«ΑΠΟΣΤΡΑΤΟΣ» Το παρελθόν κλειδί για το μέλλον
Του Στράτου ΚερσανίδηΟ κάθε άνθρωπος κουβαλά την οικογενειακή του ιστορία. Αυτή είναι η παρακαταθήκη του, είτε με θετικό είτε με αρνητικό τρόπο. Μπορεί να έρθει κάποια στιγμή που για να προχωρήσει παραπέρα θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τις σχέσεις του με το παρελθόν, είτε να συμφιλιωθεί μαζί τους είτε να τις εξαργυρώσει. Τότε το παρελθόν, αποκαθαρμένο πλέον, μπορεί να δείξει το δρόμο για τη συνέχεια. Μια τέτοια ιστορία βλέπουμε στην ταινία «Απόστρατος», του Ζαχαρία Μαυροειδή, η οποία συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα του 60ού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Ο 30χρονος Άρης μετακομίζει στο σπίτι του παππού του, στου Παπάγου. Ο παππούς του, ο Αριστείδης, ο οποίος έχει πεθάνει, ήταν απόστρατος αξιωματικός και είχε πολεμήσει στον Εμφύλιο με τον Εθνικό Στρατό. Ο Άρης, ενώ προσπαθεί να πετύχει στον τομέα των επιχειρήσεων εισάγοντας μηχανές παρασκευής καφέ εσπρέσο, ξαναβρίσκει κάποιους παλιούς φίλους από τα παιδικά του χρόνια. Ενώ οι μηχανές του καφέ μένουν απούλητες και φέρνουν τον Άρη μπροστά στην απελπισία, θα συναντήσει κάποιον που θα του αλλάξει τη ζωή. Αυτός ο κάποιος είναι ο Βάσος, ένας ηλικιωμένος άνδρας, φίλος του παππού του, ο οποίος ζει σε ένα σπίτι που εκείνος του είχε παραχωρήσει. Μόνο που η συντηρητική γειτονιά λέει πολλά για τον κομμουνιστή Βάσο, ο οποίος στον Εμφύλιο πολέμησε με το Δημοκρατικό Στρατό. Όπως, για παράδειγμα, ότι εκβίαζε με κάτι τον Αριστείδη, γι’ αυτό κι εκείνος του παραχώρησε το σπίτι. Όμως ο ηλικιωμένος αντάρτης αρέσει στον Άρη κι έτσι οι δυο τους αρχίζουν να κάνουν παρέα. Σιγά-σιγά, μέσα από αυτή τη συναναστροφή αρχίζει να αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον του Άρη για τη ζωή του παππού του και για τη σχέση του με το Βάσο. Μέσα από αυτή τη διαδικασία συντελείται η πραγματική ενηλικίωση του νεαρού επίδοξου επιχειρηματία καθώς οι αποκαλύψεις τον φέρνουν μπροστά σε γεγονότα που αγνοούσε. Τώρα ο Άρης θεωρεί πως οφείλει να φανεί αντάξιος του ονόματός του και του θρύλου που κουβαλά ο παππούς Αριστείδης.
Έχουμε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον σενάριο μέσα από το οποίο ο σκηνοθέτης αφηγείται με εικόνες την ιστορία του. Μια ιστορία με πλοκή, καλοδουλεμένο διάλογο και με σασπένς καθώς στο φινάλε, ως στοιχείο έκπληξης, μια αποκάλυψη περιμένει το κοινό. Η αφήγηση ρέει αβίαστα, συμβαίνουν διάφορα περιστατικά τα οποία κρατούν το ενδιαφέρον αμείωτο, τα γεγονότα τρέχουν το ένα μετά το άλλο, το ίδιο και οι σχέσεις μεταξύ των ηρώων οι οποίες μεταβάλλονται.
Ο Ζαχαρίας Μαυροειδής με τρόπο διακριτικό μεταφέρει στο σήμερα τον απόηχο των γεγονότων που σημάδεψαν ανεξίτηλα το σώμα της Ελλάδας. Όμως δεν πρόκειται για μια ταινία με θέμα τον Εμφύλιο, αλλά για μια ταινία με θέμα την προσπάθεια ενός νέου άνδρα να βρει τη θέση του στη σύγχρονη Ελλάδα της κρίσης. Όμως, όπως η Ιστορία έχει συνέχεια και συνδέεται με το παρελθόν, έτσι συμβαίνει και με τις ανθρώπινες ζωές. Γι’ αυτό και ο Άρης κουβαλά μαζί του, στην προσωπική του ζωή, και το δικό του αγώνα και την οικογενειακή του ιστορία. Μόνον όταν αποκαλυφθεί το μυστικό το οποίο δένει τον παππού του με τον Βάσο, ο Άρης θα μπορέσει να απελευθερωθεί, να κοιτάξει τη ζωή κατάματα και να πάρει αποφάσεις.
Ένα εξαιρετικό καστ με το Μιχάλη Σαράντη στο ρόλο του Άρη και τον Θανάση Παπαγεωργίου στο ρόλο του Βάσου. Κι ακόμη την Γιώτα Φέστα και τον Άκη Σακελλαρίου στους ρόλους των γονιών του Άρη. Τέλος, αξιοσημείωτη είναι η εμφάνιση της αγαπημένης μας, Ξένιας Καλογεροπούλου, στο ρόλο της αδελφής του παππού Αριστείδη, η οποία εμφανίζεται σε μία σεκάνς, «που γράφτηκε αποκλειστικά για εκείνη», όπως μας αποκάλυψε ο σκηνοθέτης.
Η ταινία τιμήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη με δύο βραβεία: το βραβείο Κοινού και το βραβείο Νεότητας.
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
«Το κάλεσμα της άγριας φύσης» (The call of the wild) του Κρις Σάντερς: Το 1903 εκδόθηκε το βιβλίο «Το κάλεσμα της άγριας φύσης», του Τζακ Λόντον, ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα της αμερικανικής λογοτεχνίας. Πριν από την κυκλοφορία του όμως είχε γίνει ήδη δημοφιλές αφού δημοσιευόταν σε συνέχειες στην εφημερίδα «Σάτερντεϊ Ίβνινγκ Ποστ» της Φιλαδέλφειας, την οποία ίδρυσε ο Βενιαμίν Φραγκλίνος το 1728! Η ιστορία διαδραματίζεται στην πόλη Γιούκον στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν ανακαλύφθηκε χρυσός στις όχθες των ποταμών Κλοντάικ και Γιούκον και χιλιάδες χρυσοθήρες άρχισαν να καταφθάνουν στην περιοχή κυριευμένοι από τον Πυρετό του Χρυσού. Η μεταφορά του βιβλίου στον κινηματογράφο, από τον Κρις Σάντερς, συνδυάζει αληθινές εικόνες με κινούμενα σχέδια καθώς ο σκηνοθέτης εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών έτσι ώστε να καταφέρει να αποδώσει τα ζώα με όσο πιο αυθεντικό τρόπο γίνεται. Πρωταγωνιστής είναι ο σκύλος Μπακ του οποίου η όμορφη ζωή διακόπτεται όταν τον κλέβουν από τα αφεντικά του στην Καλιφόρνια και τον πουλούν. Οι νέοι του ιδιοκτήτες τον μεταφέρουν στην Αλάσκα και τον χρησιμοποιούν ως σκύλο που σέρνει έλκηθρο. Ο Μπακ είναι ο νεότερος στην ομάδα των σκύλων και περνώντας ο καιρός γίνεται αρχηγός τους. Τελικά χάρη στο ένστικτό του θα καταφέρει να κερδίσει τη θέση του στον κόσμο και να φροντίζει μόνο τον εαυτό του.
«Στο λαβύρινθο» (L’ uomo del Labirinto) του Ντονάτο Καρίζι: Ένα χειμωνιάτικο πρωινό, η Σαμάνθα, ενώ έφυγε κανονικά από το σπίτι της, δεν έφτασε ποτέ στο σχολείο, αφού στο δρόμο έπεσε θύμα απαγωγής. Μετά από 15 χρόνια, κοπέλα πια, ξυπνάει στο δωμάτιο ενός νοσοκομείου χωρίς να θυμάται τίποτα από το παρελθόν της. Ο ψυχίατρος δρ Γκριν αναλαμβάνει να την βοηθήσει να θυμηθεί και να βοηθήσει στη σύλληψη του απαγωγέα. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει η Σαμάνθα να συνειδητοποιήσει πως όλα αυτά είναι μέσα στο μυαλό της, ενώ διαρκώς επαναλαμβάνει «είναι ένα παιχνίδι, σωστά;». Καλογυρισμένο θρίλερ στο οποίο δύο μεγάλοι ηθοποιοί, ο Τόνι Σερβίλο και ο Ντάστιν Χόφμαν, κλέβουν την παράσταση.
«Οι αεροναύτες» (The aeronauts) του Τομ Χάρπερ: Στο Λονδίνο, το 1862, ο μετεωρολόγος Τζέιμς Γκλάισερ και η πιλότος Αμέλια Ρεν απογειώνονται με το αερόστατό τους με σκοπό, αφενός να σπάσουν το γαλλικό ρεκόρ ύψους αφετέρου να αποδείξουν πως έτσι μπορούν να προβλέψουν τον καιρό. Όσο το δίδυμο ανεβαίνει ψηλότερα, ο αέρας γίνεται πιο αραιός και ψυχρός. Οι αποφάσεις που πρέπει να πάρουν γίνονται όλο και πιο δύσκολες, αφού κρίνουν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Η πτήση τελικά αποδεικνύεται ιδιαίτερα επικίνδυνη. Εκεί ψηλά μια φιλία να ανθίσει και ένα απίθανο όνειρο θα γίνει πραγματικότητα. Η ταινία έχει γυριστεί με ρεαλιστικό τρόπο κι αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στους ηθοποιούς οι οποίοι έπαιξαν οι ίδιοι στις επικίνδυνες σκηνές!
«Sonic: Η ταινία» (Sonic the hedgehog) του Τζεφ Φάουλερ: Αυτήν είναι η ιστορία του γρηγορότερου σκαντζόχοιρου στον κόσμο και του φίλου του Τομ, με τον οποίο συνεργάζεται ώστε να σώσουν τον κόσμο από τον διαβολικό δρ Ρομπότνικ ο οποίος θέλει να κυριαρχήσει στον πλανήτη.
«Honeyland» των Ταμάρα Κότεφσκα και Λιούμπομιρ Σταφάνοφ: Μια γυναίκα, Τουρκάλα στην καταγωγή, ζει στα βουνά κάπου στη Βόρεια Μακεδονία. Είναι μελισσοκόμος και πουλά το μέλι της στα Σκόπια, ανταλλάσσοντάς το με μια βαφή μαλλιών, με ένα τσαμπί μπανάνες ή με μια βεντάλια για την ανήμπορη, μισότυφλη μητέρα της. Όμως ο ερχομός μια μεγάλης οικογένειας νομάδων στην περιοχή αναστατώνει την ίδια καθώς και τις μέλισσές της. Εξαιρετικό ντοκιμαντέρ το οποίο κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Σάντανς, ενώ ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Όσκαρ Ντοκιμαντέρ. Η 25χρονη Ταμάρα Κότεφσκα και ο 44χρονος Λιούμπομιρ Στεφάνοφ δούλεψαν τρία ολόκληρα χρόνια για την πραγματοποίηση της ταινίας.
Σινεφίλ