους. Λογικά δεν θα είχαν καμία τύχη στην κάλπη της 7ης Ιουλίου. Αλλά με δεδομένη την υψηλή συσπείρωση στις ευρωεκλογές, η Νέα Δημοκρατία δεν έχει πολλές δυνατότητες να αντλήσει επιπλέον ψηφοφόρους. Η απόσυρση του Ποταμιού και των ΑΝΕΛ το πιθανότερο είναι να οδηγήσει το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων τους στην δική της κάλπη. Το ΚΙΝΑΛ φαίνεται μάλλον απίθανο να ευνοηθεί περαιτέρω από πρώην ψηφοφόρους του Ποταμιού.
ΜετακινήσειςΗ εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνεται και από τις μετακινήσεις των στελεχών των δύο κομμάτων. Πέρα από τους δύο βουλευτές, Δ. Καμμένο και Γ. Λαζαρίδη, και άλλα μεσαία που είχαν αποχωρήσει νωρίτερα επειδή το κόμμα δεν ψήφισε την πρόταση δυσπιστίας της ΝΔ, μετά την απόφαση να μην κατέβουν οι ΑΝΕΛ στις εκλογές διαφοροποιήθηκε και ο, μέχρι τώρα πιστός στον Π. Καμμένο, Κ. Κατσίκης. Ασφαλείς πληροφορίες θέλουν τους Δ. Καμένο και Κ. Κατσίκη να ζήτησαν την ένταξή τους στα γαλάζια ψηφοδέλτια. Στην Πειραιώς τους έκλεισαν την πόρτα και ο Κ. Κατσίκης ανακοίνωσε ότι θα είναι υποψήφιος με την Ένωση Κεντρώων.
Ανάλογη διαρροή, προς τη Νέα Δημοκρατία κυρίως, και δυτερευόντως προς το ΚΙΝΑΛ, είχε υποστεί και το Ποτάμι. Συνολικά πέντε βουλευτές από το κόμμα του Στ. Θεοδωράκη εντάχθηκαν στη ΝΔ (Φωτήλας, Μάρκου, Αμυράς, Ψαριανός, Θεοχάρης), δύο στο ΚΙΝΑΛ (Μπαργιώτας, Ιλχάν) ενώ ο Σπ. Δανέλλης συνεργάζεται με τον ΣΥΡΙΖΑ. Με βάση τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών κέρδη από αυτές τις μετακινήσεις είχαν μόνο η Νέα Δημοκρατία και το ΚΙΝΑΛ και όχι ο ΣΥΡΙΖΑ. Συνεπώς η πρόβλεψη πως στο βαθμό που οι ψηφοφόροι των ΑΝΕΛ και του Ποταμιού φθάσουν στην κάλπη της 7ης Ιουλίου θα κατευθυνθούν σχεδόν αποκλειστικά στη Νέα Δημοκρατία πρέπει να θεωρείται ασφαλής.
Προετοιμάζοντας επιστροφήΕξάλλου και οι δύο πρώην αρχηγοί με τις δηλώσεις τους αλλά και διαχρονικά με τα πεπραγμένα τους δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Το τμήμα της δήλωσης του Π. Καμμένου που προβλήθηκε περισσότερο ήταν εκείνο στο οποίο ανέφερε πως αναγνωρίζει τη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη προσθέτοντας πως ελπίζει ειλικρινά «να μπορέσει να επιφέρει την πολιτική αλλαγή που ψήφισε ο ελληνικός λαός». Πέρα όμως από την απουσία κάθε αιχμής προς τη Νέα Δημοκρατία στην ίδια δήλωση ο Π. Καμμένος διαβεβαιώνει πως παραμένει ενεργός και πως «μαζί με άλλες πατριωτικές δυνάμεις, θα δημιουργήσουμε μια κίνηση αδιάκοπης διαρκούς αλλαγής». Η κατεύθυνση αυτής της αλλαγής περιγράφεται με σαφήνεια στην ίδια δήλωση και έχει σαφές ιδεολογικό πρόσημο: συνεργασία με τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο, το Ισραήλ αλλά και την «ομόδοξη Ρωσία» ενάντια «στη γερμανική κυριαρχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε εκείνους που διακινδύνευσαν την ταυτότητα και την κυριαρχία μας και βοήθησαν να επηρεάσουν τις εθνικές πολιτικές δυνάμεις έτσι ώστε να προδώσουν τον λαό τους. Γνωρίζουμε ποιοι είναι αυτοί οι δράστες –άτομα σαν τον Τζορτζ Σόρος και τη συμμορία του, η οποία αποτελείται από ανάλγητους πολιτικούς και εξωνημένους δημοσιογράφους, που πρέπει να αναχαιτιστούν με κάθε κόστος».
Σύμφωνα με ένα σενάριο ο Π. Καμμένος αντιγράφει τον μισητό του Α. Σαμαρά. Θα παραμείνει εκτός πολιτικής προετοιμάζοντας το έδαφος της επιστροφής του με την ίδια ατζέντα με την οποία ο πρώην επικεφαλής της Πολιτικής Άνοιξης έγινε αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας. Μπορεί ο Π. Καμμένος να μην καταφέρει να γίνει πρωθυπουργός όπως ο Α. Σαμαράς, αλλά ίσως βρει ξανά μια εξέχουσα θέση σ’ αυτήν όπως άλλοι αστέρες της ακροδεξιάς (Γεωργιάδης, Βορίδης).
Τίτλοι τέλουςΓια τον Στ. Θεοδωράκη δεν φαίνεται να υπάρχει πολιτικό μέλλον. Το γεγονός είναι όμως πως εκείνο που μένει από το Ποτάμι δεν είναι το «ναι» στη συμφωνία των Πρεσπών και στο σύμφωνο συμβίωσης αλλά το «φέρτε μια συμφωνία να υπογράψουμε», όπως υπενθύμιζε ο ίδιος στο τελευταίο τηλεοπτικό του σποτ. Ουσιαστικά το Ποτάμι αντλούσε δυνάμεις από την ίδια δεξαμενή με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αυτούς που θέλουν λιγότερο κράτος, ιδιωτικά Πανεπιστήμια, αριστεία και «μεταρρυθμίσεις». Ίσως ο μόνος που ήταν Ποτάμι εκτός από τον Στ. Θεοδωράκη να είναι ο Γ. Μαυρωτάς. Ένας βουλευτής με αξιοπρεπή παρουσία και ήπιους τόνους που έλεγε σχεδόν τα ίδια πράγματα με τον Στ. Μάνο αλλά με ανθρώπινο πρόσωπο. Οι υπόλοιποι ήταν ένα ετερόκλητο συνονθύλευμα ανθρώπων που σιγά σιγά προσανατολίστηκαν ο καθένας ανάλογα με τα πραγματικά τους πιστεύω. «Το μεγαλύτερο λάθος μου ήταν το γεγονός ότι υποχώρησα στην αρχική μας δέσμευση, να κάνουμε πολιτική χωρίς τους περιφερόμενους πολιτικούς» είπε στην τελευταία του ομιλία στη Βουλή ο Στ. Θεοδωράκης.
Μια διαπίστωση που ευχόμαστε να μην αναγκαστούν να κάνουν και άλλοι στο μέλλον.
•