Είναι δημοκρατική κατάκτηση το ότι το σωφρονιστικό σύστημα δεν υπάγεται στην αστυνομία
Σε συνέντευξη που έδωσε ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης την περασμένη Τετάρτη στον ALPHA, μεταξύ άλλων, δήλωσε πως η σωφρονιστική πολιτική (σχεδιασμός και υλοποίηση) θα βρίσκεται πλέον στην αρμοδιότητα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Παραθέτουμε την απομαγνητοφώνηση αυτής της δήλωσης:
Σρόιντερ: Υπάρχει ένα ζήτημα αρμοδιοτήτων μεταξύ φυλακών, υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και υπουργείου Δικαιοσύνης
Μητσοτάκης: Βεβαίως. Γι’ αυτό και θα μεταφέρουμε την αρμοδιότητα των φυλακών στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Η Αντεγκληματική Πολιτική θα πάει στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Δεν γίνεται οι φυλακές σήμερα να είναι ένα άντρο ανομίας και παρανομίας. Γνωρίζετε πολύ καλά ποια είναι η κατάσταση στις φυλακές. Είχαμε 18 νεκρούς το τελευταίο έτος, και γνωρίζετε πολύ καλά ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης δεν έχει τη δυνατότητα σήμερα να ελέγξει τις φυλακές. Γι’ αυτό και η σωφρονιστική πολιτική θα ασκείται πια από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Σρόιντερ: Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι θα ανήκουν στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη;
Μητσοτάκης: Βεβαίως και έτσι πρέπει να γίνει. Διότι η πολιτική ασφάλειας πρέπει να είναι ενιαία σήμερα και το πρόβλημα είναι μέσα στις φυλακές.
Με τη δήλωσή του αυτή, ο κ. Μητσοτάκης διαγράφει μονοκονδυλιά κάθε έννοια αντεγκληματικής πολιτικής και σωφρονιστικής πολιτικής. Ο υπερβολικός ζήλος να ακολουθήσει το δόγμα του νόμου και της τάξης, να καλλιεργήσει το φόβο γύρω από το έγκλημα αλλά και την ανάγκη του κόσμου να νιώσει ασφαλής, θεωρεί πως οι φυλακές πρέπει να είναι χώροι καταστολής και επομένως να υπάγονται στην αστυνομία. Ζητήσαμε από τη Σοφία Βιδάλη, καθηγήτρια Εγκληματολογίας και Αντεγκληματικής Πολιτικής στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου, να σχολιάσει αυτή την προγραμματική θέση:
«Πρόκειται για μία απολύτως προβληματική πρόταση, που μας γυρίζει σε προ-συνταγματικό στάδιο. Μας γυρίζει χρόνια πίσω. Είναι δημοκρατική κατάκτηση το ότι το σωφρονιστικό σύστημα δεν υπάγεται στην αστυνομία. Η λογική της φυλακής είναι να επανεντάξει τους ανθρώπους και όχι να τους θάψει εκεί μέσα αιώνια. Γι’ αυτό έχουμε απομακρυνθεί και από τις λογικές της θανατικής ποινής ή των ισοβίων. Επίσης, σε πρακτικό επίπεδο το να υπαγάγεις το σωφρονιστικό σύστημα στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη θα αυξήσει τη βία. Και έτσι κανείς δεν θα είναι ασφαλής. Αυτή τη στιγμή, το προσωπικό φύλαξης –παρά το επικίνδυνο του επαγγέλματός του- είναι ασφαλέστερο επειδή δεν οπλοφορεί. Έγιναν πολύ μεγάλοι αγώνες από το προσωπικό φύλαξης, αλλά είναι και μεγάλη η θεωρητική επεξεργασία, για να μην οπλοφορεί. Είναι γνωστό πως όποιος έχει όπλο το χρησιμοποιεί.
Ανοίγουν μια συζήτηση χωρίς να έχει γίνει κανενός είδους προετοιμασία και ούτε να προκύπτει από κάπου η ανάγκη, η στόχευσή της ή ο δικαιοπολιτικός λόγος προώθησής της, εκτός από την καθαρή καταστολή. Αλλά η καταστολή στο πεδίο αυτό είναι απολύτως αναποτελεσματική και όσοι την υποστηρίζουν δεν έχουν ούτε σοβαρά επιστημονικά και ερευνητικά ούτε σοβαρά πολιτικά επιχειρήματα. Και επίσης δεν γνωρίζω τέτοιου τύπου πρακτικές να έχουν εφαρμοστεί κάπου με επιτυχία. Το αντίθετο μάλιστα. Αν θέλουν να κάνουν μία μεταρρύθμιση, να την κάνουν. Αλλά αυτό δεν γίνεται επειδή έτσι το αποφάσισαν: με τις φυλακές και με την αστυνομία πρέπει να είμαστε σοβαροί . Αν υλοποιηθεί αυτή η πρόταση θα δημιουργηθούν παραπάνω προβλήματα από όσα πάνε να λύσουν και δεύτερον είναι απολύτως προβληματικό από την άποψη του κράτους δικαίου. Ας λύσει πρώτα η πολιτεία την ανθρωπιστική κρίση που διακατέχει το σωφρονιστικό σύστημα και ας αφήσει την αστυνομία στη θέση της.
Αλλά η ίδια η πρόταση αυτή αν δεν υποδηλώνει βαθιά άγνοια, υποδηλώνει έλλειψη δημοκρατικής δικαιοκρατικής αντίληψης για το σωφρονιστικό σύστημα αλλά και για τους εργαζόμενους σε αυτό, όπως και για την αστυνομία. Είναι ουσιαστικά μακριά από το νομικό πολιτισμό της μεταπολεμικής Ευρώπης. Συνολικά, η πρόταση είναι εκτός τόπου και χρόνου. Ανήκει σε μία άλλη εποχή. Μας επιστρέφει πίσω. Το ζήτημα είναι για ποιο λόγο γίνεται αυτή πρόταση: Δεν ανταποκρίνεται σε κανενός είδους αίτημα της επιστημονικής κοινότητας και πιστεύω ούτε αστυνομικών και των σωφρονιστικών υπαλλήλων.»