Ενας βια­στής στο δρό­μο σου

Η χο­ρο­γρα­φη­μέ­νη δια­μαρ­τυ­ρία που ε­ξα­πλώ­νε­ται σε ό­λη την υ­φή­λιο



Η πα­τριαρ­χι­κή οι­κο­γέ­νεια εί­ναι έ­νας δι­κα­στής
Ζη­τώ συγ­γνώ­μη που γεν­νή­θη­κα
Και η τι­μω­ρία μας εί­ναι η βία που βλέ­πε­τε
Οι γυ­ναι­κο­κτο­νίες, η α­τι­μω­ρη­σία για το δο­λο­φό­νο, η ε­ξα­φά­νι­ση…
Εί­ναι ο βια­σμός
Δεν έ­φται­γα ε­γώ, ού­τε που ή­μουν, ού­τε το τι φο­ρού­σα
Ο βια­στής εί­σαι ε­σύ
Εί­ναι η α­στυ­νο­μία, οι δι­κα­στές, το κρά­τος, ο πρό­ε­δρος
Το κρά­τος της κα­τα­πίε­σης εί­ναι έ­νας σε­ξι­στής βια­στής
Ο βια­στής εί­σαι ε­σύ

Κο­λε­κτί­βα Θέ­σεις

πό την ε­ξε­γερ­μέ­νη Χι­λή έ­μελ­λε να ξε­κι­νή­σει έ­να διε­θνι­στι­κό φε­μι­νι­στι­κό κί­νη­μα, που έ­χει ε­ξα­πλω­θεί σε ό­λα τα μή­κη και τα πλά­τη της γης και εί­ναι σα­φώς η χο­ρο­γρα­φη­μέ­νη συ­νέ­χεια του κι­νή­μα­τος #Me Too. «Ο βια­στής εί­σαι ε­σύ. Η α­στυ­νο­μία, οι δι­κα­στές, το κρά­τος, ο πρό­ε­δρος. Δεν έ­φται­γα ε­γώ, ού­τε το πού ή­μουν, ού­τε το τί φο­ρού­σα» τρα­γου­δούν γυ­ναί­κες με κλει­στά τα μά­τια και κα­ταγ­γέλ­λουν τις γυ­ναι­κο­κτο­νίες, την πα­τριαρ­χία, τη βία κα­τά των γυ­ναι­κών. Πρό­κει­ται για μια πα­ρά­στα­ση που ο­πτι­κο­ποιεί το α­βά­σι­μο ε­πι­χεί­ρη­μα, που ε­πι­κρα­τεί πο­λύ συ­χνά, πως φταίει η γυ­ναί­κα ό­ταν πέ­φτει θύ­μα βια­σμού ή δο­λο­φο­νεί­ται για­τί «το προ­κά­λε­σε» ή «δεν πρό­σε­ξε».

Σε 200 πό­λεις του κό­σμου

Η «Κο­λε­κτί­βα Θέ­σεις» (LasTesis) πα­ρου­σία­σε στο Σα­ντιά­γκο το τρα­γού­δι αυ­τό στις 25 Νο­εμ­βρίου, τη Διε­θνή Μέ­ρα για την Εξά­λει­ψη της Βίας κα­τά των Γυ­ναι­κών και έ­κτο­τε με­τα­φρά­στη­κε, προ­σαρ­μό­στη­κε, α­πο­δό­θη­κε σε κά­θε χώ­ρα, σχε­δόν, του πλα­νή­τη. Άλλο­τε δε­κά­δες, άλ­λο­τε ε­κα­το­ντά­δες, α­κό­μα και χι­λιά­δες γυ­ναί­κες συ­γκε­ντρώ­νο­νται σε κε­ντρι­κά ση­μεία της πό­λης και τρα­γου­δούν για τη χει­ρα­φέ­τη­ση των γυ­ναι­κών, κα­ταγ­γέλ­λο­ντας τη βία που υ­πό­κει­νται ε­πει­δή εί­ναι γυ­ναί­κες.
Ήδη η χο­ρο­γρα­φη­μέ­νη δια­μαρ­τυ­ρία έ­χει γί­νει σε 200 πό­λεις του κό­σμου (βλέ­πε τον χάρ­τη): Ναϊρό­μπι, Τι­χουά­να, Στοκ­χόλ­μη, Πα­ρί­σι, Λον­δί­νο, Τί­ρα­να, Μπο­γκο­τά, Βαρ­κε­λώ­νη, Βε­ρο­λί­νο, Νέα Υόρ­κη, Ισταν­μπού­λ, Δελ­χί, Με­ξι­κό, Αθή­να, Θεσ­σα­λο­νί­κη, Ηρά­κλειο…

Απα­γό­ρευ­ση στην Τουρ­κία

Στην Τουρ­κία, οι φε­μι­νί­στριες έ­κα­ναν πολ­λές προ­σπά­θειες προ­τού κα­τα­φέ­ρουν να ο­λο­κλη­ρώ­σουν το τρα­γού­δι. Η α­στυ­νο­μία έ­πνι­ξε αρ­κε­τές προ­σπά­θειες στα δα­κρυ­γό­να και συ­νέ­λα­βε ό­σες γυ­ναί­κες συμ­με­τεί­χαν, κα­θώς το κρά­τος α­πα­γό­ρευ­σε τη δρά­ση. Το μό­νο που κα­τά­φε­ραν, βέ­βαια, εί­ναι να συ­γκε­ντρώ­νο­νται ο­λοέ­να και πε­ρισ­σό­τε­ρες γυ­ναί­κες κά­θε φο­ρά, με α­πο­τέ­λε­σμα στην τε­λευ­ταία -πε­τυ­χη­μέ­νη πια- προ­σπά­θεια να έ­χουν πλημ­μυ­ρί­σει τους δρό­μους της Ισταν­μπού­λ, ε­νώ το τρα­γού­δι έ­φτα­σε μέ­χρι το τούρ­κι­κο κοι­νο­βού­λιο, με τις βου­λεύ­τριες να το τρα­γου­δούν χτυ­πώ­ντας τα έ­δρα­να της βου­λής. Το πο­σο­στό βίας κα­τά των γυ­ναι­κών φτά­νει το ρε­κόρ του 38% στην Τουρ­κία, ό­ταν ο ευ­ρω­παϊκός μέ­σος ό­ρος εί­ναι 25%, σύμ­φω­να με τον Πα­γκό­σμιο Οργα­νι­σμό Υγείας. Για το 2019 έ­χουν κα­τα­γρα­φεί 440 γυ­ναι­κο­κτο­νίες στην Τουρ­κία, ό­ταν το 2012 ο α­ριθ­μός αυ­τός ή­ταν ο μι­σός. Στις χώ­ρες της ΕΕ, σύμ­φω­να με τον Οργα­νι­σμό Θε­με­λιω­δών Δι­καιω­μά­των της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης, 16,7 ε­κα­τομ­μύ­ρια γυ­ναί­κες υ­πέ­στη­σαν σω­μα­τι­κή βία ή σε­ξουα­λι­κή κα­κο­ποίη­ση το 2019, ε­νώ 50 γυ­ναί­κες κά­θε ε­βδο­μά­δα δο­λο­φο­νού­νται α­πό σύ­ντρο­φο ή πρώην σύ­ντρο­φο στην Ευ­ρω­παϊκή Ένω­ση.

Εμπαιγ­μός στο Με­ξι­κό

Στην πό­λη του Με­ξι­κού, ε­κα­το­ντά­δες γυ­ναί­κες συ­γκε­ντρώ­θη­καν και τρα­γού­δη­σαν το «Ο βια­στής εί­σαι ε­σύ». Οι γυ­ναί­κες έ­δει­ξαν τη δύ­να­μή τους για να α­ντι­στα­θούν στη βία που υ­πό­κει­νται –στη χώ­ρα κα­τα­γρά­φο­νται εν­νιά γυ­ναι­κο­κτο­νίες την η­μέ­ρα, σύμ­φω­να με τον Ο­ΗΕ, με μό­λις μία στις δέ­κα να δια­λευ­κά­νε­ται α­πό τις αρ­χές- τον πε­ρα­σμέ­νο Αύ­γου­στο ό­ταν έ­φη­βες μα­θή­τριες κα­τάγ­γει­λαν το βια­σμό τους α­πό α­στυ­νο­μι­κούς. Συ­γκε­κρι­μέ­να, μια 17χρο­νη κα­τάγ­γει­λε ό­τι βιά­στη­κε α­πό τέσ­σε­ρις α­στυ­νο­μι­κούς μέ­σα σε πε­ρι­πο­λι­κό και μια 16χρο­νη α­πό έ­ναν α­στυ­νο­μι­κό μέ­σα σε έ­να μου­σείο. Κα­νείς α­στυ­νο­μι­κός δεν συ­νε­λή­φθη, κα­θό­τι η ει­σαγ­γε­λία βρή­κε «α­να­κο­λου­θίες» στις κα­τα­θέ­σεις και οι γυ­ναί­κες πή­ραν την κα­τά­στα­ση στα χέ­ρια τους δια­δη­λώ­νο­ντας κα­τά χι­λιά­δες, πυρ­πο­λώ­ντας α­στυ­νο­μι­κά τμή­μα­τα, φω­νά­ζο­ντας «δεν με προ­στα­τεύουν, με βιά­ζουν».
Η ο­μά­δα ε­φή­βων της Club America χό­ρε­ψε ει­ρω­νευό­με­νη στα α­πο­δυ­τή­ρια το «Ο βια­στής εί­σαι ε­σύ», προ­κα­λώ­ντας δια­δη­λώ­σεις γυ­ναι­κών που ζη­τού­σαν την τι­μω­ρία της ο­μά­δας για α­σέ­βεια προς τις γυ­ναί­κες. Τε­λι­κά, η Με­ξι­κά­νι­κη Ομο­σπον­δία Πο­δο­σφαί­ρου κα­τα­δί­κα­σε το γε­γο­νός, ε­νώ η Club America τι­μώ­ρη­σε με α­πο­κλει­σμό τους τέσ­σε­ρις έ­φη­βους πο­δο­σφαι­ρι­στές και α­να­κοί­νω­σε πως θα ορ­γα­νώ­σει εκ­παι­δευ­τι­κό σε­μι­νά­ριο για θέ­μα­τα φύ­λου, α­πο­λο­γού­με­νη για τη συ­μπε­ρι­φο­ρά των παι­κτών της.

Δεν υ­πάρ­χουν για­τί

Την πε­ρα­σμέ­νη ε­βδο­μά­δα έ­φτα­σε μέ­χρι το Σύ­νταγ­μα η δυ­να­μι­κή περ­φόρ­μα­νς, ό­που ε­κα­το­ντά­δες γυ­ναί­κες α­ντα­πο­κρί­θη­καν στο κά­λε­σμα και τρα­γού­δη­σαν «Ο βια­στής εί­σαι ε­σύ». Στο τέ­λος της πα­ρέμ­βα­σης α­κού­στη­καν τα ο­νό­μα­τα των γυ­ναι­κών που δο­λο­φο­νή­θη­καν τον τε­λευ­ταίο χρό­νο. Λί­γες ώ­ρες με­τά, ο α­ριθ­μός αυ­ξή­θη­κε. Ένα ά­ντρας δο­λο­φό­νη­σε τη σύ­ζυ­γό του, θεω­ρώ­ντας πως του α­νή­κει. Στον Τύ­πο γρά­φτη­κε «τη σκό­τω­σε για­τί τη ζή­λευε» ή «τη σκό­τω­σε για­τί τον α­πά­τη­σε». Δεν υ­πάρ­χουν για­τί. Θεώ­ρη­σε πως εί­ναι κτή­μα του και τη σκό­τω­σε. Αυ­τή εί­ναι η πα­τριαρ­χία. Και οι γυ­ναί­κες α­νά τον κό­σμο εί­ναι α­πο­φα­σι­σμέ­νες να τη σπά­σουν. Εί­ναι η δέ­σμευ­σή τους για τη νέα χρο­νιά που έρ­χε­ται.

Ιωάν­να Δρό­σου