Πυκνό ήταν το πρόγραμμα του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ που παρευρέθηκε στις Βρυξέλλες, με την ευκαιρία της Συνόδου Κορυφής. Συμμετείχε στο προπαρασκευαστικό συνέδριο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος με την ιδιότητα του παρατηρητή, αλλά και στις συναντήσεις με τα προεδρεία των ευρωομάδων της Αριστεράς, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και των Πράσινων Οικολόγων. Σε όλες του τις συναντήσεις είχε τη δυνατότητα να αναπτύξει τις απόψεις του για το προσφυγικό, τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, την ανάγκη της συνεργασίας και της οικοδόμησης του μετώπου των προοδευτικών δυνάμεων. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο θέμα της Βόρειας Μακεδονίας, τονίζοντας την ανάγκη να ανάψει το πράσινο φως της ενταξιακής διαπραγμάτευσης, καθώς και για τον Οδικό Χάρτη της Αλβανίας. Στο Φόρουμ Friends of Europe ανέπτυξε πιο ολοκληρωμένα τις απόψεις του για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη, «για τις τέσσερις αλληλένδετες κρίσεις και προκλήσεις». Εκτενές απόσπασμα δημοσιεύουμε στη συνέχεια:
Ανάγκη ευρωπαϊκών μηχανισμών«(...) Είναι η οικονομική κρίση, η προσφυγική κρίση, η κλιματική κρίση και η ευρύτερη κρίση στην περιφερειακή σταθερότητα», είπε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε: «Είναι σαφές ότι η διεθνής κοινότητα, και ιδιαίτερα η ΕΕ, δεν διέθεταν τα εργαλεία και τους μηχανισμούς ώστε να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις αυτές. Αλλά και τώρα που -επιτέλους- αρχίζουμε να συζητάμε αυτούς τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς, δεν βρίσκουμε την απαραίτητη συναίνεση για να συμφωνήσουμε επ’ αυτών».
Ακολούθως εξήγησε: «Ανοίγουμε τη συζήτηση για μια τραπεζική Ένωση, έναν ενιαίο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και έναν ισχυρότερο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, αλλά ο ευρωπαϊκός Βορράς δεν είναι έτοιμος να συμφωνήσει σε ένα σύστημα ασφαλείας (backstop) και επί μηχανισμών που πραγματικά χρειάζονται για να αποφύγουμε μια νέα οικονομική κρίση. Και η Γερμανία δεν είναι έτοιμη να διαθέσει τα υψηλά της πλεονάσματα σε επενδύσεις για μια νέα Ευρώπη.
Ανοίγουμε μια συζήτηση για ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, αλλά οι χώρες της ομάδας του Visegrad δεν είναι έτοιμες να δεχθούν δίκαιη κατανομή των βαρών. Και ακροδεξιές δυνάμεις στηρίζουν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου για τους πρόσφυγες και μετανάστες.
Ανοίγουμε μια συζήτηση για την κλιματική αλλαγή και ο σημαντικός μας εταίρος, οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν θέλει να ακούσει τίποτα για αυτό.
Ανοίγουμε μια συζήτηση για την περιφερειακή σταθερότητα και αντί να χρησιμοποιήσουμε το ισχυρότερο εργαλείο μας -τη διεύρυνση- για να εδραιώσουμε τη σταθερότητα σε χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, που την αξίζουν, όπως η Βόρεια Μακεδονία, τις αποκλείουμε. Και αντί να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο στις εξελίξεις στη Συρία, τη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο, αφήνουμε την Τουρκία -δυστυχώς μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες- να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα.
Υπαρκτός ο ακροδεξιός κίνδυνοςΠιστεύω ότι υπάρχει ένα βασικό ζήτημα που συνδέει όλες αυτές τις εξελίξεις. Οι κρίσεις που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία χρόνια, ενίσχυσαν τις δυνάμεις της ακροδεξιάς στην κοινωνία: τις δυνάμεις του εθνικισμού, του ρατσισμού και του ευρωσκεπτικισμού. Και αντί να αντιταχθούμε με θάρρος στις δυνάμεις αυτές και να στηρίξουμε την αειφόρο ανάπτυξη, τις πολιτικές υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την περιφερειακή ειρήνη, πολλές κυβερνήσεις αποδέχτηκαν τις ακροδεξιές θέσεις ως κυρίαρχες και στράφηκαν σε πολιτικές οικονομικού εθνικισμού και εθνικής περιχαράκωσης».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε και στην «απειλή» που συνιστά το Brexit, που δεν έχει να κάνει μόνο με τις σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο και το μελλοντικό προϋπολογισμό της ΕΕ: «Το Brexit συμβολίζει την απειλή άλλων «εξόδων» από το κοινό ευρωπαϊκό εγχείρημα».
Συνεχίζοντας, είπε ότι «πρέπει να στηρίζουμε την εθνική κυριαρχία και να αγωνιζόμαστε για τα δικαιώματα των λαών μας και συγχρόνως -όταν απαιτείται- να αναζητούμε έντιμους συμβιβασμούς στη βάση των κοινών ευρωπαϊκών μας αξιών, διότι όλες οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι κοινές, και δεν μπορεί να τις λύσει ο καθένας μόνος του».
Μ. Κοβάνης