** Ο Ιμάμογλου ελέγχει τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας** Ο Ερντογάν διατρέχει κίνδυνο να χάσει την υποστήριξη που απολαμβάνει
Πολλά και αγωνιώδη τα ερωτήματα που πλέον εγείρονται, μετά το θρίαμβο του Εκρέμ Ιμάμογλου, του υποψήφιου δημάρχου με το αντιπολιτευτικό κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα CHP, στις επαναληπτικές εκλογές, για το Μητροπολιτικό Δήμο της Κωνσταντινούπολης, στις 23 του μήνα. Η ακύρωση των εκλογών της 31ης Μάρτη και η σημερινή συντριβή του εκλεκτού τού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποψηφίου δημάρχου με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης AKP, Mπιναλί Γιλντιρίμ, σηματοδοτούν το πολιτικό τέλος του τούρκου προέδρου; Επιπλέον, η σημερινή πανωλεθρία του, σε μια εκλογική αναμέτρηση δημοτικής κλίμακας, που, μετά από τις παρεμβάσεις του τούρκου προέδρου, απέκτησε, σε βάρος του, τελικά, χαρακτηριστικά εθνικών εκλογών, μπορεί να τον εξωθήσει στην αναζήτηση νέων εχθρών;
Θα ανοίξει, με άλλα λόγια, μέτωπα, εκτός των τουρκικών συνόρων, πάγια τακτική, προκειμένου να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από τα εσωτερικά μέτωπα, όπως α) το “αγκάθι” του θριάμβου του ισχυρού πολιτικού παράγοντα στη χώρα, του μετροπαθούς Ιμάμογλου, που έδειξε τις αντοχές του αήττητου τούρκου προέδρου και του ΑΚP και την αντι-ερντογανική δυναμική που έχει αναπτυχθεί για τις επόμενες προεδρικές εκλογές, και β)η δημιουργία νέου κόμματος από το γκιουλενικό κομμάτι του AKP, που τον αμφισβητούσε και περίμενε τη στιγμή της ήττας του, για να σηκώσει κεφάλι, αποδυναμώνοντάς τον;
Κενό γράμμα τα σενάρια πολέμουΣενάρια πολέμου με την Ελλάδα επεξεργάζεται πάντως μερίδα φιλοκυβερνητικού Τύπου ( ‘Γενί Σαφάκ’), όπου μιλά ακόμα και για χτύπημα με πύραυλο στην Αθήνα, την ώρα που στην ανατολική Μεσόγειο πλέουν τα γεωτρύπανα Γιαβούζ και Πορθητής και το ερευνητικό πλοίο Μπαρμπαρός.
«Δεν πρόκειται η Τουρκία να χτυπήσει την Ελλάδα», υπογραμμίζει στην «Εποχή» ο δημοσιογράφος στην τουρκική έκδοση της Independent Μέριτς Σενιούζ. «Στην πραγματικότητα, τα προβλήματα στην ανατολική Μεσόγειο δεν σχετίζονται με την εσωτερική πολιτική και ο Ερντογάν δεν μπορεί να αποσπάσει κανέναν από τη νίκη Ιμάμογλου και τα προβλήματα εντός AKP, εκμεταλλευόμενός το. Το ζήτημα των κοιτασμάτων και των ΑΟΖ, είναι ζήτημα εθνικού συμφέροντος και διεθνούς πολιτικής, και οποιαδήποτε άλλη τουρκική κυβέρνηση θα ενεργούσε με τον ίδιο τρόπο».
«Καμία τουρκική κυβέρνηση δεν θα εγκατέλειπε τις διεκδικήσεις της από τα κοιτάσματα πετρελαίου και γκαζιού», προσθέτει ο Σενιούζ, διευκρινίζοντας πως «πρέπει να διαχωρίζουμε την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας σε σχέση με την Κύπρο και τα ζητήματα της ανατολικής Μεσογείου με την εσωτερική πολιτική».
Και ελληνικά πάντως πρωτοσέλιδα βλέπουν τα τύμπανα του πολέμου έτοιμα να ηχήσουν, εμφανίζοντας τον Ερντογάν εκτός εαυτού, με ιμπεριαλιστικές βλέψεις έναντι των ελληνικών συνόρων. «Δεν έχουν βάση», επιμένει ο δημοσιογράφος της Independent. «Κανένας στην Τουρκία δεν αμφισβητεί τα ελληνικά σύνορα. Υπάρχει μια συζήτηση εν εξελίξει δεκαετίες τώρα για τα θαλάσσια και εναέρια σύνορα Ελλάδας -Τουρκίας, που δεν είναι μια ιστορία του AKP και του Ερντογάν. Εντάσεις θυμάμαι να υπάρχουν στο Αιγαίο δεκαετίες. Δεν άλλαξε κάτι, όσο κι αν αυτό προσπαθούν να παρουσιάσουν και στις δυο μεριές. Όσο βεβαίως υπήρχε στο τραπέζι η ενταξιακή πορεία στην ΕΕ, η Τουρκία έριχνε τους τόνους, ενόσω επιβραδύνεται επιστρέφει στην εριστική ρητορική. Συνοψίζοντας, δεν άλλαξε ούτε θα αλλάξει κάτι στην εξωτερική πολιτική μας, η οποία, το γνωρίζει ο Ερντογάν, θα είχε πολύ μικρή επίδραση στην εσωτερική τουρκική πολιτική σκηνή».
Φοβάται τις εκλογέςΑρχίζει, εντούτοις, η πτώση της παντοκρατορίας του, λόγω της σφοδρής εσωτερικής αμφισβήτησης, με τη δημιουργία νέους κόμματος από τον Αλί Μπαμπαζάν, και τον θρίαμβο του πολιτικού αντιπάλου του στον κορυφαίο Δήμο της Κων/πολης; Ξεκινά η αρχή του τέλους του ή, παρόλους τους κλυδωνισμούς, ισχύει αυτό που δήλωσε ο ίδιος, την επομένη των εκλογών: “Είμαι πρόεδρος μέχρι το 2023”; Το σενάριο των πρόωρων εθνικών- προεδρικών εκλογών δεν έχει, δηλαδή, βάση;
“Μπορεί ο Ερνοτγάν να φύγει και πριν το 2023, χωρίς εκλογές”, εκτιμά ο καθηγητής (Τμήμα Τουρκικών Γλωσσών) στα Πανεπιστήμιο Αθηνών, διδάσκων και στα Πανεπιστήμια Işık και Bilgi της Κων/πόλης, βραβευμένος με Ιπεκσι συγγραφέας δεκάδων βιβλίων για τα Ελληνοτουρκικά Hρακλής Μήλλας. “Όπως όλοι οι αυταρχικοί ηγέτες, έχει ακόμα πολλούς άσσους στο μανίκι του. Σε εκλογές δεν θα πάει. Φοβάται τις συνέπειες. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα της ανατροπής του. Δεν χρειάζεται απαραίτητα να γίνει πραξικόπημα. Μπορεί μια «σύσταση», μια «υπόδειξη» από τον στρατό να τον αναγκάσει σε παραίτηση”
Ούτε ο κ. Μήλλας θεωρεί ότι τα εσωτερικά προβλήματα μπορούν, για καθαρ�� αντιπερισπασμό, να τον εξωθήσουν σε μεγαλύτερες προκλήσεις, σε θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα. Παρότι δεν φαίνεται, δεν είναι και τόσο ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει. Δεν μπορεί να υποχρεώσει το στρατό να κάνει τρέλες, πλήττοντας την Ελλάδα. Μην ξεχνάμε ότι ο στρατός τελικά, παρ’όλα τα όσα διαμείβονται με του ρωσικούς πυραύλους S-400, είναι τουλάχιστον αυτήν την εποχή, ένας Νατοϊκός στρατός.
Δρομολογούνται σημαντικές αλλαγέςΗ μέχρι στιγμής προειλημμένη αγορά των S-400 θα αποτυπωθεί θετικά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, σύμφωνα με τον καθηγητή του Medeniyet Πανεπιστημίου στην Πόλη Αλίμ Γιλμάζ, που βλέπει η ολική ρήξη με τις ΗΠΑ να υποχρεώνει τον Ερντογάν να τρέπεται σε συμμαχία με Ελλάδα και ΕΕ. «Θα σας έχει ανάγκη», επισημαίνει.
“Το θέμα των S-400 είναι ένα από τα διαπραγματευτικά του χαρτιά”, συνεχίζει ο Μήλλας. “Παρότι έχει μεγάλο ρίσκο για την Τουρκία -αν και άλλο πράγμα είναι η αγορά τους και άλλο η χρήση τους. Και οι Κύπριοι αγόρασαν τους S-300, αλλά τούς αποθήκευσαν στην Ελλάδα. Ο Ερντογάν θα πιέσει μέχρι το τελευταίο λεπτό αφού έχει πάντα αυτήν την επιλογή”, συνεχίζει ο συνομιλητής μας, διακρίνοντας ότι η Ελλάδα “αντιμετωπίζει μια μόνο πίεση: Να δεχτεί να πάει σε διαιτησία για τον προσδιορισμό των ΑΟΖ. Ο Ερντογάν θα πιέσει μέχρι να το επιτύχει, γιατί διαβλέπει την πιθανότητα ύπαρξης υποθαλάσσιου ενεργειακού πλούτου”.
Για τον ειδικευμένο στα τουρκικά ζητήματα και στο Παλαιστινιακό καθηγητή του Brooklyn Louis Fishman είναι απολύτως βέβαιο ότι η σαρωτική νίκη Ιμάμογλου, η οποία “ταπείνωσε” τον Ερντογάν και το ΑΚP, θα δρομολογήσει σημαντικές αλλαγές στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας. “Απλώς θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τον τρόπο με τον οποίο η νίκη του υποψηφίου της Αντιπολίτευσης –κάτι που δεν είχε συμβεί εδώ και 17 χρόνια- θα διαμορφώσει τη νέα κατάσταση. Τα πάντα είναι στον αέρα. Ο Ιμάμογλου ελέγχει τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Αυτό που μοιάζει πιθανό είναι ο Ερντογάν να προσπαθήσει να μειώσει τις δυνάμεις του. Ωστόσο όπως συνέβη και με τις εκλογές, ο Ερντογάν διατρέχει τον κίνδυνο να χάσει την υποστήριξη που απολαμβάνει αν του μπει ανάχωμα».
Αναλυτές, εξάλλου, αποδίδουν το προβάδισμα του κεμαλιστή πολιτικού με σχεδόν 800.000 ψήφους, στην οργή για την ακύρωση των νόμιμων εκλογών του Μαρτίου (31/3), με ψηφοφόρους του κυβερνητικού συνασπισμού (ΑΚΠ-ΜΗΠ) να απέχουν ή να ψηφίζουν για πρώτη φορά CHP. Καταλυτική, βεβαίως, υπήρξε η συμβολή των Κούρδων, που ακολούθησαν αταλάντευτα τη “γραμμή” του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών HDP, χωρίς να καμφθούν απ’ την επιστολή του ηγέτη του PKK Αμντουλάχ Οτσαλάν, που ζητούσε τη διατήρηση ουδετερότητας υπέρ του κυβερνώντος AKP (στις περιοχές με κουρδικό πληθυσμό, υπερψηφίστηκε το CHP). Και η “μαύρη’’ προπαγάνδα του τούρκου προέδρου, που τη μια εμφάνιζε τον Ιμάμογλου Έλληνα (επειδή είναι ποντιακής καταγωγής), την άλλη άνθρωπο του Φετουλάχ Γκιουλέν κ.ά., γύρισε μπούμερανγκ.
Ρεπορτάζ και φωτό:Ιωάννα Κλεφτογιάννη