Δίχως αμφιβολία, οι ΗΠΑ ζουν τις πιο ενδιαφέρουσες πολιτικά ημέρες τους εδώ και πολλές δεκαετίες. Δεν θα μπορούσε βέβαια να είναι διαφορετικά αφού ένας αντισυμβατικός υποψήφιος, όπως ο Μπέρνι Σάντερς, θεωρείται πλέον ακλόνητο φαβορί για να πάρει το χρίσμα των Δημοκρατικών και να αντιμετωπίσει τον Ντόναλντ Τραμπ στη μάχη της προεδρικής εκλογής τον προσεχή Νοέμβριο! Η παραπάνω διαπίστωση δεν είναι κάποιο αυθαίρετο συμπέρασμα που βασίζεται σε συναισθηματικούς, μη πολιτικούς λόγους, αλλά η όψη που έχουν τα πράγματα μετά και τις εσωκομματικές εκλογές στο Νιου Χαμσάιρ. Ο Σάντερς κέρδισε καθαρά και ξάστερα και σύμφωνα με όλα τα αμερικανικά ΜΜΕ, ακόμα και τα πιο mainstream, δημιούργησε ένα μομέντουμ νίκης το οποίο για να ανατραπεί θα πρέπει να κοπιάσουν ιδιαίτερα οι αντίπαλοί του. Και ουδείς γνωρίζει αν αυτό πλέον μπορεί να χαρακτηριστεί εφικτό.
Ούριος άνεμοςΗ πρώτη νίκη του Σάντερς στην Αϊόβα σημαδεύτηκε από το απίστευτο φιάσκο στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, η οποία καθυστέρησε για περισσότερες από 24 ώρες! Το επιτελείο του γερουσιαστή από τον Βερμόντ αναγκάστηκε να κοινοποιήσει το ίδιο το αποτέλεσμα εκφράζοντας, παράλληλα, την απογοήτευσή του για την αποτυχία της εταιρίας που είχε αναλάβει τη δουλειά να ανακοινώσει αποτελέσματα on time. Ειρήσθω εν παρόδω-και ίσως αυτό έχει τη δική του σημασία-η συγκεκριμένη εταιρία έχει σχέση με τη Χίλαρι Κλίντον, την υποψήφια των Δημοκρατικών το 2016. Με την επικράτηση στην Αϊόβα να δίνει ούριο άνεμο στα πανιά του, ο Σάντερς κέρδισε περισσότερες δωρεές, έκανε σχετικό ρεκόρ τον Ιανουάριο με 25 εκατομμύρια δολάρια και απέκτησε τη δυνατότητα να νικήσει και στο Νιου Χαμσάιρ, όπερ και εγένετο. Ήταν, μάλιστα, μία νίκη που συνοδεύτηκε από sold out συγκεντρώσεις στις οποίες παρεμπιπτόντως πρωταγωνιστούν κυρίως νέοι άνθρωποι. Στις ηλικίες μέχρι 30 χρόνων ο Σάντερς σαρώνει και αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι.
Δύο προκλήσειςΠλέον, ο 78χρονος γερουσιαστής έχει μπροστά του δύο σημαντικές προκλήσεις. Τις εσωκομματικές εκλογές στη Νεβάδα, που όταν θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές θα έχουν ήδη ολοκληρωθεί, και εν συνεχεία την Super Tuesday της 3ης Μαρτίου. Εκεί, εν πολλοίς, θα κριθούν σχεδόν όλα καθώς θα ψηφίσουν τα μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος από 14 πολιτείες που εκτείνονται σε όλα τα μήκη και πλάτη της αμερικανικής επικράτειας (Αλαμπάμα, Αρκάνσας, Καλιφόρνια, Κολοράντο, Μέιν, Μασαχουσέτη, Μινεσότα, Βόρεια Καρολίνα, Οκλαχόμα, Τενεσί, Τέξας, Γιούτα, Βερμόντ και Βιρτζίνια). Αν ο Σάντερς πάρει και αυτή τη μάχη, τότε θα μπορεί να αισθάνεται ακόμη περισσότερο σίγουρος.
Τα δεδομένα πριν τις μεγάλες μάχεςΟ γερουσιαστής του Βερμόντ μπαίνει στην τελική ευθείας της μάχης για το χρίσμα έχοντας πλέον δαμάσει τις στατιστικές και τις προβλέψεις. Σε παναμερικανική δημοσκόπηση που δημοσίευσε η εφημερίδα “Ουάσιγκτον Ποστ” την Τετάρτη, ο Σάντερς βρέθηκε μπροστά με διψήφια διαφορά αφού συγκέντρωσε 32% στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων του Δημοκρατικού Κόμματος έναντι μόλις 16% του Τζο Μπάιντεν. Ο τελευταίος έχει χάσει τα αυγά και τα πασχάλια από την Πρωτοχρονιά και μετά. Απώλεσε σχεδόν τη μισή του δημοσκοπική δύναμη σε διάστημα μικρότερων των δύο μηνών και δείχνει να τίθεται εκτός κούρσας.
Πλέον οι βαρώνοι (αλλά και οι χορηγοί) του Δημοκρατικού Κόμματος στρέφουν το ενδιαφέρον τους στον Μάικλ Μπλούμπεργκ, τον δισεκατομμυριούχο που δεν συμμετείχε για λόγους τακτικής στις πρώτες εσωκομματικές μάχες. Ο Μπλούμπεργκ λαμβάνει 14% στην ίδια δημοσκόπηση και ποντάρει στη φθορά του Μπάιντεν για να κερδίσει έξτρα ψήφους. Εχει πολύ και ζεστό χρήμα να ξοδέψει (ήδη έχει βάλει από τη βαθιά τσέπη του 400 εκατομμύρια για την υποψηφιότητά του) και το γεγονός αυτό τον καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνο αντίπαλο.
Ο Σάντερς επιμένει-και προφανώς πράττει πολύ καλά- στη δική του ατζέντα της οποίας προμετωπίδα είναι το medicare for all, το πρόγραμμα που προβλέπει δωρεάν περίθαλψη για όλους τους Αμερικανούς, πράγμα ανήκουστο μέχρι σήμερα για τα αμερικανικά δεδομένα. Η πολύ μεγάλη νίκη που έχει πετύχει μέχρι στιγμής ο Δημοκρατικός υποψήφιους είναι ότι έχει πείσει μεγάλο μέρος πολιτών πως η μεταρρύθμιση στο σύστημα υγείας και περίθαλψης πρέπει να γίνει και μάλιστα άμεσα. Δεν είναι τυχαίο που το πρόβλημα της νοσοκομειακής περίθαλψης αποτελεί πλέον την πρώτη έγνοια των Αμερικανών έτσι όπως καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις.
Επαναστατικός λόγοςΟ Σάντερς διατυπώνει γενικότερα έναν επαναστατικό λόγο. Υπερασπίζεται το δικαίωμα των γυναικών στην έκτρωση, μιλά για ανάγκη νομιμοποίησης των μαλακών ναρκωτικών, αναγνωρίζει το χρέος των οικογενειών των ΗΠΑ σε φοιτητικά δάνεια (1,56 τρισεκατομμύρια) ως ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, θίγει το τεράστιο ζήτημα της στέγης. Ολα αυτά τον καθιστούν Νο 1 εχθρό των επιχειρηματικών λόμπι, αλλά και πολλών ΜΜΕ, τα οποία έχουν ήδη αρχίσει να μιλούν για τον «δημαγωγό που θα καταστρέψει την αμερικανική οικονομία με τις εμμονές και το λαϊκισμό του». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τέτοιου είδους κινδυνολογίες θα ακουστούν πολλές τους επόμενους μήνες, και ιδιαίτερα αν τελικά ο Σάντερς εξασφαλίσει το χρίσμα και τεθεί αντιμέτωπος του Ντόναλντ Τραμπ. Το επιτελείο του έμπειρου πολιτικού, πάντως, όχι μόνο δεν ανησυχεί αλλά αντίθετα έχει κάθε λόγο να πιστεύει ότι τέτοιου είδους επιθέσεις ενισχύουν την υποψηφιότητα. Οι νέοι άνθρωποι ακούν τον Σάντερς με προσοχή, οι εργαζόμενοι τον στηρίζουν οικονομικά (ο μέσος όρος των δωρεών για την υποψηφιότητα του Σάντερς είναι 18, μόλις, δολάρια, δείγμα ότι τον στηρίζει μεγάλη μάζα κόσμου) και στα social media, εκεί που πραγματικά παίζεται το παιχνίδι τα τελευταία χρόνια, θριαμβεύει. Πώς άραγε το κατεστημένο μπορεί να τον σταματήσει; Καλό θα είναι να μην υπάρξει απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα...
Νίκος Γιαννόπουλος