«Ο ΦΑΡΟΣ»Στην κόψη του κύματος
Του Στράτου ΚερσανίδηΜια απομονωμένη βραχονησίδα με ένα φάρο. Κάπου μέσα στη φουρτουνιασμένη θάλασσα. Και δύο άνδρες σε αναγκαστική συμβίωση για μερικές εβδομάδες. Αυτό είναι το σκηνικό της ταινίας «Ο φάρος» (The lighthouse) του Ρόμπερτ Έγκερς. Ταινία που είδαμε στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και η οποία λειτούργησε, σε μένα τουλάχιστον, ως λαβωματιά. Από εκείνες που αφήνουν τα σημαντικά έργα τέχνης για να μας θυμίζουν πως κινούμαστε μέσα σε όρια ορατά κι αόρατα. Πως υπάρχουν παράγοντες οι οποίοι μας σπρώχνουν να τα ξεπεράσουμε. Μόνο που αν δεν καταφέρουμε να ισορροπήσουμε εκεί, στην κόψη του κύματος, κινδυνεύουμε να χαθούμε στη σκοτεινιά της φουρτουνιασμένης θάλασσας ή στη δίνη του παράλογου.
Σε μια απομονωμένη βραχονησίδα, σε ένα φάρο, φτάνει ο Έφραμ, ένας νέος άνδρας για να εργαστεί ως βοηθός του φαροφύλακα για τέσσερις εβδομάδες. Ο φαροφύλακας, ο Τομ, είναι ένα παράξενος, βλοσυρός άνδρας, βετεράνος ναυτικός. Από την αρχή η σχέση των δύο ανδρών φαίνεται οριοθετημένη μέσω της ιεραρχίας. Ο Τομ φέρεται υποτιμητικά και βάναυσα στον Έφραμ. Οι σχέσεις των δύο ανδρών περνούν από διάφορα στάδια, άλλοτε είναι τεταμένες με βίαιες εξάρσεις κι άλλοτε γίνονται συντροφικές και εξομολογητικές. Όταν η βραχονησίδα θα αποκλειστεί λόγω κακοκαιρίας, η κατάσταση θα αρχίσει να ξεφεύγει, οι δύο άνδρες θα αρχίσουν να αποκαλύπτουν μυστικά και μέσα σε μια ατμόσφαιρα αλκοόλ και παράνοιας η σύγκρουση ανάμεσά τους θα κορυφωθεί. Οι δύο αποκλεισμένοι στο ερημονήσι σύντροφοι, πέφτουν ο ένας επάνω στον άλλο σε μια ανελέητη πάλη, αλληλοκατασπαράσσονται έχοντας ξεπεράσει τα όρια της όποιας λογικής.
Καθηλωτικό ψυχολογικό θρίλερ που κόβει την ανάσα. Ο σκηνοθέτης επιλέγει την ασπρόμαυρη φωτογραφία, η οποία εντείνει την απειλητική ατμόσφαιρα, το άγχος του αποκλεισμού και τον τρόμο του κλειστού και χωρίς πιθανότητα δραπέτευσης χώρου. Οι δύο άνδρες επιδίδονται σε έναν ανηλεή αγώνα επικράτησης και επιβίωσης, συγκρούονται λεκτικά και σωματικά, δεν καταλαβαίνουμε πότε λένε αλήθεια και πότε ψέματα. Κι όλα αυτά αναμειγνύονται με δοξασίες και μύθους, με εικόνες ονείρων και φαντασίας. Με τον απειλητικό ήχο της φουρτουνιασμένης θάλασσας και του ανέμου ως συνεχές φυσικό ακουστικό μπαγκράουντ. Έτσι όταν αρχίζουν οι αποκαλύψεις κανείς δεν ξέρει πόσο αληθινές είναι. Ο Έφραμ ονομάζεται έτσι ή ονομάζεται Τόμι; Ο φαροφύλακας υπήρξε ναυτικός ή ήταν πάντα φαροφύλακας; Γιατί ο γερό Τομ αρνείται να επιτρέψει στον Έφραμ ή όπως τον λένε, να ανέβει στο φως; Ο γερό φαροφύλακας υποστηρίζει πως είναι θέμα ιεραρχίας, είναι όμως έτσι; Ποια είναι εκείνη η δύναμη του φωτός που τραβά τόσο πολύ τον Έφραμ ώστε να φτάνει στα άκρα για να το αντικρίσει; Τι είναι τελικά το φως; Τι αντιπροσωπεύει; Μήπως είναι κάτι σαν το μήλο του Παραδείσου, που αν το γευθείς θα οδηγηθείς στην απώλεια;
Δεν πρόκειται για μια απλή ταινία αλλά για μια κινηματογραφική εμπειρία πολλαπλών προσεγγίσεων. Η κάμερα μοιάζει να ασφυκτιά μαζί με τους δύο πρωταγωνιστές μέσα στους κλειστούς χώρους. Ακουμπάει σχεδόν στα πρόσωπά τους, καταγράφει το χώρο και τα αντικείμενα. Ο χώρος έξω από το νησί, η θάλασσα, κινηματογ��αφείται ελάχιστα και μόνον κάποιες στιγμές, με τη μορφή τεράστιων απειλητικών κυμάτων. Αλλά ο ήχος της δεν σταματά και ακούγεται διαρκώς, ως επερχόμενη αόρατη απειλή. Ο σκηνοθέτης φαίνεται να δοκιμάζει τα όρια των χαρακτήρων του, να εξερευνά τα ένστικτά και τις μύχιες σκέψεις τους, οι οποίες ποτέ δεν αποκαλύπτονται, χαμένες στο έρεβος της ύπαρξής τους.
Πρωταγωνιστούν ο Γουίλεμ Νταφόε στο ρόλο του φαροφύλακα και ο Ρόμπερτ Πάτινσον στο ρόλο του βοηθού. Με γεμάτες ένταση ερμηνείες, οι δύο ηθοποιοί εξωτερικεύουν την αγωνία και τα υπαρξιακά αδιέξοδα των χαρακτήρων που υποδύονται, με σχεδόν τρομακτικό, ρεαλισμό!
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com «COSMIC CANDY»
Κοσμικές μεταμορφώσεις
Η Άννα ρίχνει στο στόμα τις αγαπημένες της καραμέλες σε μορφή σκόνης και ο κόσμος της αλλάζει, μεταμορφώνεται, μετατρέπεται σε όνειρο, σε σύννεφο που την ανυψώνει. Η Άννα, μια μοναχική και κάπως παράξενη κοπέλα, εργάζεται σε σούπερ μάρκετ και λατρεύει τις καραμέλες σε σκόνη Cosmic Candy. Τη ζωή της όμως έρχεται να αναστατώσει η Πέρσα, το 10χρονο κοριτσάκι που μένει με τον πατέρα του στο διπλανό διαμέρισμα. Μια μέρα ο πατέρας της Πέρσας δεν επέστρεψε στο σπίτι και η μικρή ζητά τη βοήθεια της γειτόνισσάς της για να τον βρει. Καθώς οι μέρες περνούν, η Άννα γίνεται αναγκαστικά προστάτιδά της αφού ο πατέρας της δεν έχει δώσει σημεία ζωής. Η κατάσταση περιπλέκεται αφού κάποιοι περίεργοι και ύποπτοι τύποι αναζητούν τον πατέρα της Πέρσας. Και τα πράγματα θα δυσκολέψουν καθώς η Άννα αντιμετωπίζει προβλήματα στη δουλειά της. Μια άκρως ενδιαφέρουσα ελληνική ταινία η οποία κέρδισε το Βραβείο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και το Βραβείο για την Καλύτερη Γυναικεία Συνεισφορά στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ταινία που ισορροπεί μεταξύ δράματος και κωμωδίας, με αρκετά σουρεαλιστική διάθεση. Την ίδια ώρα που συγκινεί, υπονομεύει τη συγκίνηση και βάζει στη θέση της το χιούμορ, το οποίο όμως συχνά είναι πολύ πικρό.
Προσωπικά, η ταινία μου άφησε ανάμεικτα συναισθήματα. Ενώ υπήρχαν σκηνές πολύ δυνατές με τις οποίες η σκηνοθέτιδα κατάφερνε να με παρασύρει στο φιλμικό της σύμπαν, υπήρχαν κι άλλες που μου προκαλούσαν αμηχανία. Και κάπως έτσι ένιωσα πως έμεινα με την αίσθηση του ανολοκλήρωτου.
Η Ρηνιώ Δραγασάκη, χωρίς αμφιβολία, έκανε μια ταινία πρωτότυπη, λαμπερή, πολύχρωμη και γουστόζικη η οποία συνδυάζει το γκροτέσκο με το δραματικό. Η ηρωίδα της μοιάζει παράξενη αλλά τελικά είναι η γυναίκα της διπλανής πόρτας, η ηρωίδα της καθημερινότητας η οποία παλεύει για να επιβιώσει, προσπαθώντας ταυτόχρονα να βρει μια ισορροπία στην προσωπική της ζωή. Εν τέλει η «Cosmic Candy» αφήνει τη γλυκιά αίσθηση της καραμέλας στο στόμα, η οποία όμως δεν καταφέρνει να χορτάσει την πείνα μας.
Στον πρωταγωνιστικό ρόλο, εξαιρετική η ερμηνεία της Μαρίας Κίτσου. Η ίδια η σκηνοθέτιδα σημειώνει για την ταινία της: «Είναι μια ταινία για τις καραμέλες που έσκαγαν στο στόμα αλλά με τα χρόνια έγιναν τερηδόνα, για τα ξεχασμένα κάπου παιδιά και τους μόνιμα χαλασμένους ενήλικες. Για όλα αυτά δηλαδή που δεν μας αφήνουν να προχωρήσουμε. Για την κάθε εμμονή, την κάθε αλλαγή, την κάθε απώλεια. Για τον Τζον Χιουζ όταν και όπου συναντάει τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Γι’ αυτήν την κοσμική μάζα που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον».
Στρά. Κερ. ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ«The gentlemen» του Γκάι Ρίτσι: Ο Μίκι Πίρσον έχει καταφέρει να χτίσει μια τεράστια και ιδιαίτερα επικερδή επιχείρηση εμπορίας ναρκωτικών στο Λονδίνο. Όταν όμως αποφασίζει να παραδώσει τα ηνία και να επιστρέψει στην πατρίδα του, τις ΗΠΑ, θα ξεκινήσει μια διελκυστίνδα από συνωμοσίες καθώς διάφοροι επιβουλεύονται τη θέση και την περιουσία του.
«Πρόβατα εναντίον λύκων 2» (Volki I Ovtsy.Khod Sviney) του Βλάντιμιρ Νικολάεφ: Τα πρόβατα και οι λύκοι ζουν ήσυχα στο ενωμένο χωριό τους. Όταν όμως θα εμφανιστούν μια πολική αλεπού και μια μικρή προβατίνα, θα πρέπει να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν έναν απρόσμενο κίνδυνο. Κινούμενα σχέδια.
«Run» του Ανίς Τσαγκάντι: Μια έφηβη κοπέλα μεγαλώνει σε απομόνωση μαζί με τη μητέρα της. Η ζωή της θα πάρει όμως παράξενη τροπή όταν ανακαλύπτει ένα σκοτεινό μυστικό που κουβαλά η μητέρα της. Ταινία τρόμου.
«Χαλβάη 5-0» του Μάνου Καμπίτη: Ο αστυνόμος Μπέκρας (Μάρκος Σεφερλής) αναλαμβάνει να λύσει το μυστήριο ενός φόνου. Θύμα είναι ένας βιομήχανος χαλβά που βρέθηκε δολοφονημένος στην έπαυλή του. Υπάρχουν πέντε ύποπτοι και κανένα στοιχείο! Κωμωδία.
«Το απίθανο ταξίδι ενός φακίρη» (L’ extraordinaire voyage du fakir) του Κεν Σκοτ: Ο νεαρός φακίρης Άτζα, όταν πεθαίνει η μητέρα του, αποφασίζει να αναζητήσει τον πατέρα του που δεν έχει γνωρίσει ποτέ. Έτσι ξεκινά ένα απίθανο ταξίδι που περιλαμβάνει έρωτες σε ένα κατάστημα ΙΚΕΑ στο Παρίσι, Σομαλούς μετανάστες στην Αγγλία, καριέρα χορευτή στη Ρώμη, πτήση με αερόστατο πάνω από τη Μεσόγειο. Όλα αυτά είναι ένα ταξίδι μύησης και ζωής για το νεαρό Άτζα. Η ταινία βασίζεται στο βιβλίο του Ρομέν Πουερτολάς «Το απίστευτο ταξίδι του φακίρη που παγιδεύτηκε σε μια ντουλάπα ΙΚΕΑ», ο οποίος συμμετείχε και στη συγγραφή του σεναρίου.
Σινεφίλ