ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ «ΣΤΟΠ» ΣΤΗΝ Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ 
• Ο Τζόνσον κλείνει τη βρετανική βουλή υπό τις “ευλογίες” της βασίλισσας και του Τραμπ! • Η Ευρώπη δεν έχει εκτιμήσει (ακόμη) ορθά τη σοβαρότητα και κυρίως τις επιπτώσεις στους πολίτες της, μιας άτακτης εξόδου της Μ. Βρετανίας • Η Ελλάδα, ωστόσο, προετοιμάζεται από το 2017 για κάθε ενδεχόμενο!Αυτό που φοβόταν το Εργατικό κόμμα της Βρετανίας έγινε. Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, με τις… “ευλογίες” της Βασίλισσας και του Ντόναλντ Τραμπ, έκλεισε τη βρετανική βουλή ως τον Οκτώβριο, για να περιορίσει το χρόνο των αντιπάλων του, να τον οδηγήσουν σε νομοθέτηση αποφυγής εξόδου από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία.
Μπορεί οι χώρες της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, να προετοιμάζονται από τα μέσα του 2017 για κάθε ενδεχόμενο Brexit, ωστόσο αποδεικνύεται από τα πράγματα και τους προβληματισμούς των στελεχών των υπουργείων μας, ότι δεν έχει σημασία αν το Brexit θα είναι εύτακτο ή άτακτο. Απλά, σε περίπτωση άτακτου Brexit, τα κράτη μέλη της ΕΕ –όλα μαζί, αλλά και κάθε ένα χωριστά- πρέπει να είναι έτοιμα για τη χειρότερη εκδοχή εξόδου της Μ. Βρετανίας, αντιμετωπίζοντας δεκάδες προβλήματα που θα ανακύψουν από τη μια μέρα στην άλλη και ιδιαίτερα στον τομέα των υπηρεσιών υγείας και περίθαλψης, θα πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή της “γενναιόδωρης προσέγγισης για τα δικαιώματα των πολιτών, τόσο για πολιτικούς όσο και για ανθρωπιστικούς λόγους”.
Χωρίς συμφωνίαΗ μέχρι τώρα αντιπαράθεση Ε.Ε. και Μ. Βρετανίας στο θέμα του περιεχομένου της συμφωνίας εξόδου, θυμίζει την παροιμία “φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη» αλλά δεν είναι ξεκάθαρο ποιος είναι ο «Γιάννης» και ποιο είναι το «θεριό». Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ουσιαστικά, αντιμετωπίζει με απροθυμία το αίτημα του βρετανού πρωθυπουργού για αναθεώρηση του περιεχομένου της συμφωνίας εξόδου, που είχε ετοιμαστεί επί πρωθυπουργίας Τερέζας Μέι και καταψηφίστηκε τρεις φορές στη βουλή.
Όμως και στο εσωτερικό της βρετανικής πολιτικής διαφαίνεται αμφιθυμία, αφού το σχέδιο Μέι-ΕΕ καταψηφίστηκε, χωρίς να υπάρχει άλλη αντιπρόταση πέρα από την γενικόλογη διατύπωση περί «εξόδου με συμφωνία».
Η πολιτική του Μπόρις Τζόνσον οδηγεί σήμερα την Μ. Βρετανία σε αυτό που ακόμη και σκληροί «Μπρεξιστές» δεν επιθυμούν: Την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς συμφωνία.
Κατά βάθος, σε μια τέτοια «λύση» εξωθεί την Μ. Βρετανία και η πολιτική της ίδιας της Ε.Ε. με την οδηγία που έχει δώσει στα κράτη-μέλη της (ομάδα των «27») να μην προχωρήσουν σε διμερείς συμφωνίες με την Μ. Βρετανία, προτού αυτή υποχρεωθεί σε σύναψη συμφωνίας εξόδου, βάσει το σχεδίου που είχε ετοιμαστεί επί πρωθυπουργίας Τερέζας Μέι και έχει απορριφθεί, ενώ η Ε.Ε., εντελώς ανεξήγητα, αρνείται κάθε άλλη συζήτηση για νέο σχέδιο συμφωνίας με την Μ. Βρετανία…
Αυτή την ευκαιρία «αρπάζει» και ο Ντόναλντ Τράμπ, επικροτώντας τις ενέργειες του Μπόρις Τζόνσον και επιδιώκοντας οικονομική-εμπορική προσέγγιση ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας, σε μια κρίσιμη περίοδο και σε κρίσιμα ζητήματα που η Ε.Ε. δεν μπορεί να βρει κοινό βηματισμό με την Μ. Βρετανία, στην διαδικασία εξόδου από την Ε.Ε.
Επιπτώσεις στην ΥγείαΔεν γνωρίζουμε αν η Ε.Ε. έχει εκτιμήσει με σοβαρότητα, τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν και στους πολίτες των 27 κρατών-μελών, που διακινούνται ή διαμένουν στην Μ. Βρετανία, όπως θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις -βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα- και στους Βρετανούς πολίτες που διαμένουν ή διακινούνται για κάθε λόγο σε χώρες της Ε.Ε.
Ξέρουμε όμως ότι οι επιπτώσεις σε ζητήματα υγειονομικής περίθαλψης, φαρμακευτικής κάλυψης, συνταξιοδοτικών ή άλλων ασφαλιστικών παροχών μπορεί και να είναι οδυνηρές και δείχνει επικίνδυνο αυτό το «παιχνίδι» ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Μ. Βρετανία.
Διότι στον τομέα της Υγείας δεν συγκαταλέγεται μόνο η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη αλλά και ζητήματα δημόσιας υγείας, όπως η ασφάλεια τροφίμων, η έγκριση νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων καθώς και τα συστήματα Κοινωνικής ασφάλισης, τα οποία βάλλονται σήμερα με «ομοβροντία» νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Προετοιμασία ΕλλάδαςΌπως σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, έτσι και στην χώρα μας, οι βρετανοί πολίτες (όπως και οι Έλληνες στην Μ. Βρετανία) στον τομέα της Υγείας, καλύπτονται από τις διατάξεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 883/2004, του Εφαρμοστικού Κανονισμού 987/2009 και της Οδηγίας 2011/24/ΕΕ, όσον αφορά στο δικαίωμα στην πρόσβαση τους στις δημόσιες υγειονομικές δομές, για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Με στοιχεία (αυτο)-απογραφής του 2018, στην Ελλάδα διαβιούν περί τις 12.000 βρετανοί πολίτες, ενώ στα συνοριακά σημεία μόνο για το 2018 καταγράφηκε διέλευση πάνω από 545.000 πολιτών.
Αν τελικά, η αποχώρηση της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. γίνει χωρίς συμφωνία (Hard Brexit), πώς θα συνεχίσουν να προσφέρονται υγειονομικές παροχές σε βρετανούς πολίτες στην Ελλάδα και γενικά στις χώρες της Ε.Ε. και αντίστροφα, αν δεν υπάρξουν έγκαιρα διμερείς συμφωνίες, κάτι που ως τώρα δεν προκρίνει η ΕΕ;
Οι πολίτες των Ευρωπαϊκών κρατών στην Μ. Βρετανία, θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και εν γένει υγειονομικών υπηρεσιών σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, όντας γνωστό ότι από 1.1.2021 θα πάψει να ισχύει στην Μ. Βρετανία το ενωσιακό δίκαιο.
Ασφαλώς και όλα θα κριθούν από τον τρόπο που θα υλοποιηθεί το Brexit, αλλά κάθε ευρωπαϊκή χώρα και όλες μαζί, οφείλουν να έχουν έτοιμες λύσεις προκειμένου να μην υπάρξουν προβλήματα στον τομέα της υγείας, στις παροχές, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, προβλήματα που θα επηρεάσουν και το κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα.
Στις ελληνικές υπηρεσίες εκφράζεται μάλιστα η άποψη πως με πολιτική απόφαση, θα πρέπει να εφαρμοστεί η «αρχή της αμοιβαιότητας», ανάλογα βέβαια και με τα μέτρα που θα επιβάλλει η Μ. Βρετανία στους έλληνες πολίτες.
Πίσω από τους αριθμούς και τις πολιτικές, βρίσκονται (όχι κρύβονται!) άνθρωποι και μάλιστα ασθενείς που θα αναζητήσουν κρίσιμες για την ζωή τους, υπηρεσίες υγείας, όπως κι αν γίνει το Brexit.
Διότι, σημασία δεν έχει καθεαυτό το Brexit, αλλά οι επιπτώσεις που θα προκαλέσει, από τον τρόπο που αυτό θα πραγματωθεί. Και το «άτακτο»’ Brexit επιφυλάσσει κοινωνικά δράματα για τους βρετανούς πολίτες ανά την Ευρώπη και υγειονομικές δυσκολίες για τους ευρωπαίους πολίτες στην Μ. Βρετανία
Σε αυτή την κατεύθυνση, απ’ όσο γνωρίζουμε, εργάζονται αθόρυβα από το 2017, τόσο οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ (Διεύθυνση Διεθνών Ασφαλιστικών Σχέσεων) όσο και του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Εξωτερικών καθώς και κάθε άλλου δημόσιου φορέα, όπως ο ΕΦΚΑ κλπ.
Η Διεύθυνση Διεθνών Ασφαλιστικών Σχέσεων του ΕΟΠΥΥ, μάλιστα, έχει οριστεί ως Εθνικό Σημείο Επαφής της Ελλάδας, για την εφαρμογή της Οδηγίας 2011/24/ΕΕ και της Εκτελεστικής Οδηγίας 2012/52/ΕΕ που αφορά την εφαρμογή των δικαιωμάτων των ασθενών, στο πλαίσιο της Διασυνοριακής Υγειονομικής περίθαλψης που προβλέπεται στον νόμο 4213/2013.
Στην Ε.Ε. πάντως, εύχονται όλοι, να αποφασίσουν οι Βρετανοί να εξέλθουν της ΕΕ, ‘’ησύχως’’ και με οργανωμένο τρόπο, προκειμένου να υπάρξει μεταβατική περίοδος (είχε οριστεί μέχρι 31.12.2020 αν η έξοδος γινόταν τον Μάρτιο του 2019), αφού από 1.1.2021 θα αρθεί η ισχύς των Ευρωπαϊκών Κανονισμών για τους Βρετανούς πολίτες και αντίστροφα στην Μ. Βρετανία.
Το σημαντικό στην υπόθεση του Brexit είναι ότι ενώ η Μ. Βρετανία ακόμη δεν έχει ‘’αποφασίσει’’ επισήμως, για τον τρόπο που θα εξέλθει της Ε.Ε., τα υπόλοιπα κράτη-μέλη φροντίζουν και ενδιαφέρονται για την ‘’εύτακτη’’ αποχώρηση της Μ. Βρετανίας, προετοιμάζοντας τα υγειονομικά τους συστήματα ακόμη και σε περίπτωση «άτακτης» αποχώρησης, προκειμένου να μην υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στους πολίτες.
Τάκης Γεωργακόπουλοςγιατρός, πρώην αντιπρόεδρος ΕΟΠΥΥ