Ανταπόκριση: Λευτέρης ΑδαμίδηςΤο πρώτο μεγάλο κινηματογραφικό ραντεβού του 2020 και ένα εξακριβωμένα ακριβές βαρόμετρο της χρονιάς που ξετυλίγεται, κινηματογραφικά πάντα, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και δεν είναι άλλο από το Φεστιβάλ Βερολίνου, στην επετειακή του μάλιστα εκδοχή καθώς συμπληρώνονται φέτος εβδομήντα χρόνια παρουσίας του. Ταυτόχρονα με τη λαμπρή επέτειο, η φετινή χρονιά σηματοδοτεί το ντεμπούτο του Ιταλού Κάρλο Σατριάν στην καλλιτεχνική διεύθυνση του θεσμού, ο οποίος μετά από μια σύντομη θητεία στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο αναλαμβάνει ένα άκρως απαιτητικό πόστο που κατείχε με μεγάλη επ��τυχία επί χρόνια ο Γερμανός φυσικά Ντίτερ Κόσλικ.
«The roads not taken»
Η συγκυρία για την αλλαγή φρουράς δεν είναι η καλύτερη, καθώς η νέα ομάδα της Μπερλινάλε είναι αντιμέτωπη καταρχάς με τον παγκόσμιο συναγερμό του κορωνοϊού, που κοστίζει ήδη την απουσία της Κίνας και γειτονικών χωρών από την αγορά του Φεστιβάλ -και όχι μόνο- ενώ μαζί φέρνει αυξημένα μέτρα εγρήγορσης όσο και ανησυχία στους πολυσύχναστους χώρους του Φεστιβάλ.
Στις φετινές ατυχίες πρέπει να προσθέσει κανείς το κλείσιμο των πολυσινεμά Star που φιλοξενούσαν μεγάλο μέρος των προβολών και τη μετάθεση αρκετών από αυτές αρκετά μακριά από το κέντρο του Φεστιβάλ, όπως και την αρνητική υποδοχή της επιλογής του Τζέρεμι Άιρονς ως προέδρου της κριτικής επιτροπής, λόγω κάποιων ατυχών του δηλώσεων για το ζήτημα των γάμων ατόμων του ίδιου φύλου που ο σπουδαίος ηθοποιός είχε κάνει στο παρελθόν. Κερασάκι στη φετινή τούρτα η αποκάλυψη μέσα από ρεπορτάζ εφημερίδων ότι ο Άλφρεντ Μπάουερ, ο πρώτος διευθυντής του Φεστιβάλ, είχε εμπλοκή με το υπουργείο Προπαγάνδας των Ναζί, με αποτέλεσμα το Φεστιβάλ να καταργήσει άμεσα το βραβείο που δινόταν προς τιμήν του και να αναθέσει τη σχετική έρευνα για τις κατηγορίες σε ομάδα ιστορικών ερευνητών.
Καινοτομίες και μηΜέσα σε αυτό το παράξενο, αν όχι στραβό, κλίμα το βασικό ερώτημα για πολλούς είναι τι το καινούριο άραγε φέρνει στο Φεστιβάλ η αλλαγή σκυτάλης στη διεύθυνσή του. Σίγουρα, ένα αναμενόμενα πιο τολμηρό πρόγραμμα, αν κρίνουμε από το παρελθόν του Σατριάν στο Λοκάρνο, και μαζί ένα ακόμη διαγωνιστικό τμήμα πλάι στο γνωστό μας επίσημο, με τον τίτλο Encounters, μια ελαφρώς πληθωριστική κίνηση που για κάποιους έρχεται να ενισχύσει το συνολικό πρόγραμμα, ενώ για άλλους να μπερδέψει ή και να δυσκολέψει ακόμη το έργο των δημοσιογράφων που καλύπτουν τη διοργάνωση και θα είναι δύσκολο να εστιάσουν κάπου.
Το επίσημο διαγωνιστικό πάντως κυριαρχείται και πάλι από την παρουσία των Γερμανών με τρεις συμμετοχές, με πρώτη και καλύτερη το αινιγματικό «Udine» του Κρίστιαν Πέτζολντ, πρώτο μέρος μιας άτυπης ερωτικής τριλογίας με έντονα μυθολογικά στοιχεία, ενώ εξίσου αναμενόμενη είναι η νέα μεταφορά του εμβληματικού μυθιστορήματος του Άλφρεντ Ντέμπλιν «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς», με τη δράση αυτή τη φορά να μεταφέρεται δια χειρός Μπουρχάν Κουρμπανί στη σημερινή εποχή και με κεντρικό ήρωα στη θέση του Φραντς Μπίμπερκοφ έναν μετανάστη. Την τριάδα συμπληρώνει το «My little sister» των Στεφανί Σουά και Βερονίκ Ρεϊμόντ με πρωταγωνίστρια την Νίνα Χος.
Αμερικανικές και ιταλικές συμμετοχέςΟι τρεις αμερικανικές συμμετοχές έρχονται από το χώρο του ανεξάρτητου σινεμά και μπορεί να μην κουβαλούν τους πιο λαμπερούς σταρ στο Βερολίνο, υπογράφονται όμως από δύο ξεχωριστές γυναίκες δημιουργούς και έναν αιρετικό σκηνοθέτη. Η πρώτη, το «First cow» της Κέλι Ράιχαρντ συνιστά μια ακόμη απρόσμενη ματιά της σπουδαίας δημιουργού στο αμερικανικό παρελθόν και την εποχή της κατάκτησης της Δύσης, ενώ το «Never rarely sometimes always» της Ελίζα Χίτμαν έρχεται με εξαιρετικές κριτικές από το Σάντανς και αφορά την ιστορία μιας νεαρής κοπέλας που αποφασίζει να φύγει από το σπίτι της, προκειμένου να διακόψει την εγκυμοσύνης της και μαζί να οδηγηθεί σε μια πρόωρη ενηλικίωση. Ο πάντα απρόβλεπτος Έιμπελ Φεράρα στη «Siberia» συνεργάζεται για άλλη μια φορά με τον Γουίλεμ Νταφόε στο ρόλο ενός ερημίτη που αποσύρεται από τον κόσμο μας και βυθίζεται σε ένα νέο σύμπαν.
«First cow»
Σημαντική και αναμενόμενη η παρουσία του ιταλικού σινεμά στο Βερολίνο με δύο ταινίες, το «Favolace» των αδερφών Ντι Ινοτσένζο, μια σκοτεινή ιστορία με φόντο τα ιταλικά προάστια και τη βιογραφία του Ιταλού ζωγράφου Αντόνιο Λιγκαμπούε «Volevo Nascondermi» σε σκηνοθεσία Τζόρτζιο Ντιρίτι. Στις αξιοπρόσεκτες συμμετοχές ανήκουν επίσης η νέα ταινία της Σάλι Πότερ «The roads not taken» με τον Χαβιέ Μπαρδέμ και την Έλεν Φάνινγκ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους και οι δύο λατινοαμερικάνικες ταινίες του προγράμματος, το ψυχολογικό θρίλερ «El profugo» της Ναταλία Μέτα από την Αργεντινή και το «Todos os mortos» των Καετάνο Γκοτάρντο και Μάρκο Ντούτρα, μια αποκαλυπτική ματιά στη Βραζιλία την εποχή πριν της κατάργησης της δουλείας, με εύλογες αναφορές και αναλογίες με την τωρινή κατάσταση της χώρας.
Ένα ντοκιμαντέρ και η ελληνική παρουσίαΤέλος, ειδική μνεία αξίζει στο «Irradiated», το μοναδικό ντοκιμαντέρ που διαγωνίζεται φέτος στο Φεστιβάλ και ανήκει στον μεγάλο Ρίτι Παν από την Καμπότζη, ο οποίος συνεχίζει ακούραστος τη μεθοδική κατάδυση του στην πρόσφατη ιστορία της χώρας του.
Η Ελλάδα, μπορεί για μια ακόμη φορά να απουσιάζει από το επίσημο διαγωνιστικό, έχει όμως ευτυχώς αρκετά δυνατή παρουσία στα παράλληλα τμήματα. Με πρώτο και καλύτερο το Πανόραμα όπου συναντάμε το «Digger» του Τζόρτζη Γρηγοράκη, ένα θρίλερ με φόντο την επαρχία, και το «Pari» του Σιαμάκ Ετεμαντί. Την ίδια στιγμή η «Αναπαράσταση» του Θόδωρου Αγγελόπουλου προβάλλεται επετειακά στο Φόρουμ για τα πεντηκοστά γενέθλια του τμήματος, ενώ η νέα τηλεοπτική σειρά της Αθηνάς Τσαγγάρη «Τριγωνομετρία» παρουσιάζεται στο ειδικό τμήμα του Φεστιβάλ που αφορά τηλεοπτικές παραγωγές.