ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΑΣΚΟΖΟ, ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙ ΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
** Η οικοδόμηση ενός πλειοψηφικού αριστερού, δημοκρατικού, προοδευτικού μετώπου και μιας μεγάλης παράταξης θα αντιμετωπίσει το αντί-ΣΥΡΙΖΑ μπλοκ
** Μας χρειάζεται μια ειλικρινής, στοιχειοθετημένη, συντροφική αποτίμηση. Είναι ο μόνος τρόπος για να υποστηρίξουμε το λαό αυτή την περίοδο της επίθεσης από την πολιτική της ΝΔ.
Τη συνέντευξη πήρεο Παύλος ΚλαυδιανόςΜόλις ψηφίστηκε ο προϋπολογισμός, και η κυβέρνηση προβαίνει σε νέες εξαγγελίες. Εκτιμά άραγε, ότι δεν ικανοποίησε και τόσο η δημοσιονομική πολιτική της;Αίσθησή μου είναι ότι η κοινωνία, μετά το πρώτο πεντάμηνο της διακυβέρνησης της ΝΔ, αρχίζει να καταλαβαίνει ακριβώς, πού το πάει ο προϋπολογισμός αλλά και ορισμένα μέτρα, που έχουν παρθεί πριν τη ψήφισή του. Τα μεγάλα λόγια περί ανακούφισης των μεσαίων στρωμάτων, τα οποία τάχα ο ΣΥΡΙΖΑ επιβάρυνε και αυτοί θα τα ελάφρυναν, έχουν πάει περίπατο. Αλλά και οι μισθωτοί δεν έχουν να δουν τίποτε ούτε από τις νέες εξαγγελίες ούτε από τον καινούργιο προϋπολογισμό. Οι αυτοαπασχολούμενοι επίσης, ό,τι φαίνεται να γλυτώνουν από τη φορολογική ελάφρυνση είναι σαφές, με βάση τις εξαγγελίες, ότι θα το πληρώσουν μέσα από τις ασφαλιστικές εισφορές. Ακόμα, όποιος νομίζει ότι θα πληρώσει μικρότερο ΕΝΦΙΑ τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να ανησυχήσει από τις αντικειμενικές τιμές που ετοιμάζονται, και μάλιστα στις λαϊκές γειτονιές. Στις παροχές, πχ, το μέρισμα, που οι της ΝΔ έλεγαν στην περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ ότι είναι ψίχουλα, αφορά λιγότερους δικαιούχους και για μικρότερα ποσά. Όσο για τη 13η σύνταξη, που δεν ήταν ακριβώς 13η σύνταξη πρέπει να ομολογήσουμε πως ίσως αποτέλεσε, με τον τρόπο που εξαγγέλθηκε, ένα σημαντικό λάθος της κυβέρνησής μας. Ήταν, ωστόσο κάτι θεσμικά διασφαλισμένο, ότι θα δίνεται κάθε χρόνο και είχε την προοπτική να γίνει πραγματική 13η σύνταξη. Τώρα το κόβει κι αυτό. Συμπερασματικά, λαϊκά στρώματα και αυτοαπασχολούμενοι και γενικώς τα μεσαία στρώματα δεν έχουν να περιμένουν το 2020 κάτι το συνταρακτικό με βάση τις εξαγγελίες και τον προϋπολογισμό.
Καταστολή και ταξική μεροληψία υπέρ των εχόντωνΑν εδώ η κυβέρνηση είναι πολύ σφικτή, έχει όμως «αφθονία μέτρων» όσον αφορά την καταστολή. Γίνεται αυτό, κυρίως, για επικοινωνιακούς λόγους, να καλύπτει δυσάρεστες πολιτικές ή είναι κάτι πιο επιτελικά σχεδιασμένο;Δεν έχει μόνο άφθονη καταστολή στη φαρέτρα της η κυβέρνηση. Έχει και εμφανέστατη ταξική μεροληψία υπέρ των εχόντων. Ό,τι έχει κάνει το αποκαλύπτει αυτό, ιδίως μέσω της φορολογίας η οποία απαλλάσσει περισσότερο τους έχοντες και λιγότερο όσους έχουν ανάγκη. Είναι, δε, αυτό εγκληματικό στην κατάσταση όπου η χώρα μας βγαίνει από τα μνημόνια. Το χάσμα που προκαλεί η πολιτική της κυβέρνησης θα προκαλέσει οπωσδήποτε κοινωνικές αντιδράσεις και γι’ αυτό παίρνουν τα μέτρα τους από τώρα. Δεν γίνεται, λοιπόν, για επικοινωνιακά οφέλη ή για να αποπροσανατολίσει αυτή η πολιτική. Γιατί τι πιο σπουδαίο από τη δημοκρατία και τα δικαιώματα που θίγονται απ’ αυτή την πολιτική της άγριας καταστολής; Είναι σημαντικό αυτό καθεαυτό. Εντάσσεται στην πολιτική για «Νόμο και Τάξη» που είχαν υποσχεθεί προεκλογικά, λόγω και του αισθητού ρόλου που παίζει η ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ, αλλά και στο πλαίσιο της προετοιμασίας εν όψει οποιασδήποτε κινητοποίησης ήθελε προκύψει.
Το αντι-ΣΥΡΙΖΑ σύνδρομο και ο ΣΥΡΙΖΑΣτις δημοσκοπήσεις βλέπει κανείς ότι η ΝΔ δεν έχει, ακόμη, υποστεί φθορά. Πού το αποδίδεις; Πώς αυτό μπορεί ν’ αλλάξει;Για το πρώτο σκέλος της ερώτησης, η απάντηση είναι η αυτονόητη ανοχή - έτσι συμβαίνει όταν έχουμε νέα κυβέρνηση - των πρώτων μηνών. Αυτό οδήγησε τη ΝΔ να ακολουθήσει την τακτική του «μπορούμε», ή αλλιώς «κάνουμε ό,τι θέλουμε». Το «μπορούμε» υπονοεί ότι «δεν μπορείτε να αντιδράσετε», το λαϊκό κίνημα δεν έχει τη δυνατότητα να την αντιμετωπίσει. Αυτό, ελπίζω, ότι τελειώνει γρήγορα, αλλά όχι και αυτόματα. Γι’ αυτό χρειάζεται και αποτίμηση της διαδρομής και του έργου του ΣΥΡΙΖΑ την τελευταία δεκαετία της ανόδου και της κυβερνητικής θητείας του, αλλά και της ήττας του Ιούλιου για να εντοπίσουμε και τα αίτια της ήττας. Όχι βέβαια για να φάμε τις σάρκες μας, αλλά μας χρειάζεται μια αποτίμηση ειλικρινής, στοιχειοθετημένη, συντροφική διότι αυτό είναι ο μόνος τρόπος για να υποστηρίξουμε το λαό αυτή την περίοδο της επίθεσης από την πολιτική της ΝΔ, να ξαναγυρίσουμε σύντομα στη διακυβέρνηση. Ένα πράγμα, όμως, μπορώ να το πω από τώρα. Η δεξιά πόνταρε, βοηθώντας και στην οικοδόμησή του, σ’ αυτό που ονομάζουμε αντί-ΣΥΡΙΖΑ σύνδρομο. Δηλαδή, κατάφεραν, και αποκλείεται να μην έχουμε εδώ κάποιες ευθύνες και εμείς, να συγκροτηθεί ένα πλειοψηφικό ρεύμα το οποίο ήταν εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό ήταν βασική αιτία που ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τις εκλογές. Ενώ συσπείρωσε τις δυνάμεις του, δεν μπόρεσε, όμως - δεν προλάβαινε ίσως - να υπερβεί το πλειοψηφικό αντί-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο.
Πώς αντιμετωπίζεται, γιατί λειτουργεί και τώρα.Πρέπει να δούμε καταρχάς πώς οικοδομήθηκε, με ποιες αιτίες, δυνάμεις, τι ύλη και πώς μπορούμε να το σπάσουμε. Γι’ αυτό και συμφωνώ ότι χρειάζεται η οικοδόμηση ενός πλειοψηφικού αριστερού, δημοκρατικού, προοδευτικού μετώπου και μιας μεγάλης παράταξης που θα αντιμετωπίσει το αντί-ΣΥΡΙΖΑ μπλοκ. Όμως, πρώτον ο κόσμος αυτής της ευρείας παράταξης δεν είναι σωστό να είναι όλοι μέσα σε ένα, στο ίδιο κόμμα. Έχουμε ψηφίσει την απλή αναλογική και αυτή θέλει συμμάχους. Δεύτερον, σε καμιά περίπτωση αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να χαλάσουμε το εργαλείο που έχουμε, το Κόμμα, που έχει πάντα ικανή δυναμική. Πιστεύω ότι το δίδυμο ηγέτης – ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να τα βγάλει πέρα, να δρα προωθητικά και να είναι ο πόλος, αυτό το κόμμα, που θα συσπειρώσει την ευρύτερη προοδευτική παράταξη. Όχι να μετατραπεί το ίδιο σε μια άμορφη μάζα που θα τη λέμε προοδευτική παράταξη.
Το κόμμα προς το συνέδριοΟ βαθμός εμπιστοσύνης στην αξία της απλής αναλογικής επηρεάζει και τις απόψεις για το κόμμα, την άσκηση πολιτικής και ιδίως την πολιτική συμμαχιών που είναι λυδία λίθος για την Αριστερά. Υπάρχουν αποχρώσεις στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Αλέξης Τσίπρας βέβαια το ξεκαθάρισε, το τελευταίο διάστημα, το θέμα αυτό επαρκώς και είναι πολύ σημαντικό.Όντως, και εγώ παρακολουθώ προσεκτικά αλλά ταυτόχρονα είμαι και πολύ ικανοποιημένος που ο Αλέξης μίλησε, ως προς αυτό, πολλές φορές τελευταία με αυτή την προσέγγιση. Το επανέλαβε και στην εισήγησή του στην πρώτη συνεδρίαση του νεοσύστατου Πολιτικού Συμβουλίου. Οφείλω δε να αποδώσω τα εύσημα στον σύντροφο Δραγασάκη που τον άκουσα να το λέει με σαφήνεια. Ανασυγκροτούμε, μαζικοποιούμε, οικοδομούμε, λοιπόν, το κόμμα μας, τον ΣΥΡΙΖΑ πηγαίνοντας προς το 3ο συνέδριο, το ανασυγκροτούμε και αναζητούμε, διευρύνοντάς το, νέες δυνάμεις, αυτό που λέμε Προοδευτική Συμμαχία, αναζητούμε συμμάχους. Δεν συγκροτούμε, όμως, ένα κόμμα όπου χωρούν όλοι. Χωρούν όλοι αυτοί, και χαιρόμαστε πολύ που προσέρχονται κατά χιλιάδες, που συμφωνούν με την ομόφωνα ψηφισμένη διακήρυξή μας από την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και την Κεντρική Επιτροπή Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Αυτή η ευτυχής, γόνιμη συνάντηση, όλων αυτών των ανθρώπων θα γίνει στο έδαφος της Αριστεράς, του ΣΥΡΙΖΑ. Προσέρχονται κατά χιλιάδες - έως τώρα περίπου 20.000 - νέα μέλη, είναι ένας μεγάλος αριθμός. Και δεν φθάνει, αλλά δείχνει ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Συμφωνώ απολύτως. Υπάρχει, ωστόσο, νομίζω, μια κάποια αναντιστοιχία, ανάμεσα στον κόσμο που προσέρχεται στη βάση, που βελτιώνει τους ποιοτικούς δείκτες μας και στο στελεχικό δυναμικό, όπως το είδαμε στο διήμερο στο ΣΕΦ. Ισχύει αυτό κατά τη γνώμη σου;Θα ήταν λάθος, καταρχάς, να πούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ακριβώς το κόμμα που θέλουμε. Όχι. Χρειάζεται ανασυγκρότηση, διεύρυνση, ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση. Χρειαζόμαστε, λοιπόν, τους ανθρώπους που προσέρχονται και εφόσον δέχονται και πιστεύουν αυτά που λέμε στη διακήρυξη δεν έχω κανένα πρόβλημα να είναι και πλειοψηφία. Από τη στιγμή που κάποια/ος γίνεται μέλος του ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει διάκριση νέοι - παλιοί. Όλα τα μέλη ισότιμα και θεσμοθετημένα θα οδηγήσουν το κόμμα στο τρίτο συνέδριο, μέσα όμως από τις θεσμοθετημένες δημοκρατικές διαδικασίες, με βάση το καταστατικό. Τα κόμματα ούτε αλλάζουν ούτε διαλύονται με την κουβέντα κάποιου. Αλλάζουν μόνο μέσα από τις θεσμοθετημένες δημοκρατικές διαδικασίες που πρέπει να υποστηρίζουμε όλοι με κάθε δύναμη.
Η ριζοσπαστική αριστεράΥπάρχει, όμως, ο κόσμος και από τ’ αριστερά, θα λέγαμε, του ΣΥΡΙΖΑ: όσοι φύγαν το 2015 - μέρος τους στήριξε ΣΥΡΙΖΑ – αλλά, και ο κόσμος, στη συντριπτική πλειοψηφία νέοι, που μας ψήφισαν στις εθνικές εκλογές, κινήματα που εμφορούνται από αντισυστημικές ιδέες και στάσεις όπως για την κλιματική αλλαγή κτλ. Δεν φαίνεται να απευθύνεται και σ’ αυτούς. Όλο το ενδιαφέρον είναι, μιλώντας σχηματικά, στον κόσμο των δεκαετιών του 1980 και 1990.Ριζοσπαστική αριστερά, μιλώντας γενικά, δεν σημαίνει, νομίζω, μόνο άρνηση ενσωμάτωσης στο κυρίαρχο σύστημα, κινηματική λογική, προχωρημένες ιδέες και ταξική μεροληψία υπέρ των αδύναμων. Σημαίνει και απαγκίστρωση από στερεότυπα, δογματισμούς και φανατικές προσκολλήσεις. Σημαίνει δημοκρατία και πίστη στη δύναμη της συμμετοχής των μελών αλλά και ευρύτερα του λαού. Αν αυτά είναι τα χαρακτηριστικά της ριζοσπαστικής αριστεράς μένοντας στο έδαφος της ουσίας της και του κατακτημένου ιδεολογικού και πολιτικού της φορτίου, μπορεί να λειτουργήσει και να κάνει και αυτές τις κατηγορίες που είπες, που έφυγαν ή μας ψήφισαν αλλά παρακολουθούν από απόσταση, κριτικά, να θέλουν να δεθούν οργανωτικά με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αρκεί να κατακτήσει πλήρως την έννοια κόμματος της ριζοσπαστικής αριστεράς. Ο ΣΥΡΙΖΑ, από τότε που δημιουργήθηκε, είναι κόμμα εν κινήσει άρα και σήμερα χρειάζεται ανασυγκρότηση εν κινήσει για να αντιστοιχηθεί καλύτερα με τις ανάγκες της κοινωνίας. Στο κόμμα τώρα προσέρχονται, μην το ξεχνάμε, μετά από ήττα, από την καταρρέουσα σοσιαλδημοκρατία προέρχονται, από αριστερούς χώρους, ακόμη και από φιλελεύθερους χώρους. Είναι κόσμος καλοδεχούμενος, στις ΟΜ ακούς απ’ αυτούς πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις και ιδέες, με ενθουσιασμό για το κόμμα που τον μεταδίδουν. Το φορτίο της εμπειρίας τους και ο αναστοχασμός τους είναι απόλυτα σεβαστά. Υπάρχουν, όμως, κάποιοι που προσέρχονται μαζί με παθογένειες παλαιών εντάξεών τους που ο λαός έχει καταδικάσει. Υπάρχουν και όσοι θεωρούν ότι μπορεί να επαναληφθεί το πείραμα «Ανδρέας Παπανδρέου – ΠΑΣΟΚ» που στη σημερινή εποχή μόνο σαν καρικατούρα μπορεί να το φανταστούμε.
Σε ποιους άξονες θα έπρεπε ο ΣΥΡΙΖΑ να αναπτύξει τη δράση του;Καταρχάς, το πρόγραμμά του να προκύψει από μια συλλογική διαδικασία, να έχει αριστερά ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά. Να τονίζει τη σαφή ανάγκη υπεράσπισης της μισθωτής εργασίας, με έμφαση στα εργασιακά δικαιώματα, τον κοινωνικό μισθό, τους μισθούς, την κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση με έμφαση στα θέματα κλιματικής αλλαγής και περιβάλλοντος, την προάσπιση των ανθρωπίνων και δημοκρατικών δικαιωμάτων, των συμφερόντων των αυτοαπασχολούμενων της πόλης και της υπαίθρου. Η πολιτική μας οφείλει να στηρίζεται στο έδαφος των αναγκών των ανθρώπων.
Ο ασθενής μετατρέπεται σε πελάτη
Στη βουλή ο πρωθυπουργός προαναγγέλοντας μέτρα ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ, απευθυνόμενος στην πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, είπε: «και τώρα θα πω κάτι που θα ανατριχιάσετε». Παρακάμπτω το ψυχαναλυτικό βάθος της διατύπωσης, αλλά τι σχεδιάζουν;Δυστυχώς, δεν ανατρίχιασα γιατί είμαι προετοιμασμένος. Όσοι ασχολούμαστε με την υγεία, που ζήσαμε την κατάστασή της τα προηγούμενα χρόνια, ξέρουμε ότι το σύμπλεγμα, όπως το λέμε, της άρχουσας τάξης που εκφράζεται από τη ΝΔ δεν είναι καθόλου ευχαριστημένο αν παρεμποδίζεται να αντλεί πόρους και υπεραξία ακόμη και από την υγεία. Όσο και αν θέλει η ΝΔ να κρύψει πίσω από κεντροδεξιές ή κεντρώες ταμπέλες την εικόνα είναι ένα κόμμα της ακραίας νεοφιλελεύθερης δεξιάς. Αυτή ανατριχιάζει με την ύπαρξη δημόσιου συστήματος υγείας, με την προσπάθεια που έγινε την προηγούμενη πενταετία να σταθεί στα πόδια του για να μην καταταρρεύσει περαιτέρω - κατάσταση όπου αυτοί το είχαν φέρει - και ανατριχιάζουν με την ιδέα ότι η πραγματική λύση είναι αυτό το σύστημα να αναπτύσσεται ώστε να αντιστοιχεί στις ανάγκες του λαού. Γνωρίζουμε ότι οι πολίτες, όλα τα κοινωνικά στρώματα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβασή τους σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας αν και είναι θεσμοθετημένη πια η πρόσβαση ανεξάρτητα από την ασφαλιστική τους κατάσταση. Η θεσμοθέτηση, όμως, είναι το πρώτο βήμα. Για να έχει και νόημα πρέπει να φέρεις ολόκληρο το ΕΣΥ, τα επιμέρους του τμήματα, σε επίπεδο όπου όταν προσφεύγει ο πολίτης ως ασθενής να βρίσκει την υπηρεσία που θέλει, αντίστοιχη της αξιοπρέπειας και της προηγούμενης ζωής του. Το βασικό πράγμα για τον πολίτη και τον ασθενή είναι να μην χάνει την αξιοπρέπειά του όταν πηγαίνει στο νοσοκομείο, και φοβάμαι ότι ακόμη και σήμερα, μερικές φορές, τη χάνει, πχ από έλλειψη προσωπικού, επαρκών χώρων υγιεινής, έλλειψη περιποίησης των δομών των νοσοκομείων, έλλειψη δομών αποκατάστασης μετά τη θεραπεία που είναι επίσης βασικό πράγμα. Στο νέο μας πρόγραμμα εκτός από τον στόχο της αναβάθμισης των υποδομών την επάρκεια σε προσωπικό, υγειονομικό και μη, την αναβάθμιση των αποδοχών του, θα πρέπει να δούμε τι ισχύει όταν γίνει καλά ο άρρωστος ή ακόμα και αν δεν γίνει, αλλά πρέπει να βγει και να πάει σπίτι. Οι υπηρεσίες στο σπίτι και η αποκατάσταση είναι κρίσιμα για μια πολιτισμένη κοινωνία.
Η ΝΔ απαντά σε όλα αυτά μέσω της αγοράς, θα λέγαμε;Ναι, όλα αυτά τα υπαρκτά προβλήματα τα «λύνει» αλλιώς: «δεν μπορούν να λυθούν με το Δημόσιο, δεν υπάρχουν χρήματα, δεν υπάρχουν δυνατότητες στο υπάρχον ΕΣΥ του ακραίου κρατισμού Η μόνη λύση είναι να ανοιχτούμε στην ιδιωτική πρωτοβουλία». Να ξεχωρίσουμε, όμως, δυο πράγματα. Υπάρχει η συνύπαρξη δημόσιου – ιδιωτικού τομέα ή με αυτοαπασχολούμενους που θα συμβληθεί το δημόσιο για να καλύψει τα κενά του – και γίνεται αυτό – και υπάρχει και αυτό που λέγεται ΣΔΙΤ και δοκιμάστηκε στην Αγγλία και απέτυχε. Η δεύτερη εκδοχή είναι η σιωπηρή απάντηση: «γιατρέ δεν σου δίνω αρκετά χρήματα στο νοσοκομείο, θα σου δώσω τη δυνατότητα να κάνεις ιατρείο έξω». Επίσης, λέει: «ιδιώτη δεν έχεις δυνατότητα να μπορείς, πχ, να χειρουργήσεις τον άρρωστό σου θα σου δώσω πρόσβαση στο ΕΣΥ να πας τον ασθενή σου». Ή το σπουδαιότερο, ελάτε ασφαλιστικές εταιρίες και μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα να συνδιαχειριστούμε τις υποδομές του ΕΣΥ. Τι υποκρύπτεται πίσω από αυτά; Ότι ο ασθενής μετατρέπεται σε πελάτη είτε του ιδιώτη γιατρού έξω είτε του νοσοκομειακού. Εκτός του ότι η υγεία είναι κοινωνικό δικαίωμα εάν σπάσει ο φλοιός προστασίας που προσφέρει τώρα το ΕΣΥ, μ’ όλα του τα προβλήματα, οι άνθρωποι, ειδικά οι μη έχοντες, θα βρεθούν τελείως ανυπεράσπιστοι. Θυμόμαστε ή έχουμε ακούσει την εποχή όπου στο νοσοκομείο έμπαινες με μέσο ή περνούσες από το γραφείο του διευθυντή.
Εύκολα γίνεται αποδεκτό στην κοινωνία τέτοιο πισωγύρισμα;Όχι, γι’ αυτό η ΝΔ βάζει τους προπομπούς της να το προετοιμάσουν, όπως τις συντηρητικές ελίτ του ιατρικού κόσμου που βρίσκονται και στην ηγεσία του ΠΙΣ και άλλους ιατρικούς συλλόγους. Υπερακοντίζουν τέτοιες προτάσεις, αποπροσανατολίζοντας τους γιατρούς από άλλες διεκδικήσεις: αναβαθμισμένους μισθούς, αξιοπρεπείς όρους άσκησης του επαγγέλματος ως ιδιώτες σε σχέση με την ασφάλισή τους, τη φορολογία, τη σύνταξη. Κλείνει το μάτι σε συντεχνιακές αντιλήψεις, που θα οδηγήσουν, τελικά, αν θεσμοθετηθούν αυτά τα μέτρα, στην περιθωριοποίηση μεγάλου μέρους ιδιωτών γιατρών, των μικρών αυτοαπασχολούμενων. Υπέρ της ανάπτυξης μεγάλων επιχειρήσεων ή αυτών που κρατούν τα κλειδιά στα δημόσια νοσοκομεία.
Τελικά δεν καταργεί, όπως έλεγε η ΝΔ, την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας;Ναι, δεν θα ήταν καθόλου εύκολο γιατί υπάρχουν δεσμεύσεις απέναντι στην ΕΕ και τους εταίρους. Αποδεικνύεται η ορθότητα της σύλληψης για ανάγκη μεταρρύθμισης στην πρωτοβάθμια φροντίδα με τους οικογενειακούς γιατρούς, ομάδα υγείας με έμφαση στην αγωγή υγείας και την πρόληψη, τις τοπικές μονάδες. Πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή και στη στελέχωση του δεύτερου πυλώνα της πρωτοβάθμιας, τα Κέντρα Υγείας με ειδικούς γιατρούς. Μόνο έτσι θα είναι πιο εύκολη η πρόσβαση στην πρωτοβάθμια και θα αποσυμφορηθούν τα νοσοκομεία. Θέλω, όμως, να πω κάτι ως συμπέρασμα: όπως και πριν δεν μπορούσαμε να κάνουμε θαύματα – και ήταν λάθος αν δίναμε τέτοια εντύπωση – με τους προϋπολογισμούς που είχαμε, έτσι και τώρα πρέπει να δεσμευτούμε ότι εμείς θα φθάσουμε, σε βάθος πενταετίας, τον προϋπολογισμό για την υγεία στο 7% του προϋπολογισμού, που είναι ο μέσος ευρωπαϊκός. Διαφορετικά δεν θα κάνουμε τίποτε από αυτά που θα λέει το πρόγραμμά μας.