Του Αιμίλιου Ζαχαρέα
Σε όλη την ιστορία του ανθρώπινου βίου υπάρχουν άνθρωποι των κοινωνικών εξεγέρσεων, της τέχνης, του πολιτισμού, της επιστήμης, της έρευνας, οι οποίοι «στέκονται», «αντιστέκονται» και δεν υποχωρούν στα οποιαδήποτε εμπόδια. Έτσι περίπου γράφεται η ιστορία των ανθρώπων.
Η ΓΕΝΙΑ (με κεφαλαία) της αντίστασης εναντίον των Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων ανήκει σε αυτό το ξεχωριστό είδος των ανθρώπων που στάθηκαν δια βίου και όχι τυχαία ή προσωρινά αμετάθετοι και συνεπείς σε ό,τι πίστευαν ως ιδανικά και καθήκον πατριωτικό. Η τιμή που δικαίως αξίζει η ΓΕΝΙΑ αυτή δεν οφείλεται στην υπέρτατη θυσία της ζωής σε στιγμές πικρές για το έθνος των Ελλήνων, αλλά στη συνεπέστατη, πεισματική και χωρίς υποχωρήσεις ζωή καθ’ όλη τη διάρκειά της. Με εκτελέσεις, μακρόχρονες φυλακίσεις, εξορίες, βασανισμούς και άλλα πολλά, αποτέλεσαν ένα τμήμα του λαού μας μοναδικό όσον αφορά τη δια βίου προσήλωση προς ό,τι πίστευαν.
Το «τάνυσμα» αυτής της ΓΕΝΙΑΣ συνιστά εθνική παρακαταθήκη και δεν ανήκει αποκλειστικά σε καμιά κομματική παράταξη. Η ηρωική στάση των ανθρώπων αυτών είναι συνέχεια των προγόνων μας, από τα αρχαία χρόνια μέχρι τα σημερινά, όποτε ζητήθηκε από την Ιστορία η υπέρτατη θυσία για την ελευθερία της πατρίδας και του έθνους μας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τιμάται η ΓΕΝΙΑ της Εθνικής Αντίστασης. Όχι επειδή οι περισσότεροι ήταν κομουνιστές, αλλά επειδή η σύνολη στάση ζωής τους υπερβαίνει ανέτως κάθε όριο περιοριστικό των πολιτικών απόψεων και ταξιδεύει στο αιώνιο βάθος αξιών και πράξεων που, υπό ορισμένες συνθήκες, χαρακτηρίζει την ανθρώπινη παρουσία πάνω στη Γη.
Δεν επιχειρώ αξιολόγηση προσώπων βάσει της πρόσφατης απώλειας του Τάκη Μπενά, με τον οποίο, μαζί με πολλούς άλλους μοιραστήκαμε τα όνειρά μας. Τον ανακαλώ όμως στη μνήμη μου συνάμα με κάποιους, όπως των Αντώνη Μπριλλάκη (ίσως τον οξυδερκέστερο αριστερό πολιτικό της μετα-εμφυλιακής Ελλάδας), τον Ηλία Ηλιού, τον Πότη Παρασκευόπουλο, τον Λεωνίδα Κύρκο, τον Λεωνίδα Τζεφρώνη, και πάνω από όλους, τον μεγαλύτερο εν ζωή Έλληνα, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον θρύλο του έθνους Μανώλη Γλέζο και τόσους άλλους…
Δεν είναι της στιγμής η ιστορική αξιολόγηση τόσο σημαντικών ανθρώπων. Για αρκετούς ίσως ταιριάζει ο χαρακτηρισμός του Μαρξ στη «Γερμανική Ιδεολογία» για τους «εγωιστές που θυσιάζονται». Ωστόσο, παραμένει η πραγματικότητα πως: η Εθνική Αντίσταση με τους πρωταγωνιστές της αποτέλεσε, μετά το ’21, το μεγάλο «τάνυσμα» του έθνους μας ν’ αλλάξει τη μοίρα του.