Από μια γειτονιά της Μοζαμβίκης στη κορυφή του παγκόσμιου ποδοσφαίρου Μεγαλωμένος σε μια εξαιρετικά φτωχή κοινωνία, συνήθιζε να φεύγει από το σχολείο για να παίξει ξυπόλητος ποδόσφαιρο με τους φίλους του σε αλάνες, με αυτοσχέδιες μπάλες ποδοσφαίρου. Ο λόγος για τον Εουσέμπιο Ντα Σίλβα Φερέιρα, που γεννημένος στη γειτονιά Μαφαλάλα της πρωτεύουας Μαπούτο (Λοουρένσο Μάρκες) της Μοζαμβίκης, έμελε να γίνει ο πιο γνωστός πορτογάλος ποδοσφαιριστής μέχρι την εμφάνιση του Κριστιάνο Ρονάλντο.
Ο επονομαζόμενος και «Μαύρος Πάνθηρας» άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο με τους φίλους του στις αλάνες της Μαφαλάλα, όπου είχαν δημιουργήσει την ομάδα Os Brasileiros (Οι Βραζιλιάνοι), για να τιμήσουν τη μεγάλη ομάδα της Εθνικής Βραζιλίας της δεκαετίας του 1950. Οι μπάλες που χρησιμοποιούσαν γίνονταν από κάλτσες και εφημερίδες. Ο Εουσέμπιο προσπάθησε να μπει, μαζί με μερικούς φίλους του, στις τάξεις της Γκρούπο Ντεπορτίβο ντε Λοουρένσο ντε Μάρκες, της αγαπημένης του ομάδας που τροφοδοτούσε με ταλέντα την Μπενφίκα, όπως για παράδειγμα τον Μάριο Κολούνα( Mário Coluna) που αγωνιζόταν σε αυτή πριν μετακινηθεί στην ομάδα της Λισαβόνας. Όμως απορρίφθηκε, χωρίς καν να του δοθεί η ευκαιρία να αποδείξει το ταλέντο του. Στη συνέχεια απευθύνθηκε και κατάφερε να ενταχθεί στην ομάδα της Σπόρτινγκ Κλουμπ ντε Λοουρένσο Μάρκες.
«Όταν ήμουν 15, η Γιουβέντους από την Ιταλία ήθελε να με αποκτήσει, επειδή ένας από τους σκάουτερ της, ο οποίος ήταν ένας διάσημος ιταλός τερματοφύλακας της, με είδε και τους είπε ότι υπήρχε ένα αγόρι με δυναμική, που θα ήταν καλό να εκμεταλλευτούν, ενώ ήμουν ακόμα άγνωστος. Η Γιουβέντους έκανε πρόταση, αλλά η μάνα μου ποτέ δεν ήθελε να ακούσει τίποτα από κανέναν», θυμάται ο μεγάλος άσος.
Η αρχή της πορείας...Ο Εουσέμπιο έπαιξε δύο περιόδους με τη δεύτερη ομάδα της Σπόρτινγκ Κλουμπ, ενώ έκανε και μερικές εμφανίσεις με την ανδρική ομάδα κατακτώντας έτσι το Περιφερειακό Πρωτάθλημα Μοζαμβίκης και το Πρωτάθλημα του Λοουρένσο Μάρκες το 1960. Εκείνη τη χρονιά σε ηλικία 18 ετών παίρνει μεταγραφή για την Μπενφίκα, με τη μεταγραφή να κοστίζει 350.000 εσκούδο Πορτογαλίας. Τον παίκτη είχε παρακολουθήσει ο βραζιλιάνος πρώην ποδοσφαιριστής Χοσέ Κάρλος Μπάουερ. Ο Εουσέμπιο ξεχώριζε για την ταχύτητά του, καθώς μπορούσε να τρέξει τα 100 μέτρα σε 11 δευτερόλεπτα. Ο Μπάουερ συνέστησε αρχικά τον Εουσέμπιο στην πρώην του ομάδα, Σάο Πάολο, αλλά εκείνοι τον απέρριψαν. Τότε απευθύνθηκε στον πρώην προπονητή της ομάδας, τον Μπέλα Γκούτμαν, ο οποίος εργαζόταν εκείνη την περίοδο στην Μπενφίκα.
Όμως η Σπόρτινγκ Λισσαβόνας που είχε θυγατρική στη Μοζαμβίκη (τότε ήταν Πορτογαλική αποικία) την Σπόρτινγκ Λοουρένσο αμφισβήτησε τη νομιμότητα της μεταγραφής. Ο Εουσέμπιο θα πει τότε: «Έπαιζα στην ομάδα τροφοδότη της Σπόρτινγκ στη Μοζαμβίκη, η Μπενφίκα ήθελε να με πληρώσει με ένα συμβόλαιο για να πάω, ενώ η Σπόρτινγκ ήθελε να με πάρει ως ταλέντο για να αποκτήσω εμπειρία χωρίς χρηματική ανταμοιβή. Η Μπενφίκα έκανε μια καλή προσέγγιση. Πήγαν να μιλήσουν με τη μητέρα μου, τον αδελφό μου και προσέφεραν 1.000 ευρώ για τρία χρόνια. Ο αδελφός μου ζήτησε τα διπλά και θα αυτοί τα κατέβαλαν. Υπέγραψαν συμβόλαιο με την μητέρα μου και πήρε τα χρήματα».
Μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου 1960, ο Εουσέμπιο είχε φτάσει στη Λισαβόνα, απ’ όπου εστάλη στο Λάγος, στο Αλγκράβε, καθώς η Μπενφίκα φοβόταν μια επιχείρηση «απαγωγής» του από την Σπόρτινγκ. Η μεταφορά του έγινε με το όνομα Ruth Malosso. Παρέμεινε εκεί για 12 ημέρες. Μάλιστα, ο Εουσέμπιο σκεφτόταν την επιστροφή του στην πατρίδα του, αλλά η μητέρα του τον έπεισε να παραμείνει στην Πορτογαλία.
Τελικά, τον Μάιο του 1961 η Μπενφίκα κατάφερε να τον εντάξει στο δυναμικό της. Ο Εουσέμπιο έκανε την πρώτη εμφάνισή του με τα χρώματά της ενάντια στην Ατλέτικο Κλουμπ ντρ Πορτουγκάλ, σε φιλικό παιχνίδι στις 23 Μαΐου 1961, σημειώνοντας χατ-τρικ στη νίκη με 4-2, ενώ το επίσημο ντεμπούτο με τη φανέλα των «αετών» έγινε την 1η Ιουνίου 1961, έναντι στην Βιτόρια Σετούμπαλ, στον επαναληπτικό του 3ου γύρου του Κυπέλλου Πορτογαλίας.
Το παιχνίδι είχε προγραμματιστεί για την επομένη του τελικού του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπου η Μπενφίκα αντιμετώπισε την ομάδα της Μπαρτσελόνα, χωρίς η Πορτογαλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία να αναβάλει το παιχνίδι του Κυπέλλου Πορτογαλίας. Έτσι η ομάδα αγωνίστηκε στον αγώνα με τους αναπληρωματικούς της και έχασε με 1-4. Το μοναδικό γκολ της Μπενφίκα πέτυχε ο Εουσέμπιο, αλλά δεν ήταν αρκετό για να προκριθεί η ομάδα του. Στον ίδιο αγώνα, ο Εουσέμπιο έχασε ένα πέναλτι, το πρώτο από τα πέντε συνολικά που έχασε σε όλη την καριέρα του. Στις 10 Ιουνίου 1961, ο Εουσέμπιο αγωνίστηκε για πρώτη φορά στο Πρωτάθλημα Πορτογαλίας, την τελευταία αγωνιστική κόντρα στη Μπελενένσες, όπου σκόραρε ένα γκολ στη νίκη της Μπενφίκα με 4-0. Αγωνίστηκε με την «κόκκινη» φανέλα των «αετών» από το 1961 μέχρι το 1975...
Η ευρωπαϊκή του πορεία...Με τον Εουσέμπιο, η Μπενφίκα έφτασε τρεις φορές στον τελικό του Κυπέλλου πρωταθλητριών. Το 1963, το 1965 και το 1968, χωρίς όμως να καταφέρει να το κατακτήσει. Στην ήττα το 1968 από την πρωταθλήτρια Αγγλίας Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο Γουέμπλεϊ, και ενώ το σκορ του αγώνα ήταν στο 1-1, έφτασε κοντά στο γκολ στις καθυστερήσεις του αγώνα, με τον τερματοφύλακα της Μάντσεστερ Άλεξ Στέπνεϊ να πραγματοποιεί μια θεαματική απόκρουση στο σουτ που επιχείρησε. Ο Εουσέμπιο σταμάτησε και χειροκρότησε τον Στέπνεϊ για την απόκρουση, καθώς ο Άγγλος επανέφερε την μπάλα.
Το 1965 ψηφίστηκε ως ευρωπαίος ποδοσφαιριστής της χρονιάς κατακτώντας τη «Χρυσή Μπάλα», ενώ το 1968 κατέκτησε το «Χρυσό Παπούτσι», που απονεμόταν για πρώτη φορά, ως πρώτος σκόρερ στην Ευρώπη. Το ίδιο κατόρθωμα επανέλαβε πέντε χρόνια αργότερα. Ο Εουσέμπιο έφυγε από τη ζωή μια τέτοια μέρα 5 Ιανουαρίου του 2014.
Μ. Διόγος