Του Στράτου ΚερσανίδηΟ Μανώλης Γλέζος, ο άνθρωπος-σύμβολο της αντιφασιστικής αντίστασης, ο αγωνιστής της Δημοκρατίας και της Αριστεράς θα παραμείνει για πάντα ζωντανός στις μνήμες μας.
Ο κινηματογράφος έχει αποτυπώσει τη μορφή και το λόγο του Μανώλη Γλέζου σε 5 ταινίες-ντοκιμαντέρ. Στις δύο από αυτές αποτελεί πρωταγωνιστικό πρόσωπο, καθώς αναφέρονται στον ίδιο, ενώ στις υπόλοιπες τρεις εμφανίζεται καταθέτοντας τις απόψεις του για άλλους ανθρώπους.
Το 1997, η Σοφία Σφυρόερα έκανε την ιστορική έρευνα, έγραψε το σενάριο και σκηνοθέτησε την ταινία «Τη νύχτα που κατέβηκε η σβάστικα». Πρόκειται για ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ, το οποίο –όπως μαρτυρά και ο τίτλος– αναφέρεται στην πράξη εκείνη που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη και ήταν το πρώτο, επί της ουσίας, ράπισμα στις δυνάμεις του ναζισμού και του φασισμού που κατέκλυζαν την Ευρώπη. Δηλαδή το παράτολμο εγχείρημα υποστολής της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολη, το βράδυ της 30ής προς την 31η Μαΐου του 1941, από δύο Έλληνες πατριώτες, τον Μανώλη Γλέζο και τον Λάκη Σάντα.
Στην ταινία εμφανίζονται οι δύο πρωταγωνιστές, οι οποίοι μιλούν για την πράξη τους αλλά ένα πολύ μεγάλο μέρος είναι δραματοποιημένο με τους Γεράσιμο Καράμπαλη και Νίκο Τερμπάτση στους ρόλους των δύο αντιστασιακών. Η δημοσιογραφική έρευνα είναι του Νίκου Κάτσικα, αφηγείται ο Κωνσταντίνος Χατζούδης ενώ τη μουσική έγραψε ο Πλάτων Ανδριτσάκης. Η ταινία είναι παραγωγή της ΕΡΤ 2 και μπορείτε να την δείτε στο ψηφιοποιημένο αρχείο της ΕΡΤ.
Το 2018, ο Ανδρέας Χατζηπατέρας σκηνοθέτησε την ταινία «Ο τελευταίος παρτιζάνος». Ένα ντοκιμαντέρ το οποίο επικεντρώνεται στην προσωπικότητα του Μανώλη Γλέζου, στο πάθος του και στη φλογερή του ιδιοσυγκρασία. Με προσέγγιση άλλοτε συγκινητική κι άλλοτε χιουμοριστική, ο σκηνοθέτης μας δίνει μέσα από τα μάτια του ήρωά του ένα πορτρέτο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Χαρακτηριστική είναι η ατάκα του Γλέζου στην ταινία όπου λέει: «Με ταυτίζουν με το κατέβασμα της σημαίας, αλλά υπήρξαν και προηγούμενα, υπήρξαν και επόμενα, υπάρχουν και τα σημερινά», αναφερόμενος στη συνολική του δράση.
Το 2013, ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος γύρισε το ντοκιμαντέρ «Γρηγόρης Λαμπράκης, μαραθωνοδρόμος μιας ημιτελούς άνοιξης». Εδώ, όπως είναι φανερό, η ταινία έχει ως θέμα τον αγωνιστή της ειρήνης, βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη, ο οποίος δολοφονήθηκε από το παρακράτος της Δεξιάς το 1963. Με τη χρήση σπάνιων ντοκουμέντων αλλά και μαρτυρίες ανθρώπων, ο σκηνοθέτης σκιαγραφεί την προσωπικότητα του Λαμπράκη. Ανάμεσα σε αυτούς που καταθέτουν τη μαρτυρία, τη μνήμη και την άποψή τους είναι και ο Μανώλης Γλέζος, ο οποίος γνώριζε και συνεργάστηκε με τον δολοφονηθέντα βουλευτή.
Το 2013 ο Σπύρος Τέσκος σκηνοθέτησε την ταινία «Χαραγμένες ζωές». Μέσα από την πορεία της ζωής του Γιώργου Κρόκου, ο οποίος εκτελέστηκε από τους Γερμανούς την Πρωτομαγιά του 1944, και του Δημήτρη Χριστούλα, ο οποίος σε μια συμβολική πράξη αυτοκτόνησε στο Σύνταγμα στις 4 Απριλίου 2012, ο σκηνοθέτης αναλύει τη σύγχρονη οικονομική κρίση στη χώρα και την οικονομική πολιτική που εφάρμοσε το Γ΄ Ράιχ. Και εδώ, ανάμεσα σε εκείνους μου μιλούν στην κάμερα και καταθέτουν την άποψή τους, περιλαμβάνεται και ο Μανώλης Γλέζος.
Τέλος, το 2018, ο Ντίνος Γιώτης σκηνοθέτησε την ταινία «Μια ζωή». Όπως ακριβώς μαρτυρά και ο τίτλος, πρόκειται για μια ματιά επάνω στην ίδια την πορεία της ζωής. Με αφηγητή τον Γιάννη Φέρτη, ξετυλίγεται η ζωή ενός παιδιού παράλληλα με τον πλου ενός μικρού ξύλινου καραβιού: από τις πηγές ενός ποταμού έως τις εκβολές του στη θάλασσα, σε αντιστοίχιση με την πορεία του ανθρώπου από τη γέννηση μέχρι το θάνατο. Ταυτόχρονα δεκαέξι σπουδαίοι ΄Ελληνες και Ελληνίδες (Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Νίκος Κούνδουρος, Άλκη Ζέη, Γιάννης Διακογιάννης, Ευτύχης Μπιτσάκης κ.ά.), οι οποίοι/ες βρίσκονται στο μεταίχμιο της ζωής τους, μιλούν για την εμπειρία και τη γνώση που αποκόμισαν και αφήνουν αποφθεγματική παρακαταθήκη στις μέλλουσες γενιές. Ανάμεσά τους και ο Μανώλης Γλέζος.
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com