«ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΑΠΟΥΣΙΑΖΑΤΕ»
Εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης
Επιμέλεια: Στράτος ΚερσανίδηςΤο μοντέλο εργασίας στο σύγχρονο καπιταλισμό αλλάζει ραγδαία. Η νεοφιλελεύθερη εκδοχή του δημιουργεί όλο και πιο βάρβαρες συνθήκες εργασίας με επιχειρήματα όπως η ανταγωνιστικότητα, η ευελιξία, η μείωση του κόστους εργασίας, ιδεολογήματα στο επίκεντρο του οποίου βρίσκεται το κέρδος και απουσιάζει εντελώς ο παράγοντας άνθρωπος.
Ο Κεν Λόουτς ως σκηνοθέτης κινείται στον αντίποδα αυτής της αντίληψης. Όντας πολιτικοποιημένος και τοποθετημένος στην Αριστερά, έχει στο επίκεντρο της προσοχής του τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Γι’ αυτό και σε όλες του τις ταινίες πρωταγωνιστούν άνθρωποι καθημερινοί οι οποίοι ανήκουν στη εργατική τάξη και είτε εργάζονται κάτω από κακές συνθήκες είτε είναι άνεργοι. Στη νέα του ταινία, με τον τίτλο «Δυστυχώς απουσιάζατε» (Sorry we missed you), η οποία προβλήθηκε στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα του 72ου Φεστιβάλ των Κανών, ο Λόουτς συνεχίζει την ίδια, συνεπή του πορεία. Ηρωές του, είναι ο Ρίκι και η Άμπι με τα παιδιά τους, τον έφηβο Σεμπ και τη μικρή Λίζα. Είναι μια πολύ αγαπημένη και δεμένη οικογένεια που ζει στο Νιούκαστλ. Ο Ρίκι αλλάζει τη μια δουλειά μετά την άλλη, ενώ η Άμπι φροντίζει ηλικιωμένους. Δουλεύουν σκληρά και πολλές ώρες αλλά το όνειρό τους να αποκτήσουν δικό τους σπίτι γίνεται όλο και πιο μακρινό. Έτσι όταν παρουσιάζεται μια καλή ευκαιρία η Άμπι πουλά το αυτοκίνητό της και ο Ρίκι αγοράζει ένα φορτηγάκι για να εργαστεί ως αυτοαπασχολούμενος μεταφορέας.
Ο Κεν Λόουτς αναφέρει πως όταν έκανε την έρευνα για την ταινία «Εγώ ο Ντάνιελ Μπλέικ» είχε συνομιλήσει με αρκετούς αυτοαπασχολούμενους. «Μου έκανε εντύπωση πόσες ώρες πρέπει να δουλεύουν για να ζουν αξιοπρεπώς, καθώς και η εργασιακή ανασφάλεια που βίωναν. Αν κάτι πάει στραβά, παίρνουν όλο το ρίσκο πάνω τους», αναφέρει χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης.
Η ταινία επικεντρώνεται στο κατά πόσο το σύγχρονο καθεστώς για τους αυτοαπασχολούμενους είναι βιώσιμο. «Είναι λογικό αυτό το σύστημα; Είναι λογικό να παραλαμβάνουμε τα ψώνια μας από έναν άνθρωπο σε ένα φορτηγό που τρέχει 14 ώρες τη μέρα; Θέλουμε έναν κόσμο στον οποίο οι άνθρωποι δουλεύουν κάτω από μεγάλη πίεση, επηρεάζοντας αρνητικά τους φίλους και τις οικογένειες τους και κάνοντας τις ζωές τους στενάχωρες; Δεν είναι ότι η αγορά χάνει, αντιθέτως, αυτή είναι η λογική εξέλιξη της αγοράς, όπως ορίζεται από τον ανταγωνισμό για μείωση κόστους και αύξηση κέρδους. Η αγορά δεν ενδιαφέρεται για την ποιότητα της ζωής μας. Η εργατική τάξη πληρώνει το τίμημα», επισημαίνει ο Κεν Λόουτς.
Και σε αυτήν την ταινία η συγγραφή του σεναρίου ανήκει στο μόνιμο συνεργάτη του Λόουτς, Πολ Λάβερτι. Οι πρωταγωνιστές δεν είναι επαγγελματίες, κάτι που συχνά κάνει ο Κέν Λόουτς ο οποίος ανέλαβε να τους καθοδηγήσει ώστε να διεκπεραιώσουν τους ρόλους τους με τον καλύτερο τρόπο. Έτσι επιτυγχάνεται ένα ιδιαίτερο αποτέλεσμα, δηλαδή η αμεσότητα των ρόλων καθώς οι άνθρωποι που στέκονται μπροστά από την κάμερα υποδύονται ρόλους που τους είναι γνώριμοι.
Η ταινία έκανε πανελλήνια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας».
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ«Δόκτωρ Υπνος» (Doctos Sleep) του Μάικ Φλάναγκαν: Έχουν περάσει σαράντα χρόνια και το ψυχολογικό τραύμα που υπέστη ως παιδί ο Νταν Τόρανς –που γνωρίζαμε στην ταινία «Η λάμψη»–, το κουβαλά ακόμη. Όμως η ψυχική ηρεμία που αναζητά θα διαταραχτεί όταν θα συναντηθεί με την Άμπρα, μια κοπέλα η οποία διαθέτει ένα υπερφυσικό χάρισμα που λέγεται «λάμψη». Όταν η Άμπρα ανακαλύπτει πως το ίδιο χάρισμα έχει και ο Νταν, θα τον αναζητήσει ώστε να πολεμήσουν μαζί την Ρόουζ δε Χατ. Ο Νταν θα χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά με τέτοια ζέση τις δικές του δυνάμεις, θα αντιμετωπίσει τους φόβους του αλλά και θα ξαναζωντανέψει τα φαντάσματα του παρελθόντος.
«Η δύναμη της αλήθειας» (Donbass) του Σεργκέι Λόζνιτσα: Η ταινία μας μεταφέρει στο Ντόμπας, στην ανατολική Ουκρανία. Εκεί όπου ο ουκρανικός στρατός πολεμά διάφορες συμμορίες αυτονομιστών οι οποίες υποστηρίζονται από τη Ρωσία. Στην περιοχή κυριαρχεί η βία, η εγκληματικότητα και η διαφθορά, ενώ τα πάντα κρέμονται από μια κλωστή. Η ταινία ήταν η επίσημη πρόταση της Ουκρανίας για τα Ξενόγλωσσα Όσκαρ.
«Η οικογένεια Άνταμς» (The Addams family) των Κόνραντ Βέρνον και Γκρεγκ Τίρναν: Ακόμη μία εκδοχή της πιο παράξενης, ιδιόρρυθμης και ανατριχιαστικής οικογένειας του κόσμου, της Οικογένειας Άνταμς. Αυτή τη φορά με τη μορφή κινουμένων σχεδίων. Μια οικογένεια που απευθύνεται… σε όλη την οικογένεια!
«Η ναυμαχία του Μίντγουεϊ» (Midway) του Ρόλαντ Έμεριχ: Πολεμική περιπέτεια, βασισμένη στα πραγματικά γεγονότα της ναυμαχίας του Μίντγουεϊ, μια σκληρή ναυμαχία ανάμεσα στους Αμερικανούς και τους Ιάπωνες κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σε αυτή επικράτησαν οι Αμερικανοί και η νίκη αυτή τους έδωσε προβάδισμα έναντι του αντιπάλου για την τελική εξέλιξη του πόλεμου.
«Zombieland: Διπλή βολή» (Zpmbieland: Double tap) του Ρούμπεν Φλάισερ: Οι ίδιοι τέσσερις ήρωες της προηγούμενης ταινίας –δέκα χρόνια πριν– συναντιούνται ξανά για τις ανάγκες του σίκουελ. Εχουν να αντιμετωπίσουν νέα και πιο εξελιγμένα ζόμπι, ταυτόχρονα όμως πρέπει να βρουν ισορροπία και στις μεταξύ τους σχέσεις.
«Η Ανιές με τα λόγια της Βαρντά» (Varda par Agnes) των Ανιές Βαρντά και Ντιντιέ Ρουγκέ: Η Ανιές Βαρντά γεννήθηκε το 1928 στις Βρυξέλλες. Ο πατέρας ήταν Έλληνας και η μητέρα της Γαλλίδα. Στην ταινία βλέπουμε την πορεία της μεγάλης κινηματογραφίστριας, της μοναδικής γυναίκας η οποία συμμετείχε στο κίνημα του Νέου Κύματος (Νουβέλ Βαγκ). Την παρακολουθούμε να συζητά για το έργο της με το κοινό την ώρα που προβάλλονται αποσπάσματα από ταινίες της, ενώ παίρνει συνεντεύξεις από ηθοποιούς και άλλους συνεργάτες της. Επίσης στην ταινία παρακολουθούμε τη σταδιοδρομία της ως εικαστικού και κάποιων εγκαταστάσεων βίντεο κ.λπ. Το έργο της είναι επίσης αξιόλογο για την σημαντικότητα του στο πεδίο του φεμινιστικού κινηματογράφου.
«Ποτέ δεν είναι αργά κύριε καθηγητά» (The proffesor) του Γουέιν Ρόμπερτς: Ο Ρίτσαρντ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο, μαθαίνει πως πάσχει από ανίατη αρρώστια και του μένει ενάμισης χρόνος ζωής, αν ακολουθήσει κάποια θεραπευτική αγωγή. Αποφασίζει να μην κάνει τίποτε απλά να ζήσει όπως θέλει το χρόνο που θα του απομείνει, δηλαδή χωρίς συμβάσεις και να κάνει όλα όσα δεν μπορούσε να κάνει πριν. Έτσι αρχίζει να πίνει, να καπνίζει, να προσβάλλει όποιους δεν γουστάρει, να κάνει σεξ και γενικά να ζει τελείως απελευθερωμένα. Έτσι, αρχίζει να αντιλαμβάνεται πολλά πράγματα που αδυνατούσε πριν, να έρχεται σε επαφή με ανθρώπους και να αγαπά πραγματικά. Κι όλα αυτά χωρίς κανείς να ξέρει τίποτα, αφού μόνον σε έναν φίλο του έχει εκμυστηρευτεί την αλήθεια. Μια υπέροχη μαύρη κωμωδία που προσεγγίζει με χιούμορ ένα ιδιαίτερο ζήτημα και αναδεικνύει με μοναδικό τρόπο την ανθρώπινη δύναμη και τις αξίες της ζωής. Με τον Τζόνι Ντεπ στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
«Ο Λένιν το 1918» (Lenin ve 1918 godu) των Μιχαήλ Ρομ, Ι. Άρον, Ισιντόρ Σιμκόφ: Μετά το «Ο Λένιν τον Οκτώβρη», ο Ρομ συνεχίζει αφηγούμενος την πιο δύσκολη περίοδο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Ενώ ο λαός ακόμη δεν έχει αποδεχτεί το πρόγραμμα των Μπολσεβίκων, ξένες δυνάμεις εισβάλλουν στη Ρωσία και ο Λένιν τραυματίζεται σοβαρά μετά από δολοφονική επίθεση που δέχτηκε από την Φανί Κάπλαν. Η ταινία είναι έργο με αυστηρή σκηνοθεσία, όπου τίποτα δεν έχει αφεθεί στην τύχη. Ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας οφείλεται στο χαρισματικό τρόπο με τον οποίο ερμήνευσε ο ηθοποιός Μπόρις Σιούκιν την προσωπικότητα του ρώσου ηγέτη και έδωσε ένα εντυπωσιακό πορτρέτο του. Μια αποφασιστική στιγμή στην ιστορία του σοβιετικού κινηματογράφου με αμείωτο ιστορικό και αισθητικό ενδιαφέρον.
«Τα μάρμαρά μας» του Νίκου Παπακώστα: Ντοκιμαντέρ για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Συμμετέχουν πολλοί και σπουδαίοι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, οι οποίοι στηρίζουν την ελληνική θέση για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα στον τόπο τους. Η παραγωγή έγινε από την ομάδα Canto Mediteraneo με σκοπό τη δωρεάν διανομή σε σχολεία και χώρους πολιτισμού, παρά το γεγονός ότι δεν χρηματοδοτήθηκε από κανέναν κρατικό ή ιδιωτικό φορέα.
Σινεφίλ