«Ο ΣΥΡΙΖΑ εκ των πραγμάτων έχει κάνει μια μεγάλη διαδρομή, έχει κλείσει ήδη δυο κύκλους, πάμε για τον τρίτο. Αρχικά ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών και της αντιπολίτευσης, έπειτα έγινε ενιαίο κόμμα και κόμμα κυβερνητικό, "κυβερνώσα αριστερά", σήμερα πάμε να ανοίξουμε έναν νέο κύκλο όπου πρέπει αφενός μεν να αντιστοιχίσουμε τον κοινωνικό ΣΥΡΙΖΑ […] με τις πραγματικά οργανωμένες μας δυνάμεις, γιατί είναι μεγάλη η αναντιστοιχία, αφετέρου πρέπει να αποτιμήσουμε την κυβερνητική εμπειρία, να μάθουμε απ’ τα λάθη μας και να διαμορφώσουμε μαζί με τις ενεργές δυνάμεις του τόπου το πρόγραμμα προοδευτικής διακυβέρνησης για την επόμενη ημέρα». Αυτή ήταν η απάντηση του Αλέξη Τσίπρα στην προτελευταία ερώτηση του κ. Σρόιτερ στην τηλεοπτική συνέντευξη που του παραχώρησε την Πέμπτη το βράδυ. Στην τελευταία, όταν ρωτήθηκε αν θα αλλάξει όνομα το κόμμα, απάντησε πως το ζήτημα αυτό θα συζητηθεί στο συνέδριο, ωστόσο η δική του άποψη είναι πως «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα όνομα ισχυρό, ένα brand ισχυρό. Με το όνομα αυτό έχουμε ζήσει μεγάλες χαρές, μεγάλες αγωνίες, μεγάλες διεκδικήσεις. Από εκεί και πέρα, αν υπάρξει κάποια προσθήκη στο όνομα θα το αποφασίσουμε, όλα είναι ανοιχτά. Η δική μου άποψη είναι ότι δεν έχει νόημα κάτι τέτοιο. Συνήθως αλλάζουν όνομα αυτοί που δεν αισθάνονται καλά με το όνομα και την ιστορία του».
Ερωτήματα και οργανωτική ενδυνάμωση
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης φαίνεται αποφασισμένο να μην προχωρήσει απλώς σε ένα συνέδριο ή απλώς σε μια καμπάνια εγγραφής μελών, όπως συχνά συμβαίνει με το κόμμα που έχασε τις εκλογές. Οι οργανωτικές (και όχι μόνο) κινήσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι δηλωτικές μιας στροφής υπέρ της όντως κομματικής ενδυνάμωσης, χωρίς όμως να φαίνεται συμφωνία σε όλα τα επίπεδα. Ένα από τα ερωτήματα, για παράδειγμα, ενώ φαίνεται οργανωτικό, είναι βαθιά πολιτικό. Θα είναι ενιαίο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ ή παράταξη με συνιστώσες που δεν θα αυτοδιαλύονται; Ακόμα, ποιες θα είναι οι ευρύτερες πολιτικές λειτουργίες που θα επιτελούν τα μέλη μέσω της πλατφόρμας; Θα μπορούσε, λόγου χάρη, να λειτουργεί και ως ψηφιακός τόπος ψηφοφορίας για εσωκομματικά δημοψηφίσματα; Τέλος, θα υπάρξει κυβερνητικός απολογισμός και κατά πόσο θα εμβαθύνει, κυρίως σε λάθη και παραλήψεις;
Αυτά, καθώς και πολλά άλλα συζητούνται στα πολιτικά όργανα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, διαδικασίες που παρόλο που φαίνονται ενδογενείς και εσωστρεφείς, επωάζουν κινήσεις ενός «ΣΥΡΙΖΑ του δρόμου», ενός κινηματικού, κοινωνικού ΣΥΡΙΖΑ. Χαρακτηριστικά, τις τελευταίες εβδομάδες, η συμμετοχή στις απεργίες, στις επετείους των δολοφονιών του Ζακ και του Φύσσα, οι διαμαρτυρίες έξω από την τουρκική πρεσβεία από τη Νεολαία, έξω από το υπουργείο Υγείας για το ΚΕΘΕΑ, η συγκέντρωση έξω από τη ΓΑΔΑ του τμήματος Δικαιωμάτων, η εκδήλωση του Σαββάτου στο Σπούτνικ για την απελευθέρωση της Αθήνας και νωρίτερα η υποδοχή νέων μελών στην Α’ Αθήνας, οι συνεδριάσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε περιοχές της Κρήτης, το μαζικότατο Φεστιβάλ Σπούτνικ και η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της Νεολαίας αυτό το Σαββατοκύριακο, μοιάζουν -και είναι- ένας διαφορετικός κύκλος κομματικών εργασιών σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο και ποιοτικά και ποσοτικά.
Πρόγραμμα, περιοδείες, προσυνεδριακά όργανα
Με επικεφαλής τον Γιώργο Σταθάκη η επιτροπή προγράμματος θα αρχίσει να επεξεργάζεται το προοίμιο και τους έξι ή εφτά βασικούς άξονες του κυβερνητικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Πολιτικός οδηγός του θα είναι προφανώς η πολιτική διακήρυξη, που εγκρίθηκε χωρίς κανένα κατά στην ΚΕ με τον τίτλο: «Δημοκρατικό κάλεσμα ένταξης στον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία». Το πρόγραμμα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα διαρθρώνεται σε πέντε χρονικά και πολιτικά πεδία για κάθε έναν από τους άξονες του: Πρώτον, τι παρέλαβε το 2015 από την προηγούμενη κυβέρνηση, δεύτερον, ποιες ήταν οι βαθιές τομές αλλά και οι μικρότερης εμβέλειας διορθώσεις στις οποίες συνέβαλε η κυβερνητική θητεία. Τρίτον, τι δεν μπόρεσε να αλλάξει ενώ ήταν στο πολιτικό του σχέδιο και για ποιους λόγους, τέταρτον, τι κάνει και τι θέλει να κάνει η ΝΔ και τέλος, ποιο είναι το αυριανό σχέδιο της αν ο ΣΥΡΙΖΑ εκλεγεί ξανά κυβέρνηση.
Ο εν κινήσει ΣΥΡΙΖΑ ξεκινά επίσημα και την καμπάνια εγγραφής των νέων του μελών με σύνθημα «Πάρε τον ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια σου». Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, στις 14 & 15 Οκτωβρίου θα βρίσκεται για περιοδεία στην Αχαΐα, όντας και βουλευτής της περιοχής. Το σχέδιο του κόμματος δεν είναι απλώς ο πρόεδρός του να σφίγγει χέρια των νέων μελών, αλλά να αναπτυχθεί μια ουσιαστική συζήτηση με τον προοδευτικό κόσμο που θα πλησιάσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτούς τους λόγους ο Α. Τσίπρας δεν θα επισκεφθεί μόνο την Πάτρα ή το Αίγιο, αλλά ο σχεδιασμός είναι να περιοδεύσει και σε μικρότερες πόλεις και χωριά του νομού, ενώ η κεντρική εκδήλωση θα έχει τη μορφή οιονεί λαϊκής συνέλευσης, με τον κόσμο να μπορεί να διατυπώνει ερωτήσεις και προτάσεις. Επόμενος σταθμός του θα είναι το Ηράκλειο, ενώ το πιθανότερο είναι πως ο Αλέξης Τσίπρας θα περιοδεύσει σε όλη τη χώρα έως το συνέδριο, που τοποθετείται στις αρχές της άνοιξης.
Έτσι κι αλλιώς, όμως, πέραν των κινήσεων του πρόεδρου, το σχήμα έχει προβεί σε οργανωτικές αλλαγές, έτσι ώστε να προετοιμάσει τη συνεδριακή διαδικασία. Στο νεοιδρυθέν οργανωτικό γραφείο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία μετέχουν επτά μέλη, τέσσερα από τον ΣΥΡΙΖΑ (Κοτσακάς, Καλαμαρά, Πουλάκης, Κνήτου) ένα από την ΔΗΜΑΡ (Καλπάκης) και δύο από την ευρύτερη προοδευτική Συμμαχία, οι Χάρης Τσιόκας και Νίκος Μπίστης. Η συγκεκριμένη επταμελής ομάδα θα ασχολείται αποκλειστικά με οργανωτικά θέματα, ενώ το ρεπορτάζ λέει πως θα λειτουργεί πιο διευρυμένη και η οργανωτική γραμματεία, με 49 στελέχη (μεταξύ αυτών Στ. Τζουμάκας, Θ. Μωραϊτης, Ζ. Καρκούλια και Μ. Ρεπούση). Σύμφωνα με πληροφορίες, θα συγκροτηθεί και η Κοινή Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου, η οποία θα απαρτίζεται από τα 151 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και από μέλη της Προοδευτικής Συμμαχίας. Πόσα θα είναι αυτά τα μέλη είναι ένα ζήτημα, και ακόμα ένα είναι αν η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ θα διευρυνθεί με μέλη της Προοδευτικής Συμμαχίας. Πάντως στις ΝΕ του κόμματος προστίθενται και μέλη της Προοδευτικής Συμμαχίας, καθώς και πρώην και νυν βουλευτές.
Αυτά ακριβώς τα θολά διαδικαστικά ζητήματα είναι εκείνα που φέρνουν τις περισσότερες διαμάχες. Αν δει, για παράδειγμα, κάποιος τη συνέντευξη του προέδρου της ΔΗΜΑΡ κ. Θεοχαρόπουλου, διαπιστώνει πως θέλουν ένα νέο φορέα, πράγμα αντίθετο με τις πλειοψηφικές εισηγήσεις από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, που μιλούν για 3ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ως τομή μέσα στη συνέχεια. Σαφής ως προς το ζήτημα αυτό είναι και η Γέφυρα, που εκφράζει την άποψη της εγγραφής στον ΣΥΡΙΖΑ και δεν κάνει λόγο για νέο φορέα. Σε άρθρο του ο κ. Μπίστης σημειώνει: «Η μαζικοποίηση και το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο δεν συνεπάγεται τη μετατροπή του σε πλαδαρό, ασπόνδυλο , κεντρώο κόμμα, χωρίς ρίζες και μακροπρόθεσμους στόχους».
Κινήσεις Τάσεων
Σύσκεψη εν όψει των διαδικασιών ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ και της Προοδευτικής Συμμαχίας πραγματοποίησε η Πρωτοβουλία πολιτών Γέφυρα, το Σάββατο 12 Οκτωβρίου, για να καθορίσει τη στάση της, ενώ η Πρωτοβουλία Μελών 53+ θέτει το ζήτημα της αυτοκριτικής για την κυβερνητική θητεία όχι ως αυτομαστίγωμα, αλλά «εν κινήσει». Οι 53 εκφράστηκαν μάλιστα ηχηρά την προηγούμενη εβδομάδα με άρθρο στο commonality.gr: «Οι διάφοροι "αναλυτές", αυτοί που ζητούν εδώ και τώρα το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ του 4%, δεν το κάνουν γιατί αντιπαθούν προσωπικά κάποια από τα στελέχη του κόμματος (που οι ίδιοι τα χαρακτηρίζουν ως "βαθύ ΣΥΡΙΖΑ"), αλλά γιατί εχθρεύονται ιδεολογικά και πολιτικά το ρεύμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, τα κοινωνικά κινήματα σε Ελλάδα και Ευρώπη, τον ακτιβισμό». Οι εσωκομματικές ισορροπίες φαίνεται πως θα διαταραχθούν στο μέτρο που το κόμμα όντως θα διευρυνθεί σημαντικά, αλλά αυτό είναι κάτι που μένει να το δούμε.
Βασίλης Ρόγγας