Κριτική θεάτρου για την παράσταση «Stamboul Train» του Γκράχαμ Γκριν
στην αμαξοστοιχία - θέατρο «Το Τρένο στο Ρουφ»Του Νεκτάριου - Γεώργιου Κωνσταντινίδη*Κάθε παράσταση στην καλαίσθητη αμαξοστοιχία - θέατρο «Το Τρένο στο Ρουφ» είναι μια ξεχωριστή εμπειρία. Οι ηθοποιοί βρίσκονται σχεδόν σε απόσταση αναπνοής από τους θεατές-συνεπιβάτες του βαγονιού. Έτσι, σκηνή και πλατεία διαμορφώνουν έναν ενιαίο χώρο εντός του οποίου το κοινό γίνεται «αυτόπτης μάρτυρας» ή «συνένοχος» της ανεξιχνίαστης υπόθεσης του εκάστοτε έργου. Πόσο μάλλον όταν η υπόθεση αυτή διαδραματίζεται μέσα σ’ ένα τρένο που εκτελεί την πολυήμερη διαδρομή Οστάνδη - Κωνσταντινούπολη.
Ο Ιωσήφ Βαρδάκης διασκευάζει για τη σκηνή το εμβληματικό μυθιστόρημα του Γκράχαμ Γκριν, «Stamboul Train», προτείνοντας μια σειρά αλυσιδωτών σκηνών - στιγμιότυπων με πρωταγωνιστές οκτώ ταξιδιώτες. Στο θεατρικό μικρόκοσμο του Ιωσήφ Βαρδάκη, ο κλειστός χώρος του τρένου ανάγεται σε αρένα κοινωνικών και πολιτικών αναμετρήσεων μέσα από εκ διαμέτρου αντίθετες «φωνές». Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη, το ίδιο και η ευθυγράμμιση των αντίρροπων δυνάμεων όταν προβάλλει απειλητικά το αδιέξοδο. Άλλωστε, η εξαιρετική σκηνοθεσία της Τατιάνας Λύγαρη εκμεταλλεύεται στο έπακρο κάθε λεπτομέρεια των χαρακτήρων του έργου αποκομίζοντας από την ευθύβολη τοποθέτηση των δρώντων ρυθμική αρμονία.
Ως Μέιμπελ, η Εβελίνα Αραπίδη ενεργοποιεί μια σημαίνουσα παραγλωσσική έκφραση για να αποδώσει τον κυνισμό και την υπέρμετρη φιλοδοξία της δημοσιογράφου που επιπλέον προβάλλει αυτάρεσκα τις ερωτικές προτιμήσεις της για τις γυναίκες. Ο Σπύρος Ζουπάνος υποδύεται με εκφραστική ευκρίνεια τον συγγραφέα που προσπαθεί να διαχειριστεί την αγωνία του για την προβολή του νέου του βιβλίου.
Ο Αλέξανδρος Ζουριδάκης, στο ρόλο του Γκρούνλιχ, αποκαλύπτει σταδιακά και με έξυπνες κινήσεις τα κίνητρα που οδήγησαν το πρόσωπο το οποίο υποδύεται στο φόνο. Η Δάφνη Καφετζή ενσαρκώνει με αισθαντική θηλυκότητα τη χορεύτρια Κόραλ, υπογραμμίζοντας την ευαισθησία, την απειρία στον έρωτα αλλά και το δισταγμό ενός βασανισμένου βιοπαλαιστή όταν η ζωή δείχνει να του χαμογελά.
Ως Όπι, ο Παναγιώτης Μαρίνος υποστηρίζει με ενάργεια τη ρητορική του μίσους που εκφράζει ο ιερέας, κυρίως όταν αποκαλύπτεται το «αληθινό» του πρόσωπο. Ο Νίκος Ποριώτης, στο ρόλο του Τσίνερ, εκφράζει με πάθος το αφήγημα του ιδεολόγου επαναστάτη που αγωνίζεται για ένα καλύτερο κόσμο και προασπίζεται τα ιδανικά της ισότητας πασχίζοντας για την κατάρρευση των διακρίσεων ανάμεσα στους ανθρώπους.
Ως Τζάνετ, η Κλαίρη Σαρρηκυριάκου λειτουργεί ως ενοποιητική παρουσία δίνοντας έτσι την ευκαιρία να δημιουργηθούν οι απαραίτητες φωτοσκιάσεις των αντιθέσεων, τόσο στον πυρήνα του ρόλου της όσο και σε ό,τι αφορά τις διαπλοκές με τους άλλους χαρακτήρες του έργου. Ο Χρήστος Χριστόπουλος, στο ρόλο του εβραίου επιχειρηματία, κινείται έξυπνα και επιτελικά αποτυπώνοντας το σκεπτικισμό που αναδίδει ο ήρωας.
Τα κοστούμια του Γιάννη Μετζικώφ, η μουσική του Μηνά Ι. Αλεξιάδη, η χορογραφία της Πέπης Ζαχαροπούλου και οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη υπογραμμίζουν τις καταστάσεις και δημιουργούν την ατμόσφαιρα της ειδοποιού διαφοράς ανάμεσα στο λειτουργικό και στο υψηλής πνοής αισθητικό συμβάν!
* Ο Νεκτάριος - Γεώργιος Κωνσταντινίδης είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, κριτικός και μεταφραστής θεάτρου.