Τρεις αμερικανικές ρουκέτες που έπληξαν προχθές το διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης, απειλούν να βάλουν νέα φωτιά στη Μέση Ανατολή. Στόχος τους ήταν ο Ιρανός υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, υψηλόβαθμος αξιωματούχος με σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή.
Το αμερικανικό Πεντάγωνο επιβεβαίωσε ότι η εκτέλεση του Ιρανού υποστρατήγου έγινε «κατά διαταγή του Προέδρου Τράμπ», ο οποίος τη χαρακτήρισε «σημαντικό μέτρο για την προστασία του αμερικανικού προσωπικού στο εξωτερικό». Ο επικεφαλής για τις Διεθνείς Υποθέσεις της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ Έλιοτ Ένγκελ, ωστόσο, δήλωσε «βαθιά ανήσυχος για τις επιπλοκές που θα έχει το πλήγμα» και εκτίμησε ότι «η ενέργεια αυτή αντιπροσωπεύει σοβαρή κλιμάκωση της σύγκρουσης με το Ιράν, με απρόβλεπτες συνέπειες».
Η αντίδραση του ΙράνΠιο σκληρή η τοποθέτηση της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων , Νάνσι Πελόζι, που χαρακτηρίζει την ενέργεια «προκλητική και επικίνδυνη», καθώς μπορεί «να προκαλέσει επικίνδυνη κλιμάκωση μέχρι σημείο που δεν υπάρχει επιστροφή», χωρίς καν να έχει ενημερωθεί το Κογκρέσο.
Στην Τεχεράνη η είδηση προκάλεσε την άμεση σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας «για να εξεταστεί η εγκληματική ενέργεια των Αμερικάνων». Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμαντ Ζαρίφ, χαρακτήρισε την ενέργεια «εξαιρετικά επικίνδυνη και άφρονα κλιμάκωση» και δήλωσε ότι «την ευθύνη για όλες τις συνέπειες θα φέρουν οι ΗΠΑ». Δεν παρέλειψε δε, να τονίσει ότι ο Σουλεϊμανί αποτελούσε «την πιο αποτελεσματική δύναμη που πολεμούσε τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους».
Στο ίδιο μήκος κύματος ο Πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν Χασάν Ρουχανί, που δήλωσε ότι «τα ελεύθερα έθνη της περιοχής θα πάρουν εκδίκηση από τις ΗΠΑ γι΄ αυτή τη φρικτή δολοφονία».
Την επικίνδυνη κλιμάκωση που προκαλεί η εκτέλεση του Ιρανού υποστρατήγου πιστοποιούν και οι επίσημες ανακοινώσεις από την πλευρά Ιρακινών και Κινέζων. Ο πρωθυπουργός του Ιράκ Αντέλ Αμπντούλ Μάχντι, καταδίκασε τη «δολοφονία Σουλεϊμανί που πραγματοποιήθηκε στη Βαγδάτη», τη χαρακτήρισε «πράξη επιθετική εναντίον του Ιράκ, που αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας του», ενώ εκτίμησε οτι «θα πυροδοτήσει καταστροφικό πόλεμο στο Ιράκ, την περιοχή και τον κόσμο».
Το Πεκίνο από την πλευρά του, ανήσυχο για τις εξελίξεις στη γειτονιά της, δήλωσε δια του υπουργείου Εξωτερικών «αντίθετο στη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις» και κάλεσε τις εμπλεκόμενες πλευρές «να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, για να αποφύγουν την περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης». Από την πλευρά της Μόσχας, διατυπώνεται η ανησυχία ότι η δολοφονία Σουλεϊμανί θα ανεβάσει την ένταση στη Μέση Ανατολή.
Νετανιάχου στο πλευρό των ΗΠΑΣτον αντίποδα ακριβώς, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπένζαμιν Νετανιάχου, που αναχώρησε εσπευσμένα από την Αθήνα όπου βρισκόταν, δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ, όπως και το Ισραήλ, έχουν το δικαίωμα της αυτοάμυνας». « Ο Πρόεδρος Τράμπ», συμπλήρωσε, «ενέργησε γρήγορα, σθεναρά και αποφασιστικά».
Στη γραμμή των ίσων αποστάσεων, με εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση, εκδόθηκαν από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σάρλ Μισέλ, την εκπρόσωπο της γερμανικής καγκελαρίας Ουλρίκε Ντέμερ, τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας, αλλά και τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος είχε και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν.
Επικίνδυνη συσσώρευση έντασηςΣε μια προσπάθεια να απαλύνει τις δυσμενείς εντυπώσεις από το στοχευμένο δολοφονικό χτύπημα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, δήλωσε οτι «η Ουάσιγκτον είναι σταθερά προσηλωμένη στην αποκλιμάκωση» και προχώρησε σε σειρά επικοινωνιών με το Πεκίνο, το Λονδίνο και το Βερολίνο, μετά την αμερικανική επίθεση στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης.
Οι αριθμοί, ωστόσο, δείχνουν το αντίθετο. Τους τελευταίους μήνες οι ΗΠΑ έστειλαν στην περιοχή πάνω από 14.000 στρατιώτες και ανακοίνωσαν την αποστολή επιπλέον 500, μετά τα επεισόδια στην πρεσβεία τους στη Βαγδάτη. Ένα τάγμα 4.000 ανδρών έχει λάβει εντολή να βρίσκεται σε ετοιμότητα, ενώ οι συνολικές δυνάμεις τους στη Μέση Ανατολή υπολογίζονται πάνω από 60.000.
Ενδεικτική του κλίματος που διαμορφώνεται είναι η ειδοποίηση της αμερικάνικης πρεσβείας στη Βαγδάτη προς τους Αμερικάνους που κατοικούν στο Ιράκ, να εγκαταλείψουν το ταχύτερο τη χώρα.
Ανησυχία για τις εξελίξεις εκφράζει, με ανακοίνωσή του, το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς, με την οποία «καταδικάζει την επίθεση των ΗΠΑ στη Βαγδάτη και τη στρατιωτική αγριότητα που σηματοδοτεί, δείχνοντας ότι ο Τράμπ ενδιαφέρεται για την αποσταθεροποίηση στην περιοχή, ώστε να δικαιολογεί την εκεί στρατιωτική παρουσία».
Ελληνικές αντιδράσειςΜε «ιδιαίτερη ανησυχία» παρακολουθεί το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών τις εξελίξεις, όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή του.
«Η Ελλάδα παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία τις εξελίξεις στο Ιράκ. Προτεραιότητα συνεχίζει να είναι η σταθερότητα της χώρας και της ευρύτερης περιοχής και η αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης. Μόνο έτσι ο λαός του Ιράκ θα μπορέσει να επανέλθει σε μια ομαλή καθημερινότητα, απαλλαγμένος από τη βία και την τρομοκρατία. Απαιτείται ψυχραιμία και νηφαλιότητα».
Από το γραφείο τύπου του ΣΥΡΙΖΑ εκδόθηκε ανακοίνωση στην οποία, η εκτέλεση του Ιρανού υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί από δυνάμεις των ΗΠΑ χαρακτηρίζεται επικίνδυνη ενέργεια, που εντείνει την αποσταθεροποίηση στο Ιράκ και ευρύτερα στη Μέση Ανατολή. Ταυτόχρονα, συνιστά στη διεθνή κοινότητα «να υποστηρίξει τον εντατικό διάλογο μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών και δυνάμεων και το σεβασμό του διεθνούς δικαίου, που αποτελούν μονόδρομο, ώστε να επιλυθούν με ειρηνικό τρόπο τα χρονίζοντα ζητήματα που ταλανίζουν την περιοχή».
Δανάη Ψωμοπούλου